• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Największe prace archeologiczne na Westerplatte od końca wojny

Rafał Borowski
24 października 2016 (artykuł sprzed 7 lat) 

Zobacz efekty pracy archeologów na Westerplatte


Odsłonięte fundamenty, a między nimi amunicja, magazynki, guziki, monety czy fajki. Na Westerplatte trwają właśnie prace wykopaliskowe, podczas których odsłonięto i przeszukano pozostałości polskiej willi oficerskiej zobacz na mapie Gdańska, rozebranej przez Niemców wkrótce po zdobyciu półwyspu we wrześniu 1939 roku. To pierwsze tak poważne badania archeologiczne na terenie dawnej Wojskowej Składnicy Tranzytowej od zakończenia II wojny światowej. Zakończenie ich ostatniego etapu jest przewidziane na 2019 rok.



Czy willa oficerska oraz inne ważne obiekty na Westerplatte powinny zostać zrekonstruowane?

W sobotnie przedpołudnie władze Muzeum Westerplatte i Wojny Obronnej 1939 zaprosiły wiceministra kultury Jarosława Sellina oraz przedstawicieli mediów na prezentację wyników badań archeologicznych, które rozpoczęły się w połowie ubiegłego tygodnia. Ich celem było odnalezienie i zinwentaryzowanie reliktów willi oficerskiej zobacz na mapie Gdańska, która znajdowała się w miejscu, obok którego tuż po wojnie założono Cmentarz Poległych Obrońców Westerplatte.

Dziesiątki różnego rodzaju przedmiotów

Na podstawie zachowanych planów polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej archeologom udało się precyzyjnie ustalić jej lokalizację, a następnie w całości odkopać fundamenty. Podczas zdejmowania kolejnych warstw ziemi odnaleziono dziesiątki artefaktów, które niegdyś służyły stacjonującym tu polskim żołnierzom, np. monety, metalowe guziki, magazynki karabinowe, dziesiątki sztuk amunicji, a nawet resztki kościanej szczoteczki do zębów.

Odnaleziono również metalowe okno z resztkami zbrojonego szkła, które znajdowało się w pobliskiej wartowni nr 5. Ten budynek znajdował się tuż obok willi oficerskiej i został zniszczony w wyniku nalotu 2 września 1939 roku. Jego fundamenty znajdują się pod brukowanym placem wokół wspomnianego wcześniej cmentarza westerplatczyków. Co ciekawe, w okiennej szybie do dziś tkwi zatopiony odłamek bomby lotniczej, która zniszczyła wartownię nr 5 i spowodowała śmierć jej załogi.

Z wykopu wydobyto też przedmioty, które nie pochodziły z okresu walk we wrześniu 1939 roku. Jednym z nich jest pochodząca z okresu wojen napoleońskich kula muszkietowa.

Willa, w której mieszkał mjr Sucharski

Willa oficerska była budynkiem zaprojektowanym w stylu eklektycznym i wymurowanym z cegły. Składała się z trzech kondygnacji: parteru, I piętra oraz dość przestronnego poddasza krytego mansardowym dachem. Do dziś zachowało się całkiem sporo zdjęć, na których można podziwiać jej elewację. Niestety, brakuje fotografii, na których zostały utrwalone wnętrza przestronnej willi.

- To są bardzo ważne relikty. Mówimy przecież o obiekcie, który był miejscem szczególnym na mapie Wojskowej Składnicy Tranzytowej oraz pojawia się w niemal wszystkich relacjach westerplatczyków. To był obiekt kwaterunkowy dla oficerów składnicy. To tutaj mjr Sucharski napisał w nocy z 31 sierpnia na 1 września ostatni list przed atakiem Niemców. To tutaj Niemcy udali się po słynną szablę Sucharskiego, aby uwiecznić ją potem na zdjęciach z dnia kapitulacji - mówi Mariusz Wójtowicz-Podhorski, dyrektor Muzeum Westerplatte i Wojny Obronnej 1939.
Willa oficerska na Westerplatte wkrótce po zakończeniu walk we wrześniu 1939 roku. Willa oficerska na Westerplatte wkrótce po zakończeniu walk we wrześniu 1939 roku.
Rozbiórkowe cegły przeznaczono na rozbudowę obozu Stutthof

Willa została wybudowana w czasach, gdy półwysep Westerplatte pełnił funkcję miejskiego kąpieliska, a więc jeszcze przed wybuchem I wojny światowej. Po zlikwidowaniu kurortu i utworzeniu na jego terenie Wojskowej Składnicy Tranzytowej willa została zaadaptowana na kwaterę pełniących tu służbę polskich oficerów.

Choć budynek przetrwał obronę Westerplatte w dość dobrym stanie, Niemcy postanowili ze względów propagandowych rozebrać go do fundamentów. Prace rozbiórkowe zostały przeprowadzone na przełomie 1939 i 1940 roku rękami więźniów obozu koncentracyjnego Stutthof. Co ciekawe, odzyskany w ten sposób budulec, czyli tysiące cegieł, został przetransportowany do tego właśnie obozu, gdzie posłużył do jego rozbudowy.

Wykopaliska obejmą cały teren pola bitwy

To pierwsze tak wnikliwe badania wykopaliskowe, jakie są prowadzone na półwyspie Westerplatte od zakończenia II wojny światowej. Odsłonięcie fundamentów willi oficerskiej było dopiero ich pierwszym etapem. Pozostałe będą trwać ponad trzy lata.

- Warto podkreślić, że od 1945 roku nikt nie prowadził tutaj tak szeroko zakrojonych badań archeologicznych. Wprawdzie prowadziliśmy badania w latach 2006-2007, ale w porównaniu do tego, co robimy teraz, ich wymiar był niezwykle skromny. To jest dopiero pierwszy etap badań archeologicznych, który będziemy kontynuować wiosną przyszłego roku. Natomiast do końca 2019 roku planujemy przebadać cały teren pomnika, jakim jest pole walki na Westerplatte we wrześniu 1939 roku - zapewnia Wójtowicz-Podhorski.
Archeolodzy wciąż mogą natrafić na ludzkie szczątki

Historycy przewidują, że podczas prac wykopaliskowych mogą zostać odnalezione ludzkie szkielety. Warto jednak pamiętać, że wcale nie muszą one należeć do uczestników walk we wrześniu 1939 roku, ale np. do żołnierzy poległych podczas niemiecko-radzieckich walk o Westerplatte pod koniec II wojny światowej.

- Istnieje prawdopodobieństwo, że na półwyspie Westerplatte wciąż zalegają nieujawnione szczątki polskich żołnierzy, którzy bohatersko bronili go we wrześniu 1939 roku. Miejscem, gdzie możemy spodziewać się takich odkryć, jest np. teren wartowni nr 5. Pamiętajmy jednak, że Westerplatte to teren wielu potyczek i bitew, więc bardziej prawdopodobne jest natknięcie się na szczątki niemieckich żołnierzy poległych tu w 1945 roku czy żołnierzy poległych w okresie wojen napoleońskich - wyjaśnia dyrektor.
Fundamenty willi oficerskiej znajdują się tuż obok cmentarzyka ze szczątkami westerplatczyków. Fundamenty willi oficerskiej znajdują się tuż obok cmentarzyka ze szczątkami westerplatczyków.

Plany rekonstrukcji willi i innych obiektów

Co stanie się z pozostałościami willi oficerskiej, a także pozostałościami innych obiektów? Choć bezpośrednio po zakończeniu badań zostaną zasypane ziemią, władze Muzeum Westerplatte i Wojny Obronnej 1939 planują odbudować wiele nieistniejących budynków i przystosować je do celów wystawienniczych. Natomiast relikty tych budynków, które nie zostaną odbudowane, zostaną prawdopodobnie upamiętnione w formie oznaczenia ich obrysu na powierzchni gruntu.

- O tym zadecyduje zwołana komisja konserwatorska. Nie ukrywam, że docelowo myślimy o rekonstrukcji tego obiektu, jak i wielu innych obiektów dawnej Wojskowej Składnicy Tranzytowej i zaadaptowaniu ich na potrzeby muzeum. Ale to praca na wiele lat, której na pewno nie uda nam się zrealizować do 2019 roku. Kolejnym szczególnie wartym zrekonstruowania obiektem są koszary. O ich odbudowie marzyli obrońcy Westerplatte, którzy chcieli, aby właśnie tam była siedziba muzeum. To był jeden z najpiękniejszych budynków koszarowych w Polsce i jeden z nowocześniejszych w Europie. Jego odbudowa miałaby niezwykle symboliczny wymiar. Uważam, że odbudowa koszar, jak i np. Pałacu Saskiego w Warszawie, byłaby symbolicznym zatarciem skutków II wojny światowej - zapewnia Podhorski.
Remont i adaptacja istniejących budowli

Rekonstrukcja nieistniejących budynków to tylko część szerszej wizji, zgodnie z którą władze muzeum chcą zagospodarować teren byłej Wojskowej Składnicy Tranzytowej. Kolejną kwestią jest remont i adaptacja tych budowli, które przetrwały do czasów współczesnych. W planach jest również udostępnienie muzeum przez cały rok oraz otoczenie jego terenu ogrodzeniem, aby uchronić go przed wizytami wandali.

- Pamiętajmy, że są obiekty, które wciąż istnieją, jak np. wartownia nr 4, elektrownia, magazyny amunicyjne czy budynek zawiadowcy stacji, w którym został ranny pierwszy polski żołnierz. Już teraz można by przystosować je do całorocznych celów ekspozycyjnych. Westerplatte wymaga wielu zmian - przekonuje Wójtowicz-Podhorski. - To przykre, że np. dawna wartownia nr 3, gdzie z kolei poległ pierwszy żołnierz, funkcjonuje obecnie jako dziki szalet. Przykre jest, że w miejscach, gdzie trwały zacięte walki i ginęli Polacy, znajdują się parkingi. Mur z bramą składnicy wprawdzie został zrekonstruowany, ale tory nie biegną w pierwotnym miejscu, bo zostały przeniesione w 1945 roku. To wszystko trzeba zmienić - kończy.

Miejsca

Opinie (141) 4 zablokowane

  • Władze Gdańska nie dbają o Westerplatte ponieważ nie są zainteresowani naprawieniem deptaku po zimowych sztormach

    Wolą aby turyści zobaczyli płot niż przespacerowali się deptakiem.

    • 2 0

  • Brawo (3)

    Świetna sprawa. Westerplatte może naprawdę przyciągać turystów! Są tam piękne tereny i można eksponować te artefakty. Powodzenia!

    • 23 4

    • ???

      "Naprawdę przyciągać turystow". Rily? A ja myślałem że przyciąga nieustannie czego dowodem w sezonie sznury autokarów i aut

      • 0 0

    • (1)

      A co, nie przyciąga? Tysiące zwiedzają Westerplatte.

      • 8 2

      • miliony, tryliony.

        • 2 1

  • Opinia do filmu

    Zobacz film Relikty willi oficerskiej na Westerplatte (2016 rok)

    opinie

    Archeolodzy szukajcie za cmentarzykiem jest plot jw.Za tym plotem w samym rogu kiedys znaleziono orzelka i kilka guzikow wasze wykopaliska koniecznie powinny isc w kierunku jw. Caly teren od wartowni nyr 4 w kierunku bramy do jw powinien byc przeszukany uwaga na niewybuchypowodzenia

    • 3 1

  • A TERAZ NA POWAŻNIE.

    Teren Westerplatte pięknieje z roku na rok. Bywam tam raz w roku. Westerplatte zmienia się na lepsze. I niech tak będzie dalej.
    To jak przebiega rewitalizacja terenu bitwy pozostawmy historykom.
    Moje osobiste spojrzenie: największe zmiany na półwyspie spowodowało usypanie kopca i postawienie pomnika. Po jego zbudowaniu Westerplatte nie da się zrekonstruować do stanu z 1939 roku.

    • 3 1

  • Westerplatte znowu jest polem bitwy muzealne pomiędzy PO i PiS...

    • 1 1

  • (30)

    Super może jakiś Polski czołg wykopią !

    • 15 61

    • Lepiej jakiś kaftan bezpieczeństwa! Jaki Polski czołg człowieku? (24)

      Mówią ze wtórny analfabetyzm to tragedia ale w tym przypadku to analfabetyzm debilny. Mała wzmianka o historii tego miejsca powinna wyjaśnić fakt ze tam żadnego Polskiego czołgu nigdy nie było.

      • 25 3

      • ale dziadek TfuSSka strzelal tylko w powietrze? (6)

        A pozostali Kaszubi grali w orkiestrze?

        • 11 19

        • (2)

          Tylko nie Kaszubi. Ci są za Polską!

          • 3 5

          • Kaszubi za Polska? (1)

            A kto Niemcom Polakow w 39 pokazywal I wydawal na smierc? Cyganie?

            • 3 2

            • No i jak tam

              tawariszcz, interniet u was charaszo?

              • 1 1

        • Józef (1)

          w necie jak wpiszecie józef T.... to są tam informację na jego temat, media czeskie i rosyjskie donoszą, że był żołnierzem ss i mordował naszych

          • 2 2

          • Józef

            Bełkot debila w amoku.

            • 1 0

        • Grali

          Do marsza bosym Antkom.

          • 2 2

      • (9)

        Ależ był, teraz jest w Lubuskiem.

        • 4 4

        • Niemcy mieli paliwa na 2 tygodnie (3)

          Gdyby nie rosjanie ktorzy bez wypowiedzenia wojny 17 wrzesnia zaczeli nas mordowac to pogonilibysmy ich do Berlina sami. A Markel dzis bylaby co najwyzej wojewoda zachodnio-zachodnio-pomorskiego

          • 9 14

          • weź tabletki (1)

            bo ci "patriotyzm" i polityka historyczna mózg uciska

            • 9 5

            • zdrastwuj tawariszcz

              Intierniet u was jest?

              • 0 2

          • no no

            Ale fajno to wymyśliłeś, a dowództwo generalne kierowało by operacją "rekonstrukcja" z Zaleszczyk, gdzie rezydowało od połowy września. Zuch z ciebie!

            • 2 1

        • niemcy mordercy (4)

          • 5 6

          • A ruskie? (3)

            Dobre

            • 5 5

            • Szwedy (1)

              To może Szwedy fajne? albo te, no Litwiny?

              • 1 2

              • zemścijmy się na Estonii a potem na Wyspach Owczych, jakieś haki na pewno się znajdą

                tak będzie, że nic nie będzie :)

                • 2 1

            • jeden ch

              • 4 2

      • NIe było?

        NIE było czołgu, to jak wygraliśmy?

        • 2 2

      • (3)

        Wiesz co to sarkazm i ironia?

        • 3 8

        • Sarkazm to wyzwolenie Westerplatte przez "Polski" czołg Rudy 102 (2)

          a ironia to fakt ze nawet Rudy był produkcji rosyjskiej. Teraz wiesz co to fakty?

          • 7 1

          • i geniusza Wajdy (1)

            Nasi Ulani atakowali szablami czolgi niemieckie na Westerplatte?

            • 7 3

            • Czwórkami szli

              • 2 2

      • co na to Petru?

        • 6 6

      • szwaby jakie cieniasy

        Gdybysmy mieli wiecej amunicji to do dzis by tam nie weszli. Tfuuu!

        • 9 6

    • Nasz (2)

      Nasz czołg, prasłowiański, który walczył pod Westerplatte

      • 8 5

      • na na Westerplatte (1)

        nie pod ty kaszubie kasajacy

        • 4 5

        • No jak to

          To Polacy nie wyzwolili Westerplatte?

          • 3 1

    • Niech szukają wychodka

      tam podobno kryją się dla archeologa same skarby

      • 4 0

    • uhm...T-68

      = T-34 ciągnie T-34....

      • 3 3

  • (3)

    Podejrzewam, źe wykopki na Westerplatte są akcją polityczną. Chęć wykazania się przy próbie idiotycznego pomysłu połączenia z Muzeum II Wojny Światowej.

    • 6 8

    • Źle podejrzewasz (2)

      Tym terenem wreszcie trzeba się zająć

      • 0 4

      • Ten teren "jeść nie woła"

        Można się nim zająć w dowolnym czasie, niekoniecznie w ramach rabunkowych wykopalisk na polityczne zamówienie.

        • 0 2

      • Dobrze podejrzewa

        Nie będzie Tusk pluł im w twarz.

        • 1 3

  • Błędy w artykule. (4)

    Szabla Sucharskiego okazała się szablą Dąbrowskiego. Budynek zawiadowcy stacji żołnierza rezerwisty Wojciecha Najsarka nie istnieje jak podano a przetrwały tylko jego fundamenty. Magazyny amunicyjne również istnieją tylko w postaci fundamentów. Dodam jeszcze że istnieje w niezmienionym stanie miejsce na tyłach Mewiego Szańca w którym siedzieli żołnierze pod strażą zaraz po kapitulacji. Dodatkowo w miejscu gdzie stoi bar żywiec zaraz za jego plecami wśród drzew stoi samotnie zapomniany przedwojenny słup energetyczny pięknie ostrzelany podczas wojny. O ostrzelanej osłonie z blachy falistej wzdłuż morza czy śladach zlikwidowanych nasypów nie wspomnę. Takich szczegółów godnych zachowania jest wiele tylko trzeba wiedzieć czego się szuka i gdzie.

    • 8 1

    • Pieknie ostrzelany podczas wojny (3)

      Wszystko w porzadku? Jedz sobie do syrii tam pieknie ostrzeliwane sa rozne rzeczy moze i ciebie by palneli bylo by jednego oszoloma mniej

      • 0 2

      • Czlonku. (2)

        Czlonku. Dziękuję u mnie w porządku. Artykuł był o pamiątkach wojennych. Ślady walk do takich moim zdaniem należą. Takie jest moje zdanie. Ludzie Twojego pokroju wyobrazili sobie teren bitwy Westerplatte jako wystrzyżony pod linijkę trawnik z kopczykiem jak babka z piasku. Moim zdaniem to błąd. I tym się różnimy. Co do "palnięcia" chciałem posłużyć się uważaj trudne słówko ripostą. Jednak po zerknięciu na Twój podpis, zaniechałem.

        • 3 1

        • Jakiego pokroju? (1)

          Moj nick swiadczy ze jestem czlonkiem pewnej organizacji... Po prostu uwazam ze troche zle dobrales slowa. Ostrzelany slup energetyczny u normalnych ludzi wywoluje groze, a nie pidniecenie i zachwyt.

          • 0 1

          • U pasjonata - i jedno i drugie. Zachwyt, jako cenne znalezisko i grozę przez swoją wymowę.

            • 1 0

  • Ot logika! (2)

    Na propozycje odbudowy Danzigerhofu, który NIE był zabytkiem, natychmiast podniósł się wrzask, że fałszowanie historii, że Karta Wenecka i czort wie jeszcze co.

    A to co - chce się ingerować w miejsce o niewątpliwie ogromnej wartości historycznej, przykryć zasłużone fundamenty tanią repliką z gazobetonu i nagle wszyscy na TAK? Chcemy tu Disneyland?

    Westerplatte to miejsce pamięci, ma działać na wyobraźnię i budzić refleksje, a nie wyglądać, jakby II Wojny nigdy nie było. Jak coś się zachowało w ziemi, wystarczy to odsłonić, zabezpieczyć i postawić tablicę: co tu kiedyś stało i kto i dlaczego to zburzył.

    • 7 2

    • Przecież tu chodzi o skansen dla przebierańców-rekonstruktorów, a nie o żadne miejsce pamięci.

      Będą pokazywać tam pozytywne strony wojny, a nie jakąś refleksję czy zadumę budzić.

      • 1 2

    • Bo to jest zacieranie sladow

      I mataczenue. Taka jesr polityka historyczna Rzeszy.

      • 0 0

  • ????

    na odbudowę powinni dać Niemcy , w końcu oni to rozwalili ,

    • 3 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane