Zabytek: powód do dumy czy źródło kłopotów?

Marzena Klimowicz-Sikorska

18 sierpnia 2010 (artykuł sprzed 13 lat)

Opinie (61)

Najstarszy budynek w Sopocie został wystawiony na sprzedaż. Podobny los spotyka wiele zabytków, które są w prywatnych rękach.

Posiadanie zabytku to dla właściciela nie tylko nobilitacja, ale i sporo kłopotów oraz wydatków. Konserwatorzy najchętniej widzieliby je w rękach samorządów, których jednak często nie stać na remonty, a nawet na utrzymanie. Co lepsze: sprzedać dworek biznesmenowi czy pozwolić, by niszczał w publicznych rękach?

Kto jest lepszym właścicielem zabytku: prywatny inwestor czy samorząd?

prywatny, bo tylko inwestor z pieniędzmi jest w stanie uratować go od ruiny ważne, by zabytek nie niszczał, nie ważne kto jest jego właścicielem samorząd, bo udostępni zabytek wszystkim mieszkańcom

Teoretycznie najlepiej, gdyby zabytkowym obiektem opiekował się samorząd, który za unijne pieniądze go wyremontuje i przekształci w miejsce użyteczności publicznej. Najlepszym przykładem na to (choć bez remontu za unijne pieniądze) jest przedwojenny biurowiec Polskich Linii Oceanicznych w Gdyni, który miasto kupiło, korzystając z prawa pierwokupu. Gdyby nie ta transakcja, perła modernizmu, ulokowana w centrum miasta, przeszłaby w prywatne ręce i nie wiadomo, jaki los by ją spotkał. Dziś pracują w nim miejscy urzędnicy, którzy nie zmieścili się w głównej siedzibie Urzędu Miejskiego.

Niestety, większości polskich miast nie stać na kupowanie, odnawianie i kosztowne utrzymanie architektonicznych perełek. Dlatego prędzej czy później trafiają one w ręce prywatnych inwestorów, którzy potrafią brutalnie się z nimi obejść.

- Zabytkowe dworki, niegdyś własność PGR-ów, wróciły do skarbu państwa, a potem zostały sprzedane. Bywało tak, ze zabytek na tym zyskiwał, gdy właściciel miał nie tylko pieniądze na remont, ale też świadomość, z jakim obiektem ma do czynienia - tłumaczy Janusz Tarnacki, miejski konserwator zabytków w Gdańsku.- Niestety, częściej bywało tak, że inwestor kupował zabytkową nieruchomość tylko po to, by doprowadzić ją do ruiny, rozebrać i w jej miejsce zbudować coś innego.

Wykreślenie z rejestru zabytków to droga wolna do zbudowania tańszej nieruchomości bez obaw przed ograniczeniami, jakie niesie ze sobą nadzór konserwatorski. A ten potrafi pokrzyżować nawet najciekawsze i najlepsze plany inwestorów. Przekonał się o tym trójmiejski biznesmen, który z zabytkowego budynku dawnej przychodni, mieszczącej się tuż przy Dworcu Głównym w Gdańsku, chciał zrobić hotel.

- Gdyby ten budynek nie był zabytkiem, już byłby w nim piękny hotel. Niestety, ze względu na konserwatorskie obostrzenia nie mogłem w nim nawet postawić ścian, by powstały pokoje. Po czterech latach zrezygnowałem i sprzedałam tę nieruchomość. Dziś uważam, że takimi obiektami powinno zarządzać miasto, a nie prywatna osoba - mówi Wojciech Wojciechowski, były już właściciel zabytkowego budynku tuż przy Dworcu Głównym PKP w Gdańsku.

Jednak odnowienie budynku zgodnie z wymogami konserwatorskimi nie zawsze jest gwarancją finansowego sukcesu.

- Ci inwestorzy, których znam, a którzy kupili taki obiekt, zrobili to głównie z wewnętrznej potrzeby albo ze względu na jakiś sentyment rodzinny. Zabytkowe nieruchomości można potraktować biznesowo, ale ważne, by wydobyć z nich też "genius loci" - przekonuje Maciej Bronikowski, właściciel zabytkowego Dworu Hiszpańskiego, w którym po wojnie mieściła się pierwsza poczta w Sopocie, a później restauracja Zielony Dwór.

Jednak i on po kilku latach od zakupu zabytku myśli o jego sprzedaży. - W 2004 r. Dwór Hiszpański był w kompletnej ruinie, docelowo miał nawet zostać rozebrany. Jednak, że jest to jeden z najstarszych budynków w Sopocie, który dodatkowo nie ucierpiał zbytnio podczas wojny, przeszedł w prywatne ręce. Aż trafił do mnie - mówi właściciel.

Za cel postawił sobie stworzenie nie tyle restauracji z winiarnią, co miejsca kulturotwórczego z ekologicznym jedzeniem i winem za rozsądne pieniądze. Nic jednak z tego nie wyszło, a do interesu musiał tylko dokładać. -Od razu wiedziałem, że to trudna materia i w najlepszym przypadku będę wychodzić na "zero" - dodaje.

Jednak w końcu się poddał i kilka miesięcy temu wystawił Dwór Hiszpański na sprzedaż.

- Czy inwestowanie w zabytki jest dobrym interesem? Myślę, że dla wielu ludzi w Polsce zabytkowe budynki nie mają wartości. Nabierają jej dopiero wraz z funkcją, jaką pełnią. Ale z samego faktu, że obiekt jest zabytkiem, trudno zrobić atut rynkowy - przekonuje właściciel Dworu Hiszpańskiego.

Marzena Klimowicz-Sikorskam.klimowicz-sikorska@trojmiasto.pl

Opinie (61) 2 zablokowane

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-08-18 11:43

Powinno być tak jak w Wielkiej Brytanii....

Powinno być tak jak w Wielkiej Brytanii ze wszelkie remonty zabytków są wspierane z funduszu National Lottery albo innych instytucji Non Profit ! Czemu Lotto wspiera tylko skorumpowany polski sport ?

krzysztof
13 lat
- 6 0
Twoja opinia

Zmień treść

Powinno być tak jak w Wielkiej Brytanii ze wszelkie remonty zabytków są wspierane z funduszu National Lottery albo innych instytucji Non Profit ! Czemu Lotto wspiera tylko skorumpowany polski sport ?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-08-18 11:52

Zielony Dwór w Sopocie

Jakie rozsądne pieniądze? Za samą rezerwację stolika przy okienku na zakorkowaną ulicę życzyli sobie sporą sumkę.

LeD
13 lat
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

Jakie rozsądne pieniądze? Za samą rezerwację stolika przy okienku na zakorkowaną ulicę życzyli sobie sporą sumkę.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-08-18 13:13

Niestety, ale prywatny właściciel nie gwarantuje, że zabytek będzie utrzymany w należytym stanie. (1)

Wystarczy wspomniec co się stało z Dworem migowskim i parkiem. Właściciel kupił od samorządu działkę z dworem pod warunkiem, że dokona konserwacji zabytku. Później ogrodził działkę, zabytek z powodu złego stanu został zburzony i podtruwał drzewa w Parku. Następnie chciał tam postawić osiedle mieszkaniowe. Wielka szkoda, że z powodu pazerności tego gościa zniknął jeden z niewielu tego typu obiektów w tym rejonie...

vv
13 lat
- 4 0
Twoja opinia

Zmień treść

Wystarczy wspomniec co się stało z Dworem migowskim i parkiem. Właściciel kupił od samorządu działkę z dworem pod warunkiem, że dokona konserwacji zabytku. Później ogrodził działkę, zabytek z powodu złego stanu został zburzony i podtruwał drzewa w Parku. Następnie chciał tam postawić osiedle mieszkaniowe. Wielka szkoda, że z powodu pazerności tego gościa zniknął jeden z niewielu tego typu obiektów w tym rejonie...
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-08-19 11:07
  
  równie winne jest miasto, które tak, a nie inaczej skonstruowało umowę
  
  w przypadku nie wyremontowania dworku do dnia ...., powinien on wrócić na własność miasta. w przypadku doprowadzenia do ruiny, reszta terenu powinna być tym bardziej odebrana.
  
  me
  13 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  w przypadku nie wyremontowania dworku do dnia ...., powinien on wrócić na własność miasta. w przypadku doprowadzenia do ruiny, reszta terenu powinna być tym bardziej odebrana.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-08-18 13:14

Aha no i można jeszcze podac przykład Doliny Radości, kt. też została bezprawnie ogrodzona.

13 lat
- 2 0
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-08-18 17:08

dworek sierakowskich

powinni sprzedac bo siedlisko warszawskiej miernoty sie roi tam

mnich
13 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

powinni sprzedac bo siedlisko warszawskiej miernoty sie roi tam
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-08-18 20:08

ładne autko na fotce

:)
13 lat
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

ładne autko na fotce
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-08-18 23:05

ZABYTKI (1)

Najlepszym "zabytkiem" jest ruina szpecąca okolice PGE Areny... stara rudera, która idealnie pasowała kiedyś do tej okolicy stoi dumnie na srodku i straszy ludzi... czemu w tym kraju każda rudera to zabytek? bo tam była szkoła czy o co tu chodzi?!

Mieszkanka Gdańska
13 lat
- 0 1
Twoja opinia

Zmień treść

Najlepszym "zabytkiem" jest ruina szpecąca okolice PGE Areny... stara rudera, która idealnie pasowała kiedyś do tej okolicy stoi dumnie na srodku i straszy ludzi... czemu w tym kraju każda rudera to zabytek? bo tam była szkoła czy o co tu chodzi?!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-08-19 05:21
  
  Straszy? Nocami widuje się tam elfy?
  
  Zabytek to zabytek. Póki nie wynajdziesz wehikułu czasu, nie tylko nim pozostanie, ale też staje się coraz bardziej.
  
  Gdańszczanin od 300 lat
  13 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Zabytek to zabytek. Póki nie wynajdziesz wehikułu czasu, nie tylko nim pozostanie, ale też staje się coraz bardziej.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-08-19 09:26

czysty socjalim

Zgadzam się z aUTORKĄ tekstu.prywaciże i kapitaliści to zło najgorsze jak mawiał tata moniki olejnik .NIEH RZYJE ZWIĄSEK SOCJALISTYCZNYH REPUBLIK JEWROPEJSKIH.NIEH RZYJA DOPLATY Z PIENIEDZY UKRADZIONYH BURZUJOM

rognar
13 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Zgadzam się z aUTORKĄ tekstu.prywaciże i kapitaliści to zło najgorsze jak mawiał tata moniki olejnik .NIEH RZYJE ZWIĄSEK SOCJALISTYCZNYH REPUBLIK JEWROPEJSKIH.NIEH RZYJA DOPLATY Z PIENIEDZY UKRADZIONYH BURZUJOM
Regulamin dodawania opinii