• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Sejm zdecydował: rok 2011 rokiem Jana Heweliusza

Katarzyna Moritz
17 grudnia 2010 (artykuł sprzed 13 lat) 
W gdańskiej bibliotece PAN znajduje się jedyny oryginalny portret astronoma. Namalował go Daniel Schultz. W gdańskiej bibliotece PAN znajduje się jedyny oryginalny portret astronoma. Namalował go Daniel Schultz.

Jan Heweliusz będzie patronem roku 2011 - zdecydowali w czwartek wieczorem posłowie na przedostatnim w tym roku posiedzeniu. Tylko w Gdańsku odbędzie się 400 poświęconych mu imprez.



Logo obchodów roku Jana Heweliusza. Logo obchodów roku Jana Heweliusza.
W przyszłym roku gdański astonom i piwowar będzie obchodził 400. rocznicę swoich urodzin.

- Gdańszczanie dobrze kojarzą Heweliusza, ale w całej Polsce już tak nie jest. Nadszedł czas, byśmy wykorzystali potencjał, który tkwi w tej postaci. Heweliusz był działaczem społecznym, naukowcem, browarnikiem, człowiekiem wielu talentów. Warto o nim mówić więcej - tłumaczyła niedawno Anna Czekanowicz, dyrektor biura prezydenta Gdańska ds. kultury.

Z okazji jubileuszu jego urodzin, w Gdańsku szykowanych jest 400 wydarzeń na 400 urodziny astronoma. Już 30 stycznia w Filharmonii Bałtyckiej wystąpi wielka gwiazda jazzu, Cassandra Wilson. Trwają już prace, prowadzone przez gdańskich i toruńskich naukowców, przy budowie pierwszego na świecie zegara pulsarowego. Zaplanowano też, że w Borach Tucholskich powstanie 90 metrowy radioteleskop i obserwatorium astronomiczne im. Jana Heweliusza. Ma to być najnowocześniejszy ośrodek radioastronomii na świecie.

Na obchody przygotowano już specjalne logo, uruchomiono portal internetowy JanHeweliusz.pl. Do druku przygotowane są już kalendarze, książki, w tym o żonie astronoma. Ogłoszono konkurs na film fabularyzowany o Heweliuszu. W przyszłym roku Jan Heweliusz będzie "patronował" Nocy Muzeów, Jarmarkowi Św. Dominika czy Świętu Miasta.

Treść ustawy, którą w czwartek wieczorem przyjęli posłowie:

Jan Heweliusz - astronom, ławnik i miejski rajca, piwowar i drukarz, malarz, podróżnik, "Gdańszczanin Tysiąclecia", "polski Leonardo da Vinci".

Twórca prototypu zegara wahadłowego i wybitny badacz ciał niebieskich. Uważany za twórcę nowoczesnej selenografii. Na dachach swych trzech domów zbudował obserwatorium astronomiczne, które wyposażył we własnoręcznie skonstruowane znakomitej jakości teleskopy i przyrządy pomiarowe, czyniąc je ówcześnie najlepiej wyposażonym tego typu obiektem na świecie.

Heweliusz był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli świata nauki XVII wieku. Jako pierwszy z obywateli Rzeczypospolitej został przyjęty w poczet członków słynnego Królewskiego Towarzystwa Naukowego w Londynie. Gdańskie Obserwatorium odwiedzali monarchowie: Jan Kazimierz, Maria Ludwika i Jan III Sobieski, zaś wsparcia finansowego, oprócz królów Polski, udzielał mu także Ludwik XIV.

Był autorem ponad 20 wielkich dzieł, a wyniki swych studiów i obserwacji drukował w swojej własnej drukarni.

Stworzył podwaliny współczesnej astronomii i na stałe wpisał się w historię światowej nauki.

W 2011 roku przypada czterechsetna rocznica Jego urodzin. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza rok 2011 Rokiem Jana Heweliusza."

Zobacz także

Opinie (64) ponad 10 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • GDANSK TO MALIGNA.

    J.W

    • 0 0

  • Johann Hewelcke był Niemncem (13)

    Jego rodzice byli Niemcami. Mieszkali w Gdansku który nazywał sie wtedy Danzig.

    • 7 17

    • Warto szukać i czytać

      Rodzina pochodziła z Holandii ! ! !

      • 0 0

    • Do niemca (5)

      Zmień imię na Stephen i przyjedź do nas do Vaterlandu. Tylko tu nie potrzebujemy na zmywaki. Jak jugole czy turki coś zostawia, to może się załapiesz.
      Aha, na naszych wysypiskach zakaz nocowania ejst surowo przestrzegany

      • 7 2

      • Fakt (3)

        Każdy naukowiec wie, że Hevelius był gdańskim NIEMCEM. Nie jest to nic dyskusyjnego, po prostu fakt, z którym się nie dyskutuje...

        • 4 2

        • Do polskiego Niemca

          narodowości niemieckiej w tamtych czasach jeszcze nie było ! I tyle !

          • 0 0

        • Fachowiec od czego? Od gadania bez sensu?
          Fachowiec przede wszystkim wie, że nakładanie dzisiejszych kalek narodowościowych na rzeczywistość sprzed 400 lat to co najmniej śliskie zajęcie.
          A wiele faktów pozwala stwierdzić, że był (także? przede wszystkim? ) Polakiem.

          • 0 1

        • a głąb zawsze głąb

          • 0 0

      • Alte ganziger

        masz kompleks edypa czy co a może twoją matkę niemiec zgwał...... i masz teraz paradoks kłamcy czy może jesteś z LPR albo jednej z bojówek faszystowskich

        • 0 0

    • (2)

      Nie masz Stefanie racji. Gdańsk z czasów Heweliusza nie nazywał się jeszcze Danzing, i choć był miastem wielonarodowym, jego mieszkańcy uważali się za poddanych królów polskich, jakbyś chciał wiedzieć: Władysława IV i Jana III Sobieskiego. Niemców gdańszczanie mieli dość od czasów krzyżackich. Heweliusz nie nazwał odkrytego gwiazdozbioru imieniem władcy niemieckiego, tylko "Tarczą Sobieskiego", nie pisał listów do Prus, tylko do Warszawy i tytułował się w nich najwierniejszym sługą Króla Jego Mości, a nie był to król Pruski. Nie do Berlina słał w darze swoje pięknie wydane książki. I w końcu nie z Berlina otrzymywał stypendia i fundusze na dalsze badania nieba.
      Gdańsk przestał być Gdańskiem po śmierci Hewelisza, Sasi oddali go Prusakom.
      Była to kara za pomoc, jakiej gdańszczanie udzielili polskiemu królowi Stanisławowi Leszczyńskiemu. Aha, znalazłam w archiwum wpis świadczący o tym, że rodzice Hewekiusza zapisali go do Gimnazjum Gdańskiego, które wszak było szkołą polską. Warto trochę znać historię własnego miasta - ot co.

      • 2 1

      • Hanka - dużo racji ale z tym polskim stypedium to się nie rozpędzaj (1)

        wszak troche kasy dostał ale nie można powiedzieć że były to kwoty znaczące. A nazwa gwiazdozbioru "Tarcza Sobieskiego" nie pochodzi z pochwalstwa króla i wdzęczności za dary a jest pochwałą czynu - Odsiecz Wiedeńska który przeto rozsławił króla w całej Europie. Sam Hevelcke w jednej ze swoich prac tak to właśnie określił. Startowałem kiedyś w konkursie wiedzy i troche książek przeczytałem

        • 0 0

        • Witaj Cebula

          A konkurs był pewnie w LO nr 17... Nie wiem, czy kwoty były znaczące, ale pozwoliły na odbudowanie domu i obserwatorium po pożarze. Król Francji był hojniejszy, ale i bogatszy, a Sobieski sam wolał wziąć, bo jak wiesz, jego żona miała duże potrzeby, a i do wojska z własnej kieszeni dopłacał... Pochwała czynu? Na pewno. Tylko, że tergo czynu dokonał polski król i jego rycerze, a jak nasi wygrają z Juve, to jakoś nam duma narodowa wzrasta - przepraszam za trywialność porównania. Protestancki gdańszczanin nie bardzo przejąłby się obroną katolickiej Europy, gdyby triumfator nie mienił się być jego przyjacielem. W tle wiedeńskiej wiktorii miga postać cesarza Leopolda I i kto by chciał, mógł sławić jego wpływ na zwycięstwo pariasa, bo kudy Sobieskim herbu Janina do Habsburgów. A Leopold jakoś szczególnej wdzięczności Polakom nie okazywał. Papież również.
          Kiedyś z narodowością było tak, że człowiek mógł kłaść się spać jako polski Ślązak, a budzić się jako Czech, bo w nocy odbyło się weselisko, a ziemia na której żył była posagiem panny młodej. W Gdańsku żyli Polacy, Niemcy, Holendrzy, Anglicy, Flamandowie, ale jeszcze w XVIII w. powiedzenie komuś "Niemiec" oznaczało obrazę. Gdańsk niemiecki był za Krzyżaków. Druga ostra akcja prusycyzacji Gdańska rozpoczęła się po wojnie północnej (1700 - 1721) mi trwała do 1945 roku. W innych okresach Gdańsk uważał się za perłę w koronie Rzeczpospolitej i dziwi mnie, że taki jeden z drugim ni z gruszki ni z pietruszki "wali", że Gdańsk nie był Gdańskiem, tylko Danzingiem (od początku swych dziejów), a Hewelusz i Kopernik to Szwaby, bez względu na ich poczucie przynalężności narodowej i czyny, które świadczyły, że bardziej czuli się związani z Rzeczpospolitą niż Germanią.

          • 0 0

    • w XVII wieku Danzig?

      brawo brawo...

      • 8 4

    • Johann Hevelke był Gdańszczaninem

      A Gdańsk zawsze był po prostu gdański, choć przechodził z rąk do rąk, spod polskiej administracji pod niemiecka, uzyskiwał niepodległość, zawsze pozostał Gdańskiem, wolnym i autonomicznym, jak nie prawnie to duchem, GDAŃSK ZAWSZE GDAŃSKI!!!!!

      • 14 4

    • Mam pomysł! Zmieńmy nazwę "Polska" na np. "Norwegia" i staniemy się bogatym krajem!!

      lewatywa dla wszystkich!!

      • 12 2

  • Co oznacza kleks w logo? (1)

    Bo z gwiazdą za diabła się nie kojarzy. Z amebą prędzej.

    • 0 2

    • a jednak skojarzyłeś z gwiazdą...

      a jednak skojarzyłeś z gwiazdą... no to przypomina czy nie...

      • 0 0

  • nie nazywał się HeweliuSZ tylko Hevelke z łaciny używał również Hevelius (7)

    to w kwesti sprostowania

    • 10 5

    • Niemiec (4)

      Był on gdańskim Niemcem, ale dla nas prawda ta jest niewygodna.

      • 4 6

      • Nie był niemcem kolego ... (3)

        mimo ze jeżdził i studiował w całej europie nie był Niemcem . Mówił w łacinie, jak również po Niemiecku ale taki tu był wtedy obowiązujacy język. Dzieła naukowe nie wychodziły wteyd w innym języku jak łacinie.

        • 4 4

        • Do Cebuli (2)

          I na pewno po polsku,bo jakby ze swoim krolem rozmawial.
          Cebula cos ci sie chyba pomieszalo.W rzeczypospolitej (Gdansku) obowiazywal
          jezyk polski ?

          • 0 0

          • Rozmawiać mogli po polsku, łacinie, niemiecku. Zarówno Władysław IV jak i Jan III Sobieski byli ludźmi wykształconymi i językami obcymi władali.

            • 0 0

          • tylko 3% mieszkańców Gdańska rozmawiało wtedy w języku polskim

            • 0 0

    • Heweliusz był Polakiem

      Gdyby mógł publikowałby po polsku. Znany był z umiłowania Polski - wieczorami strugał przy kominku orzełki w koronie.

      • 4 0

    • o spolszczeniach typu "Krzysztof Kolumb", "Mikołaj Kopernik" czy "Fryderyk Szopen"

      słyszał?

      • 3 1

  • Było takie piwo Heweliusz

    Pewno od tego piwa wziął nazwisko.

    • 0 1

  • 400 rocznica urodzin Jana Heweliusza

    20 wielkich dzieł czas je "pokazać" w wydaniu specjalnym czy nie? Co na to władze miejskie?

    • 1 0

  • Dobrze, że Jan Heweliusz nie żyje. Gdyby wiedział, jak teraz wygląda jego dom i okolice

    popełniłby sepuku używając teleskopu.

    • 2 0

  • widać że Platforma Obywatelska (3)

    szykuje działania PRowskie dla kandydata na prezydenta RP w wyborach 2015. Nazwiska jeszcze nie wymienie

    • 1 4

    • Ty lepiej (2)

      pobiegnij do Szczurka i mu zamelduj o tym. Będzie się można się ponownie przyssać i spróbować jakieś obierki spadające z pańskiego stołu napchać do kieszeni....
      "Przecież, tak naprawdę, Johann Hevelke był Ktynianinem zamieszkującym Gdańsk z konieczności dziejowej..."

      • 0 0

      • w ktyni mieszkali wtedy

        2 sarny , 10 dzików , 3 żubry i 2 łosie

        • 0 0

      • hahaha

        a ty sie Peter naucz pisać normalnie bo mature to chyba za zasługi uzyskałeś

        • 0 0

  • ciekawe czy uda się wybudować radioteleskop, oby:) (1)

    • 1 0

    • Gdańsk

      Radioteleskop powstanie, ale... jeśli znacie fizykę, to wiecie jak obliczyć rozdzielczość dla długości fali radiowej. Zatem, aby uzyskać parametry teleskopu optycznego, radioteleskop musi mieć średnicę... KILKUSET KILOMETRÓW!!! Jak z tego wybrnąć? Poprzez SIEĆ radioteleskopów. Ten radioteleskop z Borów Tucholskim ma sens wyłącznie jako jeden z wielu elementów europejskiej sieci...

      • 0 0

  • dlaczego rozebrano po wojnie kamienice heweliusza?:) moze nie mogli sie wtedy zdecydowac czy on niemcem czy polakiem;) (1)

    odbudowac!

    • 1 0

    • Gdańsk

      Był Niemcem...

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane