Średniowieczny kościół św. Mikołaja zamknięty z powodu zagrożenia katastrofą budowlaną
Pomorska Wojewódzka Konserwator Zabytków: sytuację w kościele św. Mikołaja monitorujemy od czerwca. Uszkodzenia sklepień są poważne. Inne gdańskie zabytki także mogą być zagrożone.
Aktualizacja, godz. 12:15 W środowe przedpołudnie, w Sali Czarnej domu duszpasterskiego kościoła św. Mikołaja odbyła się konferencja prasowa dotycząca powstałych spękań. Podczas spotkania głos zabrali kolejno przeor świątyni ks. Maciej Okoński, pomorska konserwator zabytków Agnieszka Kowalska oraz prezydent Gdańska Paweł Adamowicz.
Gospodarz kościoła św. Mikołaja wyjaśnił, w jaki sposób będzie funkcjonować parafia do czasu zażegnania groźby katastrofy budowlanej.
- Nie chcemy stracić kontaktu z wiernymi, którzy gromadzą się wokół kościoła św. Mikołaja. W Sali Czarnej - największej, jaką dysponujemy - będą odbywały sie liturgie codzienne oraz spowiedź. Mamy świadomość, że ta sala pomieści nie więcej niż 100 osób, więc msze we Wszystkich Świętych oraz w niedziele będą się odbywać w innych kościołach, które udostępnili nam ich gospodarze. O godz. 9:30 oraz 15:00 w kościele św. Jana, zaś o godz. 19:30 oraz 21:00 w kościele św. Katarzyny - informuje ks. Okoński. Przeor podziękował również za wyrazy wsparcia, które napływają od wielu instytucji oraz tysięcy gdańszczan. Koszty niezbędnych prac - których w tej chwili nie sposób oszacować - mają zostać pokryte z funduszy miasta, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz publicznej zbiórki. Zostało już utworzone specjalne subkonto na koncie parafii, na które można przekazywać ofiary: 24 1140 1065 0000 3926 9300 1002. W tytule przelewu należy wpisać: "Na ratowanie sklepienia kościoła św. Mikołaja".
Prezydent Gdańska doprecyzował, że miasto na pewno pokryje koszt pierwszego niezbędnego zabiegu, jakim będzie wsparcie nadwątlonych sklepień kościoła drewnianym rusztowaniem. Adamowicz podkreślił, że to dopiero początek finansowego wsparcia ze strony miasta, ale w tej chwili trudno mówić o konkretach. Wszystko zależy od wyników ekspertyz budowlanych, których sporządzenie zajmie zapewne kilka miesięcy.
- Samorząd miejski wydaje kilka milionów złotych rocznie na konserwację zabytkowych kościołów w centrum Gdańska. Część pieniędzy nie została wydatkowana, parę kościołów z różnych powodów nie zdążyło ich wydać. I z tych niewykorzystanych środków będziemy mogli ojców dominikanów wesprzeć już w listopadzie. To będzie prawdopodobnie ok. 300 tys. zł, które Rada Miasta na mój wniosek przyzna na budowę drewnianej konstrukcji, która będzie podtrzymywać część sklepienia - zapewnia Adamowicz.
Dziś pomorska konserwator zabytków Agnieszka Kowalska nadesłała oświadczenie, w którym szczegółowo przedstawiła swoje stanowisko ws. zaistniałego problemu. Jak wynika z jego treści, niepokojące pęknięcia na konstrukcji zabytkowego kościoła pojawiły się już kilka miesięcy temu, a ich przyczyny należy szukać najprawdopodobniej w fundamentach kościoła. Poniżej przedstawiamy pełną treść dokumentu.
Agnieszka Kowalska, Pomorska Wojewódzka Konserwator Zabytków:
Działania przy ustalaniu przyczyn spękań w bazylice św. Mikołaja w Gdańsku trwają od końca czerwca br. WUOZ w Gdańsku jest w stałym kontakcie z klasztorem dominikanów w Gdańsku, na bieżąco otrzymuje informacje o stanie obiektu, bierze udział w konsultacjach z inwestorem i konstruktorami i bezzwłocznie wydaje wszystkie niezbędne decyzje dotyczące świątyni. Obecnie najważniejsze jest pilne przystąpienie do wykonania zabezpieczeń kościoła.
22 czerwca br. dominikanie zgłosili Pomorskiemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków zaobserwowane w kościele p.w. św. Mikołaja w Gdańsku spękania posadzki i sklepień. Usytuowanie spękań wyraźnie wskazywało, że problem może dotyczyć konstrukcji kościoła. Wcześniej niepokojące spękania pojawiły się wokół wieży kościoła i obecnie od kilku miesięcy prowadzone są badania architektoniczne, współfinansowane ze środków Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Gdańsku.
W ostatnich dniach, po roboczym spotkaniu przy udziale PWKZ, pracowników urzędu oraz konstruktorów ustalono konieczność wykonania odkrywki przy jednym z filarów, w której stwierdzono rozluźnienie gruntu wskazujące na problem z podłożem kościoła. Po kolejnym spotkaniu roboczym, PWKZ nakazał wykonanie rusztowania umożliwiającego bezpośrednią obserwację sklepienia oraz przeprowadzenie badań. Po wykonaniu rusztowań dominikanie natychmiast zaalarmowali PWKZ, przekazując informację o katastrofalnym stanie jednego ze sklepień. Na dzień 29.10.2018 r. zwołano komisję konserwatorską, która ustaliła niezbędne dalsze działania.
Zakres uszkodzeń sklepienia obserwowanych z rusztowania okazał się poważniejszy niż obserwowany z poziomu posadzki kościoła. W ocenie konstruktorów niezbędne jest podstemplowanie sklepienia poprzez podparcie żeber sklepiennych krążynami i ewentualne podparcie wysklepek deskowaniem. Ustalono konieczność natychmiastowego zaprojektowania rusztowania do podparcia sklepienia. Podstemplowanie konstrukcji zabezpieczy sklepienie przed zawaleniem i umożliwi bezpieczne prowadzenie dalszych badań, które umożliwią ustalenie przyczyn zniszczeń.
Na dzień dzisiejszy należy przypuszczać, że problem dotyczy fundamentów kościoła, jednakże zachodzące zjawiska mogą być różnego rodzaju. Z przyczyn sugerowanych przez konstruktorów wskazuje się na rozluźnienie spoistości gruntu bądź wysychanie drewnianych konstrukcji zlokalizowanych prawdopodobnie pod fundamentami murowanymi.
Uważamy też, że należy rozpocząć badania prawdopodobnych zmian zachodzących w stosunkach wodnych w Śródmieściu, spowodowanych m.in. przez budowy nowych kubatur (często z głębokimi parkingami podziemnymi), tym bardziej że kościół p.w. św. Mikołaja nie jest pierwszą historyczną budowlą w Śródmieściu borykającą się z problemem utraty stateczności konstrukcji. Rozpoznanie przyczyn destrukcji umożliwi właściwe zaprojektowanie wzmocnienia konstrukcji budowli.
PWKZ pragnie jednocześnie podkreślić, że służby wojewódzkie są w stałym kontakcie z klasztorem dominikanów w Gdańsku, na bieżąco otrzymują informacje o stanie obiektu i biorą udział w konsultacjach z inwestorem i konstruktorami. Komisja powołana przez prezydenta Pawła Adamowicza jest kolejną grupą doradczą w tej sprawie, aczkolwiek warto też zwrócić uwagę, że udział Państwowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w monitorowaniu zagrożenia był już wcześniej sugerowany również przez pracowników Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Gdańsku.
Wartościowa będzie współpraca służb konserwatorskich z przygotowywanym zespołem roboczym, jednakże oprócz pracowników gdańskiej uczelni warto byłoby zwrócić się o pomoc do konstruktorów z innych ośrodków, posiadających również doświadczenie w problematyce konstrukcji gotyckich. PWKZ wkrótce otrzyma wyniki badań wieży, które również wniosą dodatkowe dane do stanu konstrukcji kościoła.
Można jednocześnie apelować do władz Gdańska, aby podeszły szerzej do problemu, podejmując temat badań stosunków wodnych w obrębie Śródmieścia Gdańska. Badania takie musiałyby stanowić szerzej zakrojony projekt, który jednak powinien odpowiedzieć na pytania o wpływ nowych inwestycji na zabytkową tkankę miejską, ewentualne zagrożenia i możliwe środki zaradcze. Jednostkowo zlecane przez inwestorów nowych budynków ekspertyzy wpływu inwestycji na otoczenie nie skupiają się bowiem na tak dalekosiężnych i potencjalnie zmiennych w czasie skutkach. W chwili obecnej, ze względu na brak wcześniejszych badań, nie mają również pewnego punktu odniesienia. Jednakże zaniedbanie tematu może oznaczać, że problem konstrukcyjny, który dzisiaj dotyczy kościoła p.w. św. Mikołaja może dotknąć kolejne budynki i budowle.
Średniowieczne poddasze bazyliki św. Mikołaja
Renowacja XVII-wiecznej rzeźby z kościoła św. Mikołaja
Zwiedź z nami kościół św. Mikołaja
Zwiedzanie kościoła świętego Mikołaja
Historia bazyliki św. Mikołaja
Choć budowę istniejącej do dziś świątyni zainicjowano w drugiej połowie XIV wieku, to pierwszy kościół w tym miejscu powstał najprawdopodobniej już w 1185 r.
W połowie XIII wieku pomorski książę Świętopełk przekazał świątynię dominikanom, sprowadzonym na te tereny przez św. Jacka. To oni podjęli decyzję o budowie przykościelnego klasztoru. Kilkanaście lat później, w 1260 r., papież Aleksander IV udzielił gdańskim dominikanom przywileju odpustu zupełnego na dzień 4 sierpnia. Do dziś świętujemy to nadanie w postaci Jarmarku św. Dominika.
Użyto w Mikołaju dzwonu na jakim jest klątwa! Dzwoń zabił i klątwa obudziła się! Dlatego by dzwonu nie używać liny były podwiązane pod dzwoń! Biada kościołowi! Problem nie w konserwatorstwo ale w klątwie!!!!
5 lat
715
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 21:31
Jak zdjąć klątwę???
5 lat
10
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 21:39
Kto wytłumaczy dlaczego dzwonu nie używano od wojny i dłużej?? To jest dzwon klątwa okryty. Napiszcie więcej o dzwonię. O jego historii.
5 lat
11
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 11:19
(2)
Można jednocześnie apelować do władz Gdańska, aby podeszły szerzej do problemu, podejmując temat badań stosunków wodnych w obrębie Śródmieścia Gdańska. Badania takie musiałyby stanowić szerzej zakrojony projekt, który jednak powinien odpowiedzieć na pytania o wpływ nowych inwestycji na zabytkową tkankę miejską, ewentualne zagrożenia i możliwe środki zaradcze. Jednostkowo zlecane przez inwestorów nowych budynków ekspertyzy wpływu inwestycji na otoczenie nie skupiają się bowiem na tak dalekosiężnych i potencjalnie zmiennych w czasie skutkach. W chwili obecnej, ze względu na brak wcześniejszych badań, nie mają również pewnego punktu odniesienia. Jednakże zaniedbanie tematu może oznaczać, że problem konstrukcyjny, który dzisiaj dotyczy kościoła p.w. św. Mikołaja może dotknąć kolejne budynki i budowle.
5 lat
271
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 11:22
We Wrocławiu takich problemów nie ma ale to inna polityka
Shshh
5 lat
41
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 12:45
Pierwszy logiczny i merytoryczny post!
A hejtu politycznego mam już dość!
Kwak
5 lat
11
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 11:26
Mikołaj się sypie a nie wstrzymano ruchu pojazdów na ulicy Świętojańskiej!!!!
5 lat
220
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 11:26
Muzuem II Wojny Światowej - budowla podwodna
3 lata wybijało na Łagiewnikach i Aksamitnej, koszty ogromne, wszyscy o tym wiedzieli, oprócz mediów
dalej budujcie pod wodą
5 lat
261
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 11:29
2 lata temu przez tydzień lała się woda n aplac przed NOT-e, i cały zalało (1)
W wielu piwnicach : hotel Hevelius Mercure czy Organika pojawiła się woda i może to mieć wpływ bo kościół jest blisko . Uszkodzeniu uległa rura a SNG odcinał się od awarii i zapłacenia za skutki zalania
5 lat
183
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 22:45
Radunia oddziela!!!!!
5 lat
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 11:31
To niech teraz klechy płaca za remont , z naszych podatków poszedł remont bazyliki mariackiej (3)
a Państwo jest świeckie i jak z podatków miałby być finansowany remont meczetu to było by lalum - polacy lubia jak ich się mami rajem :) hahah
5 lat
622
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 11:35
byłbym za, ale problem nie wynika z winy klechów, tylko Budynia i deweloperki
konkretnie - parkingów podziemnych i palownic. Nich płaci - najlepiej łbem - główny inżynier miasta, Bielawski z całym działem i dziki deweloperka. Oraz idiota który pozwolił na budowę Muzeum 2 Wojny w podwodnym kształcie. Ogołocić i stos
5 lat
72
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 13:24
Idąc tym tokiem myślenia (1)
To zamek w Malborku powinien być odrestaurowany przez Niemców albo zaorany, prawda?
5 lat
30
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 21:34
Rozebrać.
5 lat
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 11:34
Przyczyna spękań (1)
Przyczyną spękań sporej ilości budynków w Gdańsku jest nieuporządkowana sieć instalacji kanalizacji burzowej oraz czasami jej brak ! Niekontrolowane odprowadzenie wód opadowych (odprowadzenie powierzchniowe). Które powoduje podmywanie fundamentów!!!
Inżynier
5 lat
145
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-11-01 20:16
Klatwa
5 lat
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 11:53
(2)
A jak nie budowali to się mówiło o "dziurach wstydu". Zdecydujcie się. Zresztą na działce dominikanów obok też mają powstać kamienice. To co teraz? Zrezygnują.
5 lat
106
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 13:26
Jak planują budowę na 3 piętra w dół i przez to odwodnią teren (1)
To raczej zrezygnują.
5 lat
31
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 21:37
4 piętra garaży podziemnych mają powstać.
5 lat
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 12:14
(1)
Oby ta sytuacja nie stała się kolejnym etapem wojenki PIS - reszta niepisowskiego świata, zamiast pomóc jednemu z najpiękniejszych miejsc - świadków historii Gdańska...
5 lat
69
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 21:36
Dzwon zawinił. Obudzono klątwę!!!!
5 lat
01
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 12:16
(3)
Rydzyk nie moze tego sfinansowac? A nie to inny kosciol
5 lat
119
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 12:47
Jesteś chory z nienawiści? Współczuję. (1)
5 lat
13
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 16:09
a gdzie w tym poście była nienawiść ?
to z tobą jest źle, nie współczuję
5 lat
20
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-10-31 21:35
Rydzyk to dyrektor sekty toruńskiej. To nie masz kościół. Trzeba odciąć się od sekt.
Filmy na ten temat
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
