Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Krzywa ściana dawnego gdańskiego kościoła

Katarzyna Moritz
21 grudnia 2017 (artykuł sprzed 6 lat) 
Opinie (100)
9
  • Po 150 latach odnowiono wszystkie elewacje kościoła św. Jana.
  • Elewacja północna.
  • Kilka miesięcy trwała konserwacja loży żeglarzy z 1724 roku. O pracach opowiada Iwona Berent, kierownik biura odbudowy kościoła św. Jana.
  • Loża Żeglarzy.
  • Loża Żeglarzy
  • Loża Żeglarzy
  • Epitafium Jana Storcha, uległo dużym zniszczeniom. Do 2019 roku zawiśnie w jego okolicy prospekt organowy.
  • Elewacja północna została odnowiona w 2015 roku.
  • Konferencja z udziałem Larrego Ugwu, Iwony Berent z NCK oraz Pawła Orłowskego z urzędu marszałkowskiego, instytucji które przyczyniły się do odbudowy kościoła św. Jana.

Po 150 latach odnowiono wszystkie elewacje kościoła św. Jana.

fot. Edyta Steć/Trojmiasto.pl


Po 150 latach od ostatnich prac przy elewacjach kościoła św. Jana zobacz na mapie Gdańska, w tym roku została przeprowadzona konserwacja ostatniej, wschodniej ściany, skrywającej dodatkowe wejście, zamurowane okno i cyfrę dziewięć. Do świątyni, po 70 latach, wróciła loża żeglarzy.



Czy byłeś kiedyś w kościele św. Jana w Gdańsku?

Kościół św. Jana w Gdańsku długo był symbolem II wojny światowej. Po zniszczeniach w 1945 roku, świątyni nie odbudowano, ani też nie przekazano Kościołowi. Nastąpiło to w 1991 roku, a w 1995 roku archidiecezja gdańska postanowiła oddać obiekt w użytkowanie Nadbałtyckiemu Centrum Kultury. Umowę użyczenia kościoła św. Jana zawarto na okres 50 lat, w celu jego odbudowy, konserwacji i adaptacji na cele kulturalne.

Proces odbudowy przez NCK trwa od 10 lat. W 2008 roku zaczęto pozyskiwać na to fundusze unijne. Do tej pory na prace wydano łącznie ponad 30 mln zł. Właśnie zakończono drugi etap prac w ramach dofinansowania unijnego.

- Z wielką dumą mogę powiedzieć, że zakończyliśmy obecnie prace we wnętrzu kościoła. Odnowiliśmy parę zabytków ruchomych, loże żeglarzy i kamienne epitafium Jana Storcha. Zakończyliśmy też prace przy wszystkich elewacjach - podkreśla Larry Ugwu, dyrektor NCK.

Krzywa elewacja odkryła swoje tajemnice



Ostatnie prace przy elewacjach przeprowadzano w drugiej połowie XIX wieku. Na obecny remont trzeba wiec było czekać około 150 lat i rozpoczęto go w 2007 roku. W 2017 roku wykonano konserwację ostatniej, wschodniej elewacji kościoła św. Jana, znajdującej się od strony prezbiterium. Wymagała nakładu bardzo dużych prac.

5
  • W szczycie elewacji widoczna jest data przeprowadzenia przy niej prac wzmacniających.
  • Widok odnowionej elewacji wschodniej od ul. Warzywniczej.
  • W elewacji wschodniej odsłonięto zamurowane okno.
  • Odtworzono też, rzadko spotykane we wschodniej ścianie kościoła drzwi.
  • Odchylona od pionu o metr ściana i przypory elewacji wschodniej kościoła św. Jana wyremontowana w tym roku.

W szczycie elewacji widoczna jest data przeprowadzenia przy niej prac wzmacniających.

fot. K. Moritz/Trojmiasto.pl

Prezbiterium już w drugiej połowie XVII wieku było bliskie zawalenia się. Od XVI wieku do 1939 roku przeprowadzono wiele prac wzmacniających fundamenty, mury i sklepienia. To wynik zbyt płytkiego posadowienia ław i stóp fundamentowych, wynikającego z grząskiego gruntu w tym rejonie miasta.

