- 1 Ktoś zostawił dokumenty na przystanku (37 opinii)
- 2 Słupki na środku drogi, znaki nie pomogły (285 opinii)
- 3 Cmentarzysko traficarów w sopockim lesie (220 opinii)
- 4 Gdzie są wrota Bramy Nizinnej? (83 opinie)
- 5 Ugaszono pożar na budowie osiedla (185 opinii)
- 6 Obwodnica Witomina: ogłoszono przetarg na budowę (207 opinii)
Gdyński krzyż portowy: pamiątka budowy miasta
Przydrożne krzyże, tak charakterystyczne dla polskiego krajobrazu, mają często głębsze znaczenie. Gdyńscy robotnicy postawili w latach 20. krzyż w podzięce za pracę przy budowie portu.
Były wznoszone w podzięce za otrzymane łaski, uzdrowienie z choroby, uratowanie z wojennej pożogi lub klęski żywiołowej. Stawiano je ponadto dla upamiętnienia nagłej śmierci. Kiedy człowiek zginął tragicznie w wypadku, w wyniku zabójstwa czy uderzenia pioruna, wierzono, że jego dusza nie zazna spokoju, dopóki nie zostanie postawiony przydrożny krzyż lub kapliczka.
I w Gdyni, gdy w 1922 roku była jeszcze wsią, postawiono pewien szczególny krzyż, który był zwiastunem nowej, lepszej przyszłości. Postawili go budowniczowie portu, w podzięce za pracę, jako wotum dziękczynne, ale również dla upamiętnienia doniosłego wydarzenia, jakim było uchwalenie przez Sejm Polski ustawy o Budowie Portu w Gdyni.
"Upoważnia się Rząd do poczynienia niezbędnych zarządzeń celem wykonania budowy portu morskiego przy Gdyni na Pomorzu, jako portu użyteczności publicznej" - słowa art. 1 ustawy o budowie portu w Gdyni, podjętej 23 września 1922 przez Sejm RP, uznawane są za formalny początek Portu Gdynia.
W 1930 roku Tadeusz Wenda zamieszkał w nowym budynku przy ul. Waszyngtona 38 , gdzie mieściło się również biuro Naczelnika Budowy Portu. Dwa lata później, w 1932 roku, przeniesiono tam krzyż budowniczych portu. Jak podają ustne przekazy, niejednokrotnie modlił się przy nim Tadeusz Wenda.
W roku 1939 krzyż został zniszczony przez Niemców. Gdynianie pamiętali o trudzie swoich ojców i już w latach 1945/46 postawiono w tym samym miejscu nowy krzyż. Po trudach wojny znów trzeba było budować: odtworzyć port, którego falochrony były zniszczone w 90 proc., a nabrzeża w 45 proc., nie wspominając o infrastrukturze portowej i miejskiej oraz zablokowanych wrakami i minami kanałach portowych.
Taki sam los, jak Wendę, nieco zapomnianego w Gdyni, bez należytego i godnego pomnika, spotkał krzyż budowniczych portu. Dziś strzeże on ni to park, ni to parking. W zaniedbanym otoczeniu daje niechlubne świadectwo naszej pamięci o pionierach, którzy w pocie czoła budowali i odbudowywali fundamenty dzisiejszego portu i miasta. Uchwalony nowy plan zagospodarowania przestrzennego rejonu śródmieścia Gdyni, który obejmuje tereny Dalmoru i ulicę Waszyngtona, przewiduje nową strefę prestiżu miasta z nowoczesną zabudową.
Drewniany krzyż, smagany morskim wiatrem i jesiennym deszczem, oparł się niejednej burzy, ale czy oprze się nowoczesnej zabudowie? Czy w Gdyni, tradycyjnie nowoczesnej, jest miejsce na sentymenty, pamięć o jej korzeniach i twórcach?
Opinie (135) ponad 10 zablokowanych
-
2010-05-12 10:57
Bardzo dobry artykul, kolejny z reszta
- 5 0
-
2010-05-12 11:15
To Ja, czas do Toy To Ja :) i zmień sobie nick na "kopiuj wklej"
- 1 2
-
2010-05-12 11:21
fajny artykuł...
więcej takich!
- 5 0
-
2010-05-12 11:45
na kazdym skrzyzowaniu krzyż... paranoja Polaków (6)
zaniedbany... autorowi nieźle odbija, a co ma być centrum wszechświata?
w Gdyni z każdego punktu widać jakiś krzyż, rzygać się chce - a co jakiś czas jakiemuś klesze odbija i buduje nowy, większy
jesli ten krzyż przetrwa (jest mi to obojetne), to jak tam cokolwiek postawią będzie sobie stał gdzieś pod scianą i tyle- 4 9
-
2010-05-12 11:50
Krzyż to siła Polaków... (3)
Dlatego tak go nienawidzicie...
- 4 3
-
2010-05-12 12:16
idiota? (2)
- 3 4
-
2010-05-12 12:23
prawda cię boli (1)
nie złamiecie nas
- 3 3
-
2010-05-12 20:16
jednak nawiedzony idiota
- 0 1
-
2010-05-12 12:48
Jak Ci sie miasto nie podoba to się wyprowadź komuchu, a może "ateisto"! (1)
- 2 3
-
2010-05-12 20:17
komuchem to był sam Jezus :))))
- 0 1
-
2010-05-12 11:51
dla nietórych.....
symbolika, historia, pamięć to tylko słowa. Całość ich zasad życiowych widać w praktykowanej symbolice; pół litra na stole, genitalia na krzyżu i grube uda na oczach. To nie jest brak wykształcenia - to brak chęci życia na tym poziomie jaki przystoi człowiekowi.
Dziwnie się sĸłada, ze pojęcie państwa polskiego zaczyna się od walki o krzyż i walki z krzyżem. Wiele razy wycinano krzyże w ramach buntów przeciwko całkiem czemu innemu, przeciwko ludzkiej pazerności ! W ciągu ostatnich tygodni szczególnie to widać.
Historia MIASTA Gdyni właśnie od tego krzyża się zaczyna i choćby ten drobny fakt należy uszanować. Uchwała rządu to papier w odległej Warszawie. Krzyż to symbol tych narodzin jakie stały się faktem. Ślicznie nam wyrosło to dziecko ludzi myślących i w ogromnej masie wcale nie wykształconych, bo przecież nie wykształcenie tworzy a rozsądek.- 6 0
-
2010-05-12 13:14
Widać, że w komentarzach ujawniły się jadowite typki: od czerwonej gwiazdy, od gwiazdy i świecznika oraz od cyrkla, kielni i (2)
trójkąta... Możecie wylewać jad i żółć, ale Polaków nie złamiecie, nasza chrześcijańska i słowiańska tożsamość jest odporna na wasze toksyny...
Wasze żenujące, słabowite ataki na krzyż i naszą tożsamość tylko nas uodporniają, jak szczepionka...
:-)- 7 3
-
2010-05-12 13:58
(1)
Na szczęście katooszołomstwo twojego pokroju to gatunek stopniowo ginący
- 0 3
-
2010-05-12 14:06
Rozbawiłeś mnie... twoją skowyczącą bezsilnością...
Możecie nam... wiesz co...
;-)))- 2 0
-
2010-05-12 15:38
Ochrona krzyża (1)
Krzyż jest chroniony zapisami w planie zagospodarowania przestrzennego, gdyż teren na którym stoi znajduje się w obszarze innego planu (nr 1101), a nie tego dla Dalmoru (nr 1103) - myślę że autor artykułu pomylił nieco lokalizację. Zapewniam wszystkich zainteresowanych, że z racji historycznego znaczenia tego miejsca zapewniliśmy mu ochronę. Mam nadzieję, że miejsce to będzie trwałym symbolem naszej historii. Szczegóły w poniższych linkach (karta terenu 02 U, zapisy w par. 5 pkt 1 ust. 3 oraz w zapisach karty terenu.
http://www.gdynia.pl/g2/2007_01/4991_filebig.jpg
http://www.gdynia.pl/g2/2009_12/32233_fileot.pdf- 5 5
-
2010-05-12 19:40
Palny jeszcze nigdy niczego w Gdyni nie zabezpieczyły
Tak samo w planie zagospodarowania chroniono linię zabudowy w Orłowie przy ul Orlowskiej. I co deweloper wybudował i buduje pomimo zakazu.
- 4 0
-
2010-05-12 19:14
Jak napisał autor "postawiono pewien szczególny krzyż, który był zwiastunem nowej, lepszej przyszłości" mamy tą lepszą przyszłość co widać spoglądając na Sea Tower i oby więcej takich wspaniałych wieżowców. Wystarczy, że w Gdańsku idą za przeszłością jedyne co tu robią to renowują stare przedwojenne kamienice i budują jakieś niepotrzebne muzea np. Bursztynu. Ciesze się, że w trójmieście jest miejsce gdzie rozwija się nowoczesna wysoka architektura, która nie ogląda się w przeszłość ale patrzy w przyszłość.
- 2 2
-
2010-05-12 21:22
Pamięć.
Nie wielkie,marmurowe i w najlepszych lokalizacjach pomniki są najważniejsze,najcenniejsze,ale właśnie takie jak ten krzyż.Postawili go ludzie zwyczajni,robotnicy na chwałe młodego budowanego miasta.Zniszczenie tego pomnika,zapomnienie o nim znaczyło by że włodarze Gdyni nie szanują pamięci tych dzięki którym zamieszkujemy w tym pięknym mieście i to dzięki nim ono powstało.BEZ NICH NIE BYŁO BY TU I NAS I PRZEDE WSZYSTKIM TYCH KTÓRZY BY ZABUDOWALI TO CENNE MIEJSCE.
APELUJĘ DO WŁODARZY GDYNI UCHROŃCIE TEN POMNIK PRZED ZAPOMNIENIEM I ZNISZCZENIEM.- 4 0
-
2010-05-13 12:10
Zblizamy sie do UE
w zwiazku z tym na zadne symbole narodowe, religie, pamiatki, jezyk ojczysty nie maja racji bytu, zreszta nasza mlodziesz juz podlego indoktrynacji.zachodniej kul
- 0 2
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.