• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Burzliwe dzieje krzyża na Kamiennej Górze

Michał Sielski
26 stycznia 2014 (artykuł sprzed 10 lat) 
Najnowszy krzyż musiał być największy, by nie zasłoniły go coraz dorodniejsze drzewa. Najnowszy krzyż musiał być największy, by nie zasłoniły go coraz dorodniejsze drzewa.

Najpierw usunęli i spalili go Niemcy, drewniany krzyż spiłowały też władze komunistyczne. Obecnie górujący nad Kamienną Górą zobacz na mapie Gdyni 25-tonowy kolos jest już kolejnym w tym miejscu. Na pewno najbardziej solidnym i stojącym najdłużej w historii.



Wbrew obiegowym opiniom, w 1963 roku krzyż na Kamiennej Górze jeszcze stał. Ówczesne władze usunęły go dopiero później. Wbrew obiegowym opiniom, w 1963 roku krzyż na Kamiennej Górze jeszcze stał. Ówczesne władze usunęły go dopiero później.

Znasz historię symboli swojego miasta?

Historia krzyża sięga czasów międzywojennych. Gdy Kamienna Góra nie była jeszcze zabudowana, powstał pomysł, by na jej szczycie postawić Bazylikę Morską. Miało to być miejsce zadumy dla korzystających z portu żeglarzy, ale też punkt orientacyjny dla tych, co na morzu.

Ostatecznie bazylika nie powstała, bo Kościołowi zabrakło na nią funduszy. Wierni też bardziej byli skupieni na budowie portu i miasta, niż na wznoszeniu świątyni. Ale w najwyższym punkcie Kamiennej Góry stanął krzyż. Wtedy podawano, że wzgórze wznosi się na 46 m n.p.m., dziś wszystkie źródła podają, że to 52 m n.p.m.

Zobacz także: Działki na sprzedaż, historyczny krzyż pod ochronę.

Krzyż stał dumnie na szczycie przez sześć lat. Ale zaczęła się II wojna światowa, Gdynię zajęli Niemcy. Okupanci szybko zaczęli wprowadzać swoje porządki. "Ordnung" najpierw zmiótł nazwę dzielnicy i Kamienna Góra została przemianowana na Steinberg. Teoretycznie niewielka różnica, ale słowa tego tłumaczyć na polski nie było wolno - w mieście miał być używany tylko język "rasy panów". W 1939 roku usunięto oczywiście także krzyż, który nie licował z powagą terenowej placówki Gestapo, która znajdowała się w pobliżu przy niedawnej ul. Korzeniowskiego zobacz na mapie Gdyni, przemianowanej na Prinz Eugenstrasse. Poza tym - przecież Adolf Hitler przejeżdżający przez plac swojego imienia (obecnie Skwer Kościuszki zobacz na mapie Gdyni) nie mógł oglądać tak paskudnych obrazów. Krzyż został więc porąbany i spalony.

Do czasu wyzwolenia Gdyni oczywiście nie było mowy o postawieniu go ponownie. Ale praktycznie tuż po wojnie krzyż wrócił na swoje miejsce. Nie wiadomo dokładnie ile czasu nowy-stary symbol stał. W "Bedekerze Gdyńskim" Kazimierza Małkowskiego możemy przeczytać, że komunistyczne władze usunęły go w 1961. Innego zdania jest jednak jeden z emerytowanych dziennikarzy gdyńskich.

- Dysponuję zdjęciami, z których jednoznacznie wynika, że jeszcze latem 1963 roku krzyż stał na swoim miejscu [zdjęcie obok tekstu - red.]. Natomiast w 1967 roku już go na pewno nie było, a w jego miejscu stała wieża triangulacyjna - zapewnia Michał Sikora, urodzony w 1934 roku.

Czytaj też: Gdyński krzyż portowy - pamiątka budowy miasta.

Obojętnie jednak który rok uznamy za właściwy, pewne jest, że krzyż usunęli oczywiście przedstawiciele komunistycznej władzy, która prowadziła walkę ze wszystkimi przejawami religijności. Nie wiadomo jednak, kto wydał polecenie - czy krzyż przeszkadzał władzom miejscowym, czy może zlecenie przyszło z "samej góry". Wiadomo jednak, że krzyż został spiłowany i zabrany.

Gdy zmienił się ustrój, zmieniło się też podejście do krzyża. Postawiono więc go ponownie i tak, jak uprzednio - był on drewniany. Ale od razu zaczęto myśleć o czymś bardziej trwałym, co nie byłoby tak podatne na zawieruchy - także polityczne. Krzyż miał być trwały i widoczny. Nie bez znaczenia pozostawał również fakt, że Kamienna Góra zarosła drzewami, które częściowo skryły nawet jej najwyższy fragment.

Zdecydowano więc, że krzyż będzie metalowy. Solidne dzieło miało w zamyśle stać przez długie lata. I stoi - od jesieni 1993 roku. Żaden z poprzedników nie górował nad Kamienną Górą tak długo. Obecny krzyż ma 25 metrów wysokości i waży 25 ton. Został uroczyście poświęcony 3 maja 1994 roku przez arcybiskupa Tadeusza Gocłowskiego. W imprezie brała udział kompania honorowa Marynarki Wojennej, orkiestra i licznie zgromadzeni oficjele. Krzyż zaprojektowany przez architektów Wojciecha Dworskiego i Janusza Jarzębowicza wykonała Stocznia Remontowa "Nauta" w Gdyni.

Opinie (247) 4 zablokowane

  • Aż się nie chce wierzyć (15)

    "Ostatecznie bazylika nie powstała, bo Kościołowi zabrakło na nią funduszy."

    Metoda na budowanie miejsc kultu przez kościół katolicki jest rozpoczęcie budowy i kontynuowanie jej przez następne kilkanaście lub kilkadziesiąt lat ze składek wiernych.

    W tym miejscu powinna być wieża widokowa.

    • 187 91

    • w czym problem? (1)

      kiedyś kościoły budowano i rozbudowywano przez kilkaset lat i zawsze odbywało się to z datków wiernych. Tak właściwie to przecież wierni budują sobie przybytek by móc się tam modlić, jeśli nie są zdeterminowani to nic z tego nie wychodzi.

      • 34 7

      • Kiedyś te "datki wiernych" oznaczały donację suweren lub suzerena, czyli kasę z podatków.

        Dzisiaj KK też dostaje grunty za symboliczne kwoty, podobnie jak częste wsparcie z budżetu centralnego przy samej budowie świątyni (patrz: Świątynia Opatrzności Bożej na Wilanowie, gdzie Sejm przegłosował szybciutko dotację "na muzeum JP2").

        • 7 2

    • "oczywiście przedstawiciele komunistycznej władzy, która prowadziła walkę ze wszystkimi przejawami religijności" (8)

      To ciekawy mit. W latach 1970 -1990 w Polsce wydano więcej pozwoleń na budowę kościołów niż kiedykolwiek wcześniej. Faktycznie niesamowicie prześladowano Kościół.... który zresztą stosunkowo chętnie współpracował z reżimem.

      • 41 19

      • ja

        Jeszcze trochę to dojdziesz do wniosku, że ustrój komunistyczny wręcz promował kościół katolicki w tych latach i generalnie była to epoka dobrobytu i tolerancji. A pierwszy sekretarz był pełen ciepła i miłości do bliźniego swego (rodaka). Zatrważające jest to odmóżdżenie naszego społeczeństwa.

        • 32 25

      • Jasne, pion IV SB zajmował się promocją i ochroną Kościoła. (3)

        ale pisz co chcesz, internet wszystko przyjmie.

        • 23 14

        • (2)

          A przypomnij, ileż to księży było współpracownikami SB?

          • 24 8

          • To jest jakiś sposób na myślenie :-))))) (1)

            Wśród Polaków zdarzali się szmalcownicy, więc to Polacy są odpowiedzialni za holocaust.

            • 7 5

            • Polacy nie wmawiają innym że są łacznikami z Bogiem.

              Nie mówią że są sumieniem narodu ani też nie zagrabiają dla siebie prawa do szerzenia jedynego prawidłowego światopoglądu. Poza tym nie czerpią z tego powodu żadnych korzyści. Jak ktoś głosi ze jest wyznacznikiem moralności to powinien zachowywać się 3x bardziej moralnie. Jeśli tak nie jest to niech wraca skąd przyszedł i niech sam się utrzymuje.

              • 9 3

      • Nie zdziwiłbym się, że, w przeciwieństwie do tamtych, ten krzyż na Kamiennej Górze został postawiony niezgodnie z prawem.

        • 13 4

      • I szkodliwy bardzo.

        • 1 3

      • szkoda nerwów przecież tego nie nie zroumieją wychowani na propagandzie anty PeeReL-owskiej

        • 0 0

    • Ja uważam, że bazylika pięknie by się mogła prezentować w tym miejscu (1)

      Chociaż nie wiem, czy w ówczesnym, modernistycznym stylu gdyńskiego budownictwa. Coś na kształt gotyckich kościołów z latarnią morską na szczycie wieży :):)

      • 6 14

      • Podobno ma tam powstać

        Lidl

        • 9 3

    • Powinna być, ale nie będzie

      Bo to przecież obraza sukienkowych...

      • 3 4

    • KK nie jest idelany i niezle przegina

      ale mieszkam w UK i wiem, ze jak wytepimy KK to krotko [po tym Islam wplynie szeroka rzeka nie majac zadnego silnego oporu.
      Osobiscie juz wole KK.

      • 8 6

  • symbol zniewolenia Polski (18)

    • 153 160

    • gdyby nie kościół (11)

      to dziś byłbyś....ruskiem

      • 37 64

      • brednie (10)

        Gdyby nie kościół to Władysław IV zasiadłby na tronie moskiewskim i dziś władalibyśmy Rosją.

        • 54 18

        • ruskiem w sensie intelektualnym (9)

          inaczej napisałbym Rosjaninem

          • 10 30

          • braki w historii....... (8)

            Kolejny owoc reżimowych lekcji historii. Kościół katolicki i jego przedstawiciele wielokrotnie działali na szkodę królestwa/państwa polskiego.

            • 43 15

            • konkretnie kiedy? (7)

              • 11 25

              • (4)

                Np naciski Watykanu i groźba zorganizowania wyprawy krzyżowej na Polskę w przypadku, gdyby Jagiełło zdobył Malbork i ostatecznie zniszczył Zakon Najświętszej MP.

                • 38 8

              • Nie utożsamiaj Wtykanu z Kościłem Katolickim (3)

                różnica jest oczywista

                • 5 27

              • bzdura, nasi księża katoliccy zawsze byli, są i będą poddanymi Watykanu

                tu masz krótko i na temat, ile razy kościół działał na szkodę Polski: /ciekawostki/artykul/klatwa-bron-koscielna,32191

                • 29 7

              • Jaka?

                • 3 2

              • ale głupek...

                ...kompletny

                • 1 2

              • Storpedowanie powstania Królestwa Trojga Narodów-Polska-Litwa-Ukraina(wtedy Sicz Zaporoska).

                • 25 6

              • Działanie papieży i jego polskich biskupów przeciwko polskim powstaniom narodowowyzwoleńczym.

                • 29 7

    • Symbol cywilizacji europejskiej i naszej przynależności do niej (4)

      Dzięki kościołowi rzymskokatolickiemu oparliśmy się częściowo germanizacji i rusyfikacji oraz rutenizacji podczas rozbiorów. Tam gdzie go zabrakło na Ukrainie i Białorusi, Rosji oraz wśród Sybiraków miliony Polaków zatraciło swoją polskość.

      • 19 33

      • Rozbiory to w większości wina Watykanu (2)

        Może poczytaj trochę książek historycznych?

        Konstytucja 3go maja uderzała bezpośrednio w duchowieństwo. Watykan ani Kościół Katolicki nie chcieli się na to zgodzić. Stąd Targowica i współpraca z zaborcami.

        To kościół rzymskokatolicki chciał nas zrusyfikować i zgermanizować. Zawsze byli przeciwko naszej państwowości i do dzisiaj to widać.

        • 22 19

        • Konstytucja uderzyła bezpośrednio w szlachtę polską i carycę bo ograniczyła ich wpływy na władzę, a mówienie że rozbiory są winą Watykanu to całkowita bzdura historyczna.

          • 10 13

        • oczywiście mocarz z watykanu kierował rasistami i masonami z prus i rosji
          oraz cesarzem austrii
          bardzo blyskotliwe
          a lekarze co na to?

          • 1 7

      • Symbol cywilizacji europejskiej?
        Tym symbolem już raczej powinien być stos i mordy dokonane na Katarach i innych chrześcijanach mających inną wizję kościoła.
        Nie mówiąc już o mordowaniu innych kultur.

        • 16 10

    • POMNIK ŚWIĘTOWITA jest już zatwierdzony w Budżecie Obywatelskim w Gdańsku

      • 10 3

  • usunąć to żelastwo! (4)

    miała być bazylika, ale zabrakło hajsu?sukienkowi pewnie nadal się przymierzają...

    • 82 153

    • żelastwo widać

      masz we łbie
      trzeba dolać oleju, żeby ci trybik zaskoczył

      • 25 23

    • eeeeee lepiej zbudowac wierze widokowa z wejsciem za 5 zeta jak w wiezycy (1)

      dookola 4 krzyze co widac z kazdej strony i katoland zadowolony a miasto ma swiezy grosz...

      • 4 8

      • Analfabeto - do szkoły

        • 4 1

    • ciebie usunąć z tego forum trollu

      • 0 1

  • nawtykane tych krzyzy jak minaretów w pakistanie (11)

    tam tez nie możesz uwolnić sie wizualnie i akustycznie w przestrzeni publicznej od hegemoni koscioła

    • 106 117

    • w pakistanie nie ma kościoła (9)

      to kraj muzułamański

      • 5 14

      • (8)

        widzisz jakąś różnicę miedzy hegemonią muzułmanów i katolików?bo ja żadnej

        • 24 15

        • a zyles kiedys w muzulmanskim kraju ze porownujesz ? (2)

          Czy jestes kolejnym telewizyjnym ekspertem ? Piwo, piloci, TVN i wyszczekany na każdy temat. A może szwagier Ci opowiadal?

          • 17 19

          • Lepiej (1)

            Wóda, pismo święte i Trwam

            • 10 3

            • i actimelki

              • 5 0

        • Jeżeli ty nie widzisz to ci powiem...... (2)

          w rzekomej polskiej hegomonii katolickiej, taka osoba jak ty może bezkarnie nawet pluć na krzyż.
          Gdybyś to zrobił w Iranie albo Arabii Saudyjskiej to by łeb urżnęli, albo zakopali by cię po szyję w ziemi i roztłukli ci ten łeb kamieniami na truskawkową breję.
          Tanim coś powiesz to się zastanów, bo wiedzę masz taką głęboką jak intelekt

          • 22 15

          • (1)

            Islam jest spóźniony o kilkaset lat. Pobożni chrześcijanie przed wiekami robili dokładnie to co teraz czynią muzułmanie.

            • 15 7

            • To ciekawe

              Podaj proszę przykłady tej polskiej nietolerancji religijnej, zwłaszcza na tle zachodniej Europy, w XV i XVI wieku.

              • 0 0

        • żyjesz. w pakistanie twoja głowa turlałaby się w rynsztoku. (1)

          • 7 8

          • A dopiero co w Europie takich łamano kołem i palono żywcem na stosie.

            • 4 1

    • Jak placki krowie !

      • 0 0

  • Góra Krzyży... (4)

    Taką mam koncepcję...

    • 64 44

    • Ortodoks (1)

      Nie jesteś odkrywczy.
      Prawosławni już mają "Grabarkę", słynną na cały świat.
      Mało wiesz o świecie i o swoim kraju...

      • 2 14

      • masz minusa

        za brak poczucia humoru

        • 8 2

    • a oczom ich ukazał sie las ..........

      las krzyży...................................

      • 10 1

    • No może las krzyży.

      • 4 0

  • W piosence zespołu Bielizna pt: "Wściekły jad"

    jest dużo o krzyżu...
    youtube.com/watch?v=Ca-Zoyf7Kd8

    • 17 35

  • w okopach nie ma ateistów cwaniaki (8)

    • 69 42

    • Jasne... (1)

      Najlepiej zastraszyć i zaszczuć, do tego się sprowadza wasza religijność....

      • 36 23

      • chyba nie złapałeś/łaś

        o co chodzi w tym poście

        • 13 11

    • Prymitywne postrzeganie rzeczywistosci.

      W tym kraju od wiekow zyli i zyja nie tylko krzyzofile i ateisci.

      • 16 10

    • Są są. Ale nawet gdyby nie było to nie dowodzi to istnienia bogow.

      • 11 5

    • Ta, jeżeli na stole operacyjnym pacjent wychodzi żywy z całodobowej operacji, to znak od boga, a jeżeli wyjeżdża pod prześcieradłem, to wina lekarza, co nie?

      • 13 6

    • Owszem nie ma. (2)

      Widziałam nawet taki film gdzie zwierzchnik mówi do nowoprzybyłego na miejsce walk żołnierza: "Wierzysz w coś? Jak nie, to lepiej sobie wymyśl".
      I to jest prawda. Ludzie potrzebują wiary, zwłaszcza gdy źle się dzieje.

      Tyle że do faktu istnienia Boga nijak się to ma.
      Dowodzi prędzej że myślenie magiczne, życzeniowe stało się potrzebne na drodze ewolucji.

      Aczkolwiek chyba nikt nie neguje że dobrze by było gdyby Bog istniał i że wewnątrz ma na to nadzieję. :)

      • 4 1

      • (1)

        Nie ma ateistów w okopach... A o czym świadczy:
        "- Boże, pomóż nam ich pozabijać!
        - Nie, Boże, to nam pomóż ich pozabijać!" ?

        • 2 3

        • Gott mit uns!

          • 4 0

  • Ukrzyzowali ten kraj.... (4)

    Arogancja, buta i chciwosc...

    • 92 65

    • zupełnie jakbyś charakteryzował Donka Tusseka albo Paligłupa (1)

      • 7 20

      • masz racje to ta sama banda....

        • 9 5

    • (1)

      Ty debilu...

      • 1 1

      • W legitymacji piS zamiast nazwiska tObie wpisali ?

        • 0 0

  • Na każdej górze w Polsce krzyż .. wygląda to komicznie.. (8)

    Gdańsku to samo...

    • 112 81

    • na każdym forum w polsce denny ateista (4)

      Stwierdzający, ze on nie wierzy to krzyży być nie może. Otóż mój drogi żyjesz w demokracji i chrześcijan jest więcej a ateistów mniej więcej tyle ilu zwolenników palikota, wiec nie marudź ;)

      • 30 36

      • katolikow, nie chrzescijan....

        • 14 6

      • (2)

        Rządy większości to bolszewizm. Dosłownie.

        • 12 5

        • Dlatego niech rzadzi tu watykan zamiast bolszewi!

          pozdr

          • 0 5

        • Aha.

          A mniejszości to mienszewizm. Brawo. Tak czy owak, w swoim mniemaniu, jesteś komunistą.

          • 0 0

    • na każdej górze?????

      najlepiej zrobić argument z własnej przesady

      • 15 8

    • W Budżecie Obywatelskim 2014 jest już zatwierdzony ŚWIĘTOWIT

      Od 10 lutego można głosować!

      • 7 2

    • To się wyprowadź z Polski jak Ci komicznie i nie wracaj.

      • 0 1

  • Dziękujemy ks. Wierzbowski (5)

    • 54 20

    • W którą stronę jest zwrócony krzyż? (4)

      Na wschód, czy na północny wschód? Na zdjęciu satelitarnym widać, że u podstawie jest wyrysowana róża wiatrów, ale czy wszystkie kierunki na niej się zgadzają?

      • 3 1

      • (1)

        Róża wiatrów wskazuje północ? Jest nieco przekrzywiona w kierunku zachodnim? Czy to nie jest błąd? Czy na mapie północ zawsze jest u góry? Może ktoś na to odpowiedzieć?

        • 3 2

        • Na tej mapie - tak.

          • 3 0

      • No właśnie żaden się nie zgadza ;D

        • 5 1

      • wg takiej róży wiatrów

        Nasz rząd od 25 lat nawiguje naszą gospodarkę.

        • 5 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane