W cieniu radioaktywnej chmury
/ ECS Historia

„Spełniło się marzenie wodza rewolucji październikowej: »Komunizm zaczął promieniować na cały świat«” – satyrą Polacy przykrywali strach po wybuchu elektrowni jądrowej w Czarnobylu – „Płyn Lugola to radziecka coca-cola”. 26 kwietnia 1986 roku, gdy doszło do awarii, najpierw zapanowała cisza. Na najwyższych szczeblach władzy w Moskwie i w Warszawie po prostu nie wiedziano, co się wydarzyło i jakie będą tego konsekwencje. W tym czasie radioaktywna chmura przechodziła nad Polską i Europą.
Dopiero nad ranem 29 kwietnia, a dokładnie o 3.45, w gmachu Komitetu Centralnego PZPR zebrały się najważniejsze osoby w państwie na pilnej naradzie. W międzyczasie przewodniczący Rady Państwa gen. Wojciech Jaruzelski miał okazję porozmawiać z premierem Ryżkowem. Dowiedział się niewiele: doszło do awarii i skażenia. Nie zdawano sobie sprawy z jego skali. Powołano więc specjalną Komisję do spraw Oceny Promieniowania Jądrowego i Działań Profilaktycznych. W szkołach rozpoczęto jedną z najsłynniejszych i najmniej smacznych akcji. Każde dziecko do 16 roku życia, w celu zapobieżenia nadmiernemu wchłanianiu promieniotwórczego J-131, musiało wypić kieliszek płynu Lugola – ciemnobrązowej cieczy o obrzydliwym smaku. Zupełnie niepotrzebnie, jak się okazało.

Książka Dworczaka jest pierwszym tak szczegółowym opracowaniem historycznym przedstawiającym kontekst polski katastrofy czarnobylskiej. Dotychczasowe ustalenia przedstawicieli różnych dziedzin nauki zostały wzbogacone o szeroką kwerendę archiwalną, która umożliwiła niezwykle wnikliwą analizę politycznych, społecznych, zdrowotnych, psychologicznych oraz środowiskowych skutków awarii. Autor, mierząc się z wieloma mitami dotyczącymi katastrofy, opisuje rzeczywistą skalę szkód, jakie spowodowało skażone powietrze znad Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej.

Na spotkanie autorskie zapraszamy w ramach trzeciej edycji cyklu ECS Historia, który zainaugurowaliśmy w 2018 roku. Rozmawiamy o najnowszej historii Polski, Europy i świata.

Gość
dr Kamil Dworaczek | Historyk, dyrektor Oddziału IPN we Wrocławiu. Specjalizuje się w historii opozycji w PRL. Autor licznych artykułów naukowych i popularnonaukowych oraz książek, m.in.: „Studencki Komitet Solidarności we Wrocławiu 1977–1980” (2011), „Burzliwa dekada. NZS we Wrocławiu 1980–1989” (2012), „Niezależne Zrzeszenie Studentów 1980–1981” (2016). Laureat I nagrody w konkursie Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku na najlepszą pracę doktorską dotyczącą historii i idei „Solidarności” oraz opozycji wobec komunizmu i dyktatury (2015). Wyróżniony Stypendium Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla Wybitnych Młodych Naukowców (2019). Redaktor tomów 3 i 4 „Encyklopedii Solidarności”.

Prowadzący
dr Grzegorz Piotrowski | Absolwent antropologii kultury i filozofii w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Gdańskiego oraz pracownik Wydziału Naukowego ECS.

• Książkę w dniu promocji będzie można nabyć w bibliotece ECS w cenie 34 zł, płatność gotówką lub kartą płatniczą