Mieszkańcy Trójmiasta oddychają relatywnie czystym powietrzem. W przeciwieństwie do innych dużych polskich miast - np. Warszawy, Katowic czy Krakowa - nie ogłoszono tutaj alarmu z powodu smogu. Wbrew pozorom, dobra jakość powietrza nad Zatoką Gdańską nie wynika wyłącznie z położenia geograficznego.
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska opublikował komunikat ostrzegający przed smogiem, czyli wysokim poziomem stężenia zanieczyszczeń w powietrzu. W ubiegłą niedzielę odnotowano bowiem przekroczenie dopuszczalnych norm ich stężenia - w szczególności niezwykle szkodliwych pyłów PM10 i PM2,5* - nawet o kilkaset procent.
Poważne zagrożenie dla zdrowiaZagrożenie dotyczy wielu dużych miast, nie tylko tych zlokalizowanych w południowych regionach Polski. Fatalna jakość powietrza występuje m.in. w Warszawie, Krakowie, Kielcach, Katowicach, Przemyślu, Lublinie, Białymstoku, Toruniu czy Bydgoszczy.
Zgodnie z treścią niedzielnego komunikatu, mieszkańcy zagrożonych miast zostali poproszeni o unikanie długotrwałego przebywania poza domem. Oddychanie powietrzem zawierającym np. benzopiren, dioksyny czy metale ciężkie może wywołać trudności z oddychaniem, reakcje alergiczne, a także zwiększa ryzyko chorób układu oddechowego, naczyniowo-sercowego oraz odpornościowego.
Przestarzałe piece opalane węglemJak nietrudno domyślić się, tak gwałtowna kumulacja zanieczyszczeń w powietrzu jest pokłosiem okresu grzewczego, a właściwie spalania węgla, a także śmieci, w przestarzałych kotłach i piecach znajdujących się w domach tysięcy Polaków. Dodatkowo zjawisko to zostało spotęgowane przez utrzymujące się od dłuższego czasu warunki atmosferyczne.
Ogólnopolska mapa aktualnego stanu zanieczyszczenia powietrza- Spalanie paliw stałych jest głównym źródłem emisji zanieczyszczeń, w tym pyłu PM10. Jednak duży wpływ na taki stan powietrza mają również rekordowo niskie temperatury tej zimy oraz bardzo małe prędkości wiatru - wyjaśnia Radosław Rzepecki, p.o. pomorskiego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.Darmowa komunikacja w Warszawie i KrakowieW odpowiedzi na zaistniałą sytuację włodarze niektórych miast zdecydowali się na wprowadzenie tymczasowej, darmowej komunikacji miejskiej. To oferta skierowana głównie do kierowców, aby zrezygnowali z przejażdżki własnym samochodem i przesiedli się do autobusu czy tramwaju.
Jej celem jest oczywiście jak najszybsze zredukowanie smogu. Warto pamiętać, że spaliny emitowane z silników samochodowych to - obok wspomnianego wcześniej dymu towarzyszącego spalaniu węgla - jeden z głównych trucicieli powietrza.
Nie tylko nadmorskie położenieTymczasem Gdańsk, Sopot i Gdynia wciąż pozostają wolne od smogu. Co więcej, nic nie wskazuje na to, aby w najbliższym czasie normy stężenia zanieczyszczeń powietrza miały zostać tutaj przekroczone. Co powoduje, że mieszkańcy Trójmiasta wciąż mogą cieszyć się względnie czystym powietrzem?
Jednym z głównych powodów jest położenie geograficzne.
Gdańsk, Sopot i Gdynia leżą nad brzegiem morza, a jego sąsiedztwo zapewnia doskonałą cyrkulację powietrza. Innymi słowy, nad morzem wieje częściej i mocniej niż w innych regionach Polski, co skutecznie przyczynia się do redukcji stężenia szkodliwych pyłów. To jednak nie wszystko. Władze Gdańska podkreślają, że czyste powietrze w ich mieście oraz sąsiednim Sopocie i Gdyni to efekt wieloletnich inwestycji.
Modernizacja sieci ciepłowniczej - Oprócz naszego położenia geograficznego, należy wspomnieć o kilku innych czynnikach. Po pierwsze, Gdańsk i całe Trójmiasto ma bardzo wysoki wskaźnik podłączenia mieszkańców do sieci miejskiego ogrzewania: GPEC i OPEC oraz bardzo wysoki wskaźnik korzystania z ogrzewania gazowego. Po drugie, w Trójmieście jest relatywnie mniej korków niż w innych aglomeracjach - mówi Maciej Lorek, dyrektor Wydziału Środowiska Urzędu Miejskiego w Gdańsku.W Gdańsku od wielu lat modernizuje się infrastrukturę grzewczą i sukcesywnie zamyka się nieprzyjazne środowisku dzielnicowe kotłownie. Dla przykładu, w ubiegłym roku zlikwidowano tego rodzaju obiekt przy ul. Zawiślnej, który zaopatrywał w ciepło mieszkańców Stogów i Przeróbki. Jednocześnie obie dzielnice zostały podłączone do sieci GPEC.
W 2017 roku i w kolejnych latach planuje się podłączenie do ciepłociągu również wybranych ulic zlokalizowanych w trzech dzielnicach tzw. górnego tarasu: na Matarni, Jasieniu i w Osowej, a także w Sopocie.
Dofinansowanie w wysokości 1 tys. zł. Niestety, nie wszystkie ulice w Trójmieście mogą zostać podłączone do miejskiej sieci ciepłowniczej. Wiele z zamieszkujących je osób ogrzewa swoje domostwa starymi piecami węglowymi, co ma fatalny wpływ na jakość powietrza. Co gorsza, nierzadko zdarza się, że właściciele takich pieców palą w nich śmieciami. W ten sposób do atmosfery uwalniana jest niemal cała tablica Mendelejewa.
Czytaj również: Kary za palenie śmieciami Choć problem "kopcących" pieców węglowych dotyczy całej Polski, jego skala w Trójmieście jest znacznie niższa niż w pozostałych częściach kraju.
- Wspieramy tych, którzy zdecydują się na pozbycie się starych pieców węglowych, tzw. zasypowych i zakupią nowe piece, tzw. retortowe. Tego rodzaju piece są nie tylko zautomatyzowane i emitują do atmosfery wielokrotnie mniej zanieczyszczeń, ale również bardziej wydajne. Zakup takiego pieca to koszt ok. 5-6 tys. zł, a dofinansowanie ze strony miasta wynosi 1 tys. zł. - informuje Lorek.Dofinansowanie wymiany starych pieców węglowych na nowe jest częścią uchwalonego przez władze Gdańska w 2015 roku tzw. Planu gospodarki niskoemisyjnej. Spośród ponad 100 punktów wchodzących w jego zakres, warto także wymienić m.in. dopłaty do utylizacji azbestu, instalacji kolektorów słonecznych czy podłączania budynków do miejskiej sieci kanalizacyjnej.
System ARMAAGNa koniec warto wspomnieć, że już od ponad 20 lat funkcjonuje w Trójmieście ARMAAG (Agencja Regionalnego Monitoringu Atmosfery Aglomeracji Gdańskiej), czyli metropolitalny system monitorowania atmosfery, w którego skład wchodzi 10 stacji pomiarowych.
Pięć stacji jest zlokalizowanych w Gdańsku (ulice Kaczeńce, Leczkowa, Ostrzycka, Powstańców Warszawskich i Wyzwolenia), trzy w Gdyni (ulice Wendy, Porębskiego i Szafranowa) i po jednej w Sopocie (ul. Bitwy pod Płowcami) oraz w Tczewie (ul. Targowa).
Mapa stacji pomiarowych ARMAAG wraz z aktualnymi pomiarami- Powołana w 1993 roku przez samorządy Gdańska, Gdyni, Sopotu i Tczewa Agencja Regionalnego Monitoringu Atmosfery Aglomeracji Gdańskiej była pierwszą tego typu inicjatywą w całej Polsce. System ARMAAG całodobowo i precyzyjnie określa przede wszystkim stężenie pyłów PM10 i PM2,5. Na szczęście, dotychczas nie odnotowano przekroczenia normy stężenia żadnego z nich - dodaje Lorek.
PM10 - Pył (PM - ang. particulate matter) jest zanieczyszczeniem powietrza składającym się z mieszaniny cząstek stałych, ciekłych lub obu naraz, zawieszonych w powietrzu i będących mieszaniną substancji organicznych i nieorganicznych. Pył zawieszony może zawierać substancje toksyczne takie jak WWA (m.in. benzo(a)piren), metale ciężkie oraz dioksyny i furany. Cząstki te różnią się wielkością, składem i pochodzeniem. PM10 to pyły o średnicy aerodynamicznej mniejszej niż 10 µm, które mogą docierać do górnych dróg oddechowych i płuc. Może on powodować lub pogłębiać choroby płuc i układu krążenia, zawał serca i arytmię. Wpływa również na ośrodkowy układ nerwowy i układ rozrodczy i może powodować choroby nowotworowe.
PM2,5 - Cząstki pyłu o średnicy aerodynamicznej mniejszej niż 2,5 µm, które mogą docierać do górnych dróg oddechowych i płuc oraz przenikać przez ściany naczyń krwionośnych. Jak wynika z raportów WHO, długotrwałe narażenie na działanie pyłu zawieszonego PM2,5 skutkuje skróceniem średniej długości życia. Krótkotrwała ekspozycja na wysokie stężenia pyłu PM2,5 jest równie niebezpieczna, powodując wzrost liczby zgonów z powodu chorób układu oddechowego i krążenia oraz wzrost ryzyka nagłych przypadków wymagających hospitalizacji.
źródło: www.gdansk.wios.gov.pl
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