- W elewacji wschodniej można zobaczyć jak mocno odchylona jest ściana kościoła, to skutek tego, że jest on posadowiony blisko Motławy i na niestabilnych gruntach. Ozdobne szczyty z tego powodu spadły z tej ściany w XVII wieku. W efekcie elewacja została wzmocniona, zrobiono ściągi i przypory, ostatnią przyporę wykonano w 1948 roku, by zatrzymać destrukcję odchylania się narożnika północno-wschodniego - wyjaśnia Iwona Berent, kierownik biura odbudowy kościoła św. Jana.
Czytaj więcej: Za ponad 9 mln zł dokończony będzie remont kościoła św. Jana.

W czasie prac odsłonięto jedno z okien elewacji wschodniej, które było zamurowane po wojnie, ale też drzwi, które zostały obecnie odtworzone.

- Bardzo rzadko się zdarza, że są drzwi we wschodniej ścianie kościoła. Po portalu widać, że jest ono oryginalne i wyjątkowe. Do czego służyły? - zastanawia się Berent.
Jest okazja, by od strony ul. Warzywniczej zobacz na mapie Gdańska, podziwiać odnowioną elewację wschodnią. Ta działka została niedawno sprzedana, wkrótce mogą tam stanąć kamienice. Tymczasem tylko z tego miejsca widać na szczycie ściany datę 1679. W tym roku zdjęto szczyty i ustawiono potężne przypory wschodniej ściany, by ścianę, która jest odchylona od pionu na blisko metr, uratować przed osunięciem. Co ciekawe, oryginalna cyfra 9 jest zasłonięta przyporą (część 9-ki jest widoczna), obecna cyfra została zawieszona niedawno.

Loża żeglarzy już jest, będą organy i 36 metrowa empora



W ramach obecnych prac w kościele ustawiono ocalałą niemal w całości konstrukcję loży żeglarzy z 1724 r., którą poddano konserwacji, odnowiono też kamienne epitafium Jana Storcha z 1629 r.

Jan Storch to bohaterski dowódca polskiej piechoty morskiej w bitwie pod Oliwą w 1627 r., zdobywca galeonu Tigern w bitwie na redzie Gdańska. Epitafium w wyniku działań wojennych uległo jednak sporemu zniszczeniu. Obecnie jest częściowo zrekonstruowane.

Dzięki funduszom unijnym po ponad 70 latach, do świątyni mają powrócić także inne elementy jej historycznego wyposażenia, leżące do niedawna w magazynach, takie jak 36-metrowa empora [rodzaj balkonu - red.] z XVII wieku, przebiegająca przez całą nawę południową kościoła. To bardzo dekoracyjny element, z obrazami i rzeźbami, który już jest konserwowany, na szczęście został zachowany w 95 proc.

Kolejnym elementem jest prospekt organów bocznych z XVIII wieku, wykonany przez rzeźbiarza Henryka Mejsnera, także zachowany w 95 proc. Sam instrument nie ocalał, ale ma być odtworzony przez szwajcarską firmę, wyłonioną niedawno w przetargu.

Ponadto, w ramach już niemal ostatnich prac związanych z odbudową kościoła św. Jana, ma nastąpić adaptacja poddasza na funkcje wystawiennicze, przełożenie bruku w Zaułku Zachariasza Zappio, konserwacja ołtarza głównego. Ma powstać także system tablic informacyjnych o historycznym wyposażeniu, digitalizacja kościoła i zabytków ruchomych, stworzenie wirtualnej kolekcji zabytków, wirtualnego spaceru i aplikacji mobilnej.

Całkowity koszt realizacji projektu wynosi ponad 9 mln zł, z czego dofinansowanie z budżetu środków europejskich stanowi 60 proc., a wkład własny samorządu województwa i miasta 40 proc.

Podczas oprowadzania uczestników konferencji natknięto się na zwłoki na tyłach kościoła.

Miejsca

Zobacz także

więcej artykułów (18)

Opinie (100) 2 zablokowane

  • 2017-12-21 16:03

    Pisowski pajac może cokolwiek by zrobił dla Trójmiasta!Zabytki niszczeją w Warszawskich magazynach MN.

    Marek

    6 lat

    • 3 5

  • 2017-12-21 16:13

    Patrze na te zdjecia i jakos

    nic krzywego nie moge tam zauwazyc. Moze ktos by mi pomogl?

    Architekt bez dyplomu

    6 lat

    • 3 4

  • 2017-12-21 19:19

    widzicie dzikusy c o to znaczy cywilizacja i kulura chrześcijańska? (3)

    dzikusy i zabobony podziwiajcie , gdyby nie Kościół Katolicki to nadal byście chędozyli dziewki po krzakach i boso po błocie chodzili niepiśmienni.

    6 lat

    • 3 8

    • 2017-12-21 19:21

      raczej ewolucja człowieka, poprzez rozwój i wiedzę (1)

      kultura chrześcijańska, mówisz o wybijaniu pogan ogniem i mieczem?

      6 lat

      • 2 2

      • 2017-12-21 19:24

        jaka ewolocja co ty człowiecze bredzisz

        ewolucja biologiczna to może i jedno a oświata to drugie. Co może ewolucja spowodowała u Ciebie poznanie pisma? własnie "rozwój i wiedzę": zawdzięczasz KK to jest to co napisałem. A że ci garb wyrósł i nosisz okulary to zawdzięczasz ewolucji.

        6 lat

        • 1 1

    • 2017-12-21 21:39

      ale nikt by nie wiedział co to choroby cywilizacyjne i nikt by

      Viagry nie potrzebował :p

      Forum-Radunia Bio 3 APHOTEKE

      6 lat

      • 0 0

  • 2017-12-21 19:25

    Pozdro gdynia (2)

    A szczegolnie waszą zabytkową megalomanię

    Trochę pokory i szacunku dla starszego brata

    6 lat

    • 0 3

    • 2017-12-21 22:46

      Dla PO-Wolnego miasta? (1)

      Śmiechu warte! :-P

      6 lat

      • 0 3

      • 2017-12-21 23:34

        Czytam iz

        Głębokość historii kolegi zagłębiła się do maksymalnej czeluści 1933 roku

        Gratuluję wyboru szkoły oraz literatury

        6 lat

        • 1 1

  • 2017-12-21 19:57

    A może trochę historii ..?.

    Kościół został przekazany parafii ewangelickiej z Sopotu.Wskutek braku srodków na odbudowę/był w takim stanie, że kręcono tam Kolumbów./ parafia kościoła się zrzekła.W ramach postępowania w myśl ustawy o stosunku państwa do kościoła ewangelickiego w Polsce nastąpiło ostateczne zrzeczenie się praw przez prarfię EA w Sopocie wzamian za uzyskanie własności budynku po Unimorze na Biskupiej Górce.

    Była kulturalna

    6 lat

    • 4 1

  • 2017-12-21 20:49

    Kościół właśnie odmontowuje polskę z unii europejskiej. (1)

    Żegnaj zachód, witaj wschód. Kato komuna wraca z narodową siłą żołnierzy wyklętych

    Łukasz

    6 lat

    • 6 3

    • 2019-08-26 12:36

      Bzdury

      Zastanów się co napisałeś, kościół nas może wspierac w obronie przed zalewem lewactwa z UE

      4 lata

      • 0 0

  • 2017-12-22 00:03

    Rok 1977/78

    Pamiętam ten kościół z lat 1977/78. Bylem wtedy kilkunastolatkiem. To była dość dobrze zachowana ale ruina. Przez wyłomy w drzwiach było widać zagruzowane wnętrze i pamiętam do dziś ten dobiegający z wnętrza specyficzny zimny i gnilny zapach...Trochę to budziło grozę u mającego z 10/11 lat chłystka.....Nie to co teraz, 10-11 latkowie. Mamy w takim wieku samych gierojów i prawdziwych "kozaków"...

    6 lat

    • 4 0

  • 2017-12-22 01:53

    W oddali krzyż - znak nieczystej krwi,
    Rozsiewał zguby jad na wszystkie strony
    Niezagrożony na tysiące lat
    Krwi dumnej rasy pogardy wskazał szlak Krzyż splamił Twój honor!
    Wiecznego wojownika kłamstwem zamienił w psa
    Nie wybaczaj nikomu!
    Prawdziwa wiara krzyczy abyś bronił jej praw

    Honor

    6 lat

    • 1 0

  • 2017-12-22 17:26

    ten kosciol sw.jana ewangelisty i jana chrzciciela ....jest bardzo piekny !

    ....tylko troche comerhom wali ! .....brakuje ducha swietego w srodku ! teatr raczej by powiedziala !

    zenobia87 lat

    6 lat

    • 1 1

1
2
3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (18)

Najczęściej komentowane

Nowi lokatorzy zburzyli spokój w kamienicy

Nowi lokatorzy zburzyli spokój w kamienicy

Ruszają rozmowy ws. stanowisk w Gdyni

Ruszają rozmowy ws. stanowisk w Gdyni

więcej

Najczęściej czytane