• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Gdańskie mosty na zdjęciach archiwalnych i dzisiaj

Małgorzata Zimnoch
19 lipca 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 

Były w Gdańsku nad Motławą i Martwą Wisłą mosty drewniane, stalowe i kamienne. Ich przęsła podnosiły się lub obracały, żeby pogodzić potrzeby żeglugi i mieszkańców. Niektóre przeprawy zniknęły z mapy miasta, niektóre istnieją do dzisiaj, chociaż wyglądają zupełnie inaczej.



Most kolejowy nad Martwą WisłąMapka



Przesuń aby
porównać


Jednotorowy most kolejowy (łączy dzisiejsze Rudniki i Przeróbkę) powstał na początku XX w. Składał się z trzech przęseł i trzech podpór. Środkowa podpora, największa z nich, stanowiła oś obrotu przęsła mostu. Po moście przejeżdżały wyłącznie pociągi towarowe, głównie z węglem do portu oraz z kontenerami. 5 maja 1922 r. na otwarty most wjechała rozpędzona lokomotywa. Parowóz wraz z polskim maszynistą, Ernestem Barbullą, runął do rzeki. W 2014 r. rozpoczęła się modernizacja linii kolejowej 226 między Pruszczem Gdańskim i Portem Gdańsk. Stary most kolejowy rozebrano, zastąpiono go dwutorowym mostem łukowym, który ma ok. 21 m wysokości, nad wodą jest zawieszony na poziomie 8 m.


Zielony MostMapka na Motławie łączy Główne Miasto z Wyspą Spichrzów



Przesuń aby
porównać


To prawdopodobnie najstarszy w Gdańsku most na Motławie. Wiadomo, że przeprawa, zwana Mostem Kogi, istniała tu już w 1357 r. Wówczas był to most drewniany, zwodzony, zabudowany z obu stron straganami. W 1512 r. zwodzone przęsło zawaliło się pod ciężarem ludzi czekających na otwarcie bram miasta. Zginęło wówczas 56 osób. Pół wieku później rozebrany i zbudowany na nowo most zaczęto nazywać Zielonym - od słupów, pomalowanych na zielono i ozdobionych złoconymi lwami z herbem miasta. Był jeszcze wiele razy przebudowywany, obecnie jest mostem stałym, po którym wprost z Długiego Targu potoki ludzi zmierzają na Wyspę Spichrzów i ul. Stągiewną.


Most 100-lecia Odzyskania Niepodległości PolskiMapka



Przesuń aby
porównać


Zwodzony most na Martwej Wiśle łączy Wyspę Sobieszewską ze stałym lądem. Kiedyś funkcjonowała tu przeprawa promowa - z grobli, która prowadziła w głąb rzeki kursował prom na wyspę. Po II wojnie światowej był tu most pontonowy, złożony z dziewięciu przęseł - środkowe przęsło było ruchome i służyło do otwierania mostu dla żeglugi. Od 2018 r. do Sobieszewa prowadzi nowa przeprawa - Most 100-lecia Odzyskania Niepodległości Polski. Jest to najdłuższy zwodzony most w Polsce.

Most Siennicki Mapka na Martwej Wiśle prowadzi na Przeróbkę



Przesuń aby
porównać


Most został oddany do użytku w 1912 r. Był to most zwodzony, charakterystyczne wieżyczki to "domki" operatorów mostu. Podczas II wojny światowej most został poważnie uszkodzony. Odbudowano go jako most stały, bez zwodzonych przęseł i bez domków operatorów. Pod koniec lat 80. został rozebrany i zbudowany na nowo, sześć lat temu przeszedł kolejny remont, który wymagał poprawek. Ostatnio okazało się, że oryginalne, dębowe fundamenty przyczółków z pocz. XX w. zapadają się. Jeżeli badania wykażą, że ich stan jest bardzo zły, most może zostać zamknięty.


Most StągiewnyMapka był obrotowy



Przesuń aby
porównać


Nazwa mostu pochodzi od pobliskiej Bramy Stągiewnej. Pierwsza przeprawa powstała tu po przekopaniu Nowej Motławy w 1576 r. Tamten historyczny most był drewniany, zwodzony, aby unieść przęsło, potrzeba było ośmiu rosłych mężczyzn. Pod koniec XIX w. most przebudowano na stalowy i zaczęły nim kursować tramwaje konne (z Targu Węglowego do zajezdni przy ul. Wiosennej oraz z Targu Rakowego do Bramy Żuławskiej). Na pocz. XX w. most przebudowano po raz kolejny. Środkowe przęsło było obrotowe, razem z mostem obracała się sieć trakcyjna tramwajów. Most rozebrano w latach 70. i zbudowano kolejny, o zwiększonej nośności, w formie stałej przeprawy. W 2022 r. Most Stągiewny nad Motławą znów ma być mostem zwodzonym.


Dziękujemy Fotopolska.eu za udostępnienie zdjęć archiwalnych.

Opinie (127) 5 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • a pamiętacie Most Baileya na Podwalu Przedmiejskim ? (25)

    środkiem jechał tramwaj, a po bokach były dwa wąskie przejścia
    i ten rynek przed mostkiem...

    • 35 1

    • Opinia wyróżniona

      pamietam (7)

      jeżdziłem tym mostem z ojcem na Przeróbkę, do jego pracy. Przystanek przed mostem na Podwalu był przystankiem na targowisku. Stare tramwaje z rzężącymi drzwiami i motorniczy machający wajchą...
      Przed mostem Siennickim było ogromne złomowisko, na którym nawet czołgi leżały. Dla miłośnika Pancernych był to cios.
      Dzięki "wycieczkom" z ojciem poznałem też prom na Motławie.

      • 67 1

      • Czas najwyższy wrócić do oryginału

        Na Przeróbkę, to była przeróbka ale nazwy. Zawsze to był Trojan i mam metrykę, że się urodziłm na Trojanie i proszę pamiętać i zrobić wszystko aby ta nazwa wróciła jako oryginalna!

        • 0 0

      • (4)

        kiedys przy targowisku nie bylo przystanku tramwajowego bo tramwaje jechaly ulica Dluga

        • 4 0

        • przez Długą tramwaje jeździły tylko do 1959 roku (2)

          • 7 0

          • (1)

            Długą może nie, ale Elbląską i potem przy szkole muzycznej już tak.

            • 4 0

            • Nie było żadnej szkoły muzycznej tylko koszary KBW na Łąkowej i Sadowej.

              • 3 0

        • aż tak stary nie jestem ;)

          to czas kiedy ojcież "za kawalera" w Gdyni rozrabiał... ;)

          • 5 0

      • Trochę poplątane: Gdy działało złomowisko, przystanki były na nasypie, po obu stronach przed samym mostem. Potem je zlikwidowano. Podwala nie było bo tramwaj jeżdził d. Elbląską, teraz to już Długie Ogrody. Targowisko było jeszcze vis a vis dzisiejszego Novotelu.

        • 5 0

    • (4)

      Pamiętam.Jeden tramwaj czekał aż ten z przeciwnej strony przejedzie.I później przystanek Łąkowa.Tramwaj jechał wtedy albo na Stogi ,albo zajezdnia Łąkowa.A naprzeciwko koszary tętniły życiem.

      • 6 0

      • Trebacze w oknach... (3)

        Bo tam byla chyba wojskowa szkola muzyczna.
        Bo orkiestra na pewno.

        • 5 0

        • (2)

          Tak.Bylo słychać ich próby.

          • 3 0

          • Opinia wyróżniona

            (1)

            A pamiętacie konduktorów w tramwajach i autobusach. W mundurach, z torbą i dziurkaczem. Mieli własne miejsce w pojeździe.Niektórzy rozmowni, kontaktowi i weseli. Dowcipnie witali pasażerów.

            • 28 0

            • Pamiętam.A jeden był taki co wierszyki układał o każdym przystanku.Np.Okopowa,kto na stopniach niech się chowa.I takie inne.To były czasy.Ten rynek przy Chmielnej i rolnicy z wozami.No i oczywiście pośrodku tego bloku,który już czeka na rozbiórkę można było kupić pocztówki dźwiękowe.Muzyczka leciała dookola

              • 2 0

    • Chyba jestem jednym z nielicznych na tym forum, którzy pamiętają. (5)

      • 12 1

      • Rynek faktycznie mało osób pamięta (4)

        Ale most Baileya zdemontowano dopiero w 1994 roku
        więc zapewne wiele osób zachowało ten mostek w pamięci.
        Zresztą z tego co wiem, to można ten mostek (trochę przedłużony) zobaczyć w Nowej Pasłęce nad rzeką Pasłęką.

        • 9 0

        • Z pamięcią trzeba uważać - co starsze wiernie odtwarza, co nowsze - przeinacza... (2)

          Powyżej przeinaczeniem jest sugestia, że most Baileya znad Nowej Motławy, można jakoby zobaczyć w Nowej Pasłęce...
          Otóż - jak wiadomo - ten most zdemontowano w Gdańsku w 1993 - 1994 roku.
          A most pomiędzy Nową a Starą Pasłęką trwa w niezmienionym kształcie od... początku lat 70-tych ub. wieku (zbudowany został jako zwodzony, ale do dziś uruchomienia mechanizmu podnoszenia przęsła nie doczekał).

          • 4 0

          • to nie ten most

            proponuję zajrzeć na:
            gedanopedia
            most Baileya

            • 1 2

          • Fragment mostu Baileya był zamontowany nad Radunią, na początku ul. Starogardzkiej, dopiero niedawno został zastąpiony nowym, betonowym mostem

            • 3 0

        • a wcześniej chyba

          na moście Siennickim, gdzie pozwolił dotrwać do remontu.
          Jak widać, mało skutecznego...

          • 5 1

    • I chyba 105tki (typ tramwaju) nie mogły nim jeździć (1)

      A w poniedziałki i czwartki od strony zachodniej był rynek, na który przyjeżdżały wozy konne z np. ziemniakami.

      • 9 0

      • Mogły, ale tylko jeden wagon

        Potem most wzmocnili i mogły już dwa gdy jechały do zajezdni, ale bez pasażerów

        • 7 0

    • (3)

      samochody na Elbląg którym mostem jeździły?

      • 3 1

      • Stągiewna

        • 4 0

      • (1)

        Most Stagiewny na Elblag

        • 6 2

        • i oczywiście Toruńska - Łąkowa

          • 4 0

  • Kiedyś był w sprzedaży taki album, autorstwa Pawła Huelle, ,,Był sobie Gdańsk". W nim było mnóstwo (9)

    zdjęć dawnego Gdańska, które można było samodzielnie skonfrontować z dzisiejszym Gdańskiem. Pamiętam, jak organizowaliśmy sobie spacery po Gdańsku, z album w ręku, aby zobaczyć, co zostało z dawnego Gdańska....a zostało niewiele. Można powiedzieć, że dawny Gdańsk, to tak metr, dwa od ziemi, reszta, to efekt odbudowania zniszczeń z 1945 roku. Szkoda, że o tym albumie wszyscy zapomnieli, nie widziałem żadnych jego wznowień.

    • 35 8

    • To seria Tuska była (5)

      • 19 0

      • Donalda Tuska? No proszę:) Nie wiedziałem, że brał w tym udział. Super:) Plus dla niego:) (4)

        • 4 2

        • Szkoda, ze na tym nie poprzestal... (2)

          I robocie historyka.
          Bo tym samym Historia znowy potwierdzila, ze nikogo i niczego nie nauczyla...

          • 2 9

          • zwlaszcza ciebie

            • 0 0

          • tuzek do polityki nadaje się jak świnia do powozu

            jak wszedł na urząd i Cameron go zobaczył to heja z Unii

            • 1 7

        • A no brał. Razem z Grzegorzem Fortuną, który do dziś wydaje czasopismo 30 Dni poświęcone staremu Gdańskowi

          I w sumie, skoro Donald Tusk jest już defacto na politycznej emeryturze, to mógłby wrócić do korzeni i znów zająć się historią Gdańska lub szerzej Trójmiasta i coś napisać. Tematów wciąż jest mnóstwo czekających na swoich badaczy.

          • 1 0

    • Pomyliłeś autora kolego

      • 1 0

    • (1)

      Dlaczego władze Gdańska nie zmuszają deweloperów do odbudowywania starych przedwojennych kamieniczek, tylko zgadzają się na budowanie w samym sercu miasta betonowo-szklanych koszmarków?

      • 5 4

      • Bo to nie skansen jest, kościoły też mają być budowane jak w gotyku ?

        • 1 3

  • A komu to przeszkadzalo? (1)

    Jak juz sam autor tegoz artykulu pisze wiele mostow, "starych" mostow bylo albo obrotowych albo zwodzonych. Umozliwialo to wplywanie "wyzszych" i wiekszych jednostek na Martwa Wisle i na polaczenie Port, Przerobka, Stogi, Gorki Zachodnie i az do Przekopu. Niestety nasi super planisci postanowili to zmienic i budowali mosty takie ze zadna wieksza jednostka juz ta droga wodna nie poplynie. Czyzby bylo to prawda ze kiedys, ta dawna mysl techniczna byla na wyzszym poziomie? Sa kraje gdzie to nadal jest aktualne i po takiech "rowach" plywaja jednostki ktorych nie uswiadczysz w Polsce nawet na Wisle! Wstyd na calej lini a Swiat nam tego tez "zazdrosci"!

    • 9 0

    • Po co miały pływać te statki jeśli ani drewna Wisłą nie spławiano ani zbożem nie handlowano nad Motławą? Budować mosty zwodzone i podnosić je dla radochy gawiedzi? Żeby czekali ci co się śpieszą jak dziś przy kładce? Nawet barki, których było w Gdańsku wiele po wojnie, już dziś nie zobaczysz.

      • 0 0

  • Prawie wszystkie zwodzone mosty zastąpiono za komuny stałymi (1)

    Kiedy powtórnie pojawią się mosty zwodzone?

    • 0 0

    • Po wojnie nie działały spichlerze nad Motławą ani place drzewne nad Martwą Wisłą. Oprócz barek, które swobodnie przepływały pod stałymi mostami żaden statek już nie musiał przepływać pod zwodzonym mostem.

      • 0 0

  • super

    piękne przedstawienie historii. oby więcej.

    • 4 0

  • Tak patrzę na Wyspę Sobieszewską z 1929 roku i teraz.

    Widać jak zmieniło się koryto i ujście Martwej Wisły przez te lata. Ale też widać jak zmieniła się sama wyspa.

    Zauważcie, że jakby wyraźnie wyspa się powiększyła i mimo wyraźnie gęstszej zabudowy jest więcej zieleni niż było.

    • 1 0

  • Ciekaw jestem ilu Gdańszczan wie co widać na starym zdjęciu przedstawiającym most kolejowy nad Martwą Wisłą (2)

    I skąd się to brało. To był dosyć charakterystyczny widok dla wielu miast w tamtym czasie, Gdańska również.
    Ja wiem, ale czy wy wiecie? Czekam na odpowiedzi. Taki mały test :)

    • 1 2

    • flisacy i spławianie drewna? (1)

      tartaki na brzegu?

      • 1 0

      • Na brzegu był nie tyle tartak, co skład drewna.

        Ale tak, chodziło mi o drewno i jego spławianie Wisłą.

        • 1 0

  • Baza na / pod / moście siennickim

    Z kolegą pod mostem siennickim w jednej z wież mieliśmy swoją bazę. Oczywiście w tajemnicy przed całym światem. Schodziło się do niej po słupie obok wieży , bo klapa do wejścia z góry była zamknięta na olbrzymią kłódkę . Na dole drzwi stalowe były otwarte. Fajne co?

    • 3 0

  • kur*a...kiedyś to było

    Mam wrażenie, że przed wojną mosty były dużo ładniejsze, a i Gdańsk bardziej wielkomiejsko wyglądał niż obecnie.

    • 7 2

  • Surowo się obeszli z tą odbudową Gdańska

    • 4 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane