• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Cień profesora Spannera wśród zdjęć z zagłady

Marek Gotard
2 lutego 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 
Laboratorium Instytutu Anatomii w Gdańsku, rok 1945 lub 46. Laboratorium Instytutu Anatomii w Gdańsku, rok 1945 lub 46.

Ponad 130 tys. zdjęć dokumentujących Holokaust opublikował na swojej stronie internetowej Instytut Yad Vashem przy współpracy z firmą Google. W archiwum Instytutu znalazły się także fotografie z Gdańska. Przypominają o ponurej sprawie Rudolfa Spannera, który w historii II wojny światowej zapisał się jako niesławny producent mydła z ludzkich zwłok.



Yad Vashem opublikował ogromny zbiór fotografii 27 stycznia, w 66. rocznicę wyzwolenia obozu w Oświęcimiu. Oprócz najbogatszej części, dotyczącej zagłady Żydów, są też fotografie ukazujące m.in. niemieckie zbrodnie na Bałkanach i w Grecji. Spośród nowych zdjęć kilka opatrzonych jest nazwą "Danzig". Przedstawiają wnętrza dawnego Instytutu Anatomii Akademii Medycznej w Gdańsku, przy dzisiejszej al. Zwycięstwa.

Rudolf Maria Spanner - kim był profesor Spanner?



Wnętrza Instytutu Anatomii w Gdańsku. Rok 1945 lub 46. Wnętrza Instytutu Anatomii w Gdańsku. Rok 1945 lub 46.
Najbardziej znanym świadectwem, opisującym działalność Spannera, jest nowela "Profesor Spanner", zamieszczona w książce "Medaliony" Zofii Nałkowskiej. Autorka oparła ją na zeznaniach Zygmunta Mazura, w czasie wojny pracownika Spannera. To on w 1946 roku, zeznając przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze, opowiedział śledczym o działaniach naukowca, który eksperymentował z mydłem wytworzonym z ludzkiego tłuszczu. Po dodaniu do niego specjalnych substancji, miało służyć do czyszczenia pomieszczeń Instytutu.

Przez dziesięciolecia literacka wersja sprawy Spannera była jedyną obowiązującą i kanoniczną. Doczekała się jednak rewizji i ponownego śledztwa, przeprowadzonego przez Instytut Pamięci Narodowej.

Mydło z ludzi II wojna światowa - prawda czy mit?



Czaszki na podwórku Instytutu Anatomii w Gdańsku. Rok 1945 lub 46. Czaszki na podwórku Instytutu Anatomii w Gdańsku. Rok 1945 lub 46.
Najpierw na łamach gdańskiej prasy przetoczyła się dyskusja "odgrzewająca" sprawę Spannera. Zapoczątkował ją w 2000 roku dziennikarz "Dziennika Bałtyckiego", Tadeusz Skutnik. W artykułach "Oskarżenie profesora Spannera" i "Obrona profesora Spannera" w prowokacyjnej formie sugerował, że ówczesne władze PRL i ZSRR dla doraźnych celów politycznych ukuły propagandowy mit "fabryki śmierci" i ze zwykłego profesora pracującego w prosektorium uczyniły demona, parającego się nieludzkimi eksperymentami.

Po zażartej dyskusji publicystów, do akcji wyjaśniania sprawy Spannera przystąpili śledczy z IPN. Wznowili zawieszone niegdyś śledztwo byłej Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Gdańsku. Wyniki dochodzenia opublikowano 20 listopada 2006 roku.

Z ustaleń prokuratorów Instytutu wynikało, że w Instytucie Anatomii w Gdańsku nie dokonywano zbrodni ludobójstwa. Spanner nie podjudzał też do zabójstw, by uzyskać zwłoki potrzebne do badań. Uznano natomiast, iż wielce prawdopodobnym jest, że w latach 1944 i 1945 w Instytucie Spannera była uzyskiwana z tłuszczu ludzkiego "substancja chemiczna stanowiąca w swojej istocie mydło". Jednak nie w skali przemysłowej, a w ilościach laboratoryjnych.

Spanner nie został więc zaliczony do grona ludobójców i zbrodniarzy wojennych, jednak jego działania oceniono jako moralnie niedopuszczalne i nie licujące z etyką lekarza i naukowca.

Pokłosiem nowych ustaleń była też zmiana treści na pamiątkowej tablicy, wiszącej na budynku dawnej siedziby Spannera zobacz na mapie Gdańska. Niegdyś informowała ona, że "W tym gmachu faszyści niemieccy w latach II wojny światowej popełnili zbrodnię przeciw ludzkości, używając zwłok więźniów obozu koncentracyjnego Stutthoff jako surowca do fabrykacji mydła. Ludzie ludziom zgotowali ten los".

Obecny napis głosi: "W tym gmachu faszyści niemieccy w latach II wojny światowej używali zwłok ofiar zbrodni przeciwko ludzkości, osób straconych w więzieniu w Królewcu i Gdańsku, pacjentów okręgowego zakładu zdrowotno-opiekuńczego w Kocborowie i więźniów obozu koncentracyjnego Stutthof jako surowca do produkcji mydła. Ludzie ludziom zgotowali ten los".

Sprawę Spannera dokładnie opisuje też książka Moniki TomkiewiczPiotra Semkowa, "Profesor Rudolf Spanner 1895-1960".

Rudolf Spanner - nazista o krok od Nobla

Rudolf Maria Spanner urodził się w 1895 roku. Był weteranem I wojny światowej. Jego kariera naukowa przebiegała bardzo szybko i błyskotliwie. Nominację na profesora nadzwyczajnego otrzymał jesienią 1929 r., w wieku zaledwie 34 lat. W 1939 r. nominowano go do Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za badania nad fizjologią nerek. Ostatecznie jednak nagrodę otrzymał inny niemiecki lekarz - Gerhard Domagk.

Już od 1933 r. profesor był członkiem SA, a w roku 1936, po trzyletnim okresie kandydackim, wstąpił do NSDAP. Do Gdańska Spanner przyjechał jesienią 1939 roku. 1 stycznia 1940 r. objął stanowisko dyrektora i ordynatora Instytutu Anatomicznego, został też szefem katedry anatomii i embriologii. Mieszkał na parterze willi przy ul. Gralathstrasse 12 zobacz na mapie Gdańska (dzisiejsza ul. Hoene-Wrońskiego).

Z Gdańska wyjechał w 1945 roku przed nadejściem frontu. Mimo iż jego wątek poruszono na sprawie w Norymberdze, nie ukrywał się. W czasie procedury denazyfikacyjnej w Niemczech uznano go za "oczyszczonego". Mieszkał w Hamburgu i Kolonii. Tam w 1957 r. został dyrektorem Instytutu Anatomii. Opracował atlas anatomiczny do dziś używany przez studentów medycyny. Zmarł na zawał w sierpniu 1960 roku.

Opinie (156) ponad 10 zablokowanych

  • TO ZART CHYBA! (9)

    "Spanner nie został więc zaliczony do grona ludobójców i zbrodniarzy wojennych, jednak jego działania oceniono jako moralnie niedopuszczalne i nie licujące z etyką lekarza i naukowca."
    A mydlo bylo na serio prosze panstwa...a nie na niby jak to stwierdzenie powyzej!
    Prawda musi wyjsc na jaw - pytanie tylko co z nia zrobimy...

    • 71 33

    • (2)

      a mydło... a mydło lubi zabawe w chowanego pod wodą

      • 11 23

      • (1)

        jeszcze trochę a przewazy wersja niemiecka, ze to na nich napadli różni Żydzi i słowianie

        • 31 9

        • mówisz o obecnych czasach?

          • 3 3

    • Masz monopol na prawdę? (2)

      Przeczytaj książkę Tomkiewicz i Semkowa i wtedy możemy podyskutować

      • 7 4

      • to tylko ksiazka - Tomkiewicz ma monopol na prawde??

        • 5 4

      • Współczuję wiedzy na podstawie jednej książki.

        • 0 1

    • holocaust industry:

      • 4 2

    • proszę, poczytajcie na wikipedii o holocaust industry....

      cóż, na ten temat na pewno nigdy nic nie przeczytacie w "niezależnej, obiektywnej, uczciwej" gazecie wyborczej - tam wszelkie komentarze gdzie wspomina się o holocaust industry sa od razu kasowane....

      • 3 3

    • mydlo bylo w fazie projektow, nigdy nie zostaly te plany zrealizowane......

      • 2 1

  • Oszuści podający się za ofiary holokaustu wyłudzili od Niemców ponad 42 miliony dolarów (15)

    Do roku 2006 Niemcy wypłaciły w formie różnych rekompensat i odszkodowań w sumie ponad 35 miliardów euro. Tymczasem amerykańska prokuratura wykryła ponad 5,5 tys. fałszywych wniosków o odszkodowanie.

    • 68 25

    • (3)

      Ale ty się na wszystkim znasz! Na pewno jesteś jakimś sławnym człowiekiem na codzień znanym z TV, a tutaj piszesz incognito, mam rację mistrzu?

      • 15 19

      • Nie obrażaj Urbana (2)

        to inteligentny człowiek

        • 9 13

        • Napisz jeszcze że jak Jaruzelski człowiek honoru hehe

          • 15 3

        • Zależy jakimi kryteriami mierzysz. W sztuce zdobycia i utrzymywania władzy i eliminowania konkurentów nie tylko Urban, ale i Lenin, Stalin, Hitler, Jaruzelski i inni faszyści byli o wiele inteligentniejsi od ciebie i ode mnie. W tych zawodach nawet nie chciałbym brać udziału i przyznają chętnie że są znacznie inteligentniejsi.

          • 6 7

    • jakieś dane źródłowe, czy twoje nocne przemyślenia (1)

      jak podajesz jakieś dane, to określ jeszcze źródło, cwaniaczku.

      • 14 12

      • Znajdziesz te dane w kilku źródłach jak się cjce to się znajdzie tutaj masz je przynajmniej jak na talerzu i jeszcze jęczysz jak stara baba.

        • 11 9

    • nic by nie placili (1)

      gdyby nie wywolali wojny

      • 26 1

      • Polska, czyli my Polacy też zapłacimy miliony chociaż Polska wojny nie wywołała.

        • 16 4

    • (1)

      i tak jeszcze za mało od nich wyłudzili oni po tym co zrobili powinno dojść do rozbioru to państwo nie ma prawa istnieć 90% to złodzieje i mordercy

      • 4 9

      • Za Hitlera tak, teraz nie.

        • 7 3

    • To 100% prawda

      99.8% Żydów z terenów Europy zginęło w Auschwitz, a ci żydzi co byli w USA to:

      1. Nie pomogli i rząd USA cofał przeładowane wręcz statki z żydowskimi uchodzcami, a te wracały do Europy prosto w ręce Hitlerowców, ludzie w 100% skończyli w Auschwitz, jako gazy z komina.

      2. Ci z USA i terenów obecnego Izraela, nie są rodzinami tych, co z zginęli, baa... ręki nie przyłożyli do ich ratunku.

      Ci Żydzi, którzy mieli pieniądze i możliwości uciekli z Europy w latach 20-30, a potem nikomu nie pomagali.

      Dziś te łachudry z USA i Izraela, które wcześniej wypięły się na los swoich rodaków wyciągają miliardy dolarów i roszczą sobie prawo do jedynych ofiar Auschwitz, mimo, że w Auschwitz zginęło też około 75 000 Polaków, ze 150 000 uwięzionych.

      dziekuje za uwage!

      • 34 4

    • Od Polski żądają 65 mld. dolarów za to co Niemcy zrobiły z Żydami na polskich ziemiach. (2)

      Pewien ważny polski urzędnik "od PO-lityki miłości", podczas wizyty w Izraelu, obiecał im, że sprawę załatwi...

      • 19 5

      • (1)

        Nad napisaniem historii od nowa usilnie pracują bajkopisarze tacy jak udający historyka Gros.

        • 14 4

        • Znalezione w Internecie:
          Piszę te słowa na początku stycznia 2008 roku. Piszę jako Żyd i jako Polak, bo wszyscy moi przodkowie byli polskimi Żydami, a w powojennej Polsce przeżyłem kilkadziesiąt lat swojego życia. (…) Chyba już pora kończyć i wyjaśnić mój STRACH, nazwać to, czego ja się boję tu i teraz: Nie jestem naukowcem ani historykiem, ale póki co zachowałem resztki rozsądku i zdarza mi się czasami logicznie pomyśleć. Nie mam żadnych wątpliwości, że Pan Gross ma tylko jeden cel pisząc te pseudonaukowe rewelacje o polskim antysemityzmie; wywołać głośny skandal i utorować drogę do rewindykacji mienia pożydowskiego w Polsce, a przy okazji sprzedać jak najwięcej egzemplarzy paszkwilanckiej książki i zbić forsę.

          • 5 2

    • jakie biedne i pokrzywdzone te niemcy. trafił swój na swego

      • 0 0

  • polecam prześledzić korespondencje Spannera z szefem obozu w Sztutowie...i ciągłe prośby o przysyłanie "nowego materiału" (15)

    • 64 8

    • Z chęcią przestudiowałbym tę korespondencję..

      ..masz oryginały? Bo coś mi się zdaje, że ruskie jewrieje skutecznie zmanipulowali historię. I tak ze wszystkim - Katyń, Jedwabne, Warszawa, Gdańsk. Woda z mózgów a prawda w krzakach.

      • 22 14

    • (12)

      gdzieś to czyłałem, podobno Spanner miał dużo ,,materiału" ze szpitala psychiatrycznego Kocborowo i z obozu Stutthof

      • 11 1

      • (11)

        Kocborowo także, oto fragment dwóch listów:
        22 lipca 1941 r. Schimanski pisał: „Mój Drogi Spanner! Pozwalam sobie odpowiedzieć na pismo z dnia 19.7.1941 r., że zarządziłem tu, aby wszystkie nadające się zwłoki były oddawane do Twojej dyspozycji. W ostatnim okresie liczba zwłok zmniejszyła się, bo zmniejszyła się bardzo liczba chorych, a poza tym poprawił się ogólny stan zdrowia. Także krewni zmarłych troszczą się bardzo w ostatnim czasie o swoich zmarłych. Pomimo to będę Ci przekazywał wszelki nadający się materiał. Heil Hitler!”. 6 listopada 1941 r. Spanner ponaglał: „Za trzy tygodnie przychodzi 400 studentów, którzy są urlopowani z Rosji, na studia. Proszę (...) o przedsięwzięcie starań w tym kierunku, abyśmy mogli liczyć znowu na większe zaopatrzenie w materiał”.

        • 11 3

        • No nie, bez jaj! (10)

          Proszę o oryginały a nie cytaty z cytatów. Moja znajomość niemieckiego nie jest najwyższych lotów ale treść listu zrozumiałbym. Jeżeli to się potwierdzi to pierwszy stanę po przeciwnej stronie natomiast takie cytowanie cytatu przez anonima jest po prostu niepoważne. Skąd masz pewność, że to co cytujesz to autentyczna korespondencja? I co jest takiego niezwykłego w tym, że szef anatomii/patologii potrzebuje zwłok? Ja raczej skupiłbym się na możliwości wywierania nacisku na Herr dyrektora szpitala żeby celowo uśmiercał pacjentów aby Herr doktor miał materiał do badań. I wtedy to jest afera. Wtedy wykopiemy zwłoki doktora i rozrzucimy na cztery wiatry ale stwierdźmy na pewno, że było to działanie przestępcze. Plotki, pomówienia, bajędy pochodzące od salowych, palacza i kierowcy darujmy sobie.

          • 17 11

          • (9)

            przyklej sobie naklejkę da

            • 8 2

            • Mam. (8)

              Naklejkę "DA" mam naklejoną na aucie. I co to Twoim zdaniem implikuje? Że jestem gdańskim szowinistą? Bydlakiem i obrońcą bydlaków w stylu domniemanego bydlaka Spannera? Sygnalizuję Ci: jestem normalny do bólu normalnie postrzegam, normalnie traktuję rzeczywistość. Wyluzuj człowieku.

              • 3 6

              • (7)

                Wojtexie z naklejką DA na samochodzie, zamiast pisać kocpołuchy, opowiedz nam gdzie Twoi rodzice lub dziadkowie mieszkali zanim stali się tak jak Ty "Gdańszczanami"!
                Wioska pod Mławą czy Krużewniki?
                Głoupty podobno nie sieją, a jednak.

                • 6 2

              • Mama była z Lidy (Teraz Białoruś).. (6)

                ...Ojciec spod Chojnic. Kaszub jestem i tyle. "Kocpołuchów" nie wypisuję. Można jeszcze mieć własne zdanie na tym forum? Kogo to (DA) na moim aucie drażni do cholery? Nie zamierzam oddać mojego miasta obcym. A zwłaszcza niemcom.

                • 2 7

              • (3)

                kaszub co nie słyszął o Antonim Abrahamie

                • 3 2

              • Słyszał i wie. (2)

                Antoni Abraham. Działacz społeczny kaszubski. W 1920 cierpiący jeszcze od rany z I wojny wrócił tu i krzewił kaszubstwo wśród naszych przodków. Ech.. żebyście anonimy tak tę ziemię ukochali jak ja.....

                • 1 4

              • (1)

                tylko co Ty masz z nim wspólnego? To, że nazwiesz siebie Kaszubem nie czyni Ciebie nim automatycznie panie Wojtexie. Słuchaj mądrzejszych i zakończ karierę literacką pod tym tematem.

                • 4 1

              • Masz rację.

                Kończę.

                • 0 2

              • Widzisz, czyli jednym słowem cierpisz na typową tutaj chorobę (1)

                "pomroczność jasną". Z jednej strony naklejka DA i "wielki Gdańszczanin" tęskniący za czasami FSD, z drugiej "mama z Lidy, tata spod Chojnic"... Kaszub to Ty jesteś, ale chyba jakiś kresowy albo wyżynny lol
                Chłopie miej litość, zajmij się może pracą i nie pisz już więcej, bo żałość człowieka ogarnia...

                • 4 2

              • Z FSD mnie nie kojarz, to

                fanaberia. Nie jestem fundamentalistą raczej liberałem. A (DA) to jak wyżej.

                • 1 3

    • Gdzie można znaleźć tę korespondencję?

      • 1 2

  • "zapisał się jako niesławny producent mydła z ludzkich zwłok" (5)

    dobrze że nie marmelady
    nie widzę w artykule żadnych dowodów na taką działalność,
    a może te zwłoki były myte przed pochówkiem lub do wanny ze zwłokami wpadła kostka mydła,i od razu dorobiono historię?

    • 19 77

    • w artykule tego szukasz? (1)

      ty pewnie młody, wykształcony z dużego miasta...głupek jesteś!

      • 14 5

      • ty pewnie szukałeś w drogerii

        i znalazłeś,
        na regale z mydłem

        • 4 9

    • naklej sobie na samochód naklejkę da

      • 4 0

    • kretyn

      • 3 1

    • paranoja

      poczytaj troszkoe chociaz zanim sie wypowiesz...

      • 2 0

  • Ten Holocaust to w sumie niezły biznes. (2)

    Oczywiście krzywda ludzka też była i to ogromna ale dziś to interes jak każdy inny.

    • 45 29

    • (1)

      Oczywiście interes współczesnych amerykańsko żydowskich nowoczesnych hien cmentarnych przez innego żyda amerykańskiego, takiego sprawiedliwego nazwany przedsiębiorstwo holokaust.

      • 8 1

      • No i czemu się tu dziwić zawsze znajdzie się ktoś kto robi interes na krzywdzie innych. A Smoleńsk Industry to niby co ? żałoba czy pyskówka polityczna ?

        • 3 1

  • ach to byly czasu

    • 10 16

  • Może IPN ma dowody (2)

    Że Spanner był tajnym współpracownikiem NKWD lub SB.

    • 14 24

    • No właśnie nie ma...

      ..dlatego został oczyszczony.

      • 5 1

    • IPN ponadto stwierdził

      że mydło pochodziło z tłuszczu po liposukcji.

      • 3 3

  • A kogo to po tylu latach interesuje zajmijcie sie lepiej Izraelskimi wyczynami w Palestynie (6)

    Tysiące palestyńczyków ginie i jest gorzej traktowan6ch przez Izraelskich żołnieży i osadników niż ofiary Niemieckich ssmanów. Tylko palestyńczycy nie mają dobrej prasy dlatego giną i męczą sie w ciszy

    • 46 45

    • Im mniej Arabów tym lepiej dla wszystkich

      • 3 11

    • ale Ciebie zaraz Żydzi zjedzą!

      Dla nich istnieć może tylko ich krzywda, a raczej ich przodków. Innych krzywd nie ma. A Palestyńczycy to dla nich zwierzęta, a nie ludzie, więc w czym masz problem?

      • 9 3

    • Nie gadaj głupot

      Tamta i ta sprawa jest ważna.

      • 3 2

    • Jaaasne

      Są siebie warci, analfabeto.
      W konstytucji Palestyny jest zapisane, że obowiązkiem kazdego Palestyńczyka jest zwalczać Izrael. Są równie bojowo nastawieni i wcale nie lepsi.

      • 8 6

    • Mnie interesuje, bo działo się na moim terenie i stanowi historię mojego miasta. A co mnie z kolei obchodzi jakaś Palestyna, która leży daleko stąd, której nigdy na oczy nie zobaczę i gdzie mieszkają ludzie, z którymi nic mnie nie łączy?

      • 5 2

    • faktycznie

      Jestes analfabetą skoro nie wiesz co to jest dżihad.
      Ponadto dodaj stare jak świat powiedzenie, że "te brzydkie Żydy naszego Pana Jezusa zamordowąły" w Jerozolimie stolicy państwa palestyńskiego :) okupowanego przez rzymskie wojska.

      • 1 2

  • Niekończąca się manipulacja.

    Myślę , że prawdy jak w wielu innych przypadkach nie poznamy nigdy.

    • 18 9

  • Widziałem te zdjęcia i powiem wam jedno (7)

    Ciężko nazwać te pomieszczenia "laboratorium".

    • 30 11

    • a jak Twoim zdaniem miało wyglądać laboratorium Instytutu Anatomii sprzed 70 lat, w czasie wojny?? mikroskopy elektronowe, precyzyjny sprzęt, komputery? zarówno medycyna jak i technologia nie stała na takim poziomie, jak obecnie, nie ma się więc co dziwić, że są tam drewniane stoły, skrzynie na "odpady" i narzędzia służące do cięcia i kawałkowania ciał - wszak to Instytut Anatomii. Teraz w takich miejscach też spotkasz identyczny sprzęt - tyle że z innych materiałów i bardziej sterylny..

      • 12 3

    • (3)

      Dziś laboratoria anatomiczne wcale nie wyglądają lepiej. Wiem co mówię, jestem studentem medycyny

      • 13 2

      • Teraz jest gorzej... (2)

        ...brakuje nawet mydła !!

        • 8 2

        • W prosektorium we dwoje nad ranem ........ (1)

          • 4 0

          • bo najlepsza na świecie
            jest miłość w lazarecie...

            • 4 0

    • A zwróciłeś uwagę na datę? 45 albo 46 rok. Oznacza to, że pomieszczenia na zdjęciach na 100% są już ogołocone ze wszystkiego co było wartościowe albo przez Niemców, albo przez Ruskich.

      • 13 0

    • Znacznie gorzej wygladalo to na AMG gdy bylem tam 10 lat temu

      Nie kosci, ale prawdziwe glowy z wlosami i oczami w kadziach, pociete glowy i tulowia w roznych plaszczyznach. Masakra i Auschwitz.

      • 6 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane