Kiedyś wystarczyła pogadanka specjalisty od BHP i hasła rozwieszane na korytarzach w rodzaju "porządek na miejscu pracy jest gwarancją bezpieczeństwa" czy "żadna renta nie zastąpi zdolności do pracy". Okazuje się jednak, że w przedsiębiorstwach na miarę naszych czasów samo przeszkolenie to zdecydowanie za mało. Nowoczesne i myślące o rozwoju przedsiębiorstwa mają całe strategie dotyczące bezpieczeństwa w miejscu pracy.
tak, jak przestrzega się przepisów
26%
zależy, w którym zakładzie
37%
nie, zawsze jest ryzyko
37%
Kiedyś zapytaliśmy naszych czytelników w ankiecie, czy przeszli szkolenie BHP w pracy. Zaledwie 24 proc. stwierdziło, że tak i uznali, że było ono bardzo solidne. Większość - 43 proc. - przyznała, że była to tylko pogadanka. Aż 19 proc. przyznało, że skończyło się tylko na... podpisaniu listy obecności. 10 proc. odpowiedziało, że nawet nie było spotkania ze specjalistą BHP, a 4 proc. stwierdziło, że nie wiedzieli, że coś takiego w ogóle jest. Jak jednak wyglądałyby odpowiedzi, gdyby tę ankietę wypełnili pracownicy największych firm produkcyjnych z Pomorza?
Czas na dyskusję o BHP- Jako jedna z największych firm w regionie oprócz własnego biznesu staramy się też zajmować ważnymi sprawami i tematami dotyczącymi całej społeczności. Takim ważnym tematem jest niewątpliwie bezpieczeństwo w pracy - twierdzi Krzysztof Wrzesień, dyrektor ds. Bezpieczeństwa i Środowiska Grupy Lotos, która właśnie zainaugurowała serię spotkań pod tytułem Pomorskie Forum Liderów Bezpieczeństwa. - Chcieliśmy zapoczątkować dyskusję na temat bezpieczeństwa w środowisku pracy na poziomie regionu. Po to, aby wspólnie się doskonalić, aby wymieniać się dobrymi praktykami. Trzeba też pokazywać dobre przykłady. Dbanie o bezpieczeństwo to dbanie o reputację całego biznesu.W ubiegłym roku w całym kraju wydarzyły się 303
wypadki śmiertelne. Pomorze zajmuje wysokie, piąte miejsce w tym niechlubnym rankingu. U nas zginęło 27 osób. Przed nami jest dolnośląskie (29), mazowieckie (34), śląskie (37) i pierwsze na tej liście - wielkopolskie (41). Jak się więc okazuje, temat bezpieczeństwa w pracy jest dla nas szczególnie ważny.
Do dyskusji Grupa Lotos zaprosiła firmy - przede wszystkim przemysłowe - z Pomorza. Okazało się, że oparcie bezpieczeństwa jedynie o standardowe szkolenie BHP to relikt przeszłości. Dziś firmy mają przygotowane i wypracowywane całe strategie postępowania, aby pracownicy czuli się bezpiecznie.
Czym jest tzw. safety, czyli bezpieczeństwo w kontekście środowiska pracy? Definicji jest wiele. Nie jest brakiem zdarzeń niepożądanych, lecz obecnością systemu zabezpieczeń. Jest to zdolność do wykonywania pracy w zmieniającym się i nieprzewidywalnym środowisku pracy. Jest uwolnieniem się od nieakceptowalnych ryzyk. Jednak czy możemy się od nich uwolnić?
- Trzeba prowadzić analizy ryzyka, aby zredukować prawdopodobieństwo ich wystąpienia. Eliminować ryzyka, zmniejszać ich konsekwencje - mówił na spotkaniu Krzysztof Wrzesień. - Przede wszystkim pamiętajmy jednak o tym, że nie ma kultury bezpieczeństwa, jeżeli nie ma kultury organizacji, zbioru wspólnych wartości. A organizacja posiadająca kulturę bezpieczeństwa opiera się na wzajemnym zaufaniu i komunikacji. Pracownicy muszą wiedzieć, że zgłoszenie jakiegoś zagrożenia doprowadzi do wyjaśnienia i załatwienia sprawy.I tu pojawia się ciekawa kwestiaPracownicy, zgłaszając sytuację zagrożenia, powinni wiedzieć, że to może pomóc ustrzec się problemów w przyszłości. Trzeba im wyjaśnić, że takie zgłoszenie to nie... donos.
- Czasem pracownicy mają opory przed zgłaszaniem niebezpiecznych zachowań współpracowników - stwierdziła Sylwia Janowicz, szef Departamentu Ochrony Środowiska i Bezpieczeństwa Pracy w Zakładach Farmaceutycznych Polpharma i dodała, że wyjaśnienie im, że nie chodzi o szpiegowanie, tylko o dobro wspólne wcale nie jest proste.A jak przekonała się Polpharma, wprowadzenie strategii i ustalenie procedur oraz norm postępowania przynosi korzyści. W 2006 roku w zakładzie tym doszło do 18 wypadków, w 2011 - kiedy rozpoczęto wdrażanie strategii - było ich już 11. Za to w ubiegłym roku doszło do zaledwie 4.
Zespoły liderówWedług specjalistów od bezpieczeństwa dobrym sposobem jest zaangażowanie zespołu do dbania o bezpieczeństwo. Tworzone są więc grupy liderów czy zespoły kontrolerskie wybierane spośród załogi. Chodzi o to, aby w porę wypatrzyć i przewidzieć zagrożenia. Wskazać niebezpieczne miejsca lub zachowania.
- W naszym przedsiębiorstwie mamy tzw. zespoły pierwszej pomocy, czyli takie grupy szybkiego reagowania. Mamy do tego ok. 50-osobowy zespół kontrolerski i jeszcze zespół audytorów, który analizuje cały system i zdarzenia. To pomaga utrzymywać i udoskonalać standardy - mówi Patrycja Derda, kierownik EHS w Eaton Truck Components. - W ubiegłym roku zgłoszono nam 400 tzw. obserwacji. A od 2014 roku nie było u nas żadnego wypadku. Zespoły eksperckie działają też w EDF polska, czyli Elektrociepłowniach w Gdańsku i Gdyni.
- Procedury mamy wypracowane od lat - mówi Jan Grabowski, dyrektor Departamentu Procesów Wsparcia w tych zakładach. - Teraz pracujemy nad kulturą bezpieczeństwa. Elementem tego są zespoły liderów bezpieczeństwa wyławiane spośród załogi.- Trzeba wiedzieć, jaka jest skuteczność barier, które mają nas zabezpieczyć. Trzeba wiedzieć, gdzie są operacje krytyczne, nad którymi trzeba czuwać. Nikt tak jak załoga nie jest wstanie wyłapać zagrożeń - dodaje Krzysztof Wrzesień.
W tych działaniach nie może jednak zabraknąć kadry kierowniczej - Im wyższe stanowisko, tym większe powinno być zaangażowanie - twierdzi Jarosław Jóźwiak, szef Biura Bezpieczeństwa Pracy i Ochrony Zdrowia w Grupie Lotos.- Nie mogę wymagać od pracowników przestrzegania zasad, podczas gdy sam będę je lekceważył. Nie można się też oburzać, gdy pracownik zwróci mi uwagę: "szefie, ale w tych butach nie można wchodzić na halę" - dodaje Paweł Wolski, dyrektor Eaton Truck Components. - Zaangażowanie szczebla kierowniczego jest wręcz kluczowe. W naszej firmie na czele komisji wypadkowej stoi sam prezes - mówi z kolei Piotr Kozak , specjalista ds. BHP w Federal-Mogul Bimet.W tym gdańskim zakładzie produkującym łożyska samochodowe w 2014 roku doszło do 30 zdarzeń lekkich wypadkowych, w 2015 było ich 43, a do maja tego roku zaledwie 10. Poważnych wypadków nie zanotowano od lat.
Dbanie o zdrowie załogi to ważny elementUstalenie zasad, wypracowanie procedur, zapewnienie załogi, że system jest po to, aby dbać o pracowników to nie wszystko. W nowoczesnych strategiach dotyczących bezpieczeństwa jest też inne ważne zadanie, a mianowicie profilaktyka.
- Pracodawca musi też dbać o zdrowie pracownika. W Grupie Lotos poświęcamy temu ogromną uwagę. Każdy miesiąc jest dedykowany innemu problemowi, od raka piesi po choroby płuc - mówi Jarosław Jóźwiak. - Organizujemy badania dla pracowników i spotkania ze specjalistami. Wszystko odbywa się na terenie zakładu. Był u nas onkobus, był kardiobus.A palenie? Z tym postanowiła poradzić sobie Polpharma. Poradzić bez kar i nakazów, tylko przez... edukację.
- Palenie w zakładzie chemicznym jest dużym problemem. Można było walczyć z nielegalnymi palarniami, można też było pomóc palaczom - opowiada Sylwia Janowicz. - Mamy za sobą dwie edycje programu pomagającego rzucić palenie. Do pierwszej zgłosiło się 12 osób. Z tego grona 9 udało się rzucić nałóg. W kolejnej edycji wystartowało 18 osób. Nie pali 15.Początek ważnej pomorskiej dyskusjiI Pomorskie Forum Liderów Bezpieczeństwa otwiera dyskusję o bezpieczeństwie pracy. Jedni powiedzą, że w dużych zakładach jest łatwiej, drudzy, że właśnie w takim dużym i niebezpiecznym środowisku jest o wiele trudniej.
A jak jest na całym Pomorzu? W ubiegłym roku doszło do 38 ciężkich wypadków przy pracy i do 5611 lekkich. A jak jest w waszych miejscach pracy?
- Praktyki warto czerpać od firm, które są liderami światowego bezpieczeństwa. Wyróżniają je cztery cechy, które są permanentnie obecne w tych firmach. Koncentrowanie się na tym, aby non stop poszukiwać sfer, gdzie mogą pojawić się zagrożenia - powiedział Krzysztof Wrzesień. - Tacy są światowi liderzy. Ci, którzy uważają, że bezpieczeństwo jest wartością w ich biznesie. Po drugie to są firmy, które starają się redukować te procesy lub eliminować te procesy, które są za bardzo złożone i niosą z natury rzeczy w sobie ryzyko. Firmy te podejmują też wyzwanie w sytuacji, gdy pojawia się przesłanka, że coś może być niebezpieczne i drążą temat. Reagują na takie sygnały, które być może wielu osób jeszcze nie martwią. Firmy, które są dla nas przykładem działają też z rozwagą w sytuacji, gdy już się coś zdarzy. Kontrolują swoje emocje, nie wyciągają pochopnych wniosków, wyciągają lekcje z tego, co się wydarzyło i przeprojektowują system bezpieczeństwa.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy
