Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Sensacyjne odkrycie XII-wiecznej Biblii w Gdańsku

Katarzyna Moritz
21 stycznia 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 
Opinie (134)
Biblia Gdańska - porwana została na paski i wrzucona do latryny. Biblia Gdańska - porwana została na paski i wrzucona do latryny.

Biblia Gdańska - porwana została na paski i wrzucona do latryny.

mat. Muzeum Archeologicznego

Nieopodal Bazyliki Mariackiej w Gdańsku archeolodzy znaleźli fragmenty egzemplarza Apokalipsy Ezdrasza, apokryficznej księgi Starego Testamentu, pochodzącej z XII wieku. Do tej pory wiadomo było o sześciu takich księgach na świecie.



Porównanie ręcznego pisma z różnych okresów, z tym znalezionym w Gdańsku (trzeci od lewej.) Porównanie ręcznego pisma z różnych okresów, z tym znalezionym w Gdańsku (trzeci od lewej.)

Porównanie ręcznego pisma z różnych okresów, z tym znalezionym w Gdańsku (trzeci od lewej.)

mat. Muzeum Archeologiczne

Powiększony fragment biblii znalezionej w gdańskiej latrynie. Powiększony fragment biblii znalezionej w gdańskiej latrynie.

Powiększony fragment biblii znalezionej w gdańskiej latrynie.

mat. Muzeum Archeologiczne

Znalezienie fragmentów IV księgi Ezdrasza w Gdańsku to unikalne wydarzenie w dziejach nie tylko polskiej archeologii. - Na świecie znanych jest dotąd sześć łacińskich przekładów tej księgi, a Biblia Gdańska, bo tak można ją teraz nazywać, jest siódmym, nieznanym dotąd na świecie przekazem tego tekstu - podkreśla prof. Henryk Paner, dyrektor Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.

Ze względu na rangę odkrycia, całą sprawę utrzymywano w ścisłej tajemnicy, aby dać badaczom czas na potwierdzenie autentyczności znaleziska. Odkrycia dokonali gdańscy archeolodzy 13 stycznia 2009 roku, a więc dwa lata temu. Pracami kierował wówczas Krzysztof Dyrda z Muzeum Archeologicznego. Gdy w wykopie przy ul. Kleszej zobacz na mapie Gdańska badano dawną latrynę, natknięto się na pakunek przypominający korę drzewa. Po oczyszczeniu okazało się, że jest to pergamin wykonany ze skóry zwierzęcej.

- Początkowo trudno było ocenić wartość znaleziska, bo znaleziony fragment był silnie zabrudzony. Dopiero po oczyszczeniu pergaminu, z obu stron wyłoniło się średniowieczne pismo. Wstępnie myśleliśmy, że latryna w której znaleziono pergamin pochodzi z XIV-XV wieku, więc uznaliśmy, że i ta księga pochodzi z tego okresu. Tak sądzili też naukowcy z Uniwersytetu w Toruniu po badaniach przeprowadzonych metodą C-14 - opisuje Henryk Paner.

To, że znalezisko jest sensacją, okazało się dopiero po datowaniu paleograficznym, czyli analizie pisma przeprowadzonej przez Tomasza Półciennika z Zakładu Papirologii Uniwersytetu Warszawskiego. Wykazał on, że tekst należy datować na XII wiek. W uzasadnieniu podkreślał, że fragmenty kart zapisane są minuskułą karolińską, używaną tylko do tego czasu.

"Wydaje się mało prawdopodobne, aby nowo zakupioną (zapewne we Włoszech) cenną księgę, po kilku czy kilkudziesięciu latach ktoś podarł na paski i wrzucił do latryny. (...) Metoda C-14 wykazała nie tyle wiek pergaminu, co wiek znajdujących się w nim organicznych substancji pochodzących z wypełniska latryny. W takiej sytuacji zniszczenie wiekowego już kodeksu w wieku XV powiązać by można z poświadczoną w tym czasie działalnością gdańskich introligatorów."

Chodzi o to, że gdańscy introligatorzy w XV wieku używali wytrzymałego pergaminu do podklejenie okładek nowych papierowych woluminów. Przykłady na to są w gdańskiej bibliotece PAN.

IV Kisęga Ezdrasza, zwana też Apokalipsą, powstała w którymś języku semickim - hebrajskim lub aramejskim - około roku 100 n.e. Nie zachował się ani jej oryginał, ani pierwotny przekład na język grecki. Księgę tę znamy z późniejszych przekładów dokonanych z greki na syryjski, etiopski, arabski, ormiański, koptyjski, gruziński oraz łacinę. Ten ostatni jest podstawą do ustalenia tego, co zawierała księga. Z sześciu zachowanych do dziś ksiag, datowanych na VII-XI wiek, trzy są we Francji, dwa w Hiszpanii i jeden w Luksemburgu.

W kościele katolickim apokalipsa Ezdrasza uznawana jest za apokryf. Do głównego kanonu weszła jednak w rosyjskim kościele prawosławnym oraz w kościele koptyjskim. Ezdrasz w księdze opowiada o powrocie narodu żydowskiego z wygnania do Jerozolimy. Ale przedstawia też proroctwa tego, co wydarzy się w dniach ostatecznych.

- Z naszego pergaminu wyłania się dramatyczna wizja końca świata, jak rozstępują się wody, jak w piecu Gehenny pali grzeszników ogień piekielny oraz że nagrodzeni zostaną ci, którzy żyli przykładnie - opowiada Henryk Paner.

Znaleziona w Gdańsku księga była mniej więcej formatu A4. Ocalały pasek to 20. część całości. Pergamin najwcześniej będzie można zobaczyć latem, podczas przygotowywanej w Muzeum Archeologicznym ekspozycji dotyczącej życia w średniowiecznym Gdańsku. Będzie prezentowany tylko przez miesiąc, bo czekają go jeszcze liczne badania.

Miejsca

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (134) ponad 20 zablokowanych

  • 2011-01-21 16:38

    Opinia wyróżniona

    Bo laik nie zrozumie wagi wydarzena i wartości przedmiotu. To że pożartowac można czemu nie :), ale to odkrycie na światową skale, oby było u nas więcej takich znalezisk

    B

    13 lat

    • 18 1

Wszystkie opinie

  • 2011-01-21 16:13

    ehh ci gdanszczanie trzymac taka ksiege w kibelku ;] (16)

    13 lat

    • 101 27

    • 2011-01-21 16:43

      ktoś miał nieźle nasrane, żeby takie bajki nawymyślać (6)

      to i książka w kiblu swe miejsce znalazła

      kokot!

      13 lat

      • 27 28

      • 2011-01-21 17:07

        ale głupi ci internauci (3)

        13 lat

        • 28 11

        • 2011-01-21 17:21

          (2)

          właściwe miejsce na tego typu brednie

          wuja

          13 lat

          • 15 14

          • 2011-01-21 17:49

            wy słuchacie swoich (1)

            w kościele :-)

            kokot!

            13 lat

            • 15 21

            • 2011-01-23 00:30

              byłeś? słyszałeś?

              13 lat

              • 0 0

      • 2011-01-22 10:22

        Ciekawe,może jest tam przepowiednia o Budyniu? (1)

        Kiedy w końcu pójdzie do piekła?

        Kat

        13 lat

        • 6 1

        • 2011-01-24 08:13

          budyń będzie beatyfikowany przez Beatę z Oruni, później znajdzie swe miejsce być może na Wawelu

          kto wie...

          ja wiem.

          13 lat

          • 0 0

    • 2011-01-21 20:24

      współcześni gdańszanie (7)

      to: przesiedleńcy z tzw. kresów, migranci po 1945 r. z kieleczczyzny i innych biednych regionów; bez korzeni, tradycji hanzeatyckiego Danzinga ... o czym my prawimy

      porucznik franko

      13 lat

      • 11 18

      • 2011-01-21 20:43

        DANZIG (1)

        się pisze .

        DA

        13 lat

        • 7 5

        • 2011-01-21 20:46

          też mam

          na samochodzie

          DA

          13 lat

          • 2 4

      • 2011-01-21 20:58

        (2)

        gdynia to były PGR Gdańska

        kkk

        13 lat

        • 7 9

        • 2011-01-22 22:45

          Czyli role sie odwróciły :)

          tak

          13 lat

          • 2 0

        • 2011-01-22 23:31

          ot wymyślił

          13 lat

          • 0 0

      • 2011-01-22 11:42

        oho (1)

        Widzę że mam do czynienia z prawdziwym demografem, ale jeśli twó wuj i dziadek pochodzi z "kieleczczyzny" czy z inych regionów o tak zabwnych nazwach to nie oznacza że inni gdańszczanie mają również takie korzenie. Faktem jest że po 45 wprowadziło nie malże całe miasto, bo jednak ludność WMG było zdecydowania niemieckiej narodowości. Żeby ktoś pochodził z "kieleczczyzny" to niesty nie poznałem nikogo. Dużo częścią są kaszubi z obszarów rolniiczych z pomorza to napewno.

        pypcio

        13 lat

        • 4 4

        • 2011-01-22 22:48

          Bo małolat jeszcze nie zna historii.

          Nie Kielecczyzna tylko zabugajce głównie ;)

          tak

          13 lat

          • 1 0

    • 2011-01-21 21:34

      Hehe

      Za to już w XII wieku ludzie wiedzieli do czego to to się najbardziej nadaje ;))

      Roman

      13 lat

      • 8 5

  • 2011-01-21 16:14

    To jest pierwsze udokumentowane użycie papieru toaletowego w paskach (4)

    być może nawet w rolkach.

    13 lat

    • 145 29

    • 2011-01-21 22:33

      Skończcie z tymi bredniami... (3)

      Akurat archeolodzy lubią kopać w latrynie, bo tam zawsze się znajdzie coś ciekawego, wiele różnych skarbów (np sługa który chciał ukraść, albo zniszczył i chciał to ukryć) i śmieci wrzucano do latryn...

      Herodot

      13 lat

      • 5 2

      • 2011-01-22 10:16

        Jak już wykopią wszystko co stare w latrynie,mogliby tam zostawić "coś" świeżego dla przyszłych pokoleń (2)

        MPO

        13 lat

        • 8 0

        • 2011-01-22 22:49

          Dobre :D

          hahah

          13 lat

          • 0 0

        • 2011-01-22 23:32

          to idę coś fajnego wrzucić do kibla

          13 lat

          • 3 1

  • 2011-01-21 16:14

    ja ostatnio wyrzuciłem cały kosz śmieci podobnych wypocin... (4)

    13 lat

    • 32 68

    • 2011-01-21 20:12

      a potem dostałeś w tyłek od mamy?

      13 lat

      • 8 5

    • 2011-01-21 20:55

      No to zmarnowałeś. Mogłeś się tym tałatajstwem podetrzeć ;)

      o.

      13 lat

      • 3 13

    • 2011-01-21 20:55

      No to zmarnowałeś. Mogłeś się tym tałatajstwem podetrzeć ;)

      o.

      13 lat

      • 2 11

    • 2011-01-22 12:47

      Kosz

      Nic dziwnego - idiota zawsze tak robi.

      zh

      13 lat

      • 2 2

  • 2011-01-21 16:15

    Za 1000 lat z mojej latryny wyciągną teletydzień. (2)

    13 lat

    • 216 10

    • 2011-01-21 19:06

      ...i po zdjęciach dojdą, że prowadzący teleturniej "Teleportacja od zaraz" (1)

      to ciągle młody Krzysztof Ibisz.

      duck

      13 lat

      • 58 0

      • 2011-01-24 08:14

        Krzysztof od hialuronowego ma skurcz wszystkiego już:)

        13 lat

        • 1 0

  • 2011-01-21 16:16

    a co tam jest napisane!!??....

    13 lat

    • 14 13

  • 2011-01-21 16:22

    FAJNIE (8)

    kogo obchodzi jakas 12-wieczna Biblia? ;|

    13 lat

    • 21 220

    • 2011-01-21 17:56

      osoby mające inne zainetresowania poza Vivą i viagrą;)

      Daga

      13 lat

      • 36 5

    • 2011-01-21 19:16

      (4)

      inteligentnych

      13 lat

      • 23 4

      • 2011-01-21 20:22

        przymulow (3)

        owce, a ja nazwalbym ich wprost baranami bez wlasnego zdania.

        Paw32

        13 lat

        • 2 25

        • 2011-01-21 21:06

          hehe baranami bez własnego zdania (1)

          są właśnie śnięte ryby które płyną z prądem.

          13 lat

          • 15 2

          • 2011-01-21 22:27

            i widzowie telewizorni p.t. TVN

            13 lat

            • 11 2

        • 2011-01-22 12:26

          Toim zdaniem ktoś kto czyta artykuly jest baranem??? Grunt to inteligencja zanalfabetyzowany przymule!

          Daga

          13 lat

          • 4 1

    • 2011-01-21 19:51

      biorąc pod uwagę że to 12 wieczny antyk, jeden z niewielu na świecie - mnie obchodzi (1)

      biorąc pod uwagę treść tej bajeczki - to już niebardzo mnie to obchodzi

      asd

      13 lat

      • 5 14

      • 2011-01-21 22:04

        A co to za treść?

        Shlomo

        13 lat

        • 1 3

  • 2011-01-21 16:22

    ha ha ha zabrakło papieru w średniowieczu więc (1)

    użyto tej książki ,,, dobre,, dziś mamy internet i nie za bardzo sie nadaje do podtarcia :)

    walonek

    13 lat

    • 49 23

    • 2011-01-21 18:02

      na zdjęciu pasek jest brązowy w srodkowej czesci - czemu to jest przemilczane????

      13 lat

      • 7 3

  • 2011-01-21 16:23

    Widac wierzący naród był jak się biblią podcierali. (2)

    A biblię mieli tylko zakonnicy. To jest odkrycie. Zbadac DNA może to był przodek Tuska, przeciez Tusk jest ateistą.

    liban

    13 lat

    • 24 78

    • 2011-01-21 17:20

      Nie można być ateistą ?

      st

      13 lat

      • 14 4

    • 2011-01-21 18:57

      a co? może trzeba być katolikiem? :P bo to jedyna prawdziwa religia? hahaha

      t'a

      13 lat

      • 9 5

  • 2011-01-21 16:23

    Cos mi sie wydaje , że KK chciałby aby całay stary testament stał się : apokryftem (6)

    Ale jak to zrobić ?

    amen

    13 lat

    • 22 24

    • 2011-01-21 16:35

      (1)

      trochę wiedzy merytorycznej by Ci kolego nie zaszkodziło, doucz się

      M

      13 lat

      • 8 5

      • 2011-01-23 12:46

        robi się kisięże proboszczu !

        zasiadam ( klękam ) do nauki

        a

        13 lat

        • 1 0

    • 2011-01-21 17:27

      a wiesz co to jest apokryf? (1)

      i że ma neiwiele wspólnego z ST....

      aaaaaaaaaaaa

      13 lat

      • 6 4

      • 2011-01-23 12:49

        no prosze niesamowite, nieprawdopodobne ...

        nie wiem bo nie chodziłem na lekcje religii i mam braki

        a

        13 lat

        • 0 0

    • 2011-01-21 22:08

      apokryftem powiadasz

      13 lat

      • 3 1

    • 2011-01-22 15:58

      A p o k r y f e m ! ! !

      13 lat

      • 0 0

  • 2011-01-21 16:35

    (4)

    ciekawe czy jest napisana po polsku czy niemiecku i jak z wiernością przekładów... moze to jakies próbki lub zawiera błedy przepisywania skoro w kiblu sie znalazła..

    tumek

    13 lat

    • 7 38

    • 2011-01-21 17:01

      po łacinie (3)

      13 lat

      • 11 0

      • 2011-01-21 17:21

        Po polsku to w tym czasie nik nie pisał , zresztą do tej pory mało osób potrafi ! (2)

        st

        13 lat

        • 20 0

        • 2011-01-21 18:59

          (1)

          dokładnie tak! Jeszcze trochę i język polski zniknie na wieki ;)

          t'a

          13 lat

          • 6 2

          • 2011-01-21 19:16

            najważniejsze to znać rosyjski, niemiecki

            i angielski, niedlugo dojdzie chiński, polski dla wybranych

            13 lat

            • 6 2

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3238)

Najczęściej komentowane

Będą nowi wiceprezydenci Gdańska. Ruszyła giełda nazwisk

Będą nowi wiceprezydenci Gdańska

Wspólny spacer kandydatów na prezydenta

Wspólny spacer kandydatów na prezydenta

więcej

Najczęściej czytane