• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Historyczne bramy Gdańska z lotu ptaka

Katarzyna Moritz
13 października 2018 (artykuł sprzed 5 lat) 

W Gdańsku jest zachowanych 14 historycznych bram strzegących setki lat temu wejścia do miasta, co stanowi największy w Polsce zespół bram miejskich. Są piękne nie tylko z poziomu ulic, ale też z lotu ptaka.



Brama Złota



Brama Złota na początku ul. Długiej. Brama Złota na początku ul. Długiej.
Większość turystów zaczynając zwiedzanie Głównego Miasta musi przekroczyć piękną Bramę Złotą zobacz na mapie Gdańska. Jest ona śladem najświetniejszego okresu w dziejach sztuki gdańskiej. Wcześniej, gdy była w stylu gotyckim nazywana była Bramą Długouliczną (Langgasser Tor). Powstała w latach 1612-1614 według projektu Abrahama van den Blocka, jej budową kierował Hans Strakowski.

Bramę wieńczy kamienna balustrada, uwagę przyciągają rzeźby dłuta artysty gdańskiego, Piotra Ringeringa. Po stronie wschodniej umieszczono personifikacje Przezorności, Pobożności, Sprawiedliwości i Zgody, po stronie zachodniej figury wyobrażające najcenniejsze dla miasta wartości: Pokoju, Wolności, Bogactwa i Sławy. Są też sentencje - od zachodu w języku niemieckim: "Es müsse wohl gehen denen, die dich lieben, es müsse friede sein inwendig in deinen mauren und glück in deinen pallästen" ("Oby się dobrze wiodło tym, co cię miłują, oby pokój panował w twych murach i szczęście w pałacach"), po stronie wschodniej - łacińska "Concordia Respublicae Parvae Crescunt Discordia Magnae Concidunt" ("Zgodą małe państwa rosną, niezgodą wielkie upadają").

Brama Nizinna


  • Brama Nizinna w 2016 roku przeszła konserwację.
  • Brama Nizinna znajduje się w otoczeniu zachowanych wałów ziemnych, bastionów i opływu Motławy.
Brama Nizinna, znajdująca się przy ul. Dolna Brama zobacz na mapie Gdańska, na pograniczu Starego Przedmieścia i Oruni, to jedna z czterech nowożytnych bram Gdańska (wzniesiono po jednej na każdą stronę świata) w otaczającym miasto pierścieniu wałów ziemnych i okazałych bastionów. Została wzniesiona na początku XVII wieku w stylu renesansowym, a jej architektem był Hans Strakowski.

Choć niemal bez szwanku przetrwała II wojnę światową, w ostatnich latach znajdowała się w fatalnym stanie technicznym. W grudniu 2016 roku zakończono jej kapitalny remont. Obiekt czeka jeszcze na powrót oryginalnych wrót, które także przeszły konserwację, ale co najważniejsze - czeka na zlikwidowanie ruchu aut, który niekorzystnie wypływa na zabytek.

Brama Stągiewna



Brama Stągiewna z basztami Stągiew i Konwią Śmietanową. Brama Stągiewna z basztami Stągiew i Konwią Śmietanową.
Zbudowana w latach 1517-1519 Brama Stągiewna zobacz na mapie Gdańska jest ostatnią gdańską bramą z elementami architektury gotyckiej. Wyglądem przypomina stągwie używane do przenoszenia mleka. Większa baszta, zwana potocznie Stągwią, jest potężną, ceglaną budowlą o wysokości 20 m i średnicy około 12,6 m. Grubość muru w poziomie przyziemia to 2,5 m.

Mniejsza baszta, zwana Stągiewką lub Konwią Śmietanową, jest zdecydowanie niższa (12 m) i od strony zachodniej ma prostą ścianę. Na początku XX wieku, podczas prac nad usprawnieniem komunikacji, noszono się z planem rozebrania baszty, poprzestano jednak na wykuciu dodatkowego przejścia dla pieszych w małej baszcie. Obecnie jest pięknym zwieńczeniem przerodzonej w deptak ul. Stągiewnej, a prywatny właściciel planuje otwarcie w niej punktu gastronomicznego.

Brama Krowia



Brama Krowia na końcu ul. Ogarnej. Brama Krowia na końcu ul. Ogarnej.
Na końcu ul. Ogarnej zobacz na mapie Gdańska jest Brama Krowia. Nazwa nie jest przypadkowa, przez nią pędzono bydło przeznaczone na rzeź na Wyspę Spichrzów. Należy do najstarszych bram wodnych w Gdańsku - wspominana od 1387 roku. O jej wczesnym pochodzeniu świadczy prosta dekoracja, jest też dużo mniejsza od pozostałych bram wodnych i jedynie dwukondygnacyjna.

Na początku XX wieku władze miejskie zdecydowały o całkowitej przebudowie i z gotyckiej przerobiono ją na historyzującą. Po II wojnie światowej podjęto decyzję o odbudowaniu jej w stylu, w jakim była przed przebudową. Wykorzystano do tego istniejące średniowieczne fragmenty.

Brama Zielona



Okazała Brama Zielona. Okazała Brama Zielona.
Długi Targ zamyka bardzo reprezentacyjna i okazała Brama Zielona zobacz na mapie Gdańska (należy do bram wodnych nad Motławą). Jej charakter i wielkość powodowały, że miała służyć także jako mieszkanie dla polskich królów przebywających w Gdańsku, ale skorzystała z tego tylko Ludwika Maria Gonzaga w 1646 roku. Obszerne wnętrze drugiej kondygnacji służyło więc do celów publicznych takich jak festyny, biesiady, loterie, przedstawienia teatralne.

Brama o bogatym wystroju rzeźbiarskim, demonstrowała znaczenie miasta (siedem powielonych herbów Polski, Prus Królewskich, Gdańska i wtórnie Hohenzollernów), 20 figur na szczytach z licznymi popiersiami i głowami.

Pierwotnie brama miała trzy, a nie cztery - jak obecnie - przeloty. W miejscu dzisiejszego północnego przejścia przez ponad trzysta lat (do roku 1868 roku) funkcjonowała potrzebna miastu waga miejska. W południowej części mieściła się, w przyziemiu, siedziba straży miejskiej, a na piętrze = straży nocnej. Obecnie często goszczą tam wystawy oddziału gdańskiego Muzeum Narodowego, a przez kilka lat na ostatnim piętrze miał swoje biuro były prezydent RP - Lech Wałęsa (obecnie w ECS).

Żuraw też jest bramą



Żuraw to nie tylko historyczny dźwig, ale też brama wodna. Żuraw to nie tylko historyczny dźwig, ale też brama wodna.
W XV wieku Żuraw zobacz na mapie Gdańska był najpotężniejszym dźwigiem portowym Europy, ale też jedną z najstarszych bram wodnych, zamykającą od strony Motławy ul. Szeroką, pełniącą funkcje bramy miejskiej i dźwigu portowego.

Służył nie tylko do przenoszenia ładunków, ale także do stawiania masztów. Gdy wejdziemy do bramy Żurawia, zobaczymy dwa olbrzymie bębny, w ich wnętrzu pracownicy portowi drepcząc wprawiali dźwigi w ruch. Dolna para kół, o średnicy 6 m, służyła do przeładunku towarów (do 11 m nad poziom wody), górna, o średnicy 6,5 m - do stawiania masztów na statkach (możliwość około 30 m wysokości wyciągu). Obydwa koła mogły dźwigać ciężary do około 2 ton. Na dachu drewnianej części znajdował się wycięty z blachy żuraw, wskazujący kierunek wiatru.

Opinie (110) 8 zablokowanych

  • Łe, myślałam, że 14 bram opiszą.

    • 22 0

  • (2)

    Na bramie powinien wisieć szambiarz

    • 9 5

    • Albo troll

      • 4 3

    • na pregiezu albo w dybach w katowni

      cyniczny staruch. mysli, ze jak zasloni katownie todo niej nie trafi?

      • 1 2

  • (3)

    Dolna Brama się niedługo rozpadnie bo ciągle jeżdżą przez nią samochody.

    • 15 3

    • brama Nizinna (2)

      Ku ścisłości brama Nizinna

      • 5 1

      • (1)

        Kazdy z Gdańska wie o jaką bramę chodzi.. co miał wnieść twój post? Przyjeżdza taki i będzie nas poprawiał ..nie bój się znamy nazwy naszych zabytków.. pozdrawiam.

        P.s lecę pod lot . O 18 ustawilem sie z panną

        • 4 2

        • Ja też lecę do Gdańska.. z Moreny mam kawałek..

          • 3 0

  • Byście poryszli kwestię że Adamowicz całkowicie zaniedbał bramę Chlebnicką i Niziną, który zaczynają się sypać

    One wymagają szybkiego remontu

    • 10 8

  • Dlaczego nie wszystkie?

    Gdzie Żuławska, albo Wyżynna?

    • 20 0

  • Brama żuławska to nie brama?

    • 9 2

  • Gdansk jest przepiękny, nauczmy się go zwiedzać i podziwiać

    • 12 2

  • Moglibyscie pokazac Gdansk z perspektywy mieszkań budynia?

    Byloby kilkanascie nowych punktow widokowych

    • 13 11

  • a gdzie Brama Oliwska?

    aha już zamieniona na rondo ofiar katynia. tak się z historycznymi nazwami obchodzi

    • 12 1

  • Brama Dlugouliczna nie "Złota"!

    Historyczną nazwa tego zabytku to Langgasser Tor i po rozbiórkę starej gotyckiej bramy w 1611 roku nie postawiono nowej o innej nazwie...

    Nie ma żadnego dokumentu z przed 1945 roku, który by określał nową bramę inaczej niż właśnie Brama Długouliczna...

    Nazwa "Złota Brama " jest tworem nadanym obiektowi po odbudowie w PRL-u i nie ma nic wspólnego z jej historycznym od wieków określeniem przez mieszkańców Gdańska...

    Solidnie wykształceni historycy czy przewodnicy to wiedzą.

    • 9 4

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane