Czytanie kryminałów i wielkanocne tradycje w innych krajach

szym

4 kwietnia 2021 (artykuł sprzed 3 lat)

Opinie (55)

Najnowszy artykuł na ten temat Co zrobić z jedzeniem, które zostało po świętach?

Zamiast pisanek wolą intrygę, królika zastępują trzymającymi w napięciu zwrotami akcji, a najpoczytniejsi autorzy tego dnia planują premiery swoich dzieł. Påskekrim to wielkanocna tradycja czytania kryminałów, która w kulturze Norwegów obecna jest już niemal od stu lat. To jednak niejedyny "zagraniczny" zwyczaj, który może zaskoczyć Polaka.

Polskie tradycje w Wielkanoc:

są mi bliskie i każdego roku staram się ich dochować są w moim domu, ale nie przykłada się do nich większej wagi inspirują mnie do własnych pomysłów na Wielkanoc nie są dla mnie. Nie obchodzę Wielkanocy

Historia norweskich "wielkanocnych kryminałów" sięga 1923 roku, a zapoczątkowała ją powieść Nordahla Griega i Nilsa Lie pod tytułem "Pociąg do Bergen splądrowany dziś w nocy" (w oryginale: "Bergenstoget plyndret i natt").

- Na jej rozpowszechnienie wpływ miała udana kampania reklamowa, w ramach której umieszczono tytuł książki na pierwszej stronie wydania gazety dzień przed Niedzielą Palmową. W ten sposób zasugerowano, że faktycznie doszło do takiego zdarzenia. Dzięki temu pozycja zyskała dużą popularność - tłumaczy dr Agnieszka Kiejziewicz z Wydziału Filologicznego UG i Akademickiego Centrum Kultury "Alternator", która jest autorką serii wykładów o tradycji i kulturze krajów nordyckich.
Nikt się jednak nie spodziewał, że pomysłowy marketing kryminału zacznie zupełnie nową, świecką, wielkanocną tradycję czytania. Nazwano ją påskekrim, a jej celebrowanie może dziwić wszystkich - prócz Norwegów. W końcu nie bez powodu kraj nad fiordami uchodzi za kolebkę tego gatunku literackiego.

Niemal 100 lat "wielkanocnego kryminału"

Udana kampania marketingowa z 1923 r. zapoczątkowała wielkanocną tradycję w Norwegii.

- Od 1923 roku w okresie wielkanocnym największe norweskie tygodniki publikują zestawienia książek, a od niedawna również i seriali, z których później wybierany jest ten najważniejszy, topowy. W ubiegłym roku była to na przykład książka Jo Nesbø "Nóż" - opowiada dr Kiejziewicz. - Warto zaznaczyć, że Wielkanoc w krajach skandynawskich ma nieco inny wymiar niż np. w Polsce. Przede wszystkim jest to czas o charakterze świeckim, nastawionym na różnego rodzaju aktywności i wspólne spędzanie czasu.
Z tego też powodu Norwegowie w okresie wielkanocnym wybierają się na niemalże wakacyjne wypady (tzw. påskebrun), a Szwedzi przyozdabiają domy i okolicę gałązkami z piórkami (påskris).

Smaganie, latające garnki i latawce

W nietypowych wielkanocnych zwyczajach specjalizują się jednak nie tylko "wikingowie" z północy. Węgrzy, Czesi i Słowacy wciąż bowiem pamiętają o tradycji, która była w przeszłości praktykowana również w Polsce (dziś została już zapomniana). Chodzi o tzw. wielkanocne smaganie.

To zwyczaj wywodzący się z obrzędów i praktyk pogańskich, obecnie związany z Poniedziałkiem Wielkanocnym. Okładanie wicią miało uzdrawiać, dostarczać sił witalnych, a przy okazji - przeganiać duchy i demony.

Z kolei na greckiej wyspie Korfu co bardziej przesądni w Wielką Sobotę wyrzucają przez okna naczynia. Zgodnie z tradycją bowiem z mieszkań powinny zniknąć wszystkie stare rzeczy - najpóźniej do Wielkanocy.

Na Bermudach natomiast puszczane są latawce. Co ciekawe, ma to związek z próbą nawrócenia tubylców, którym w ten sposób tłumaczono wniebowzięcie Chrystusa: skrzyżowane "żebra" latawca symbolizowały bowiem chrześcijański znak krzyża.

Quiz

Średni wynik 75%

Wielkanocne przysmaki

Rozpocznij quiz

szym

Opinie wybrane

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-04-04 12:28

(1)

Dla mnie Wielkanoc - I dzień Świąt to motywacja do wysłania SMS-a charytatywnego albo wsparcia np. Fundacji Dobra Fabryka. Nie wiem czy Bóg istnieje, ale jeżeli ma poczucie humoru, to dostąpię zbawienia. Jestem jaki jestem, ale się staram. P.S. moją ulubioną powieścią jest "Mistrz i Małgorzata", która jest o... miłosierdziu. Miłosierdzie jedyną dla mnie szansą (za dużo grzechów cielesnych...).

Wierzący Grzesznik Cielesny
3 lata
- 6 11
Twoja opinia

Zmień treść

Dla mnie Wielkanoc - I dzień Świąt to motywacja do wysłania SMS-a charytatywnego albo wsparcia np. Fundacji Dobra Fabryka. Nie wiem czy Bóg istnieje, ale jeżeli ma poczucie humoru, to dostąpię zbawienia. Jestem jaki jestem, ale się staram. P.S. moją ulubioną powieścią jest "Mistrz i Małgorzata", która jest o... miłosierdziu. Miłosierdzie jedyną dla mnie szansą (za dużo grzechów cielesnych...).
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-04-04 13:30
  
  4 kwietnia obchodzimy kolejną rocznicę "Zezowatego szczęścia". Być może jesteś szczęśliwym pechowcem? "Nic co ludzkie nie jest mi obce".
  
  Human Being
  3 lata
  - 1 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  4 kwietnia obchodzimy kolejną rocznicę "Zezowatego szczęścia". Być może jesteś szczęśliwym pechowcem? "Nic co ludzkie nie jest mi obce".
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-04-04 12:15

U moich dziadków było smaganie w Niedzielę Palmową. (3)

Po przyjściu z kościoła w tym dniu uderzało się domowników lekko poświęconą palmą po nogach wypowiadając te słowa: "Ją nie biję, palma biję. Za sześć noc Wielkanoc". Też ciekawy zwyczaj. Pamiętam z dzieciństwa.

Kwak
3 lata
- 11 4
Twoja opinia

Zmień treść

Po przyjściu z kościoła w tym dniu uderzało się domowników lekko poświęconą palmą po nogach wypowiadając te słowa: "Ją nie biję, palma biję. Za sześć noc Wielkanoc". Też ciekawy zwyczaj. Pamiętam z dzieciństwa.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-04-04 15:03
  
  No i koronawirusa ..
  
  to wtedy leczyło. A dziś klapa...
  
  chomikos
  3 lata
  - 1 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  to wtedy leczyło. A dziś klapa...
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-04-04 12:18
  
  Teraz też przydałoby się zdzielić pewną partię pałą przepraszam palmą dla otrzeźwienia :) (1)
  
  technik Maliniak z Ciemnogrodzkiej
  3 lata
  - 3 8
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2021-04-04 12:59
    
    Takie baty i to pod pręgierzem należałoby się większości polityków.
    
    Kiedy w końcu doczekamy się kreatywnej, uczciwej opozycji, która zaproponuje realny alternatywny program dla Polski i Polaków? Patrząc na dzisiejszą scenę polityczną to nie wiem czy moje wnuki się doczekają.
    
    Kwak
    3 lata
    
    6 1
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Kiedy w końcu doczekamy się kreatywnej, uczciwej opozycji, która zaproponuje realny alternatywny program dla Polski i Polaków? Patrząc na dzisiejszą scenę polityczną to nie wiem czy moje wnuki się doczekają.
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-04-04 12:14

No i dobrze! (3)

Dla mnie Wielkanoc to święto wiosny, radość z końca zimy i początku przyjaznej pogody. Pomysł z kryminałami tez jest super! Niestety w naszym kraju większość ludzi nadal biega z koszyczkami i palemkami do ,,kościółka...

TheHedonist
3 lata
- 36 36
Twoja opinia

Zmień treść

Dla mnie Wielkanoc to święto wiosny, radość z końca zimy i początku przyjaznej pogody. Pomysł z kryminałami tez jest super! Niestety w naszym kraju większość ludzi nadal biega z koszyczkami i palemkami do ,,kościółka...
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-04-06 06:46
  
  Czemu zaraz "niestety"...
  
  Mi to nie przeszkadza, że większość robi co innego. Bo o ile pokolenie naszych rodziców naciskało by inni też tak robili, o tyle dziś młodsi już nie wymagają tego samego od innych. Każdy świętuje jak chce. Wiadomo dzieci nie słuchają się, jedynie obserwują i później robią tak samo. U mnie święta to spotkanie z rodziną siostry, z rodzinami szwagierek, gry planszowe, wino do uroczystego posiłku, jeśli znajdą się tam "poświęcone" potrawy -nikomu to nie przeszkadza.
  
  Poldek
  3 lata
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Mi to nie przeszkadza, że większość robi co innego. Bo o ile pokolenie naszych rodziców naciskało by inni też tak robili, o tyle dziś młodsi już nie wymagają tego samego od innych. Każdy świętuje jak chce. Wiadomo dzieci nie słuchają się, jedynie obserwują i później robią tak samo. U mnie święta to spotkanie z rodziną siostry, z rodzinami szwagierek, gry planszowe, wino do uroczystego posiłku, jeśli znajdą się tam "poświęcone" potrawy -nikomu to nie przeszkadza.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-04-05 11:29
  
  Akurat w niedzielę wielkanocną skończyłem doskonały thriller
  
  o pedofilach w sutannach i ich organizacji, która stara się bez względu na koszty kryć te zbrodnie.
  
  3 lata
  - 1 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  o pedofilach w sutannach i ich organizacji, która stara się bez względu na koszty kryć te zbrodnie.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-04-04 17:24
  
  Ty to dopiero jesteś kryminał..
  
  3 lata
  - 6 11
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Ty to dopiero jesteś kryminał..
  Regulamin dodawania opinii