• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Dalekie Gdański, nadmorskie Gdynie i małe Sopoty

Michał Pejasz
2 lipca 2022 (artykuł sprzed 1 roku) 
Miejscowości o nazwach identycznych, podobnych lub nawiązujących do nazw Gdańska, Gdyni i Sopotu można znaleźć na całym świecie. Miejscowości o nazwach identycznych, podobnych lub nawiązujących do nazw Gdańska, Gdyni i Sopotu można znaleźć na całym świecie.

Podróżując po Polsce, może się zdarzyć, że przejedziemy przez Rzym, Berlin czy Paryż. Ale i podczas podróży po Europie możemy się natknąć na sobowtórów Gdyni, Gdańska czy Sopotu.



Większość mieszkańców Trójmiasta uważa swoje miejsce zamieszkania za wyjątkowe. Przekonanie to dotyczy nie tylko ich kultury, historii czy niepowtarzalnego klimatu, ale także nazw.

Tymczasem nasze miasta mają swoje odpowiedniki zarówno w Polsce (np. Stary Sopot), jak i poza nią. Gdzie? Udajmy się w toponimiczną - a więc dotyczącą nazw różnych miejsc - podróż.

Gdańsk i Gdynia dzielą ten sam źródłosłów - prasłowiański korzeń *gъd, oznaczający miejsce wilgotne lub zabagnione. Biorąc pod uwagę liczne okoliczne cieki wodne, a także ciągnące się niegdyś po Żuławy tereny bagienne, dobór nazwy jest w pełni zrozumiały.

Krewni Gdyni w ciepłej Chorwacji



Nazwy miejscowości o znajomym brzmieniu można znaleźć choćby na dalmatyńskim wybrzeżu Chorwacji. Tak samo jak jego dużo większy, trójmiejski odpowiednik Gdinj (czyt. Gdiń) leży nad morzem - tyle że nad Adriatykiem, na malowniczej wyspie Hvar. Licząca zaledwie 133 mieszkańców wieś jest oazą śródziemnomorskiego spokoju. Być może któryś z mieszkańców Gdyni skorzysta z uroków imienniczki swojego miasta, wybierając ją wakacyjną destynację?

Główna droga przebiegająca przez chorwacką wieś Gdinj. Główna droga przebiegająca przez chorwacką wieś Gdinj.
Można też odwiedzić niewiele większą wieś Dinjiška na wyspie Pag, położoną także na chorwackim wybrzeżu.

Choć nazwy Gdyni i Dinjiska nie brzmią identycznie, wywodzą się z tego samego prasłowiańskiego korzenia  *gъd Choć nazwy Gdyni i Dinjiska nie brzmią identycznie, wywodzą się z tego samego prasłowiańskiego korzenia  *gъd

Gdańska przeszłość wsi na Ukrainie



Podobnej etymologii można poszukiwać w przypadku Gdańska. Jednak dużo bardziej interesujące wydają się te miejscowości, które powstały w wyniku długiej i złożonej historii miasta.

Leżąca w rejonie kropiwnickim wieś Karlivka zdaje się nie mieć żadnego związku z nadmotławskim grodem. To jednak tylko pozór. Dzisiejsza miejscowość powstała z dwóch wsi powstałych u schyłku XVIII wieku na fali niemieckiego osadnictwa na terenach ówczesnego Imperium Rosyjskiego. Zachęcani przez rosyjskie władze, w tym faworyta carycy Katarzyny - kniazia Potiomkina - osiedlili się na tych terenach, nazywając powstałą w 1787 r. wieś imieniem swojego miasta - Danzig. Kiedy w pobliżu powstała kolejna wieś o tej nazwie, wówczas zaczęły być określane odpowiednio jako Alt Danzig i Neu Danzig.

Po rewolucji bolszewickiej wsie zostały wchłonięte przez pobliską Karlivkę. Dzisiaj o dziedzictwie wsi przypomina jej herb, nawiązujący do herbu Gdańska.
W herbie Karliwki widoczne są nawiązania do herbu Gdańska. W herbie Karliwki widoczne są nawiązania do herbu Gdańska.

Nowy Gdańsk w brazylijskiej dżungli



Na drugim końcu świata, bo w Brazylii, znajduje się spore miasto Cambé, które swoją historię zaczynało jako niewielka osada Nova Dantzig. Założyli ją gdańszczanie, którzy w poszukiwaniu chleba wyemigrowali w 1932 r. do Ameryki Południowej.

Stacja kolejowa w Nowym Gdańsku, otwarta w 1935 r. Do nazwy podchodzono jednak dość swobodnie, używając wymiennie słów "Dantzig" i "Danzig". Zdjęcie ze zbiorów José Carlosa Neves Lopesa. Stacja kolejowa w Nowym Gdańsku, otwarta w 1935 r. Do nazwy podchodzono jednak dość swobodnie, używając wymiennie słów "Dantzig" i "Danzig". Zdjęcie ze zbiorów José Carlosa Neves Lopesa.

