• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Polsko-niemieckie utarczki w Wolnym Mieście Gdańsku

Jarosław Kus
2 sierpnia 2016 (artykuł sprzed 7 lat) 

Historia Wolnego Miasta Gdańska to jednocześnie historia skomplikowanych, lub wręcz wrogich, stosunków polsko-niemieckich. Można zaryzykować twierdzenie, że nie było dnia, by ówczesna prasa - zarówno polska, jak i niemiecka - nie wspomniała o jakimś incydencie.



I tak oto, wertując "Gazetę Gdańską" z 30 lipca 1926 r., dowiadujemy się, że "zielone ludki" wcale nie są wynalazkiem prezydenta Putina: latem roku 1926 "nacjonalistyczne dzienniki niemieckie", powołujące się na fikcyjnego korespondenta z Piły, utrzymywały, że w pobliżu granicy polsko-gdańskiej "sierżanci polscy ćwiczą i organizują jakieś "bandy polskie".
Niemcy twierdzili, że grup takich jest bardzo dużo (padło nawet określenie, że są to "setki osób") i że są rozmieszczone wzdłuż całej granicy. "Gazeta" określiła niemieckie sensacje mianem "bzdurstw", "bajek" i "produktem upałów lipcowych w rozgorączkowanych umysłach nacjonalistów niemieckich".

O innym nietypowym incydencie "Gazeta Gdańska" informowała też pięć lat wcześniej, czyli 30 lipca 1921 r., donosząc, że "zaszedł znowu wypadek obicia Polaka, lecz tym razem Polaka-Amerykanina".

Sprawa ta przedstawiała się następująco: przebywający w Gdańsku Amerykanin polskiego pochodzenia zetknął się z zachowaniem Niemców uwłaczającym i obraźliwym w stosunku do miejscowych Polaków, w związku z czym stanął w ich obronie. Naraził się tym samym na gniew niemieckiego prowokatora, który postanowił zemścić się na obywatelu amerykańskim. Do ostatecznej rozprawy doszło na gdańskim dworcu "wobec licznych widzów", w większości Niemców, którzy na hasło "bij Polaka" chcieli przyjść z pomocą swemu ziomkowi, jednak "dowiedziawszy się, że mają do czynienia z obywatelem innego państwa" zrezygnowali i tylko przyglądali się całemu zajściu. Ku ich rozczarowaniu "Amerykanin-Polak" wyszedł zwycięsko z tego pojedynku, zaś Niemiec "zyskał tyle, że długi czas popamięta silną pięść Amerykanina".

Ofiarą polsko-niemieckich animozji padła nawet... cisza nocna, a to za sprawą pewnego "wszechniemieckiego" klubu przy ulicy Brotbänkengasse (obecnie Chlebnicka), "w którym urządzono "Gedenktag" (dzień pamiątkowy) lub podobną uroczystość".
Ponieważ impreza trwała do późnych godzin nocnych, około godziny 1:30 kierownik "bardzo silnym głosem, który zbudził ze snu okolicznych mieszkańców" wydał komendę do odśpiewania niemieckiego hymnu "Deutschland über alles". Wzbudziło to powszechny aplauz zgromadzonych, a także uznanie niektórych okolicznych mieszkańców! Niemniej "nie każdy zgadzał się na wzniesienie okrzyków "Brawo i brawissimo", lecz chciał spokojnie użyć nocy do spoczynku po całodziennej uciążliwej pracy". Ludzie, którzy mają "szczęście" mieszkać w pobliżu miejsc, gdzie odbywają się koncerty, zapewne wiedzą, o czym mowa... A policja? Ta sama, "która zwykle na tej ulicy zwraca uwagę na każde zakłócenie spokoju nocnego"? Zniknęła bez śladu...

Niemalże w tym samym czasie, w Tczewie, dojść miało do - jak je określiła prasa niemiecka - "wielkich zaburzeń". W rzeczywistości "zaburzenia" te okazały się jedynie przejawem niezadowolenia tczewskich gospodyń, które "rozgorączkowane okropną drożyzną" "zmusiły sprzedających do zniżenia cen"... I choć "naturalnie bez gwałtów się nie odbyło", to trudno było nazwać je zamieszkami, jak to sugerowali niemieccy dziennikarze.
Na zakończenie dzisiejszej podróży w czasie przenieśmy się w czas (nieco) spokojniejszy czyli do roku 1931 i odwiedziwszy Gdynię skorzystajmy z niezwykłej wycieczki autobusowej do Jastrzębiej Góry i Karwi.
Wycieczkę umożliwiło Miejskie Towarzystwo Komunikacji w Gdyni (na co dzień obsługujące połączenia między portem, miastem, Oksywiem, Chylonią i Sopotami), które - specjalnie na sezon letni - uruchomiło linię turystyczną, obsługiwaną przez autobusy, napędzane "nowoczesnym" i "oszczędnym" silnikiem Diesla (w tych czasach, w autobusach stosowano przeważnie paliwożerne silniki benzynowe). "Moc niezapomnianych wrażeń, oto rezultat takiej wycieczki!".
Natomiast tym wszystkim turystom, którym pobyt nad morzem niekoniecznie kojarzył się z podróżą autobusową, P.P. "Żegluga Morska" oferowała rejs jednym ze swych statków...

Opinie (61)

  • U nas to norma (9)

    Tak jak w współczesnych czsach byliśmy skłóceni z wszystkimi sąsiadami.Przeszkadzał nam nawet taki nic nie znaczacy Gdańsk.

    • 16 57

    • "Nam"? (1)

      To znaczy komu? Polakom, czy Niemcom?

      • 21 2

      • Nam czyli Gdanszczanom...

        • 4 15

    • fajne wpisy (1)

      To tak jak dzis pogladac TVP1 a pozniej przelaczyc na TVN. Niemieckie TVN pokazuje zupelnie zaklamany obraz Polski pod dyktando corki Pastora ze wschodnich Niemiec.

      • 13 12

      • przełącz się na swoją ulubioną rosyjską TV i napawaj się wolnością słowa!

        • 3 3

    • ja ja szwabie (1)

      • 10 6

      • ruska swołocz się odezwała

        • 1 3

    • O lewak się odezwał, nasr*ł na kraj w którym żyje bo GW go tak (1)

      wychowała.

      • 13 9

      • nie jesteś lepszy od niego faszystowska świnio!

        • 1 4

    • wolne miasto gdańsk

      Puknij się w łeb jeśli uważasz, że Gdańsk jest nie znaczący. Gdańsk jest najbardziej znaczącym miastem w całej Polsce, nawet Warszawa się tak nie liczy. Gdańsk ma 1000 letnią historię

      • 2 0

  • (4)

    Multikulti w praktyce na początku XX wieku.

    • 39 3

    • Multikulti

      będące wynikiem traktatów międzynarodowych... niestety, nie tylko w Gdańsku. skutki będziemy odczuwać jeszcze długo, ale to już raczej z natury ludzkiej wynika bardziej, niż z traktatów... Na pograniczu niemiecko-francuskim ułożenie współżycia obu nacji bardziej się udało. Czy trwale? Czas pokaże.

      • 7 0

    • Utarczki? to chyba kiepski żart autora (2)

      Wg relacji osób pochodzenia polskiego z Gdańska, było to nękanie, zastraszanie, porywanie. Bojówki młodych nazistów rzucały kamieniami po szybach.

      Proponuję posłuchać relacji powstańców warszawskich co się działo w wojnie. co robili tzw. nasi przyjaciele niemcy których teraz tak określamy.

      • 8 1

      • ...i co robili twoi przyjaciele rosjanie po wojnie...

        ...właśnie z tymi Powstańcami!

        • 2 1

      • to kim dzisiaj są ci ludzie,którym marzy się WMG

        i szczycą się tym aspektem historycznym?

        • 3 1

  • Żadnych prowokacji,przyjdzie czas że wszystko wróci do normy, (2)

    przecież wszystko jest wiadome.

    • 7 16

    • A co (1)

      jest normą?

      • 3 0

      • nieśmiertelny prezes

        • 0 1

  • (8)

    Ale źródła problemy tych utarczek trzeba szukać po I wojnie światowej .Traktat wersalski był zbrodnią przeciwko Prusom.Tyle piszecie o Wolnym Mieście Gdańsku ten twòt istniał kròtko. Ja ,nam przekazy rodzinne jak po traktacie wersalskim część rodziny i ich ziemia na Kaszubach była włączona do Polski. Było to złe i wielu odpowiedziało za cieszenie się z tego faktu w Piaśnicy.Dodam,że piszecie o ludności ktòra uznawała się za Niemcòw lub Polakòw ,a co z ludnością holenderką po czyjej stronie była...Utworzenie Wolnego miasta Gdańska było samobòjstwem i beczką prochu.Polska po I wojnie światowej dostała korytarz przez Prusy do morza i dzięki temu powstała Gdynia . Faktem jest ,że winą ,za wybuch II wojny światowej w dużej mierze odpowiedzialni są francuzi.Polacy w okresie międzywojennym dopiero przybywali na te ziemie a konkretnie do Gdyni. Były prowokacje z obu stron ale jak zwykle Polacy porywali się z motyką na słońce licząc na Angkikòw i francuzòw jak to się skończyło wszyscy wiemy.

    • 28 24

    • Dodam ,że ten chory twòr wolne miasto Gdańsk isniało niecałe 20 lat! Polska po latach nieobecności na mapach świata powstała w okesie międzywojennym. Polska była słabym krajem pod względem militarnym. Prawdą historyczną jest ,że wielu weteranòw z I wojny światowej nie potrafiło się pogodzić z kapitulacją .Prusy zostały okrojone z ziem ,był kryzys gospodarczy a nienawiść do francuzòw rosła każdego dnia . Problemem i jedną z przyczyn wybuchu II wojny światowej był komunizm ,alternatywą dla komunizmu okazał się nazizm .Ludzie w tamtych czasach nie byli zadowoleni z arystokracji czy to w Rosji czy w Prusach. Wielkim błędem było pozwolenie świata na rozwoj w okresie miedzywojennym komunizmu i nazizmu ,wszystko dobił wielki kryzys i brak alternatywy dla utopijnych systemòw dyktatorskich. Ale i tak socjalizm rozkwitł w Europie zachodniej po zakończeniu II wojny światowej i tym tworem jest UE. Ciekawostką jest ,przegranie przez III rzesze wojny i dzisiejsza domincja Niemiec w Europie (bez Rosji) ,ale Niemcy zachodnie i Austria były pod kloszem ochronnym USA.

      • 8 7

    • Traktat Wersalski był zbrodnią przeciwko Prusom??? (4)

      A kto atakował w Pierszej Wojnie? Polacy? Zaraz po I Wojnie powinni szkopów i prusaków usunąc totalnie. Nie byłoby V kolumny. Tepić wrogów!!!

      • 5 10

      • (3)

        Kup sobie jakieś edukacje historyczne ! Słyszałeś kiedyś o Austro-Węgeach ?Podobno Polak Węgier dwa bratanki...Historia nie zaczeła się w XXw . Politycy defydują o wojnach ,bezrobocie ,religia ,kryzys gosoodarczy itd. Zadam ci proste pytanie czy gdyby nie wybuchła I wojna światowa powstala by Polska ? Zapewne nie! Ineresując się historią zrozumiesz skutki ,przyczyny i przypadki. Myślisz ,że Hitler był wybitnym strategiem? Oczywiście ,ze nie ,Hitler miał świetną kadre oficerską ,wybitnych generałòw.To tak samo jak mało kto wie,że w SS byli Finowie ,Łotysze ,Holendrzy ,Norwedzy itd. Interesując się historią liczy się obiektywizm ,brak osobistych urazòw i tylko fakty historyczne . Dodam ,ze Piułsudzki też kiedyś byl agentem Austro-Węgier...

        • 3 6

        • "Piułsudzki"?! (2)

          Chodzi ci zapewne o Piłsudskiego? A jeśli chodzi o wybuch I wojny i - jak to nazywasz - "powstanie" Polski, to może nie pamiętasz, że po pierwsze Polska powstała kilkaset lat wcześniej, a po drugie - zniknęła z map jako państwo w wyniku rozbiorów. A rozbiory są hańbą nie Polski, tylko nienasyconych sąsiadów...

          • 6 0

          • (1)

            Kiedyś byla ale się zmyła! Pòźniej po I wojnie ją reaktywowano w 1939 wymazano a w 1945r dzięki armii czerwonej jest ponownie! Takie są fakty historyczne ! Chyba nie myślisz ,że alianci wygrali by wojnę bez armii czerwonej? No i gratuluje spostrzeżenia błędu w nazwisku. No i mam prośbę nie pisz mi o bohaterskiej armii krajowej bo przykładem ich znajomości sztuki wojennej ,uzbrojenia i wyszkolenia taktycznego jest powstanie warszawskie . O wywiadzie i kontrwywiadzie nie będę pisał.

            • 1 7

            • O

              Murmańsku zapewne nie pamiętasz. O pakcie Ribbentrop-Mołotow chyba też nie. A o czerwcu 1941 r.? O przystąpieniu do wojny USA? O inwazji aliantów? I powodach "przyspieszenia" Armii Czerwonej w zdobywaniu Berlina? O Jałcie? O późniejszych traktatach - do chwili obecnej? ... ... Dobrze też byłoby zacząć od wspomnienia sojuszów sprzed września 1939 r., także tych które zawarł rząd Polski. To co piszę, to może i banał, ale taki banał który nie pozwala traktować twoich historycznych wynurzeń i ocen poważnie.

              • 6 0

    • szpilka umysłowa

      ... brednie wypowiadane z pewnością siebie idioty.. wiedzy żadnej

      • 4 1

    • Piszesz jak Hitlerowiec!.

      Musisz byc jakims szwabem?.Bo piszesz jak schorzaly Hitlerowiec!. Za takie pisanie
      sluzby specjalne powinny cie potajemnie zgldzic!.

      • 0 0

  • (8)

    Dobrze napisane Polso-niemieckie, prawidłowo ;D na pochybel szwabom

    • 20 11

    • (7)

      Przypomnę Ci, że wg. spisu powszechnego z 1 listopada 1923 roku. W Freie Stadt Danzig (taka była oficjalna nazwa, a nie Wolne Miasto Gdańsk) z 366,730 mieszkańców, na codzień językiem polskim posługiwało się 12,027 osób, a niemieckim 348,493

      • 3 3

      • (3)

        Dobrze napisane ?Skomentuje to tak to nie Niemieckie kobiety opiekują się Polskimi weteranami z czasòw II wojny światowej ale Polki opiekują się nawet byłymi SS-manami! Widzisz to nie Niemcy przyjeżdzają Do Polski za pracą. Przemyśl to co napisałem!

        • 2 1

        • Plan Marshalla (2)

          słyszałeś o nim? I strefy wpływów, czyli kolejne traktaty...

          • 1 0

          • (1)

            Oczywiście ,że słyszałem (czytałam) . Jeśli piszą tu ludzie znający prawdziwą historie to wszyscy mamy świadomość rożnych traktatòw.

            • 0 0

            • A gdyby

              tak pogdybać... a gdyby plan Marshalla objął Polskę a nie Niemcy? A gdyby... Można tu cytować powiedzenia o Herkulesie, można - Zagłobę, ale położenia geograficznego poczucie humoru nie zmieni. Polityki mocarstw - też nie. Oceniając akowców, między innymi - akowców, dobrze o tym pamiętać. Pamiętać dlatego, by nie popadać ponad miarę w stan przygnębienia z powodu niskiej samooceny Polaków, ale też - w nieuzasadnioną euforię. Mamy bogatą w wydarzenia historię - dobrze znać fakty. Oceniając - pozwolić sobie wyobrazić historię alternatywną. Czyli - włączyć myślenie...

              • 1 0

      • Nie zadałeś (2)

        sobie pytania, skąd wzięły się takie liczby, dotyczące mieszkańców polskojęzycznych i niemieckojęzycznych? To może chociaż odpowiedz sobie na pytanie, dla kogo oficjalna nazwa brzmiała "Freie Stadt Danzig", a dla kogo "Wolne Miasto Gdańsk"... Dopuszczasz istnienie innych, niż niemiecki, języków? :D
        A tak w ogóle: wiesz, jak odbywały się plebiscyty na Śląsku? Jak już będziesz wiedział, poczytaj znowu o Gdańsku...

        • 4 0

        • Historia po nowemu (1)

          A co on ma sobie zadawać za pytanie ? W Danzig 99,9% ludności znało jézyk polski!Danzig i Preußen to kolebka Polskości ! Serio jak mi nie wierzysz zapytaj kogoś z IPN lub mediòw narodowych! Nawet Rudolf Heß miał polskie korzenie , Otto von Bismarck też był Polakiem. Natomiast dynastia Bernadotte i dynastia Romanowòw to też Polacy nawet Donald Trump jest Polakiem! Serio.To Polacy zrzucili bombe atomową na nagasaki i dzięki temu zakończyła się II wojna światowa! Zamek w Malborku to zakon Polskiego rycerstwa ,Vikingowie to byli Polacy tylko wcześniej wyemigrowali do skandynawi za pracą no i wiśienka na yorcie w Wietnamie językiem urzędowym jest j.Polski.

          • 1 4

          • Kontynuuj

            wprawdzie głupio, ale nieźle ci idzie... wiesz coś o bracie Piłsudskiego? Albo o tych Polakach, którzy po II wojnie nie wrócili do Polski... Bo nie mogli, albo - nie chcieli. I jak to zjawisko wpłynęło na historię. Gdańska.

            • 2 0

  • Wielkość społeczeństwa mierzy się tym jak traktuje historie (2)

    a historia naszego miasta jest bardzo bogata i to przez swą wielokulturowość ale jak w to wsadzają ręce różne religie budując nienawiść miedzy ludźmi. Być Gdańszczaninem to brzmi dumnie nie ważne w jakich czasach i jakim urzędowym językiem się porozumiewamy.

    • 13 14

    • Być Gdańszczaninem to brzmi dumnie?

      A jak ktoś z Pcimia - to już nie brzmi dumnie? E tam...

      • 2 2

    • Wielkość społeczeństwa mierzę tym jaki szacunek mają wzajemnie do siebie.

      Bycie gdańszczaninem to brzmi dumnie jednak tylko wtedy gdy w stu procentach czujesz sie polakiem i szanujesz swoich rodaków z innych regionów Polski.

      • 4 1

  • Dziadziuś z kolegami też rzucał kamieniami (2)

    w polskie świnie.

    • 15 26

    • pislamoska prowokacja (1)

      który z wasz kurdupli tak został zauwazony w europie - zawsze zostaniecie małymi ludzmi bez konta którym prezes i proboszcz daje instrukcje co niedziele jak żyć

      • 6 6

      • niestety

        • 1 2

  • It is done...

    • 4 0

  • Od 1308

    Nie mieliśmy z nimi lekko a może i od 900 roku a moze i jeszcze predzej.

    • 12 3

  • rozkład jazdy (1)

    dowodzi jakże teraz w ówczesnych czasach mamy niewykorzystane połączenia statków. Czyżby 80 lat temu było lepiej niż teraz ?

    Orłowo-Sopot
    Gdynia-Sopot
    Sopot-Jastarnia
    Orłowo-Hel

    dodałbym do tego:

    Gdańsk-Orłowo
    Gdańsk-Gdynia
    Gdańsk-Puck

    • 11 1

    • W oryginalnym artykule nie było "Sopot" tylko "Sopoty"

      • 1 0

1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Jak nazywał się okręt dowodzony przez słynnego gdańskiego kapra Paula Beneke?

 

Najczęściej czytane