• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nietypowe Budowle Trójmiasta. Kapitanat w Porcie Północnym

Ewa Budnik
20 listopada 2021 (artykuł sprzed 2 lat) 

W zawieszonej na wysokości 50 metrów wieży pracują oficerowie nadzorujący ruch w gdańskim porcie. Wieża jest także latarnią morską.

W cyklu Nietypowe Budowle Trójmiasta opowiadamy o historii i przeznaczeniu zwracających uwagę swoim wyglądem obiektów na terenie Trójmiasta. Ostatnio odwiedziliśmy zajezdnię tramwajową w Nowym Porcie. Dzisiaj prezentujemy charakterystyczną wieżę w Porcie Północnym, przy ul. Poinca 1Mapka. Za miesiąc opowiemy o przeznaczeniu stalowych konstrukcji w BrzeźnieMapka, czyli wież nabieżnikowych pomagających statkom w wejściu do gdańskiego portu.



Czy byłe(a)ś kiedykolwiek na terenie Portu Północnego?

Niebiesko-biała wieża z szeroką gondolą u szczytu widoczna jest z wielu punktów Gdańska. Znajduje się ona przy ul. kpt. Poinca 1, w Porcie Północnym.

Wjazd samochodem i wejście do obiektu możliwe są tylko po uzyskaniu specjalnych przepustek - położenie na terenie portu, w sąsiedztwie instalacji Naftoportu sprawia, że zasady bezpieczeństwa są tu bezwzględnie przestrzegane.

Potrzeba powstania takiego obiektu stała się oczywista kiedy zapadła decyzja o zaprojektowaniu i budowie Portu Północnego w Gdańsku. W projekcie wieża kapitanatu usytuowana została na zachodnim skraju portu, przy wejściu do basenu roboczego.

Projekt budynku przygotował architekt Leszek Zakrzewski. Okazały obiekt z wieżą ma 56 m wysokości, został zbudowany w drugiej połowie lat 70.

W cyklu Nietypowe Budowle zobacz także: Kapitanat w Nowym Porcie

Budynek miał miał mieć reprezentacyjny wygląd, dlatego jego elewacja zaprojektowana została w okładzinie z kamienia szlachetnego - czarnego sjenitu. Rozwiązanie to nie zdało jednak egzaminu - nie przewidziano, że odchylenia od pionu, na jakie narażona jest wysoka konstrukcja wieży przy silnych, sztormowych wiatrach, będą naruszały powiązania płyt z żelbetową konstrukcją wieży. Dochodziło do tego, że kamienne płyty odpadały od budowli, dlatego w latach 90. dokonano zmiany elewacji budynku kapitanatu.

- Ostatni większy remont odbył się tutaj około dwa lata temu. Elewacja jest odświeżona, a wyposażenie jest modernizowane na takie, które odpowiada postępowi technologicznemu. Jedyny element, który pozostaje niezmienny to latarnia na szczycie. Nie ma powodu, by ją zmieniać - opowiada kpt.ż.w. Cezary Przepiórka, zastępca kapitana Portu Gdańsk, który oprowadził nas po obiekcie.

Zarządzanie ruchem w porcie na wysokości 11 piętra



  • Oficerowie dyżurni choć przy dobrej pogodzie mają rozległy widok na morze w czasie pracy wpatrują się głównie w monitory komputerów. Telefon dzwoni tu co chwilę.
  • Oficerowie dyżurni choć przy dobrej pogodzie mają rozległy widok na morze w czasie pracy wpatrują się głównie w monitory komputerów. Telefon dzwoni tu co chwilę.
  • Oficerowie dyżurni choć przy dobrej pogodzie mają rozległy widok na morze w czasie pracy wpatrują się głównie w monitory komputerów. Telefon dzwoni tu co chwilę.
  • Oficerowie dyżurni choć przy dobrej pogodzie mają rozległy widok na morze w czasie pracy wpatrują się głównie w monitory komputerów. Telefon dzwoni tu co chwilę.
  • Kpt.ż.w. Cezary Przepiórka urzęduje na pierwszym piętrze budynku kapitanatu.
  • Listopadowy widok z wieży w kierunku Westerplatte.
  • Instalacje Naftoportu u stóp wieży.
  • Z wieży doskonale widać co dzieje się w DCT.
  • Dwa główne piętra górnej części kapitanatu: niżej dyżurują oficerowie, wyżej znajduje się sala konferencyjna.
Gondola zawieszona jest na wysokości 50-56 metrów i ma kilka kondygnacji.

Na wysokości 11 piętra znajdują się stanowiska pracy oficerów portu służby dyżurnej nadzorujących ruch statków w porcie. Zwykle na zmianie pracują tu trzy osoby.

- Jesteśmy dysponentami ruchu, więc nic w gdańskim porcie nie dzieje się bez naszej wiedzy - informuje wpatrując się w monitory Piotr Machut. - Jako kapitanat Gdańsk wchodzimy w system nadzoru ruchu statków, który działa na Zatoce Gdańskiej: VTS Zatoka Gdańska [ang.Vessel Traffic Services-red.]. Obejmuje on obszar od wschodniej granicy państwa, na zachodzie sięga on z kolei równoleżnika 54°45'. Centrum znajduje się w Gdyni, ale w skład systemu wchodzą dwa kapitanaty - gdyński i gdański. Statki, które przychodzą z morza i wchodzą w strefę systemu VTS są przez operatorów kierowane odpowiednio na redę portu Gdańsk albo portu Gdynia - opowiada dalej Piotr Machut.
Na mapie widać dwa podejścia do portów zatoki. Podejście zachodnie prowadzi statki do portu w Gdyni i wejścia Gdańsk Nowy Port. Podejście wschodnie, głębokowodne, prowadzi do Portu Północnego.

Poza oficerami, którzy zawiadują ruchem w porcie, w kapitanacie na zmianach stale są także bosmani służby dyżurnej, którzy m.in. obecni są przy cumowaniu czy odcumowaniu statków w porcie.

Wieża jest także latarnią



Piętro wyżej, nad dyżurką, znajduje się sala konferencyjna, z której rozciągają się unikatowe na skalę Gdańska widoki. Budynek jest własnością Zarządu Morskiego Portu Gdańsk, zatem kiedy kontrahentom trzeba obrazowo zaprezentować port, zapraszani są oni na spotkanie w wieży, skąd widać wejście do portu, Naftoport, DCT, a także panoramę Gdańska aż po wzgórza morenowe.

Jeszcze wyżej, ponad salą, znajduje się galeria, gdzie zlokalizowane są radary oraz urządzenia monitoringu wizyjnego. Tam ekipa Trojmiasto.pl nie mogła wejść, bo emitują one zbyt silne fale, by człowiek mógł tam bezpiecznie przebywać, kiedy urządzenia są włączone.

  • Zaawansowanie budowy portu w 1975 roku.
  • Stan zaawansowania budowy kapitanatu, wrzesień 1976 roku. Zdjęcie wykonano z wieży granulacyjnej Siarkopolu, która została zburzona w 2010 roku.
Jeszcze wyżej znajduje się latarnia. Z opisanych tu przyczyn nie jest ona udostępniona do zwiedzania tak jak większość latarń na polskim wybrzeżu, tymczasem jest jedyną, na którą można wjechać windą.

Latarnia rozbłysła po raz pierwszy 18 czerwca 1984 o godzinie 21:23. Światło widoczne jest na odległość 25 mil morskich, czyli ponad 46 km.

Wieża w podstawie ma trzy kondygnacje. Mieszczą się tutaj biura agencji morskich oraz największej firmy, która tu działa, czyli Naftoportu. W tej części znajdują się także biura dzierżawione przez Urząd Morski w Gdyni, który sprawuje kontrolę nad bezpieczeństwem ruchu w porcie. Tu znajduje się więc biuro zastępcy kapitana Portu Gdańsk (główna siedziba znajduje się w Nowym Porcie) oraz pomieszczenia socjalne bosmanów.

Nietypowa budowla? Zgłoś nam do wyjaśnienia

Zastanawiasz się, czym jest i jaką funkcję pełni dziwna budowla, którą mijasz w drodze do pracy lub która znajduje się w pobliżu twojego miejsca zamieszkania? Napisz do nas! Poinformuj o lokalizacji, napisz, jakie masz pytania. Postaramy się ją sfilmować i wyjaśnić, co to takiego.

inwestycje@trojmiasto.pl

Miejsca

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (67)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane