Rok europejskiej wojny

W debacie uczestniczyć będą

Bogdan Borusewicz | wicemarszałek Senatu RP, legenda opozycji demokratycznej, współinicjator strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w Sierpniu ’80

prof. Paweł Kowal | politolog, historyk i polityk, wykładowca akademicki, ekspert ds. wschodnich

Lew Zacharczyszyn | pełnomocnik dyrektora ECS ds. polsko-ukraińskiej solidarności, były konsul generalny Ukrainy w Gdańsku

Karolina Zbytniewska | dziennikarka, redaktorka naczelna EURACTIV.pl, analityczka ds. europejskich i unijnych

moderatorka
prof. Anna Mazurkiewicz | historyczka, wykładowczyni akademicka, działalność naukową skupia na relacjach USA-Polska i działalności uchodźców z Europy Środkowo-Wschodniej w USA

W imieniu Klubu Myśli Obywatelskiej im. Tadeusza Mazowieckiego zaprasza prof. dr hab. inż. Janusz Rachoń, autor poniższego wprowadzenia.

Do 24 lutego 2022 roku wydawało się nam, że po wojnie na Bałkanach zbiorowe mordy, gwałty, podpalenia i rabunki w trakcie działań wojennych odeszły w niebyt zapomnienia. Jak jednak pokazały wydarzenia w Buczy, Izjum i innych ukraińskich miastach, armia Federacji Rosyjskiej obaliła ten dobrostan. Rosja systemowo atakuje ludność cywilną i niszczy infrastrukturę krytyczną Ukrainy.
Zajęcie Krymu przez tzw. zielone ludziki w 2014 roku przeszło w Europie niemal bez echa. Od lutego 2022 roku sytuacja jest odmienna. Wydaje się, że Wspólnota Europejska, jak i NATO zrozumiały zagrożenie.
Nim zaczniemy rysować perspektywę przyszłości, należy poszukać odpowiedzi na kilka podstawowych pytań:

1. Jak zapewnić Ukrainie dostawy broni, aby zdążyć przed wiosenną ofensywą Rosji?
2. Jak zapewnić funkcjonowanie ukraińskiej gospodarki, zważywszy na zniszczenia, jakich doznały przemysł i infrastruktura?
3. Jak utrzymać w UE i Ukrainie polityczną jedność w sprawie ukraińskiego wniosku o członkostwo, bez rozbudzania nadmiernych nadziei, co do czasu szybkiego przystąpienia Ukrainy do UE?
4. Czy można jeszcze zwiększyć gospodarczą i polityczną presję na Rosję?
5. Czy jest możliwe powołanie międzynarodowego trybunału, który osądzi zbrodnie agresora podczas tej wojny, aby można było wykorzystać zamrożone aktywa banku centralnego Rosji na potrzeby pomocy i odbudowy Ukrainy?

Rosja, nie odnosząc spektakularnych sukcesów na polu bitwy, zapewne będzie dążyć do zamrożenia tego konfliktu co oczywiście nie rozwiązuje problemu. Czy są możliwe negocjacje Ukrainy z Rosją? Ukraina już raz otrzymała gwarancje traktatowe od Rosji. Niestety, okazały się nic one nie warte. Memorandum budapeszteńskie z 1994 roku gwarantowało Ukrainie niepodległość za oddanie arsenału atomowego. Co więcej, Ukraina ma też z Rosją traktat o przyjaźni z 1997 roku, w którym solennie potwierdzono niepodległość i przebieg granic. Jak więc zaufać państwu, którego najwyżsi przedstawiciele władzy mówią, że: to nie rosyjskie wojska są na Krymie, to nie wojna, tylko „operacja specjalna”, a zbrodnie wojenne to wymysł propagandy Zachodu. Jak ufać państwu, które bezczelnie łamie obowiązujące traktaty?
O tych i innych dylematach oraz przyszłości po ROKU EUROPEJSKIEJ WOJNY będziemy rozmawiali w gronie ekspertów podczas najbliższego spotkania Klubu Myśli Obywatelskiej, na którą to debatę zaprasza prof. dr hab. inż. Janusz Rachoń.