Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Historyczny obelisk z Emaus odkrył swoją tajemnicę

Katarzyna Moritz
20 kwietnia 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 
Opinie (112)
Najnowszy artykuł na ten temat Łostowicka: kierowcy więdzą, jak usprawnić ruch

Robotnicy budowlani przypadkowo odkryli tajemnicę obelisku, który stanął w gdańskim Emaus prawie 90 lat temu.



Niepozorny i nadgryziony zębem czasu obelisk, stojący od lat u zbiegu ul. Kartuskiej i Łostowickiej zobacz na mapie Gdańska w Gdańsku, odsłonił swoją tajemnicę. We wtorek, podczas usuwania jego fundamentu, znaleziono w nim metalową tuleję z monetami, dokumentami i gazetą z 1923 roku.



Pod tym obeliskiem znaleziono dokumenty z 1923 roku. Pod tym obeliskiem znaleziono dokumenty z 1923 roku.

Pod tym obeliskiem znaleziono dokumenty z 1923 roku.

fot. Forum Dawny Gdańsk

Od kilku miesięcy skrzyżowanie Kartuskiej, Łostowickiej i Nowolipie jest królestwem robotników budowlanych. Poszerzają oni ul. Łostowicką, kładą tory tramwajowe na Morenę, powiększają skrzyżowanie. Plac budowy ciągle się przesuwa, niedawno objął także stojący od lat przy ul. Kartuskiej kamienny obelisk upamiętniający mieszkańców tych okolic poległych podczas I wojny światowej.

- Mieliśmy przygotować to miejsce do budowy sieci wodociągowej. W sobotę zdemontowaliśmy obelisk i zabezpieczyliśmy go. We wtorek rano rozbieraliśmy fundament, na którym stał. Wtedy okazało się, że natknęliśmy się na niespodziankę - opowiada Piotr Koprowiak, kierownik robót drogowych z firmy Strabag.

W betonowej skrzyni, która była częścią fundamentu, robotnicy znaleźli metalową rurę. - Nic nie wskazywało na to, że coś jest w skrzyni. Cienki beton, którym była pokryta, odkrył swoją zawartość dopiero wtedy, gdy skrzynię podniosła koparka. Rurę otworzyliśmy, bo byliśmy ciekawi, co w niej jest. Okazało się, że wewnątrz są spisane ręcznie w języku niemieckim dokumenty z datą z 1923 roku - opowiada znalazca, Krzysztof Kudon, pracownik firmy Strabag.

Dokumenty zachowały się w dość dobrym stanie. Choć lekko zawilgocone, pozostały czytelne. W gazecie "Berliner Illustrirte Zeitung" z 1 lipca 1923 roku widać nawet, jak ktoś zapisał sobie hasła pomocne do rozwiązania krzyżówki. W dokumentach jest też spisana odręcznie lista 111 nazwisk, z których każde opatrzone jest datą, począwszy od 1905 do 1923 roku. Większość jest niemieckich, ale wiele z nich ma też polskie brzmienie: są tu Kołakowski Joseph czy Kamiński Artur. Jest także kilkustronicowy dokument opatrzony pieczęcią z napisem "Emaus" i podpisami. To jednak nie wszystko.

Jakie znaczenie mają dla nas gdańskie dokumenty sprzed 90 lat?

- W papierowym zawiniątku znajdowało się 17 monet. Co ciekawe, wszystkie były pruskie, a nie z Wolnego Miasta Gdańska. Są to głównie aluminiowe fenigi i marki - wyjaśnia Marcin Tymiński z biura Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, do którego trafiło znalezisko.

Po wstępnej analizie dokumentów można ustalić, że jest to lista nazwisk weteranów wojennych z Emausu, którzy ufundowali obelisk poświęcony pochodzącym z tej gminy ofiarom I wojny światowej. - Z dokumentu zapewne precyzyjnie dowiemy się, dlaczego go ustawiono i poznamy historię okolicy - dodaje Tymiński.

Po przetłumaczeniu dokumentów, zostaną one przekazane do któregoś z gdańskich muzeów - konserwator jeszcze nie zdecydował, do którego.

- Najważniejsze, że znalezisko nie zgubiło się przy pracach budowlanych. To w ogóle cud, że ten obelisk przetrwał przy tak ruchliwej ulicy - cieszy się Tymiński.

Takich obelisków, jak ten z Emaus, w Gdańsku i okolicach było sporo. Zaliczano je do tzw. Kriegerdenkmal, czyli pomników, które stawiano poległym uczestnikom różnych wojen w ich rodzinnych gminach. Ten z ul. Kartuskiej, choć zdewastowany i tuż po II wojnie światowej pozbawiony przez Rosjan tablicy pamiątkowej, figuruje w wykazie gdańskich pomników pod pozycją nr 37.

Obelisk z Emaus zostanie odnowiony i zaopatrzony w nową tablicę pamiątkową. Jesienią wróci na skrzyżowanie, ale w nowe miejsce. Stanie na wysepce, którą będą mijać kierowcy i kierujący się w poszerzoną ulicę Łostowicką.

Zdjęcia: remont Łostowickiej

10 Zobacz zdjęcia

Zobacz także

remont Łostowickiej (17)

Opinie (112) ponad 10 zablokowanych

  • 2011-04-20 08:42

    (4)

    zostawcie obelisk !!! mało jest takich nietypowych obiektów wkomponowanych w Gdańsk

    13 lat

    • 18 7

    • 2011-04-20 08:58

      (3)

      Spokojnie, zostawią go i w końcu odnowią. Tak długo miasto się nie interesowało nim aż zostali do tego zmuszeni - I DOBRZE :D

      13 lat

      • 5 2

      • 2011-04-20 09:24

        (2)

        z gapą na środku ?

        13 lat

        • 4 7

        • 2011-04-20 09:29

          Nawet jak z gapą to co? Przeszkadza ci pochodzenie ludzi którzy kiedyś zamieszkiwali tą ziemię?

          Skąd ty jesteś? Skąd są twoi przodkowie?

          13 lat

          • 9 4

        • 2011-04-20 11:13

          a polskie pomniki na ukrainie to orła nie mają ??

          13 lat

          • 5 2

  • 2011-04-20 09:23

    Usunąć obelisk i w to miejsce ładną kostkę brukową. (2)

    Budujemy nowe czasy i własne.

    gda

    13 lat

    • 8 28

    • 2011-04-20 10:21

      ... (1)

      postawić krzyż...krzyża nikt nie ruszy;))

      ja

      13 lat

      • 8 2

      • 2011-04-20 17:20

        no właśnie usunąć i kostkę ładną położyć.

        13 lat

        • 2 1

  • 2011-04-20 09:30

    (1)

    zgadza się żaden niemiec by nie odnawiał naszych wspamnień tylko zadeptał !

    Taka jest prawda i fakty.

    ania

    13 lat

    • 11 23

    • 2011-04-20 11:14

      wiec bądźmy od nich lepsi !!!

      13 lat

      • 10 2

  • 2011-04-20 09:32

    Dlaczego na taki pogruchotany kamień mamy wywalać pieniądze potrzebne na budowę dróg!!! (5)

    Wywieść to na cmentarz i juz a nie remontować!!!
    Nie ma to jakiejkolwiek wartości dla współczesnej Polski więc nie wolno wydawać na to pieniędzy polskich podatników!

    gizmo

    13 lat

    • 8 53

    • 2011-04-20 09:35

      historia.. (2)

      Kto nie zna historii skazany jest na powtórne jej przeżycie. Wojna to zło, płacz, łzy, sieroty. Tego chcemy ponownie? Źle się żyje w kraju, gdzie jest demokracja i brak konfliktu zbrojnego?

      Student2002

      13 lat

      • 13 3

      • 2011-04-20 10:45

        co ty powiesz (1)

        jakies pokrętne tłumaczenie
        wyobraź sobie że w kraju w którym konstytucję wzorowano na naszej 3 maja takie kamyki wywala sie na śmietnik historii
        a jeśli ktos ma to naprawiac to tylko z prywatnych a nie publicznych pieniedzy bo socjalizm sie skonczyl!
        A ja niechce nie lubie i nie mam ochoty płacić podatków na renowację kamieni bo jestem normalny i mam w d... I II i kązdą inną wojnę tak jak i studentów wszelkich nauk humanistycznych które są zbędne bo wyrastają z nich politycy którzy mogą co najwyżej być kierownikiem w PKSie w Toruniu.
        Student to jest na politechnce uniwersytecie medycznym no i ewentualnie na akademi sztuk pięknych reszta to banda durniów wydłóżających swoje życie na koszt rodziców!

        plagiatu nie chcesz wstaw znaki pomiędzy wyrazami a ich kolor us

        13 lat

        • 2 11

        • 2011-04-20 11:17

          student ?!?!?! co na plagiatach prace semestralne przechodzi a potem niedouczony inżynierek przyczyni się do jakiejś tragedii bo się czegoś nie nauczył tylko prace czyjąś podłozył
          ty nie jestes student ty jesteś takie "copy - paste"

          anty inny student

          13 lat

          • 3 3

    • 2011-04-20 09:46

      TWOJA GŁUPOTA JEST PORAŻAJĄCA!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

      RUDA

      13 lat

      • 6 2

    • 2011-04-27 09:01

      cmentarz Orląt też dla 80% lwowiaków jest bezwartościowy

      13 lat

      • 0 0

  • 2011-04-20 09:34

    dlaczego zarzucacie Rosjanon usunięcie gapy hitlerowskiej (2)

    jak wy sobie wyobrazacie ze takie cos by stało i stało

    13 lat

    • 6 9

    • 2011-04-20 12:12

      (1)

      myślisz, że na postumencie z 1923 roku była gapa hitlerowska? W 1923 r Adolf miał 34 lata i odwiedzał festiwal w Bayreuth, a nie organizaował NSDAP

      13 lat

      • 5 2

      • 2011-04-20 12:35

        No jednak organizował

        Poczytaj sobie jakieś opracowania... w listopadzie 1923 podjął już próbę wywołania rewolucji w Monachium, za co trafił do więzienia.
        Masz rację, że w Gdańsku w 1923 r. partia hitlerowska nie istniała. Tylko czy możemy być pewni, że po 1933 obelisk nie został "uzupełniony" o symbolikę nazistowską?

        13 lat

        • 4 2

  • 2011-04-20 09:40

    Czekamy na "Emaus Lechia Fan Klub"

    Emaus- wioska w Palestynie

    aso

    13 lat

    • 7 2

  • 2011-04-20 09:47

    (2)

    Czy mozna uzyskać dostęp do tego wykazu pomników ? Chętnie poszukałbym takich perełek, podczas spaceru.

    gg

    13 lat

    • 9 4

    • 2011-04-20 10:05

      nie w formie wykazu, ale zobacz:

      http://www.zdiz.gda.pl/zdizgdansk/chapter_76057.asp
      (lista pomników z lewej strony ekranu)

      Pumeks

      13 lat

      • 1 1

    • 2011-04-20 10:14

      W Gdyni podobny pomnik z listą nazwisk stoi przy ul. Działdowskiej.

      13 lat

      • 1 0

  • 2011-04-20 10:15

    Te ofiary I wojny światowej to byli Niemcy, ale mogli być też Kaszubi - rdzenna ludność tych ziem (2)

    Obelisk nie może stać na skrzyżowaniu - to jest niebezpieczne .

    alex

    13 lat

    • 4 12

    • 2011-04-20 10:57

      Kaszuby nie są rdzennymi mieszkańcami Gdańska

      Nie obrażaj nas

      kto?

      13 lat

      • 2 7

    • 2011-04-20 17:22

      Gdańsk nie leży na Kaszubach, tylko na Żuławach

      poucz się najpierw geografii i historii

      GD

      13 lat

      • 2 2

  • 2011-04-20 10:17

    poszukiwacze skarbów

    Teraz "poszukiwacze skarbów" rozkopią całą okolicę...;/

    JA_RAS

    13 lat

    • 5 2

  • 2011-04-20 10:26

    Po co stawiać ponownie obelisk poswiecony wojującym bez litości Niemcom (3)

    ten obelisk to przykład niemieckiego militaRYZMU i germańskiej mentalności podbojów. Taki kawałek gruzu to mozna sobie ustawić gdzieś na uboczu a nie wokół ruchliwej drogi. Cackanie się z tym obeliskiem to obraza dla ofiar wojen którzy gineli w słusznej sprawie. Trudno się w tym dopatrzeć jakis głebszych historycznych wartości.

    obserwer

    13 lat

    • 8 30

    • 2011-04-20 12:37

      ??? (1)

      w I wojnie światowej Polacy walczyli po stronie każdego z zaborców, kogo więc masz na myśli? poddanych cara? a czy poznaniacy lub kaszubi to już gorsi Polacy? a skąd ty wogóle jesteś? z Sybiru przyjechałeś i historii nie znasz.....?

      alojzy

      13 lat

      • 10 1

      • 2011-04-20 18:52

        na Sybirze lepiej znają historie Polski niż niektórzy po maturze

        nie martw się

        13 lat

        • 4 2

    • 2011-04-20 13:18

      Jaka to jest słuszna sprawa twoim zdaniem?

      Słuszność sprawy zawsze zależy od danej strony biorącej udział w

      13 lat

      • 1 3

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (17)

Najczęściej komentowane

Rowery Mevo blokują miejsca parkingowe

Rowery Mevo blokują miejsca parkingowe

Traficary jak kiedyś Mevo. Porzucane gdzie popadnie, rozbijane i niszczone

Traficary jak Mevo. Porzucane i niszczone

więcej

Najczęściej czytane