Nowy Gdańsk - historia osady w brazylijskiej dżungli



Siedem Sopotów w Serbii, wiele na Bałkanach



Nazwa Sopot także wywodzi się z języka prasłowiańskiego. Pierwotnie oznaczała ona źródło lub potok. Takie tłumaczenie zdaje się logiczne, skoro przez miasto biegnie aż sześć takich cieków, a jedna z części Sopotu nosi nawet nawiązującą do tego nazwę - Kamienny Potok.

Biorąc pod uwagę dostatek małych i dużych strumieni tam, gdzie mieszkają inne narody słowiańskie, także Sopotów nie brakuje. Znajdziemy je m.in. w Bułgarii, Rumunii, Albanii, Chorwacji i Bośni.

Siedem miejsc o tej nazwie znaleźć można w Serbii. Jeden z nich, położony na południe od Belgradu kraju, liczy niecałe 2 tys. mieszkańców i w przeciwieństwie do pomorskiego Sopotu, znanego z bujnego życia nocnego, poszczycić się może zaledwie jedną zabytkową gospodą.

Jeden z serbskich Sopotów znajduje się w rejonie Belgradu. Jeden z serbskich Sopotów znajduje się w rejonie Belgradu.
Z kolei maleńka, macedońska wieś Sopot, położona nieopodal Kumanowa, od naszego Sopotu różni się krajobrazem - położona jest na wschód od malowniczego pasma górskiego Skopska Crna Gora. Co jeszcze bardziej wyróżnia ją od polskiego miasta, mimo słowiańskiej nazwy, zamieszkana jest głównie przez mniejszość albańską.

Macedońska wieś Sopot, położona nieopodal Kumanowa. Macedońska wieś Sopot, położona nieopodal Kumanowa.
Sopoty znaleźć można jednak nie tylko na Bałkanach. Kilka miejscowości o tej samej nazwie (w jęz. ukr. Сопiт - Sopit) znajduje się również w Ukrainie. Jedna z nich, położona w Beskidach Skolskich wieś, poszczycić się może długą tradycją - założona została w 1503 r., a okoliczne stanowiska archeologiczne sugerują jeszcze dłuższą tradycję osadniczą.

Zabytkowa cerkiew św. Michała w Sopocie na Ukrainie, na zdjęciu z 1937 r. (wówczas w Polsce). Obiekt spłonął w 2009 r. Zabytkowa cerkiew św. Michała w Sopocie na Ukrainie, na zdjęciu z 1937 r. (wówczas w Polsce). Obiekt spłonął w 2009 r.
Toponimia i wiążące się z nią historie pozwalają spojrzeć na nasze i nieraz dalekie miejscowości z innej perspektywy. Można dzięki niej dostrzegać analogie, które inaczej trudno byłoby wychwycić, i dzięki temu budować mapę ciekawych związków. Jeśli nie czysto anegdotycznych, to mogących stanowić podstawę dla interesującej współpracy czy chociażby kierunek nietypowej wycieczki.
Michał Pejasz

Opinie (77) ponad 10 zablokowanych

  • (9)

    Jakże piękna historia,dziękuję.

    • 18 18

    • Musisz dziękować, bo ci portal pensję płaci.

      • 20 5

    • napawde??? (4)

      Chlopie ile Ty masz lat? Napawde bawi Cie komentowanie wszystkiego jak leci...

      • 16 4

      • Bo on nie ma co robić (1)

        • 12 2

        • a ty,nie lepiej podymać?

          • 4 4

      • Gdybyś mieszkał u mamy w piwnicy, nie miał znajomych i nie pracował.. (1)

        .. a mamusia opłacała by ci jedzonko, ciuchy, internet.. ze swojej emerytury, to też byś tu siedział 24/7 i pisał bzdury.

        • 11 3

        • Nie ma nic gorszego, niż "mieć znajomych". Idź popracuj nad tym. Hahaha

          • 2 2

    • Strasznie wymęczony artykuł o wszystkim i o niczym, bo to tendencyjne, wybiórcze, chaotyczne, skrótowe nawijanie na wyrywki.
      No i to archaiczne i w ogóle nieodpowiednie określenie "korzeń", zamiast "rdzeń".

      • 4 0

    • (1)

      Nie ""Siedem Sopotów w Serbii, wiele na Bałkanach"",
      lecz " Wiele Sopotów na Bałkanach, aż siedem w samej Serbii"

      • 5 0

      • Pozatym, w obliczu wszystkich nieściłości, to nie wiem, czy wierzyć.

        • 1 1

  • jak widac zaściankowy Gdańsk jest ale gdzies na dalekiej prowincji powielany . (1)

    • 9 27

    • Może nie zaściankowy, bo to określenie ma ścisłe kryteria, które tu nie występują, mianowicie chodzi głównie o odrzucanie rzeczywistości spoza obszaru.

      • 1 1

  • Ale żeby tak nie wspomnieć o dzielnicy Zagrzebia o nazwie Sopot, do której można dojechać tamże tramwajem? :P

    • 30 7

  • Tylko wyborca tuska (9)

    Może wpaść na taki głupi artykuł

    • 16 70

    • Wyborca kaczynienki może wpaść tylko na ścianę.. (6)

      Bo ma dwa zwoje mózgowe więcej niż krowa, żeby wody z wiadra nie pić.

      • 19 13

      • Dlaczego was powcy można po epitetach poznać,czy wy jak wasi politycy nie możecie chociaż namiastki kultury zachować. (3)

        • 11 19

        • Bierzemy lekcje z tweetów waszej pięknej, mądrej i elokwentnej Krystyny Pawłowicz XD

          A teraz wracaj klaskać uszami przed oltarzyk twojego szczerbatego Guru z Żuliborza.

          • 15 9

        • Was za to można poznać po inwektywach.

          Bo z braku argumentów potraficie tylko pluć jadem na innych.

          • 12 3

        • Tak jak np. dama mafii, znaczy partii, Pawłowicz?

          • 2 0

      • POkemon tylko dlaczego tutaj cenzura kasuje ellemigos bo wszyscy wiedzieli ze to o wyborców PO chodzi nawet oni sami.:) (1)

        Dlatego za kazdym razem musieli dopisywac ze chodzi o Pisowców

        • 3 12

        • Niech cię ciemnogrodzka wyśle na kurs poprawnej polszczyzny, ja stawiam.

          • 11 2

    • mały (1)

      już się podniósł?

      • 11 2

      • Hołownia podobno tak

        • 3 12

  • Gotenhafen to już lepiej

    • 6 22

  • (5)

    Dajcie mi zarobki niemieckie i mogę mieszkać w dwnzingu .... nawet zmienię obywatelstwo

    • 12 24

    • ale u fryzjera i za sushi na wynos płacisz też w ojro :D

      • 3 2

    • Czynsz też chcesz 800Euro płacić? (3)

      Emeryci z Niemiec do Polski się przeprowadzają jak kiedyś do Hiszpanii bo na żarcie brakuje i na socjal chodzą.Mieszkam w Berlinie i wkurza mnie jak ktoś pojęcia nie ma i głupoty wypisuje.Emerytur też Polakom zazdroszczą jak ktoś całe życie miał płacony ZUS-pracował/nie pod stołem/

      • 3 12

      • Tjaaaa... Też oglądam TVP dezInfo i wiem, że nam Niemcy dobrobytu zazdroszczą.

        A teraz wracaj do pisania następnej bajki, panie Grimm..

        • 12 4

      • Oboje głupoty piszecie Mieszkasz w Berlinie? i siedzisz na portalu w Gdańsku ? a to ciekawe. (1)

        To ze wszyscy chca mieszkac w Gdańsku to TVN ciagle nadaje bo to prezydentowa daje milionowe dotacje na seriale i filmy z TVN .
        Identycznie jak bzdury o tym ze Niemcy jadą mieszkac w Polsce bo tutaj jest taniej tylko ,ze poziom zycia kultura i standar jest tutaj zenujaco niski!
        I dlatego jest własnie masowa emigracja do europy zachodniej a koszty zycia w Gdańsku sa juz praktycznie tak wysokie jak w europie zachodniej!Bo Gdańsk ma je najwyzsze w Polsce!!

        • 5 10

        • Mieszkam teraz na emeryturze tu i tu.

          Żeby nie lekarstwa refundowane w Niemczech nie w Polsce to bym się stamtąd całkowicie wyprowadził.

          • 3 6

  • Dansk Duński

    • 10 1

  • to nie o nazwie Gdańsk tylko o Danzig (2)

    • 6 14

    • Co

      przecież to to samo miasto cwaniaku

      • 10 5

    • Racja to nie jest to samo miasto dlatego jest Niemiecka nazwa miasta a nie Polska! Danzig miasto rządzone przez Niemców

      I na całym świecie uznawane za miasto Niemieckie !!Gdańsk Polska nazwa miasta rządzone niestety przez nieudolnych polityków.
      Danzig europeski kurort ,Gdańsk obecnie zascianek europy

      • 3 14

  • Mamy się czym pochwalić w Świecie stąd tyle podobieństw do Gdańska, Gdyni i Sopotu. (8)

    Ciekawe czy gdziekolwiek na Świecie jest odpowiednik Nowogrodzka? :)

    • 17 16

    • Znowu na przepusce? (3)

      • 8 9

      • wczoraj dostał przepustkę by mógł sie ze swoim ulubieńcem trzaśniętym ściskać :) (2)

        • 4 11

        • Mówisz o svenie? (1)

          • 10 1

          • Maliniak jeszcze nie we Tworkach chociaż powinien być - zresztą stamtąd na przepustki nie puszczają :)

            • 4 2

    • albo Ordynacka

      • 3 4

    • Jest, w Rosji, na Białorusi, w Korei Północnej i w ChRL.

      • 5 2

    • Novi Grad -Chorwacja

      • 2 0

    • Ale skuchę zrobiłeś. Novigradska ulica w miastach w Chorwacji to częściej występuje, niż w Polsce !

      • 1 0

  • To już nie może być celu podróży, tylko destynacja? Światowo niby? (2)

    • 22 1

    • Przed wojną (1)

      Używano głównie określenia destynacya

      • 1 8

      • Zwuaszcza Svencyusz

        • 6 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane