• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Największy w Polsce radioteleskop powstanie z pomocą Politechniki Gdańskiej

Marzena Klimowicz-Sikorska
6 listopada 2012 (artykuł sprzed 11 lat) 
Radioteleskop, który powstanie w Borach Tucholskich, będzie większy od toruńskiego (na zdjęciu). Radioteleskop, który powstanie w Borach Tucholskich, będzie większy od toruńskiego (na zdjęciu).

W Borach Tucholskich powstanie trzeci co do wielkości na świecie radioteleskop - RT90+. Będzie kosztował od 350 do 400 mln. zł. Do 2018 r. powstanie siłami dziewięciu ośrodków naukowych i uczelni technicznych w Polsce, w tym Politechniki Gdańskiej.



Tak ma wyglądać najnowocześniejszy radioteleskop na świecie, który powstanie przy współpracy Politechniki Gdańskiej. Tak ma wyglądać najnowocześniejszy radioteleskop na świecie, który powstanie przy współpracy Politechniki Gdańskiej.
Nie poznaliśmy jeszcze dokładnie wszystkich zakątków własnej galaktyki, a tych do odkrycia czekają jeszcze miliardy. Kto wie, może w jednej z nich znajduje się planeta podobna do Ziemi i istoty podobne do nas? I kto wie, może jej odkrycie będzie zasługą naukowców z Politechniki Gdańskiej, która przystąpiła właśnie do projektu budowy najnowocześniejszego, trzeciego co do wielkości na świecie, radioteleskopu?

Dziewięć polskich uczelni i ośrodków naukowych, w tym PG, podpisało we wtorek porozumienie powołujące do życia konsorcjum, którego głównym celem jest budowa do 2018 r. jednego z największych radioteleskopów na świecie, o średnicy powyżej 90 m (gdyby powstał dzisiaj, byłby trzecim takim na świecie). Będzie on filarem powstającego właśnie Narodowego Centrum Radioastronomii i Inżynierii Kosmicznej (NCRIK). Ze względu na zakłócenia, jakie panują w mieście, radioteleskop powstanie w pobliżu miejscowości Dębowiec, w Borach Tucholskich.

- Korzyści dla polskiej nauki pojawią się już na etapie projektowania radioteleskopu - mówi prof. Andrzej Kus z UMK w Toruniu, dyrektor konsorcjum NCRIK. -Planujemy skonstruowanie instrumentu, który będzie pod względem technologicznym przewyższał te już istniejące. To ambitne zadanie chcemy zrealizować bazując na wiedzy i doświadczeniu polskich naukowców i techników. Osiągniemy zatem korzyści nie tylko w dziedzinie eksploracji kosmosu, ale także nauk ścisłych i technicznych, m.in.: optyki, mechaniki, mechatroniki czy budownictwa oraz transferu i przetwarzania danych. Poza tym, oprócz radioteleskopu powstaną obiekty towarzyszące z licznymi laboratoriami na Politechnice Gdańskiej i UMK w Toruniu.

Czy powinniśmy inwestować w badanie kosmosu?

RT90+, bo tak brzmi robocza nazwa przyszłego radioteleskopu, będzie kolejnym takim urządzeniem w Polsce. Pierwszy - o średnicy 32 m - znajduje się w miejscowości Piwnice pod Toruniem. Należy on do Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i jest częścią programu VLBI, czyli największej międzynarodowej sieci teleskopów. Bada ona rejony kosmosu niedostępne dla teleskopów optycznych. Dzięki temu, że od września tego roku Polska przystąpiła do Europejskiej Agencji Kosmicznej, będziemy mogli wybudować kolejny, o wiele silniejszy i dokładniejszy.

Po co nam taki teleskop? Bo nie stać nas na wystrzeliwanie rakiet na wzór francuskiej Arianne5, w przypadku której koszt jednego wystrzelenia wynosi ok. 300 mln. zł. A że od września tego roku Polska jest członkiem ESA, międzynarodowej organizacji zrzeszającej liderów w dziedzinie badania kosmosu, musimy gonić świat i naukę. Przynależność do ESA to nie tylko zobowiązania, ale i korzyści, również finansowe, bowiem część pieniędzy na budowę RT90+ (którego koszt waha się od od 350 do ok. 400 mln. zł) będzie pochodzić właśnie od tej organizacji.

Jednak nawet jeśli za pomocą radioteleskopu nie uda nam się znaleźć "obcych", Narodowe Centrum Radioastronomii i Inżynierii Kosmicznej, jako operator jednego z największych radioteleskopów na świecie, z pewnością przyciągnie naukowców z całego świata. Być może wówczas o ośrodku badawczym w Borach Tucholskich będzie się mówiło jak o jednostce o międzynarodowej randze w dziedzinie eksploracji kosmosu.

Makieta radioteleskopu wykonana przez Lecha Zuzańskiego.

Makieta radioteleskopu wykonana przez Lecha Zuzańskiego.
Projekt podzielony jest na dwa etapy. Pierwszy, którego realizacja rozpocznie się na początku 2013 roku, obejmuje przygotowania studiów wykonalności radioteleskopu i infrastruktury naukowej oraz pozyskanie finansowania. Na drugi etap, którego rozpoczęcie jest planowane na pierwszy kwartał 2015 roku, składa się budowa RT90+ i obiektów towarzyszących. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, pierwsze sygnały z kosmosu radioteleskop odbierze w 2017 lub 2018 roku.

- Eksploatacja RT90+ i eksploracja kosmosu pomogą zweryfikować i uprawomocnić teorie z różnych dziedzin nauk technicznych. Dlatego po zbudowaniu radioteleskopu powołamy do życia elitarną akademię w Gdańsku, w której będą się kształcili światowej klasy eksperci z dziedzin nauk podstawowych i stosowanych - mówi prof. Zbigniew Sikora z Politechniki Gdańskiej, zastępca dyrektora konsorcjum NCRIK. Akademia będzie wzorowana na francuskiej École Normale Supérieure w Paryżu.

W skład Konsorcjum "Narodowe Centrum Radioastronomii i Inżynierii Kosmicznej" wejdą:

Politechnika Gdańska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie, Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet Zielonogórski w Zielonej Górze, Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk Poznańskie Centrum Superkomputerowo - Sieciowe w Poznaniu, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy.

Miejsca

Opinie (84) 5 zablokowanych

  • moja opinia (3)

    To są wyrzucone pieniądze! Jedźcie do Piwnic pod Toruniem i zapytajcie osoby obsługujące tamtejszy radioteleskop, o co chodzi. Długość fali radiowej powoduje, że radioteleskop dorówna optycznemu teleskopowi, gdy ma średnicę co najmniej... kilkaset kilometrów. Jak to się rozwiązuje? Buduje się sieć radioteleskopów na całym kontynencie. Zatem, nasz wkład finansowy nie ma większego sensu, bo będziemy tylko DARCZYŃCĄ dla zachodnich badaczy...

    • 0 5

    • O ile nie odniosę się do sensu wypowiedzi

      o tyle do jej treści:

      "(1.1) kilkaset (również dla m.-os. w funkcji podmiotu kilkuset), kilkuset, kilkuset, m.-os. kilkuset / nm.-os. kilkaset, kilkuset, kilkuset"

      • 0 1

    • (1)

      skończyłem fizykę, i fale nie były moim ulubionym przedmiotem ale wg mnie to o czym piszesz to brednie nie fizyczne.
      A nawet jeśli ja się mylę - optyczne teleskopy na ziemi też mają ograniczenia, nawet się nie opłaca na ziemi kolejnych budować bo atmosfera przeszkadza. a Gigantyczne szkła i lustra są bardzo trudne to wystudzenia a potem transportu i montażu.

      • 0 1

      • ?

        czy naprawdę skończyłeś fizykę i nie wiesz jaką długość ma fala radiowa a jaką świetlna? Czego teraz uczą w szkołach?!

        • 1 0

  • Największy polski radioteleskop był w Psarach (32,5m średnicy), ale poszedł wraz z innymi

    radioteleskopami stacji satelitarnej TPSA "na żyletki", bo PRYWATNYM miłośnikom radioastronomii nie udało się zebrać kwoty, która dla Skarbu Państwa byłaby jak splunięcie. Obecnie największy polski radioteleskop ma 32m średnicy i stoi w Piwnicach pod Toruniem (największy radioteleskop w Europie Środkowo-Wschodniej).

    Największe obecnie radioteleskopy to:
    Arecibo (Puerto Rico) - średnica 305m (nieruchoma tarcza, ruchomy tylko promiennik)
    Effelsberg (Niemcy) - średnica 100m (ruchomy)
    Green Bank (USA) - średnica 100m (ruchomy; zbudowany po tym, jak wcześniejszy o średnicy 90,44m się zawalił)
    Zelenczukskaja (Fed. Rosyjska, Kaukaz) - ekwiwalent powierzchniowy średnicy 34m, ale ułożony z elementów 11,4 x 2m we fragment czaszy o średnicy 576m; nieruchome (omiata niebo wraz z obrotem Ziemi)

    Stąd wniosek, że ten polski byłby trzecim co do wielkości spójnej powierzchni w pełni ruchomym radioteleskopem (gdyby istniał dzisiaj).

    Istnieją jeszcze na świecie całe systemy interferometrów radiowych, czyli zespoły mniejszych radioteleskopów połączonych światłowodami z komputerem centralnym. Działają jak jeden wielki radioteleskop o średnicy równej odległości między skrajnymi czaszami i efektywnej powierzchni zbiorczej równej sumie powierzchni poszczególnych teleskopów (kto oglądał film "Kontakt" z Jodie Foster, wie o co chodzi). The Karl G. Jansky Very Large Array (VLA) w USA to zespół 27 radioteleskopów o efektywnej powierzchni porównywalnej z czaszą o średnicy ok. 130m.

    • 3 2

  • wspanialy projekt:)

    • 1 3

  • A czy na PG... (3)

    ktoś zajmuje się astronomią lub pokrewnym, że PG bierze w tym udział?

    • 3 0

    • ?

      Chyba nikt, ale jakie to ma znaczenie?

      • 1 0

    • Wynalazca biustonosza koniecznie musiał je nosić,

      a producent dildo musi je wszystkie osobiście testować?

      Radioteleskop to urządzenie techniczne i nie trzeba się znać na radioastronomii, aby zbudować porządny sprzęt obserwacyjny, tak jak nie trzeba znać się na histopatologii, aby zbudować porządny mikroskop.

      • 2 1

    • Tak, na PG maja astronomiczne pensje

      • 3 2

  • (3)

    Jeszcze nikt nie napisał, że lepiej wydać na nowe drogi?

    • 3 3

    • !

      Lepiej, ale łatwiej kasę wyciągać na niepotrzebne inwestycje...

      • 0 0

    • lepiej wydać na nowe drogi

      • 2 0

    • Lepiej jest remontować istniejące dziurawe,

      niż dodawać na listę utrzymania następne.

      • 0 0

  • :-)

    Nie mogę się już doczekać!

    • 0 2

  • Super teleskop!

    Po zbudowaniu takiego teleskopu kolejki do dentystów, rentgena, TK i na rezonans magnetyczny skrócą się kilkukrotnie! No i będziemy mogli odbierać sygnał radia maryja z innej galaktyki. Fajowo!

    • 2 2

  • HAARP-a lepiej by zbudowali

    • 0 1

  • nie mogę odnalezc (2)

    na google mapach tej miejscowości. proszę o współrzędne.

    • 0 1

    • wspolrzedne

      wpisz sobie miejscowosc OSIE, jakies 5 km na polnoc jest Dębowiec

      • 0 0

    • f

      53° 39 38 N, 18° 21 37 E

      • 0 0

  • Ten ma 300 metrów :) (3)

    http :// maps.google.pl/maps?q=radio+telescope&hl=pl&sll=18.344403,-66.75175&sspn=0.007088,0.009645&t=h&hq=radio+telescope&z=17

    • 1 1

    • lipa bo nie działa (1)

      • 0 0

      • wytnij spacje

        • 1 0

    • maps.google.pl/maps?q=radio+telescope&hl=pl&sll=18.344403,-66.75175&sspn=0.007088,0.009645&t=h&hq=radio+telescope&z=17

      • 1 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane