• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Najdokładniejszy mechaniczny zegar odmierza czas w Gdańsku

Katarzyna Moritz
30 czerwca 2011 (artykuł sprzed 12 lat) 
W polu grawitacyjnym w matce Ziemi jest ukryty czas. Zrodziło się pytanie, jak go wyciągnąć? - przyznaje  Grzegorz Szychliński, wynalazca zegara. W polu grawitacyjnym w matce Ziemi jest ukryty czas. Zrodziło się pytanie, jak go wyciągnąć? - przyznaje  Grzegorz Szychliński, wynalazca zegara.

Od teraz gdańszczanie mogą regulować swoje zegarki, udając się do Baszty na Zamurzu przy placu Kobzdeja. W środę zaprezentowano tam grawitacyjny zegar Hevelius 2011, najdokładniejszy zegar mechaniczny na świecie.



Zegar jest prezentowany w potrójnie szklonej gablocie, która ma za zadanie utrzymać stałą temperaturę i ciśnienie. Zegar jest prezentowany w potrójnie szklonej gablocie, która ma za zadanie utrzymać stałą temperaturę i ciśnienie.
Gdańsk kontynuuje dzieła Jena Heweliusza, który był nie tylko wielkim astronomem i piwowarem, ale stworzył też bardzo dokładny zegar wahadłowy. Opierał się przy tym na teorii Galileusza, który zauważył, że wahadło puszczone swobodnie w ruch zatacza te same okresy.

W Gdańsku powstał właśnie najdokładniejszy zegar mechaniczny na świecie, który bazuje na tym samym mechanizmie. Model działa w oparciu o właściwości pola grawitacyjnego i w efekcie mierzy czas z dokładnością do kilku mikrosekund na dobę, czym bije wszystkie dotychczasowe rekordy (choć - przyznajmy - daleko mu do dokładności zegarów atomowych).

- Trudno będzie wyregulować swoje zegarki z dokładnością 20 mikrosekund, to jest poza naszą percepcją - zastrzega pomysłodawca i konstruktor zegara, dr Grzegorz Szychliński, zastępca dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Gdańska w Muzeum Zegarów Wieżowych.

Jak skonstruowany jest i jak działa zegar? Ma około 1,5 metra wysokości, jego obudowa to szklana, próżniowa tuleja. Licznik, czyli tarcza zegara, stoi obok gabloty i jest nim zwykły ekran monitora komputera.

We wnętrzu szklanej rury, na pręcie wykonanym ze stopu stali i niklu, który najmniej poddaje się zmianom temperatury, wisi ciężarek o masie 10 kg. Wewnątrz szafki o potrójnych szybach utrzymywana jest temperatura o dokładności jednej dziesiątej stopnia, a w rurze ciśnienie jednej dziesiątej Pascala, to jest 10 tys. razy mniej niż powietrze które nas otacza. Wszystko po to, by uchronić mechanizm od zmian ciśnienia z zewnątrz.

Czy często sprawdzasz czas?

- W małej, przezroczystej rureczce z boku "czyha" kuleczka łożyskowa o średnicy 10 milimetrów i masie 4 gramów. Raz na 10 minut zamek elektromagnetyczny zwalnia ją, ona opada 50 milimetrów w dół, odskakuje od ściętej powierzchni, daje pstryczka wahadłu, potem wpada do lejka i wraca na miejsce. Mała fotokomórka zlicza impulsy. To wszystko, to jest takie proste - opowiada konstruktor. Zegar zasila prąd stały o napięciu 12 woltów, ale może też pracować przez tydzień na baterii.

To nie ostatnie słowo gdańskiego konstruktora, jeśli chodzi o zegary. W październiku zaprezentuje on jedyny na świecie zegar pulsarowy, który stanie w kościele św. Katarzyny. O wynalazku pisaliśmy w artykule: Najdokładniejszy czas na świecie będzie tylko w Gdańsku.

W uroczystej inauguracji zegara grawitacyjnego uczestniczyli też przedstawiciele British Horological Institute, najstarszej na świecie instytucji oficjalnie reprezentującej przemysł zegarmistrzowski w Wielkiej Brytanii, minister Katarzyna Hall i władze Gdańska.

Do końca tego tygodnia zegar można oglądać w godz. od 11 do 16 w Baszcie na Zamurzu przy placu Kobzdeja zobacz na mapie Gdańska.

Opinie (69) 9 zablokowanych

  • ja regulację zegarka robię w oparciu o jadące tramwaje (5)

    wykonując algorytm częstotliwości ich przyjazdów mnożąc przez całkę różniczki przyjazdów skm-ek

    • 103 9

    • ja tak kalendarz ustawiam w telefonie ale wzoruje sie na TLK, zegarek dobrze mi chodzi, ostatnio nawet sie rozmnożył:)

      • 5 1

    • A w twojej głowie (1)

      "czyha" kuleczka łożyskowa o średnicy 10 milimetrów i masie 4 gramów. Raz na 10 minut zamek elektromagnetyczny zwalnia ją, ona opada 50 milimetrów w dół, odskakuje od ściętej powierzchni, daje pstryczka wahadłu, potem wpada do lejka i wraca na miejsce. Co absolutnie nie zwiększa twojego ilorazu inteligencji...

      • 9 8

      • za to ten sam mechaniz w Twojej głowie

        zniweczył wszystko co tam było

        • 6 3

    • Tylko po co ta

      całka różniczki? :P

      • 6 2

    • SUPER! BEDZIEMY DOKLADNIE WIEDZIELI ZA ILE CZASU TEN RZAD DOSTANIE KOPA W D...E
      NA ZALACZONYM OBRAZKU PANI HALL, KOLEJNA NIEODPOWIEDZIALNA CHOCIAZBY ZA MATURY 2011!!
      GESI BY PASLA BO KROW NIE UPILNOWALABY

      • 2 0

  • ja robię regulację swojego zegarka w/g punktualności rozpoczynania pracy przez lekarzy w przychodni;/ (2)

    • 49 4

    • Dobreee

      Wczoraj byłem umówiony jako pierwszy pacjent na 10:30, lekarz spóźniła się do pracy 65min bo jak słyszałem jej rozmowę w rejestracji były korki. Ale przyszło mi jeszcze poczekać niestety, gdyż zaczęła od robienia sobie kawy, a później okazało się, że na 10:30 jest przede mną jeszcze jeden pacjent. W rejestracji wytłumaczono mi, że Pani lekarz go sobie dopisała... Więc ogólnie musiałem czekać 1,5 godziny, a wizyta trwała 5 minut:)

      • 22 0

    • a ja wg rozkładu PKP

      • 0 0

  • Byle nie rególowac wg. tej kobiety hall (3)

    Bo tak jak cała jej działalnośc, zegar bedzie przereklamowany. kobieta likwidujaca polskie szkolnictwo nie powinna brać udziału w takich uroczystosciach.

    • 37 5

    • Oto prawdziwy głos polskiego szkolnictwa :) (2)

      Prosimy nie "rególować" odbiorników :)

      • 2 2

      • to jest skutek zamykania szkół (1)

        • 5 0

        • nie, to jest skutek bolu i nadziei

          • 1 0

  • Uciekajacy czas i uciekajace życie. (5)

    Tak jak każdy zegar ten pokazuje przemijający czas. Czas zmarnowany i stracony przez ostatnie 21 lat dla Gdańska. Czy musi być az tak dokładny ?

    • 29 11

    • A może to zegar odliczajacy koniec platformy? (4)

      Koniec propagandy, socjotechniki i obiecywanych a nie spełnionych cudów ?

      • 10 9

      • A może odlicza czas do końca wypisywania głupich komentarzy w trojmiasto.pl?

        • 14 6

      • koniec PO, ale początek rządu nacjonalistów i ksenofobów? (2)

        chcesz żeby mały homofob rządziłkkrajem - on nienawidzi Gdańska, zrówna to miasto z ziemią tak samo jak zrobił inny nacjonalista z Warszawą

        • 1 8

        • A koledzy zapomnieli o podobno istniejacej demokracji i wolnosci słowa?

          Każdy ma prawo do własnych opini. Dlaczego zwolennicy i członkowie opcji rzadowej zabraniają tego prawa innym? Sami są jak widac z ich wypowiedzi homofobami, nacjonalistami i bolszewikami bo to własnie on zabraniali i karali tych którzy mieli inne zdanie niz oni.

          • 5 2

        • homofobie to masz chlopie w szpitalu psychiatrycznym z ktorego uciekles :)

          • 3 1

  • kampanię wyborczą czas zacząć

    teraz relacja z byle jakiego zdarzenia upstrzona zostanie fotkami z facjatami polityków. pewnie na jesieni w inauguracji tego drugiego zegara uczestniczyć będzie niejaki Sławomir Nowak

    • 12 4

  • Wszystkie opinie to sarkazm i narzekanie... (1)

    A ja tam po prostu się cieszę że znowu mamy coś najlepsze na świecie.Że możemy czymś przed światem błysnąć. Brawo!.

    • 25 9

    • chcesz się pocieszyć bardziej?

      mamy najbardziej przyjebanych internautów we wszechświecie.

      • 2 1

  • co 10 minut.... (4)

    Co odmierza czas uruchamiający zamek elektromagnetyczny?

    • 20 1

    • To nieistotne. Chodzi o podtrzymanie ruchu wahadła, żeby się nie zatrzymało. Energia tej kulki prawdopodobnie nie ma wpływu na fazę ruchów wahadła, ale obstawiam, że impulsy wypuszczające kulkę zsynchronizowane są z samym wahadłem.

      • 1 1

    • (1)

      Ja bym przyczepił się do czego innego a konkretnie uważam, że nazwanie zegara mechanicznym jest pewnym nadużyciem w sytuacji kiedy mechaniczny jest praktycznie tylko generator postawy czasu a układ odczytujący jego pozycję, zliczający impulsy, itd. - już nie.

      • 6 1

      • A tak już gadając sam z sobą... ;-) W zasadzie równie mechaniczny jest elektroniczny (sic) zegarek na rękę, w którym czas odmierza kwarc - elektromechaniczny "kamerton" w skali mikro.

        Niemniej ciekawa instalacja artystyczna - bo tak bym to urządzenie nazwał.

        • 3 0

    • Sam zegar, licznik odmierza zadaną liczbę oscylacji i zwlania na ok. 0,5 s rygiel elektromagnesu

      • 0 0

  • 1 bar = 10000 Pa (1)

    • 3 3

    • Do podstawówki!

      Ja pier... Szkoda słów. Redaktor kalosz, a czytelnicy gumiaki. 1 atm to ok 1013 hPa == 101300 Pa więc jednemu Barowi to daleko do 10.000, bo ma 100.000 Pa.
      Skoro jest 10.000 razy mniejsze ciśnienie w tej rurze, to znaczy, że jest tam ok. 0,1 hPa czyli 10 Pa.

      Za błędy rzeczowe powinno się karać mandatami!

      • 0 0

  • 1 bar = 100000 Pa

    Jedna dziesiata Pa jest
    jedna milionowa Bar`a

    • 9 1

  • (3)

    "a w rurze ciśnienie jednej dziesiątej Pascala, to jest 10 tys. razy mniej niż powietrze które nas otacza. "

    Litości!

    • 7 3

    • Nie do końca kumam, wiec nie bijcie...Pytam grzecznie :-) (1)

      Jeżeli średnio przyjąć że jedna atm. to ok 100.000 paskali. Jeżeli w rurze jest próżnia, czyli -1atm. To nie jest właśnie tak jak napisane? "...to jest 10 tys. razy mniej niż powietrze które nas otacza. "

      • 0 1

      • Heh,

        powiedz, że żartujesz! 4x przeczytałem twój post, bo nie mogłem zrozumieć Twojego toku rozumowania, teraz chyba wiem co masz na myśli, stary weź poczytaj sobie podręcznik z fizyki do gimnazjum :)

        • 1 0

    • w kwestii formalnej

      na zewnątrz 1000 hPa = 1000 * 100 Pa = 100,000 Pa
      wewnątrz 0,1 Pa
      100,000 Pa / 0,1 Pa = 1 mln
      odpowiedź : milion razy mniejsze

      ... ale kto by się czepiał , ważne że mniejsze i już

      • 6 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane