Kapitalny remont Bazyliki Mariackiej w Gdańsku został właśnie ukończony. Inwestycję przeprowadzono w latach 2017-2020, a jej koszt wyniósł blisko 20 mln zł. Były to największe prace konserwatorskie w świątyni od czasu jej odbudowy w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej.
6 grudnia 2015 r. ks. Ireneusz Bradtke został proboszczem Bazyliki Mariackiej w Gdańsku. Gdy obejmował tę funkcję, stan techniczny świątyni - delikatnie mówiąc - pozostawiał wiele do życzenia.
Specjaliści z Politechniki Gdańskiej nie pozostawiali wątpliwości, że należy pilnie przeprowadzić remont, a właściwie rekonstrukcję dachu, który nie tylko przeciekał, ale co gorsza groził zawaleniem. Kolejną palącą kwestią była elewacja korpusu, z której raz po raz odpadały fragmenty zmurszałych cegieł.
Jednak nowy proboszcz postawił sobie za cel nie tylko zaradzenie obu problemom, ale także doprowadzenie do kapitalnego remontu całego kościoła. Choć wydawało się to nieprawdopodobne, ten śmiały plan udało się wcielić w życie. W marcu 2017 r. rozpoczęła się realizacja wartego blisko 20 mln zł projektu "Rewitalizacja i ochrona dziedzictwa kulturowego zespołu Bazyliki Mariackiej w Gdańsku". Ostatniego dnia grudnia ubiegłego roku projekt został oficjalnie zakończony.
Skala metamorfozy robi wrażenie. Wystarczy zresztą wspomnieć, że był to największy remont tego gotyckiego zabytku od czasów odbudowy ze zniszczeń wojennych na przełomie lat 40. i 50. Wszelkie prace odbywały się pod ścisłym nadzorem fachowców. Chodzi tu nie tylko o Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, ale także działającą o przy bazylice radę naukowo-konserwatorską.
Niestety, w trakcie renowacji doszło do nieszczęśliwego wypadku. 29 października 2017 r., z rozstawionego wokół świątyni rusztowania spadł 30-letni mężczyzna, który był zatrudniony przy pracach na elewacji. Wezwany na miejsce zdarzenia lekarz stwierdził zgon.
Zobacz nasz film nagrany w lipcu 2020 r., gdy remont bazyliki zbliżał się do końca
Co wchodziło w zakres remontu?
W zakresie zakończonego właśnie projektu znalazły się następujące zadania:
rewitalizacja elewacji, w tym odtworzenie na ścianie wschodniej wykuszu towarowego, oraz rewitalizacja 36 ogromnych okien witrażowych
kapitalny remont dachu z wymianą konstrukcji, w tym odtworzenie ostatniej, brakującej sygnaturki - czyli niewielkiej wieżyczki - która do wiosny 1945 r. znajdowała się nad nawą główną
prace konserwatorskie przy ołtarzu głównym
adaptacja dawnej kotłowni na salę multimedialną
przebudowa prezbiterium
budowa kanałów instalacyjnych w posadzce i położenie w nich nowej instalacji elektrycznej i teletechnicznej
przygotowanie filmów edukacyjnych
Oprócz tego w trakcie renowacji udało się przeprowadzić także inne inicjatywy, niewchodzące formalnie w zakres wspomnianego projektu i sfinansowane ze środków miasta i parafii. Mowa o odrestaurowaniu prospektu organowego oraz zegara astronomicznego. Kolejnym sukcesem było odzyskanie ze stolicy Niemiec i przywrócenie na dawne miejsce elementu oryginalnego wyposażenia - XV-wiecznego ołtarza św. Trójcy.
W rozmowie z nami proboszcz wielokrotnie podkreślał, że przeprowadzenie tak kompleksowego remontu byłoby niemożliwe, gdyby nie wsparcie ze strony wielu instytucji i prywatnych darczyńców. Budżet projektu, który wyniósł ok. 19,7 mln zł, został sfinansowany z kilku źródeł.
Ok. 16,6 mln zł pochodziło ze środków unijnych, których operatorem było Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ok. 2,2 mln zł ze środków miasta Gdańska i ok. 0,9 mln zł ze środków własnych parafii, które udało się uzbierać przede wszystkim dzięki darowiznom parafian, mieszkańców Gdańska oraz tysięcy ludzi z całego świata, którzy odwiedzili bazylikę. Część z nich wykupiła specjalne cegiełki w formie drewnianych gwiazd, które zostały zawieszone na sklepieniu świątyni.
- Bardzo dziękuję wszystkim, którzy brali udział w realizacji tego największego w historii po odbudowie ze zniszczeń II wojny światowej remontu. Dzięki współpracy bardzo wielu instytucji i ludzi dobrej woli, które nie sposób tu wymienić, udało się szczęśliwie zakończyć remont, który przywrócił Koronie Miasta Gdańska jej pierwotne piękno. Ale co najważniejsze, bardzo się cieszę, że możemy teraz bezpiecznie chodzić wokół bazyliki i już nic nie spada nam na głowę. Raz jeszcze wszystkim bardzo dziękuję - komentuje ks. Bradtke.
Remont posadzki wciąż czeka na ukończenie
W zakresie projektu znajdowała się również renowacja złożonej w głównej mierze z płyt nagrobnych posadzki, jednak ten element należało wyłączyć z harmonogramu prac. Powód? W marcu 2020 r. Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków nakazał wstrzymanie prac. Było to o tyle zaskakujące, że nastąpiło to w momencie, gdy posadzka była już niemal gotowa. Stopień zaawansowania prac wynosił ok. 95 proc.
Widok na Trójmiasto z wieży Bazyliki Mariackiej. Film z marca 2020 roku.
- Zostaliśmy posądzeni o to, że wykonawca prac przy posadzce tnie płyty nagrobne, co było nieprawdą. Tylko i wyłącznie docinano niekształtne płytki [wypełnienia między płytami nagrobnymi - dop. red.], które też były częścią posadzki. Pozwolenie na to zostało wydane przez Agnieszkę Kowalską, poprzedniego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Później posądzono nas, że wywozimy kości pochowanych pod posadzką, co też nie było prawdą. Na tej podstawie obecny konserwator Igor Strzok wydał decyzję wstrzymującą wszelkie prace przy posadzce i przedstawił nam nowe warunki renowacji, które w naszej opinii były niemożliwe do spełnienia. Próbowaliśmy rozmawiać, szukać rozwiązania, ale niestety nie udało się - tłumaczy ks. Bradtke. Zgodnie z Kodeksem Postępowania Administracyjnego, parafia złożyła odwołanie od decyzji konserwatora do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Sprawa jest w toku. W związku z wyłączeniem renowacji posadzki z projektu, koszt dotychczas wykonanych prac - ok. 2 mln zł - musiał zostać pokryty ze środków własnych parafii. Okoliczności tej sprawy zostały szczegółowo opisane w publikacji "Patrycjusze śpią spokojnie", którą można przeczytać na stronie internetowej Bazyliki Mariackiej.
Celowe blokowanie wszystkich Inwestycji przez politycznego konserwatora. (1)
PIS nie mogąc zdobyć władzy w Gdańsku, celowo rękoma konserwatora blokuje wszystko co się da ! aby zaszkodzić obecnej władzy w Gdańsku. Celem jest zahamowanie, utrudnianie i przeszkadzanie za wszelką cenę, aby utrudnić i zniechęcać potencjalnych inwestorów do remontów i inwestycji.
Trzeba być bardzo upartym w swoim postanowieniu żeby np. zablokować na rok czasu remont małej uliczki na Starym Mieście ul. Grząską, która ma kilkadziesiąt metrów. A chodziło o obniżenie jezdni tylko po to aby w kilu miejscach były wystające krawężniki, bo na znacznej długości uliczki są wjazdy do podwórzy kamienic i garaży. Ale skutek osiągnięty. Mieszkańcy obarczali za ten bałagan i duże utrudnienia Władze Gdańska.
MGdańsk
3 lata
42
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-10 12:37
Sprostowanie, chodziło o remont ul. Przędzalniczej a nie Grząskiej.
MGdańsk
3 lata
10
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-10 12:05
Za remont zapłacił podatnik polski i zagraniczny...
A kościół dopłacił pare groszy ściągniętych od dewotek.
No super!
mruk
3 lata
17
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-10 12:08
Za remont zapłacił podatnik europejski... (2)
A kościół dołożył pare groszy ściągniętych od dewotek. No super!
3 lata
27
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-10 12:26
Bez przesady (1)
Ta bazylika to zabytek klasy zero. Na remont katedry Notre Dame też zapewne popłyną unijne pieniądze i raczej nic w tym dziwnego.
3 lata
51
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-10 18:29
Tylko jest różnic, francuzi nie mówią be o Uni a klechy plują na unię, a forsę biorą
3 lata
04
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-10 13:48
ciekawe ile dorzucił Watykan (1)
który uzurpuje sobie prawo własności bazyliki
namow12
3 lata
25
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-10 18:30
Watykan jest od brania a nie dawanią
3 lata
02
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-10 13:50
Masakra (1)
Oryginalne posadzki w sąsiedztwie grobu P. Adamowicza wymieniono na nowy chodnik. Nie rozumiem jak można było do tego dopuścić, gdzie się podziały te płyty nagrobne? Nowe nie zawsze znaczy lepsze, nieodwracalnie zniszczono historyczne posadzki. Tak się nie robi z zabytkami. Głupota
3 lata
53
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-10 21:04
mniej pseudo strefy prestiżu, Korzenia i pisu zalecam
3 lata
30
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-10 20:06
Konserwator ?
Konserwa bardziej, gość zachowuje się jak nawiedzony, budynek LOTu zabytkiem ? Całe szczęście dożywocia na stanowisku nie będzie.
cotumam
3 lata
42
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-11 02:26
I tylko te paskudna narośl...
...od strony Św. Ducha. Okropna, tandetna, eghmz odpustowa elewacja, cały projekt zresztą.
No i czy na pewno z tymi płytami nagrobnymi na posadzkach było tak różowo? Pewne dane udowodnione też niegdyś na Trójmieście.pl każą w to wątpić.
T
3 lata
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-01-14 14:57
Precz z KK
"Zostałem powołany z woli metropolity". W katolickim feudalizm trzyma się świetnie.
s
3 lata
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-03-02 16:51
anna
Piekny zabytek prawda ale choc raz podziekujcie ewangelikom ze cos takiego duzego zbudowali jak wszystkie inne koscioly zabrane po wojnie evangelikom a jest ich nie malo w Gdansku. Jeden ev. powojnie chrzescijanski odano prawoslanym ( w srodku gdanska ) sw. Barbary tez Ev. niechce dalej szperac.
w Gdańsku został właśnie ukończony. Inwestycję przeprowadzono w latach 2017-2020, a jej koszt wyniósł blisko 20 mln zł. Były to największe prace konserwatorskie w świątyni od czasu jej odbudowy w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
