• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Książę Kaszubów na pomniku

Katarzyna Moritz
1 października 2009 (artykuł sprzed 14 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Trwa wymiana trawy na skwerze Świętopełka
Projekt pomnika Świętopełka Wielkiego autorstwa Wawrzyńca Sampa. Projekt pomnika Świętopełka Wielkiego autorstwa Wawrzyńca Sampa.

Najpóźniej w lipcu przyszłego roku, z okazji 750 rocznicy Jarmarku św. Dominika, na Głównym Mieście w Gdańsku stanie pomnik Świętopełka Wielkiego. Jest projekt, są pozwolenia od miasta, ale brakuje jeszcze 200 tys. zł.



Kim był Świętopełk i dlaczego w Gdańsku ma mieć swój pomnik? Odpowiedź jest prosta pod warunkiem, że choć trochę wgłębimy się w historię naszego miasta. Żadnych wątpliwości, i to od wielu dziesiątek lat, co do sensu stawiania mu pomnika nie mają Kaszubi.

- Dla naszego ruchu to postać wyjątkowo symboliczna - podkreśla Tomasz Szymański, prezes oddziału gdańskiego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. - Gdy w XIX wieku nasz ruch walczył o przetrwanie, postać Świętopełka była dla nas wzorem. Walczył on skutecznie z Krzyżakami. Za jego czasów nastąpił rozkwit i rozwój gospodarczy Gdańska i Pomorza. Powstały klasztory dominikanów w Gdańsku i cysterek w Żarnowcu. Ustanowił doroczny Jarmark św. Dominika.

Dlatego nie dziwi pomysł Kaszubów, zakładający, że pomnik ma powstać w sąsiedztwie klasztoru dominikanów i kościoła św. Mikołaja. Dokładnie na placu między ulicami Szeroką, Groblą II, Świętojańską a Złotników zobacz na mapie Gdańska.

- Musi tam stanąć najpóźniej w lipcu przyszłego roku. Wtedy odbędzie się jubileuszowa, 750 rocznica Jarmarku św. Dominika - zapowiada Szymański.

Pierwszy pomysł na pomnik Świętopełka zrodził się jeszcze w latach 60 XX wieku. Po ponad 4 dekadach powrócono do niego kilka lat temu. W zeszłym roku działacze kaszubscy zlecili wykonanie projektu. Wykonał go rzeźbiarz Wawrzyniec Samp, także członek ZK-P.

Dwa lata temu na budowę pomnika zgodziła się Rada Miasta Gdańska. Ciągle jednak trwa zbiórka pieniędzy na budowę. Pomnik będzie mniejszy niż zapowiadano w zeszłym roku. Zamiast 6 metrów będzie miał 3 metry.

- Łącznie potrzebujemy 350 tys. zł, dziś brakuje nam jeszcze 200 tys. zł. Bardzo duże koszty będą potrzebne na uporządkowanie terenu pod pomnik. To zobowiązało się pokryć miasto, mamy nadzieję, że dotrzyma obietnicy - wyjaśnia Szymański.

Figura Świętopełka stanąć ma na postumencie. Zgodnie z projektem rzeźby, historyczny władca Pomorza ukazany zostanie w pelerynie, z tarczą i mieczem, ręką nad czołem, wpatrujący się w dal.

- Właśnie przygotowywany jest model pomnika w skali 1:1, w lutym planujemy oddać go do odlewni - zapowiada Szymański.

Numer konta gdańskiego oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, na które można dokonywać wpłat z przeznaczeniem na budowę pomnika: 76 1160 2202 0000 0001 3396 9143 z dopiskiem "Świętopełk".

Świętopełk II Wielki (ur. przed 1195, zm. 11 stycznia 1266) - książę Pomorza Gdańskiego z dynastii Sobiesławiców, najstarszy syn Mściwoja I i księżniczki wielkopolskiej Zwinisławy. Za jego czasów nastąpił rozwój gospodarczy Pomorza Gdańskiego. Stołeczny Gdańsk otrzymał prawa miejskie na wzór Lubeki. Powstały klasztory: dominikanów w Gdańsku, cysterek w Żarnowcu (była to żeńska filia cystersów z Oliwy) i cystersów w Bukowie koło Darłowa w ziemi sławieńskiej. Książę Świętopełk był najwybitniejszym władcą z dynastii Sobiesławiców. Potrafił osiągnąć i obronić niezawisłość swojego księstwa oraz przyczynić się do jego rozwoju. Był też pierwszym z polskich władców dzielnicowych, który musiał toczyć ciężkie boje z zakonem krzyżackim. Szczątki kaszubskiego księcia spoczęły w Katedrze Oliwskiej.

Miejsca

Opinie (177) 5 zablokowanych

  • To nie w Wejherowie, Kartuzach czy Gdyni żyje najwięcej Kaszubów (sic!!!)

    -to w Gdańsku -ponad 20 tysięcy

    • 4 5

  • Tak poza wszystkim (4)

    To co kaszuby maja wspolnego z Gdanskiem? Niech se takie pomniki w Koscierzynie stawiaja, albo w Starej Kiszewie. Gdansk ma tyle wspolnego z Kaszubami co Warszawa, albo Madryt.

    • 8 15

    • Zaraz się dowiemy żę nazwy ulic mają być w ich dialektcie.

      • 1 4

    • A gdzie pan się uczył? (1)

      Że nie wie Pan, że Gdańsk leży na ziemi Kaszubów. Myśli Pan, że nasze miasto to wyspa na wodach oceanu? To że przez lata językiem mówionym był tu niemiecki, nie znacy, że miasto było niemieckie. Niech Pan się przejdzie ulicami Głównego i Starego Miasta i poogląda tablice pamiątkowe na wielu kamienicach. Zobaczy Pan, jaki był udział miejscowych - nie tylko Kaszubów, ale też Żuławian i Kociewiaków - w rozwoju życia tego miasta. Do szkoły niech Pan wraca, Szanowny Panie!!!

      • 7 4

      • do szkoły moja panno...

        Gdańsk leży na Kaszubach? nie , nie leży bądź może raczej nie bardzo...co nie umniejsza oczywiście wkładu Kaszubów w rozwój miasta ale takoż Żuławian , Kociewiaków,Niemców .Holendrów , Szkotów , Polaków i można by tak ciągnąć tę listę.
        za wikipedią "Miasto jest położone nad Zatoką Gdańską, u ujścia Motławy do Wisły. Gdańsk leży na Żuławach Wiślanych, nadbrzeżna jego cześć na Mierzei Wiślanej, a zachodnie jego krańce na Pobrzeżu Kaszubskim i Pojezierzu Kaszubskim. Położenie Gdańska w obrębie czterech odmiennych jednostek fizyczno-geograficznych..."
        a tak na marginesie to niezbyt kulturalne wytykac komuś braki w wykształceniu Szanowna Pani.

        • 1 2

    • przeczytaj

      przeczytaj se dwie książki Gerarda Labudy
      "Historia Kaszubów w dziejach Pomorza" i " Kaszubi i ich dzieje" tam jest wszystko opisane a Gdańska został założony w X wieku jako gród książąt pomorskich i nie pierdziel takich głupot.

      • 1 1

  • świadomość i wdzięczność (7)

    Założę się, że przynajmniej 95% Polaków nie wie kto to był ten Świętopełek. Z opisu, który widnieje w artykule, był to człowiek przynajmniej równie godny uhonorowania pomnikiem, co np. Kazimierz Jagiellończyk, Heweliusz, Gutenberg, Farenhait, dzieci koło dworca PKP, czy chłopczyk z blaszanym bębenkiem.
    Świetopełek poświęcił się dla budowania dobrobytu Pomorza i jest ze wszechmiar słuszne o nim pamiętać i czcić jego osobę szczególnie w Gdańsku.

    • 10 3

    • Mikuś jest google

      Świętopełk II Wielki (ur. przed 1195, zm. 11 stycznia 1266) – książę Pomorza Gdańskiego z dynastii Sobiesławiców, najstarszy syn Mściwoja I i księżniczki wielkopolskiej Zwinisławy, (zm. 4 września 1240, jej pochodzenie nie jest wyjaśnione, wskazuje się na 3 możliwości: mogła być córką lub siostrą księcia świeckiego Grzymisława, pochodzić z rodu namiestników sławieńskich lub z możnego rodu z okolic Gdańska).

      Po śmierci ojca, ok. 1219/1220, otrzymał od Leszka Białego godność namiestnika Pomorza Gdańskiego. W 1223 wraz z bratem Warcisławem wziął udział u boku Leszka Białego, jego brata Konrada mazowieckiego i innych książąt polskich w krucjacie przeciwko Prusom. Prawdopodobnie wówczas, lub nawet jeszcze wcześniej, przekazał swój gród Zantyr biskupowi pruskiemu Chrystianowi. Ok. 1225 (chronologia niejasna) przyłączył do Pomorza Gdańskiego ziemię słupską, z której wyparł załogi duńskie. Prawdopodobnie jeszcze przed śmiercią swego ojca związał się z Władysławem Odonicem. Siostra Odonica, Eufrozyna, została żoną Świętopełka, z kolei Odonic pojął za żonę Jadwigę – córkę Mściwoja I i siostrę Świętopełka. Ok. 1223 Świętopełk wraz z Odonicem rozpoczęli działania wojenne przeciwko panującemu w Wielkopolsce Władysławowi Laskonogiemu, zajmując stopniowo obszary pograniczne. Spowodowało to reakcję Leszka Białego, który zwołał w 1227 do Gąsawy (na terenie kontrolowanym przez Laskonogiego) ogólnopolski wiec książąt, przedstawicieli episkopatu i rycerstwa. Wiec został przerwany nagłym napadem Odonica wraz posiłkami pomorskimi. Leszek Biały zginął, a książę wrocławski Henryk I Brodaty został ciężko ranny. Najstarsze źródła przypisują odpowiedzialność za tę zbrodnię Władysławowi Odonicowi, ale jeszcze w ciągu XIII wieku - pojawia się opinia, że głównym winowajcą był Świętopełk. Jest możliwe, że wersja ta została rozpowszechniona przez źródła z terenu Wielkopolski w czasie, gdy dzielnicą tą rządzili synowie Odonica - Przemysł I i Bolesław Pobożny.

      • 2 0

    • (3)

      Po śmierci ojca, ok. 1219/1220, otrzymał od Leszka Białego godność namiestnika Pomorza Gdańskiego. W 1223 wraz z bratem Warcisławem wziął udział u boku Leszka Białego, jego brata Konrada mazowieckiego i innych książąt polskich w krucjacie przeciwko Prusom. Prawdopodobnie wówczas, lub nawet jeszcze wcześniej, przekazał swój gród Zantyr biskupowi pruskiemu Chrystianowi. Ok. 1225 (chronologia niejasna) przyłączył do Pomorza Gdańskiego ziemię słupską, z której wyparł załogi duńskie. Prawdopodobnie jeszcze przed śmiercią swego ojca związał się z Władysławem Odonicem. Siostra Odonica, Eufrozyna, została żoną Świętopełka, z kolei Odonic pojął za żonę Jadwigę – córkę Mściwoja I i siostrę Świętopełka. Ok. 1223 Świętopełk wraz z Odonicem rozpoczęli działania wojenne przeciwko panującemu w Wielkopolsce Władysławowi Laskonogiemu, zajmując stopniowo obszary pograniczne. Spowodowało to reakcję Leszka Białego, który zwołał w 1227 do Gąsawy (na terenie kontrolowanym przez Laskonogiego) ogólnopolski wiec książąt, przedstawicieli episkopatu i rycerstwa. Wiec został przerwany nagłym napadem Odonica wraz posiłkami pomorskimi. Leszek Biały zginął, a książę wrocławski Henryk I Brodaty został ciężko ranny. Najstarsze źródła przypisują odpowiedzialność za tę zbrodnię Władysławowi Odonicowi, ale jeszcze w ciągu XIII wieku - pojawia się opinia, że głównym winowajcą był Świętopełk. Jest możliwe, że wersja ta została rozpowszechniona przez źródła z terenu Wielkopolski w czasie, gdy dzielnicą tą rządzili synowie Odonica - Przemysł I i Bolesław Pobożny.

      • 1 0

      • ja - google (2)

        Jak myślisz, jaki jest odsetek osób które zadały sobie trud sprawdzenia takiej informacji, choćby w google, czy encyklopedii? Najpierw do człowieka musi dotrzeć świadomość, że coś było lub jest. Później można zgłębiać swoją wiedzę.

        • 1 0

        • Masz rację ludzie są leniwi. (1)

          Jeszcze jedno nie wszystkie informacje znalezione w sieci są prawdziwe więc proponuję szukać w wielu miejscach i porównać.

          • 1 0

          • ja sobie zadałem i to wbrew części nautów jak niejaka czeżetka ośmiewająca "gugle"

            dla mnie jest to i źródło wiedzy i potwierdzenie tego co sam już wiem

            • 1 0

    • Zgodnie z tym co piszesz wystarczy nazwać ulice imieniem Świętopełka (1)

      Tyle samo ludzi zachęci to do interesowania sie historią co jego pomnik - a wychodzi taniej.

      • 0 3

      • Taka ulica jest już na Przymorzu, podobnie jak kilku innych książąt wschodniopomorskich...

        • 0 0

  • o Kaszubach (1)

    Nie jestem Kaszubem z pochodzenia, ale mieszkam w Trójmieście i korzystam z dobrodziejstw jakie powstały w dużej mierze dzięki zaangażowaniu Kaszubów, za co ich szanuję. Poza tym, czy Kaszub, czy Warmiak, Mazowszanin, Małopolanin, Kurp, Ślązak czy Góral itp. - co za różnica? Jesteśmy wszyscy Polakami, więc się szanujmy, bo nikt inny nas nie uszanuje.

    Pamiętajcie o tym, zanim bez sensu zaczniecie bić pianę na forum publicznym.

    • 12 3

    • o kaszubach

      koles ci inni to placy - kaszubi nie. zawsze wlazili w dupe tym co tu rzadzili.

      • 0 1

  • POMNIKOFOBIA (1)

    szkoda, ze to z moich podatków ( z dzialalnosci place wysokie podatki),

    a miasto Gdañsk takie zaniedbane...

    Szkoda, ze autorka nie doszkolona z historii , który z książąt naprawdę używał

    tytułu wódz lub książę Kaszubów....a który "książę" Pomorza ...

    i nie odróżnia Pomorza Gdañskiego od Pomorza Zachodniego...........

    • 2 5

    • Do Kamy

      W artykule czytamy, że fundatorem pomnika jest Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, a miasto Gdańsk ze swych środków uporządkuje teren w miejscu pomnika. Twoje (moje, nasze) podatki pójdą więc na uporządkowanie zaniedbanego terenu w środku Starego Miasta. Parę lat temu były plany zabudowy tego skweru kamienicami, na szczęście zrezygnowano z nich. Teraz jest szansa na zadbany teren zielony. Wyżywajmy się na naszych wladzach, ale w sposób uzasadniony. Co do tytułu "Księcia Kaszubów" ja czytam to w ten sposób, że Światopełk był postacią stawianą na piedestał przez XIX-wiecznych Kaszubów, i przez obecnych (a nie XII wiecznych, których oczywiście wówczas na naszym terenie nie było). Nie ma więc tu potrzeby kwestionować to określenie.

      • 3 0

  • Nauczcie sie mówic: KASZUBA !!! a nie KASZUB (4)

    ZAbieracie zdanie, a

    nie wiecie nawet jak sie nazywa w jez.polskim mieszkaniec Kaszub

    KASZUBA !

    • 5 2

    • (3)

      kaszuby zawsze beda kaszubami z czarnymi podniebieniami

      • 2 4

      • ale zawsze beda mieszkac u SIEBIE na Kaszubach, (2)

        • 3 0

        • p polaczki zawsze beda mieszkac U KASZUBOW W GDANSKU (1)

          Jak cos sie nie podoba polaczkom, to wracajcie do siebie za Bug,

          • 2 5

          • Jak wiesz z że jesteś dziadem zabuskim to sam tam sobie wracaj.

            • 1 0

  • (1)

    bo pieniedzy jest za duzo. no to postawmy pomnik. a kiedy bedzie pomnik adamowicza? lub fontanna z cieplym budyniem

    • 4 0

    • już niedługo wybory więc wkrótce spodziewaj się fontanny z cieplym lepkim budyniem :)

      • 1 0

  • W Danzig powinin być pomnik A. Hitler und A. Forster (2)

    To som honorowy danziger!

    • 3 5

    • Opinia została zablokowana przez moderatora

    • ty

      jedyne co masz to zajoba wielkiego jak twoja rzesza du duetscher penner.

      • 0 0

  • POlacy kochaja

    rocznice, rocznice rocznic, pomniki, a nie zauważają chorego sąsiada,któremu potrzebna pomoc...
    ot, puste incjatywy,a to kolejna!

    • 1 3

  • Gratulacje dla Pana Wawrzyńca Sampa!

    Bardzo ładny projekt pomnika...

    • 6 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane