• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Gdy w proch się obrócisz

Jadwiga Bogdanowicz
14 listopada 2003 (artykuł sprzed 20 lat) 
Z roku na rok podwaja się w Gdyni liczba osób, które decydują się na kremację po śmierci. W wielu krajach można rozsypać prochy bliskich na łące czy w morzu. U nas nie, bo wciąż obowiązują przepisy z 1959 r. Mimo interwencji zarządców cmentarzy, władze państwowe nie mogą od lat rozwiązać tej prostej sprawy. Tymczasem na cmentarzach robi się coraz ciaśniej, co zachęca administratorów do likwidacji opuszczonych grobów.

Polski obywatel nie może rozsypać prochów bliskiej osoby np. na ulubionej łące zmarłego. Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych regulująca te kwestie pochodzi z 1959 r., a skonstruowano ją w oparciu o przepisy przedwojenne. Tymczasem upowszechniła się kremacja.

- Wiele instytucji związanych z cmentarnictwem nie rozróżnia szczątków pokremacyjnych i zwłok - mówi Jan Kostrzyński, dyrektor Zarządu Cmentarzy Komunalnych w Gdyni. - Zwróciłem się do radcy prawnego z pytaniem o możliwość pochowania szczątków pokremacyjnych w morzu. Odpowiedź brzmiała, że można, ale tak jak zwłoki - czyli na okrętach, które nie mają szans zawinięcia do portu przez dłuższy czas, bo wiadomo, że zwłoki rozkładają się błyskawicznie - szczególnie w tropikach. Nie ma więc szans, by zgodnie z prawem zrealizować takie życzenie zmarłego. Nikt też nie wie, kto ma rejestrować nietypowe pogrzeby - administratorzy cmentarzy prowadzą księgi zmarłych i księgi grobów, ale na cmentarzu.

- Pytaliśmy, ale władze państwowe odpowiadają tak, jakby w ogóle nie wiedziały o tym, że jest kremacja, a to zupełnie co innego - tłumaczy Jan Kostrzyński. - To są "materiały" całkowicie sterylne, a nie szybko rozkładające się zwłoki. Przepisy tego nie odróżniają i dlatego i zwłoki, i szczątki muszą być pochowane identycznie. Od wielu lat trwa wręcz batalia o zmianę ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, a zmienić ją może jedynie Sejm. Sprawa trafiła do byłego ministerstwa administracji i ochrony środowiska. Podobno jest już projekt nowej ustawy - tylko że nikt nie chce się nim zajmować. Sprawa dotyczy umarłych, a tym trudno upominać się o swoje prawa. Brak przepisów przystających do współczesności strasznie nam przeszkadza w codziennej pracy, a przecież sprawa jest prosta do załatwienia.

Po przełamaniu barier psychicznych okazuje się, że kremacja ma wiele zalet. Pogrzeb jest tańszy. Urna i trumna (musi być prosta, bez np. metalowych okuć) razem mniej kosztują niż strojna trumna do pogrzebu tradycyjnego. Opłata 20-letnia za miejsce dla urny wynosi 300 zł, a nie 600 zł jak na grób (na cmentarzu Witomińskim). Pozostała kwota wystarcza na kremację. Nie trzeba nagrobka za kilka tysięcy zł. Co roku pogrzebów urnowych jest prawie dwukrotnie więcej niż w poprzednim roku. Ściana urnowa niedawno wybudowana na Witominie wystarczy do wiosny. Coraz więcej osób starszych wybiera kremację. Dlaczego? Często nie mają bliskich, którzy zajęliby się ich grobem, a grób ziemny, którym się nikt nie zajmuje, przypomina śmietnik. Ściana urnowa gwarantuje porządek.

- Krematorium uruchomione w Gdańsku, obecnie wystarcza, ale obserwując tendencję, w perspektywie kilku lat drugie krematorium w Trójmieście będzie potrzebne i powinno być ono w Gdyni - mówi Marek Stępa, wiceprezydent Gdyni. - Mamy na to miejsce i projekt. Jedna z wersji mówi o lokalizacji na Witominie, choć nie wykluczamy cmentarza przy ul. Spokojnej.

Na Witominie właśnie powstała Ściana Pamięci, gdzie umieszczane są nazwiska osób, które zginęły np. na morzu i nie mają grobu, ale również nazwiska osób, których groby zlikwidowano. Ostatnio na cmentarzu witomińskim dużo grobów jest oznakowanych tabliczką "Grób do likwidacji". Co to oznacza?
- Tabliczki mają informować dysponentów grobów, że jeśli nie dopełnią formalności związanych z dalszym utrzymaniem grobu, to może on być zlikwidowany - wyjaśnia dyrektor ZCK w Gdyni. - Po 20 latach umowa się kończy i do bliskich należy decyzja, czy grób ma być dalej utrzymany. My nie mamy podstaw do ich utrzymywania, bo zajmują miejsca potrzebne dla innych, a prawo do pochówku na zamkniętym już cmentarzu Witomińskim mają osoby zasłużone i kombatanci. Likwidujemy tylko groby zaniedbane przez wiele lat, o których nikt nie pamięta.
Nie wszyscy dopuszczają do siebie myśl o kremacji, a miejsc na tradycyjny pochówek jest coraz mniej. Miasto ma zamiar rozbudować cmentarz przy ul. Spokojnej.


- Na razie zlecamy analizę techniczno-ekonomiczną, która ma określić, czy jest to możliwe choćby ze względów geologicznych - wyjaśnia Marek Stępa. - Taka jest potrzeba. Mamy 3 cmentarze komunalne. Witomiński nie nadaje się do rozbudowy. Kosakowski jest na terenie innej gminy i jego możliwości rozszerzania są ograniczone gminną polityką. Pozostaje cmentarz przy ul. Spokojnej. Ludzie z kolei nie akceptują nowych cmentarzy. Długo trwa "oswajanie" się. Kiedy założono cmentarz Rakowicki (obecnie prestiżowa nekropolia krakowska), przez długi czas ział pustkami, bo nikt nie chciał swojego bliskiego wysyłać na jakiś wiejski cmentarz.
Głos WybrzeżaJadwiga Bogdanowicz

Opinie (69)

  • "Marność i wszystko marność" - motyw przewodni Księgi Koheleta

    • 0 0

  • uhm... a czy ktos moze mi odpowiedziec co jest bardziej ekologiczne: kremowanie (dwutlenek wegla, marnowanie kalorycznego opalu = energii zawartej w masie ciala, zuzycie pradu lub gazu na spalenie) czy tez pochowek tradycyjny (zajmowanie przestrzeni, niszczenie gor w kamieniolomach, potworne ilosci dwutlenku wegla ze zniczy raz do roku)? chcialbym sie na cos przydac po smierci

    • 0 0

  • grisza - oto prawidlowe odpowiedzi:)

    co jest bardziej ekologiczne:
    kremowanie (dwutlenek wegla, marnowanie kalorycznego opalu = energii zawartej w masie ciala, zuzycie pradu lub gazu na spalenie) czy tez pochowek tradycyjny (zajmowanie przestrzeni, niszczenie gor w kamieniolomach, potworne ilosci dwutlenku wegla ze zniczy raz do roku)?
    -C02 w ilosciach wytwarzanych przez czlowieka nie powoduje zbyt duzych zmian klimatycznych a przynajmniej nie ma na to dowodow. Cialo zawiera sporo palnych zwiazkow, spalanie jest bardzo tanie, nie trzeba dokladac duzo energii.
    -Marnowanie miejsca, wyrab lasow i zatruwanie gleby wydaja sie bezsensu. Ale bez przesady: potworne ilosci C02 ze zniczy? To absurd:) Czlowiek cala swoja dzialalnoscia jest w stanie szacunkowo wprowadzic do atmosfery 0,5-2% wiecej C02 niz to co dostaje sie do atmosfery na skutek dzialalnosci wulkanicznej itp.

    chcialbym sie na cos przydac po smierci
    -wytatuuj sobie rybke na reku lub biodrze... mozesz jeszcze dodac grupe krwi:)

    • 0 0

  • to nie rybka, tylko znak nieskończoności mówi, że chcesz dać się pokroić, aby inni mogli żyć. A pozostałe resztki wolę aby były skremowane.Wtedy całą rodzinę przez kilka pokoleń można umieścić w jednym już istniejącym grobie.

    • 0 0

  • No tak,

    władza i specjaliści już prawie wszystko wiedzą o pogrzebach. Tylko nie potrafią odpowiedzieć w jasny sposób, dlaczego teren działek w Złotej Karczmie musi zostać przeznaczony na cmentarz. Dotychczasowe ich tłumaczenie jest bełkotliwe i zawiera sprzeczności. Takie wnioski nasunęły mi się po obejrzeniu wczorajszego programu "Kość niezgody" w TVP3. Nadal więc twierdzę, że nic nie zmieniło się w sposobie myślenia władz - nadal trwamy w swoistej "komunie".

    • 0 0

  • likwidacja starych grobów o które nikt nie dba jest niestety smutna
    ale takie jest życie

    • 0 0

  • chyba też sobie wytatuuję "ósemkę"

    co do tego sypania prochów na ulubionej łące... cóż, na morzu to rozumiem, ale gdyby to była też moja ulubiona łąka to wolałabym nie kłaść kocyka na czyichś prochach :P

    • 0 0

  • a ja nic nie będę tatuowac tylko uprzedzę rodzinę
    zreszta zamierzam jeszcze troche pożyć

    • 0 0

  • w pole wyjdź pewnego ranka
    na kłos żyta dłonie złóż
    i ucałuj jak kochanka
    ja żyć bede w kłosach zbóż

    • 0 0

  • Z roku na rok podwaja się w Gdyni liczba osób, które decydują się na kremację po śmierci.

    Dobrze,że po śmierci!Trochę mnie to stwierdzenie autorki uspokoiło bo sam zastrzegłem sobie "kremację".
    Jakoś tak kremacja PRZED by mi nie odpowiadała.br...

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane