• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Co z rzeźbą żołnierza i jej autorem?

Marzena Klimowicz-Sikorska
15 października 2013 (artykuł sprzed 10 lat) 
W niedzielny poranek rzeźba została wywieziona na parking PRSP. W niedzielny poranek rzeźba została wywieziona na parking PRSP.

Jaki los czeka usunięty z al. Zwycięstwa betonowy wizerunek żołnierza gwałcącego kobietę? Rzeźby już nie ma, sprawę bada prokuratura, która do czwartku ma zdecydować, czy i jakie zarzuty postawić jej autorowi.



Jerzy Bohdan Szumczyk - autor rzeźby.
Jerzy Bohdan Szumczyk - autor rzeźby.
Rzeźba, której losy śledzi od dwóch dni cała Polska, pojawiła się przy radzieckim czołgu stojącym przy al. Zwycięstwa zobacz na mapie Gdańska w Gdańsku ok. godz. 20 w sobotę, by już w niedzielę nad ranem zniknąć. Załadowana na samochód firmy PRSP, która wywozi śmieci z Gdańska, trafiła tymczasowo na parking tej firmy.

Przeczytaj więcej o okolicznościach ustawienia rzeźby w Gdańsku.

Sprawą zajęła się policja, która w niedzielę przesłuchała autora rzeźby, Jerzego Bohdana Szumczyka, studenta piątego roku Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Co może mu grozić za ustawienie rzeźby w przestrzeni publicznej bez wymaganej zgody?

Policjanci mówią o możliwym zarzucie z artykułu 256. kodeksu karnego, który mówi: "Kto publicznie propaguje faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2".

Czy autor rzeźby powinien zostać ukarany?

To jednak niezwykle karkołomny pomysł, by autora dzieła sztuki, piętnującego przemoc podczas wojny i wzywającego do upamiętnienia jej bezbronnych ofiar, ścigać z akurat takiego paragrafu. Trudno sobie wyobrazić, by prokuratura rzeczywiście się na to zdecydowała.

Tym bardziej, że sam autor podkreśla, że jego celem nie było wzbudzanie waśni międzynarodowych, lecz przypomnienie bolesnej historii.

- Wyrzeźbiłem to, co dla mnie ważne. Zarówno rzeźba, jak i cała akcja związana z jej ustawieniem, są poświęcone prawdzie historycznej oraz losowi kobiet podczas wojny - tłumaczył nam w niedzielę Jerzy Bohdan Szumczyk.

Wydaje się, że policja wspomniała o paragrafie 256 KK, ponieważ jej funkcjonariusze nie byli w stanie na gorąco wytłumaczyć, dlaczego właściwie rzeźba znika z sąsiedztwa radzieckiego czołgu. Argument o zajęciu pasa ruchu byłby bowiem równie absurdalny i nie uzasadniałby nocnej akcji policji i służb. Przypomnijmy, że patrol policji czuwał przy rzeźbie od drugiej w nocy do rana, jakby w mieście nie było pilniejszych spraw dla stróżów porządku i jakby bali się, że ważącą 400 kg rzeźbę ktoś chyłkiem wyniesie.

- Prokurator ma czas do czwartku na wydanie decyzji, czy zostanie wszczęte postępowanie w tej sprawie, czy też nie - mówi Jolanta Janikowska-Matusiak z Prokuratury Rejonowej Gdańsk - Wrzeszcz.

Niedzielny artykuł na temat rzeźby wywołał gorącą dyskusję na naszym forum. Spośród prawie tysiąca opinii wybraliśmy dwie (zachowana oryginalna pisownia). IP komputera autora pierwszej z nich wskazuje, że opinia została napisana w Rosji:

"Jestem z Rosji, z Moskwy i chce powiadac ze bardzo przykro to wszystko czytac o zolnieze rossijkiem. Te slowa jak Ruska swolocz i inny.. Ale mysle, ze nie wszyscy Polacy rozumie co byloby jezeli nie bylo by Arjmji Czerwonej... Mysle ze w Danzigu, Breslau mozna byloby rozmawiac tylko po niemiecku... Pomnik T-34 nie podoba? Niech Panterzy, Tygry i inny niemeckie czolgi biega po ulicach Warszawy, Danzygu itp?"

Tuż pod tą opinią pojawiła się odpowiedź.

"Spokojnie Rosjaninie. My Polacy osobiście nic do Was nie mamy. Znam Rosję i lubię Was. Tylko ze my Polacy jesteśmy ciekawym narodem. Walczymy o swoją tożsamość każdego dnia. W przeciwieństwie do was, którzy jesteście raczej bezwolni i poddajecie się temu, co jest. Szanujemy radzieckich żołnierzy, którzy ginęli tysiącami na naszej ziemi. Odwiedzam również ich groby. Ale nie można też w imię czegokolwiek, na przykład pamięci i historii, zakazać temu młodemu człowiekowi do wyrażania swoich myśli czy wręcz zwrócenia na siebie uwagi. Nawet jeśli robi to w sposób trochę szokujący. Jesteś w Polsce i musisz się niestety przyzwyczaić do tego jacy my Polacy jesteśmy. My zawsze jesteśmy wolnym narodem. I do tego Rosjanie muszą się przyzwyczaić. Pozdrawiam Cię".

Opinie (519) 8 zablokowanych

  • a jeśli temu żołnierzowi wcześniej Niemcy całą rodzinę wymordowali ?

    • 4 3

  • Jak jest taki odwazny...

    ..to niech zrobi rzeżbę z Niemcem w roli głównej.

    • 5 0

  • (1)

    artysta poruszyl wstydliwy temat przekazywany ustnie w rodzinach nastepnym pokoleniom aby doznana krzywda nie ulegla zapomieniu.W moim miescie oswobodziciele gwalcili siostry zakonne a ich przelozona,ktora stanela w ich obronie zgwalcili brutalnie i zamordowali.To S.Adelgund Tuminska.

    • 2 4

    • roztrąbiony wszem i wobec

      wstydliwie to być może temat wyzwalania przez aliantów czy podobnych

      • 2 0

  • Brawa dla tego pana

    ciekawe co na to bolek ? ambasada kacapów już szczeka

    • 1 2

  • czyt

    mysle iż nie ma tematu\.To tzw, dziennikarzom zalezalo i się wysilają. Nie ma tematu , chłopak zaistniał az przezyl po raz pierwszy orgazm. Zajdzie wysoko .

    • 1 1

  • Otwarta polemika z p.Ambasodorem i pp.Prokuratorami (2)

    Panie Ambasadorze Aleksandrze Alieksiejew.Panowie i Panie prokuratorzy z gdańskiej Prokuratury
    Chce tu polemizować z Panstwem.
    Pierwsze; wolno oczywiscie wygłosić sąd o rzeźbie Jerzego Szumczyka,ale nie wolno narzucać polskiej władzy i polskim organom sprawiedliwości co mają uczynić i jak bardzo być srogimi.Drodzy Panstwo tu nie Moskwa,a Warszawa,albo Gdansk( w dodatku czasem Wolne Miasto Gdańsk).Nie może Pan tak stanowczo krzyczeć,że to chuligaństwo i bluźnierstwo i obraza dla narodu rosyjskiego.Dlaczego? Otóz tamte wydarzenia wojenne dotyczyły przecież Związku Sowieckiego,a ci których to miałoby urażać są w obecnej wolnej Rosji.Tamto był reżim a teraz podobno nie jest.Bardzo chwalebne jest wyzwolenie wespół z innymi aliantami Europy od faszyzmu,wszyscy o tym pamiętają.Nikt nie neguje zasługi Rosji,a w tym wypadku Związku Radzieckiego.Ale prawdą było i to,że wśród setek tysięcy bohaterskich i uczciwych żołnierzy było wielu których skusiły gwałty.Wszak w zamieszaniu wojny wszystko się ukryje.To samo dzieje sie i na obecnych wojnach-choćby niedawna : Jugosławia.Czyż nie tak ??? Straszenie Polaków ,że mogliby teraz mówić po niemiecku nie jest sposobem,niewiele brakowało abyśmy w Polsce mówili po rosyjsku(a to ładny język).Te fakty o masowych gwałtach są dość znane i nie ma co głowy chować w piasek.W samym Berlnie po zdobyciu, było przypadków dzesiątki tysięcy.
    Po drugie sztuka nigdy nie jest chuligaństwem.Żadna i nigdy.Jaka by nie była.To tylko rzecz smaku.Choć w Pana Rosji za sztukę zakwalifikowaną jako chuligaństwo ląduje się w obozie pracy.Nie wolno tak nazywać sztuki.A ktokolwiek waży się zniszczyć tę rzeźbę sam postawi się w szeregu z Niemcami palącymi książki.Tak proszę Państwa.Sztuka nie jest wybrykiem a zawsze jest twórczym działaniem,lepszym czy gorszym.Nie jest pseudosztuką.No ,rozumiem ,że prawdziwa sztuka znajduje się np. w zbiorach Ermitażu.Co prawda niektóre dzieła wypożyczono z innych krajów w czasie wyzwalania.Ale bez wątpienia jest prawdziwa,nie chuligańska i nie jest wybrykiem.Wisi grzecznie w złoconych salonach.Nie to co tu- w Gdańsku ,na ulicy.I to ze zwykłego gipsu.
    Po trzecie skąd Pan Ambasador wie co rzeźba przedstawiała? Był Pan sam osobiście?A może sytuacja gdyby była odwrotna i pokazywała kobietę gwałcącą żołnierza było by lepiej???A skąd to wiadomo,że to na pewno żołnierz radziecki.Nie wiadomo ! Gips jest biały-a więc i gwiazda biała.A może to być więc amerykańska,a może to wietnamska.Przecież Wietnam też używał symbolu gwiazdy.Ba, wiele krajów używa gwiazdy.Jest to obok orła najcześciej stosowany symbol.Ale czyj tu kto to wie.Rzeźba nam nie powie.Milczy.Żołnierz nie ma innych cech pokazujących narodowość...Może to więc chodzi o OGÓLNY symbol sprzeciwu wobec gwałtu wojennego.I tak należy to odczytywać.Bo wiele nacji dopuściło się zbrodni wojennych na cywilach.I to trwa Panie Ambasadorze: a Syria dziś???Pomnik pokazuje przemoc męskiego zdobywcy nad cywilną kobietą.Tak było .Są historyczne dowody.Dlaczego to zakłamywać ? Może jednak podjąć odważną dyskusję.Dobrze,że artysta przywołał temat.TO ROLA ARTYSTÓW.Wstrząsnąć opinią.
    Trudno nazwać nawoływaniem do nienawiści poprzez dzieło jeśli ono stało tylko kilka godzin w nocy.Zasięg działania niestety znikomy.Nawoływanie słowo zawarte w zarzucie art 256 KK nie jest adekwatne-gdyż nikt nie nawoływał.Nie było mówcy,nie było tekstu.Artysta tylko objawił swoją opinię w formie pracy rzeźbiarskiej,ustawionej w mało kolizyjnym miejscu.Na tym polega happening,że artysta zaskakuje widza.
    No to w takim razie proszę bardzo o wytoczenie oskarżeń przeciwko autorom poniższych wierszy i pieśni i hymnów: Rota: ...Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz/ Ni dzieci nam germanił...,Hymn: ...Co nam obca przemoc wzięła/ Szablą odbierzemy....wiersz Broniewskiego: ..stań u drzwi. Bagnet na broń!Trzeba krwi!...Czy aby nie są to słowa nawołujące do nienawiśći ???Każdy przekaz opiera sie na emocjach. To co stworzył rzeźbiarz- to nie jest nawoływanie do nienawiści.Ani szerzenie faszyzmu ani innej totalitarnej ideologii.Ludzie opamiętajcie się.! Nikt nikogo z nikim nie chce skłócić.Pamiętacie jak hitlerowcy chcieli dopaść obraz Matejki-Bitwa pod Grunwaldem- obrażał godność III Rzeszy.

    • 1 2

    • trudno z Tobą dyskutować na temat niemal "świętości" wszelakiej sztuki ;-) (1)

      (z czym się nawiasem mówiąc nie zgadzam),
      ale zdecydowanie nieprawdą jest, że ta "sztuka" ma zasięg znikomy, biorąc pod uwagę dwa artykuły w internecie, liczbę komentarzy, Twój komentarz ze Szczecina itd.

      Poza tym ten student kompletnie nie liczy się z niczyimi uczuciami. "Dzieło" jest zbyt dosłowne, sztuka potrafi i powinna operować znacznie subtelniejszymi środkami. Oglądałam świetny i bardzo poruszający film, w którym scena gwałtu ani dosłownie, ani nawet aluzyjnie nie była pokazana, choć była sednem zdarzeń. Film robi wielkie wrażenie i pobudza do refleksji, ta rzeźba budzi raczej niesmak. Po drugie, student miał postawić ją w Berlinie, zamiast tego zostawił nam (niestety) w Gdańsku (zróbcie składkę i niech ją zabiera do Berlina!), jeszcze w sposób celowy koło czołgu, czym obraża pamięć Juliana Miazgi. Po trzecie nie zna historii, nie interesuje go, ale przyczepił się nie wiadomo czemu do zakończenia totalitarnej wojny sprzed 70-lat (gwałty dzieją się codziennie) i znów bez zrozumienia (o takcie i wyczuciu nie wspominając) wsadził kij w mrowisko i zapewne czuje się z siebie bardzo zadowolony, bo tylko o to mu chodziło. Pusto w środku ale zrobił poruszenie.

      Jak dla mnie, podstawowe przesłanie tego "dzieła" brzmi: wy, artyści, mocno zastanówcie się nad sobą.

      • 0 0

      • ....POZA TYM.....

        ...Sztuka nie moze byc ani doslowna , ani goloslowna.......Glowne przeslanie sztuki winno tkwic w tytule-n.p.sylwetka strusia chowajacego glowe w piasek-calosc zatytulowana "BAJKO-NUR".

        • 0 0

  • ruskie to byly dzikusy (6)

    pamiętam jak moja babcia opowiadala jak te ruskie swinie się zachowywaly po wkroczeniu do gdanska. Niemcy swieci nie byli ale kobiet nie ruszali. kiedy wpadli tu nasi wybawcy kacapy to kobiety miały prerabane. mezczyzni ukrywli je gdzie się dalo w węglu, szambach itp. tak było na ulicy partyzantow we wrzeszczu. te dzikusy nosili nawet zegarki na nogach takie głupie to było. brawo za rzezbe.

    • 4 4

    • ciekawe (2)

      Takim dzikusem to napewno ty jesteś.Twoja babcia pewnie czekala, az Piłsudzki na bialym koni przyjedzie i ją wyzwoli.Choroby psychiczne sa dziedziczne palancie, tak więc pogódx sie z tym ,że jesteś burakiem.

      • 3 1

      • ...Tow.Suchy... (1)

        ...wprawdzie nie wie, jaka jest prawidlowa pisownia nazwiska Marszalka,prawdopodobnie nie slyszal o tym , ze jezdzil wylacznie, ze Jozef Pilsudski zmarl w 1935. ....Jednakze wszystkie te luki w wyksztalceniu(...) mozna mu wybaczyc, z uwagi na fakt, ze Tow.Suchy znakomicie sie zna na uprawie burakow....

        • 0 0

        • .....errata-JEZDZIL KASZTANKA.

          • 0 0

    • najgorsze to były te zegarki, jak czytam w relacjach (2)

      Jakby (biały) hamerykanin wkroczył, to byłby to swojego rodzaju heroizm dla niemieckiej ojczyzny.

      • 0 1

      • jesli wywodzisz swojego hamerykanina ,od "hamulca" to ok....

        ....ale jesli myslisz o chamie , to juz inna bajka.....

        • 0 0

      • Na szczescie wsrod ruskich nie bylo murzynow i dlatego nie naplodzili mulatow.

        • 0 0

  • ...Co powiem ,to powiem... (1)

    ...ale powiem-JAKIE WYZWOLENIE,TAKA WDZIECZNOSC!

    • 0 1

    • ...Jak mniemam ,nie podoba sie panu Zbi...GNIEWOWI....

      ....Najpewniej papa po "wyzwoleniu" wystepowal w charakterze psa pilnujacego stada wolow roboczych....

      • 0 0

  • pan "artysta" (2)

    nie pomyślał zanim zrobił. Akcja tego pseudo artysty to cios w interesy Rzeczpospolitej. Propaganda rosyjska koncertowo wykorzysta ten "pomnik" przeciw nam i naszemu państwu. Skutki tego siania nienawiści będą dalekosiężne. Zresztą już są. Tacy jak Szumczyk powinni być izolowani, i to na długie lata, gdyż głupota tego typu jest nieuleczalna. Zaszkodził Polsce.

    • 1 1

    • ...zaprawde....

      ...Za prawde nie ma sie co obrazac.........

      ...Cios w interesy byl w 39.

      • 0 1

    • ...PROPAGANDA ROSYJSKA....

      ...Slynie z tego , ze potrafi wszystko wykorzystac przeciwko nam.....Natomiast ARTYSCI w calej swej masie( nie wylaczajac Noblistow...) interesuja ich wylacznie jako potencjalni pacjenci klinik psychiatrycznych.

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane