• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nie jesteśmy inni niż w Sierpniu '80

Michał Stąporek
31 sierpnia 2016 (artykuł sprzed 7 lat) 
Panuje przekonanie, że w sierpniu 1980 r. społeczeństwo polskie było zjednoczone, a dziś jest wyjątkowo rozbite. To mit - nie różnimy się pod tym względem od naszych rodaków sprzed 36 lat. Panuje przekonanie, że w sierpniu 1980 r. społeczeństwo polskie było zjednoczone, a dziś jest wyjątkowo rozbite. To mit - nie różnimy się pod tym względem od naszych rodaków sprzed 36 lat.

Prawdą jest, że więź łącząca Polaków jest na co dzień mało widoczna. Prawdą jest, że chętniej się dzielimy, niż jednoczymy. I prawdą jest, że gdy zdajemy sobie z tego sprawę, to przywołujemy ten mityczny Sierpień '80, gdy byliśmy zjednoczeni wokół spraw, które były dla nas najważniejsze.



Czy był(a)byś w stanie przywołać z pamięci któryś z postulatów Sierpnia '80?

Tyle tylko, że ten mit jest fałszywy.

Nie piszę tego, by podważyć osiągnięcia Sierpnia '80. Wręcz przeciwnie: uważam, że ruch, który się wtedy narodził, jest jednym z najważniejszych polskich osiągnięć, bo pozwolił bezkrwawo przeprowadzić kraj od ustroju totalitarnego do demokracji, w której sami decydujemy o swoim losie. Uważam jednak, że Polacy w roku 1980 nie byli inni ani lepsi, niż jesteśmy my, obywatele polscy, żyjący w połowie drugiej dekady XXI w.

30 sierpnia 1980 r., a więc na dzień przed podpisaniem porozumień sierpniowych w Gdańsku, w 28 województwach strajkowało 700 zakładów, w tym komunikacja miejska w 13 miastach. Pracę wstrzymało ponad 700 tysięcy pracowników.

To ogromna masa, praktycznie niewyobrażalna w dzisiejszych warunkach. Ona pokazuje, jak bardzo Polacy mieli dość ówczesnej władzy i sytuacji w kraju. Jeśli dodamy do tego, że w efekcie Sierpnia '80 powstał niezależny od rządu związek zawodowy "Solidarność", do którego zapisało się 10 mln osób, to możemy mieć wrażenie niezwykłej mobilizacji i jednomyślności społeczeństwa.

Co połączyło tych wszystkich ludzi? Mówią o tym oczekiwania strajkujących. Protesty zakończyły się podpisaniem deklaracji o spełnieniu przez rząd 21 postulatów. 14 z nich miało charakter ekonomiczny, zaś siedem - polityczny.

Wśród tych 14 domagano się m.in. łatwiejszego dostępu do mieszkań, poprawy w służbie zdrowia, podwyżek o 30 proc. (o 2 tys. zł, podczas gdy średnia płaca wynosiła 6 tys. zł), obniżenia wieku emerytalnego.
 
Czy więc dziś nie znalazłoby się 10 mln Polaków, którzy podpisaliby się pod takimi postulatami? Czy nadzieja na rozwiązanie problemów, które po 36 latach są równie dotkliwe jak w sierpniu 1980 r., nie zjednoczyłaby nas tak, jak tamtego lata?

Tablice z 21 postulatami Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego zawisły w sierpniu 1980 r. na głównej bramie Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Tablice z 21 postulatami Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego zawisły w sierpniu 1980 r. na głównej bramie Stoczni Gdańskiej im. Lenina.
O Międzyzakładowym Komitecie Strajkowym z Sierpnia '80 myślimy jak o wyrazicielu słusznych oczekiwań Polaków, którzy po prostu domagali się godnego życia w swoim kraju. Wtedy był to powód do jednoczenia się.
 
Gdy jednak dziś jakaś partia formułuje podobne postulaty, od razu zyskuje miano populistycznej. Dlatego teraz jest to powód do dzielenia się.
 
Pogódźmy się jednak z tym, że nawet w Sierpniu '80 nie wszyscy wspierali strajkujących. I nie chodzi tylko o tych, którzy stali wtedy tam, gdzie ZOMO.
 
700 tys. osób strajkujących wygląda imponująco, ale w latach 80. w Polsce było 17,5 mln miejsc pracy. Strajkował więc jeden na 25 pracowników.

10 mln członków "Solidarności" oznaczało, że do związku zapisał się co drugi pełnoletni Polak, ale pamiętajmy, że ta liczba dość szybko zaczęła spadać i w 1989 r. osiągnęła 1,5 mln.

Z kolei w apogeum swojej potęgi, a więc przed latem 1980 r., Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, która wówczas sprawowała w Polsce władzę, liczyła ponad 3 mln członków. Po zalegalizowaniu NSZZ "Solidarność" oraz wprowadzeniu stanu wojennego w 1981, z PZPR wystąpiło 850 tys. członków, ale wciąż pozostawało w niej ponad 2 mln osób.
 
Relacja między "zbuntowanymi" a "beneficjentami" władzy wynosiła 3, może 4 do 1. Pamiętajmy jednak, że oceniamy wyłącznie grupy zaangażowane politycznie. Choć 12 mln Polaków opowiedziało się jasno po którejś ze stron, to co najmniej drugie tyle dorosłych obywateli zachowywało w tej sprawie obojętność.
 
A teraz spróbujmy porównać te liczby z tymi, które opisują dzisiejszą sytuację w Polsce. To z wielu względów ryzykowne, można znaleźć wiele argumentów za tym, że takie porównanie jest w ogóle nieuprawnione. Ale pokuśmy się o nie, skoro tamte czasy są przedstawiane jako apogeum polskiej jedności, a obecne - jako szczyt konfliktu i rozbicia społecznego.
 
Zwycięzcy ostatnich wyborów uzyskali w nich 37,5 proc. głosów, czyli zdobyli uznanie w oczach 5,7 mln Polaków. Na pozostałe partie oddano ok. 9 mln głosów. Dziś, po 10 niezwykle burzliwych miesiącach, jakie minęły od wyborów, poparcie dla rządzących wynosi ok. 40 proc. Granica między "zadowolonymi" i "niezadowolonymi" przebiega więc znacznie bliżej naturalnej dla społeczeństw demokratycznych "połowy" (w krajach o ustabilizowanej demokracji większość wyborów kończy się właśnie takim wynikiem).

Czy to znaczy, że społeczeństwo jest bardziej skłócone niż wtedy, gdy dzieliło się w relacji 3,4 czy nawet 5:1? Nie, ponieważ dziś - nawet biorąc pod uwagę głębokie spory wśród zaangażowanych politycznie obywateli - różnice dotyczą mimo wszystko podobnej sfery wartości, podczas gdy 36 lat temu były one fundamentalne. Choć na gorąco odbieramy to inaczej, to z perspektywy Sierpnia '80 dziś dzielą nas detale. Pamiętajmy o tym.

Wydarzenia

Zobacz także

Opinie (176) 10 zablokowanych

  • pogonic nsdapis (14)

    bo pis = pzpr

    • 58 56

    • Jakiś oszołom jesteś, (8)

      pzpr dogadywało się z Bolkiem, i to tak, by nikt o tym nie wiedział, tylko Wachowski, zresztą sam Bolek przyznał że Wachowski to ubek, i wtedy nie miał z kim współpracować, dlatego był ten Wachowski. Nie wyciągnął wniosków, że wszyscy się od niego odwracali, bo ustawiał się z komunistami, bo tak nim kierował Wachowski.

      • 18 18

      • Popieram (7)

        PiS to partia faszystowska, przyjdzie jeszcze czas na rozliczenie reżimu faszystowskiego.
        PiS ma bojówki faszystowskie na stadionach, nieraz słyszałem na lechi przyśpiewkę, rudolf hess naszym wodzem jest.

        • 18 24

        • oczywiście ze PIS to V kolumna Putina (2)

          • 7 8

          • jakoś nie widzę żeby Kaczyński jeździł do Putina po wskazówki; (1)

            mógłbym o to podejrzewać najwyżej Korwina;
            ale KOD, PO, Tusk płaszczą się przed Merkelową i niemieckimi gazetami jak Gierek przed Breżniewem;

            • 4 1

            • Działania PiS osłabiają Polskę wewnątrz i na zewnątrz. Potrząsanie szabelką i sianie zamętu w UE przez nastawionych na zyskiwanie punktów w swoim betonowym elektoracie polityków PiS wbija kliny między Polskę a pozostałe Państwa. Rozpoczęcie i podsycanie konfliktów wewnętrznych odciąga uwagę opinii publicznej od spraw strategicznych. Osłabianie instytucji publicznych (sekowanie kompetentych i samodzielnych pracowników i zastępowanie ich miernymi ale wiernymi) osłabia Państwo Polskie.

              Jeśli to nie jest gra na korzyść Putina i Rosji to już nie wiem co nią jest.

              Oczywiście nie musi to być zamierzone i umyślne, ale krótkowzroczne działania PiS są na korzyść Rosji.

              • 0 0

        • Zeszyty na jutro spakowane? (3)

          • 18 14

          • Warto sie uczyć Pisiorze (2)

            A zmówiłeś już modlitwę do swojego małego zakompleksionego guru ?

            • 13 20

            • Masz coś do łysych?

              • 2 3

            • Nie mam żadnego guru, nigdy też nie oddałem głosu na PiS. Modlitw nie zmawiam, bo z wiarą też mi nie po drodze. Krótko mówiąc 3x kulą w płot.
              Z jednym natomiast z Tobą się zgodzę- uczyć się warto. Niemniej mieszanie Lechii, PiSu i Rudolfa Hessa zdaje się świadczyć o na tyle daleko posuniętej aberracji, że może ona być już nieodwracalna. Dlatego polecam Ci przynajmniej zaopatrzyć się w słownik poprawnej polszczyzny, bo aż oczy bolą.
              Mimo wszystko pozdrawiam.

              • 14 4

    • Trzon i żelazo - mózgu nie stwierdzono, u ciebie i POpapranych zaKODowanych. (1)

      • 3 6

      • r67uj

        ten to ma mózg... intelektualista że hej

        • 0 0

    • sam się pogoń jeleniu

      może trochę ci jakaś klapka otworzy i przestaniesz łykać propagandę

      • 1 0

    • Pogonić wszystkie świnie z wiejskiej!!!!

      to oni podzielili kraj prywatnie miedzy sobą wycierają nami gęby!Od 89r te same mordy oglądamy ile mozna???

      • 8 1

    • Z Kibolami w Polsce nikt nie wygrał.

      Matka Boska jest z nami!

      • 3 11

  • Domagali sie wolnej soboty bo niedziele były wolne teraz jest praca do 22i 7 dni w tygodniu!! (10)

    Nic nie zostało z postulatów i wszystko zostało zaprzepaszczone zlikwidowano zakłady pracy majątek rozkradziony przez urzędasów ,sprzedajnych polityków dla kolesiów polityków 90% milionerów w Polsce to złodzieje zostali bogaci przez kupno majątku publicznego za grosze i sprzedaniu go za miliony!!Wtedy ludzie byli biedni ,nikt niechodził po smietnikach szukać zywnosci jak to jest dzisiaj setki ludzi codziennie chodzi po śmietnikach w poszukiwaniu jedzenie!!

    • 89 26

    • (3)

      to prawda całe prawa pracownicze kolejne szajki rządzące od 1981 roku zlikwidowały

      • 23 7

      • punkt widzenia (2)

        Punkt widzenia zmienia sieod punktu siedzenia, ci, co napisali owe postulaty sami teraz zajmują wysokie stanowiska (bądź ich rodziny...) i zatrudniają na śmieciówkach, bez emerytur, bez wolnego, bez wolności. Niestety, a sami dzięki temu co zrobili - żyją na emeryturkach za nasze.

        • 22 2

        • masz rację w 100% (1)

          najlepiej to uświadamia zdjęcie Donalda jak walczył z wraz z solidarnością:
          na tle postulatów gdzie cieszy swa michę pozuje jak gwiazda playboya, a jak koryto mu odbiło co zrobił! jeden z postulatów sam złamał (wiek emerytalny)

          Ale co się przejmować największy emigrant będzie miał emeryturę z Brukseli, grunt że wszystkie kraje uni mu zapłacą a nie my!

          • 6 1

          • Najlepiej to obrazuje tłusty miś Bierecki z Pisowych SKOKów wyprowadzający zyski do Luksemburga, Piotr Duda z tych popłuczyn obecnie zwanych Solidarnością (zatrudniają pracowników w swoim ośrodku wczasowym na śmieciówkach a rodzina i znajomi Dudy korzystają z apartamentów VIP za "Bóg Zapłać").
            Ale tego w "niezależnych i niepokornych" gazetach opłacanych ze SKOKów i Spółek Skarbu Państwa nie przeczytasz.

            • 0 0

    • (4)

      Komuchom to było dobrze. Jak pokradli ludziom domy, pola i fabryki, to nazwali je majątkiem państwowym, a przy zwrocie tego mienia płaczą, że to ich okradają.

      • 7 11

      • P Darku po części masz racje (1)

        komuna okradła społeczeństwo z fabryk itd ale mały procent trafił do właścicieli te zrabowane zakłady pracy zostały sprzedane za grosze w obce rece po 89r.tylko po co???nie dość ze zostały sprzedane to je zamknięto,a ludzi wyrzucili na ulice!owszem dostali odprawy ale co dalej?gdzie maja znaleść nastepna robotę jesli jej nie ma!!

        • 17 4

        • Nie ma teraz?

          Czy nie bylo w latach 90?

          I mowimy o wiosce popegeerowskiej, czy Trojmiescie? W Trojmiescie pracy jest duzo.

          Owszem, moze sie okazac, ze ktos nie ma wystarczajaco wysokich dochod w porownaniu z tym, co by chcial miec. Moze jego praca jest nudna, albo brak perspektyw na awans. Jednak mowienie, ze pracy nie ma - dzis - to klamstwo.

          • 3 3

      • Coś bredzisz!! Które to zaklady ukradła i oddała za darmo??

        Tak komuniści zabrali ludziom majątki i nieruchomości ,ale fabryk to tu nie było najwyżej jakieś małe firemki bez większego znaczenia.Wszystko co zabrała komuna czy co zostało zbudowane po wojnie zostało po 89 roku rozdane za grosze cwaniakom którzy dorobili sie na tym fortun !!A najlepszym przykładem jest właśnie obecnie Warszawa gdzie za tereny zostały wypłacone odszkodowania 2 razy!!To jest właśnie przykład ze kolesiostwo urzędasów,polityków nadal istnieje!!

        • 8 0

      • zabrali

        Komuchy za darmo zabrały prywatnym, więc i za darmo oddały prywatnym. W czym więc problem?

        • 1 5

    • trudno się nie zgodzić z felietonem jak i z Twoją wypowiedzią

      szkoda, że ta ciemnota - niby wykształcona, daje się nabijać w butelkę kolejnym rządom i jeszcze bronią ich atakując innych (jedna i druga strona)

      • 14 6

  • (26)

    Nie ma juz Solidarności bo PiS dzieli społeczeństwo jak się tylko da.

    • 145 110

    • To wyjedź za granicę jak ci się nie podoba podzielony człowieku. (1)

      • 2 3

      • Racja! Jak w 1968!

        • 0 0

    • Prawa noga to Borusewicz (7)

      lewa Geremerk a ja w pośrodku.

      • 18 9

      • tw bolek

        Tak na prawde to nic nie wiadomo o Borusewiczu vel borsuku...
        Z jakiej wylazl nory?,oraz gdzie ta nora prowadzi...
        Sierpien '80 wykreowal kreatury,na bohaterow,a prawdziwi,albo ziemie gryza,albo przemieraja glodem,na glodowych emeryturach.
        Taka prawda o podzialach-po Sierpniu'80 i Magdalence '88-89-....
        Bez komentarza.

        • 0 0

      • A ty pisior zakompleksiony faszysta (2)

        jeszcze rozliczymy reżim faszystowski

        • 20 25

        • na prawdziwych faszystów jeszcze przyjdzie tutaj czas, będzie płakać i kwilić postkomuchy, za Okrągły Stół na sznur, tak jak miało to być w '89

          • 6 6

        • Podobno pis taki agresywny...

          • 18 9

      • Od początku, kiedy świat usłyszał o Wałęsie, był mu przydzielony Wachowski, (2)

        czyli długo, zanim Wałęsa został prezydentem, tak więc najpierw był Wachowski z wytycznymi od pzpr i ub, a potem był Bolek. Taka była hierarchia.

        • 17 9

        • Jeżeli by nie było tych osób, nosiłbyś dalej w klapie marynarki sierp i młot, oraz czerwoną gwiazdę. (1)

          • 12 12

          • Teraz tylko znaczki KODU wam zostały...

            a Bolek was wysterował w '92 przy okrągłym stolcu.

            • 13 10

    • albo nie przeczytałeś, albo nie zrozumiałeś... (4)

      podziel się

      • 19 16

      • Komuna powoli wymiera. (3)

        Dorasta pokolenie wolne od czerwonej zarazy. Dziadek, babka i moja matka w partii pzpr byli ale ojciec zaszczepił nienawiść do komuny. I ją przekazuję moimbdzieciom.

        • 4 4

        • Gimbo-patriotyzm? (1)

          Dziękuję, postoję.

          • 2 5

          • kompleksy

            no i mamy kolejny artykuł, pod którym możemy leczyć swoje kompleksy

            • 0 0

        • u pisiorów jeszcze więcej komunistów niż u całej reszty razem wziętej

          • 12 10

    • Bolek Olek Donek i Kodek (1)

      Zostawcie już Polskę w spokoju, i tak już dużo złego uczyniliście.

      • 14 13

      • Jak zostawimy Polskę w spokoju

        to tu nic nie będzie: kurne chaty, sr*cz za stodołą i zacofanie z dziada-pradziada, bo taką mamy tradycję.

        • 4 3

    • Kłamią PO, KOD i Bolek (3)

      bo zaproszenia dostali.

      • 21 24

      • Kłamie mały kurdupel który wszystkiego sie boi (2)

        i chowa sie za plecami szydło

        • 25 19

        • (1)

          miller czy wałęsa?

          • 9 8

          • Tu nie o wzrost chodzi

            ale o to, że Pierwszy Obywatel, Nad-poseł jest albo krypto-gejem, albo prawiczkiem, ale bratanica to gościnna w kroku.

            • 4 6

    • taka prawda

      • 4 2

    • (1)

      i będzie dzielił dalej - nawet na tym portalu.
      Działalność kilku osób z Trójmiasta, które werbują głupich ludzi do hejtowania w internecie jest żenująca (taką przyjęli politykę - im więcej hejtu i oskarżeń tym większa szansa, że ktoś się na to złapie). A wszystko po to, aby przejąć władzę w Gdańsku, Sopocie i Gdyni. Myślę jednak, że ludzie nie są aż tak głupi.

      • 23 13

      • Niestety - są

        • 4 6

    • PiS to partia faszytsowska (1)

      wspiera kiboli czyli swoje bojówki, nienawidzi wszystkich i wszystkiego, chcą zrobić w Polsce państwo katolicko faszystowskie

      • 29 24

      • tak tak

        to święta prawda ...i do tego chcą zrobić z Lecha K. świętego ...

        • 17 14

  • Historia piękna, osiągnięcia też. (1)

    A dziś Polak Polakowi wilkiem. A nawet dzieci wiedzą że zgoda buduje a niezgoda rujnuje. Wszyscy tracimy czas ...
    Moi drodzy, po co kłótnie,
    Po co wasze swary głupie,
    Zróbcie coś fajnego razem,
    Przeszłość zostawiając w ... tyle.

    • 14 3

    • Bez przeszlosci nie ma przyszlosci lemingu...

      przeszlosc,o ile sie ja zna i rozumie, pozwala budowac lepsza przyszlosc...
      to tak trudno zrozumiec lemingu?-'zal'...
      lepiej wroc do szkoly i sie doksztalc,bo tylko prawda jest ciekawa
      -Cat-Mackiewicz-
      Historia Sierpnia'80 to mit.
      Tak jak Grudzien '70.Nawet o '56 mozna dyskutowac,bo '76 to juz totalna sciema.
      Wszystko bylo ustawione,zaplanowane,wyrezyserowane i precyzyjnie wykonane.
      Zabraklo jedynie checi i dobrej woli rozliczenia tych,ktorzy na ludzkiej krzywdzie,ustawili siebie i swoje dzieci,na pokolenia.Tak trudno to zrozumiec?!

      • 0 0

  • Brednie pekam ze śmiechu

    Kaźdy kto pamieta tamte czasy po tym artykule peka ze śmiechu wnioski na podstawie statystyk prl to absurd na pozíomie gimnazjum takiej nadzieji na lepsze nie bylo juź nigdy potem

    • 2 0

  • Myślę, że

    Wtedy chodziło o niepodległość , której chcieli prawie wszyscy.
    Teraz chodzi o to jak tą niepodległość zorganizować i tu są różne koncepcje z których wyłaniają się 2 najbardziej wyraziste grupy. I ten podział światopoglądowy jest mniej więcej 50/50. Podobnie kształtuje się sprawa w większości "zglobalizowanych" demokracji, np. republikanie - demokraci.
    Problemem jest mniej poważne, bardziej wyluzowane podejście do polityki / światopoglądu. Jak już jedni wygrali wybory to drudzy winni ich wspierać, to byłby prawdziwy patriotyzm i lojalność wobec narodu, a tego nie ma bo społeczeństwo jest niedojrzałe.
    Ten artykuł otwiera jakąś perspektywę dojrzałości
    Niestety większość wpisów pod nim nie pozostawia złudzeń.

    • 1 0

  • Panie Stąporku drogi.

    Pierwsze wolne wybory (do senatu, bo do sejmu były kontraktowe) obalają Pana konstrukcję.
    Władza Ludowa - Solidarność:
    wg. Pana 1:3
    wg. wyborów 0:100

    • 2 0

  • Jestesmy tacy sami. (4)

    Od wiekow regularnie oszukiwani. Nie inaczej bylo w 80tym.

    • 74 10

    • Bo sami siebie oszukujemy...

      ... mechanizm jest prosty i działa tak samo w wielu krajach:
      1. Ludzie chcą socjalu, więc zmieniają władze.
      2. Władze rozdają socjal, synekury, koncesje itp. więc kraj upada.
      3. Kraj upadł, pojawia się jakiś Balcerowicz czy inny fakir, który przy pomocy MFW czy Banku Światowego stawia go na kolana.
      4. Ledwo ludzie w kraju trochę wstali, już domagają się socjalu, potem Balcerowicz czy inny fakir musi odejść, kraj upada i tak w kółko.

      Niektóre kraje przez ostatnie 100 lat przechodziły ten cykl po 10 razy :) My ledwo trochę wstaliśmy z klęczek w 89' a już podgryzamy demokrację i kapitalizm z lewa i prawa jak się da. Za 20-30 lat kraj upadnie.

      • 2 0

    • Najbardziej ludność została oszukana przez TW Bolka, (2)

      to jego skryte spotkania z ubekami zmieniały azymut solidarnościowy, trzeba było strzec priorytetowej sprawy podziału kraju między funkcjonariuszy najróżniejszych sfer, i w tym pomagał Bolek.Dziś jest jak jest, a Bolek do niczego się nie przyznaje, tylko do tego, że sam obalił komunę. Niestety, młodzież nic na ten temat nie może powiedzieć, bo historię tworzyła garstka ludzi, z którymi Bolek musiał się ustawiać, a jak ktoś się wychylił, to mu rodzinę sprzątnęli, i tego bał się Bolek, dlatego taki był usłużny.

      • 19 14

      • Bolek to pionek i figurant. (1)

        Prawdziwe lody ukrecili inni na zlodziejskiej prywatyzacji.

        • 8 7

        • Bolek może i ma na sumieniu Lolka i Tolę...

          ale chyba nie myślisz,że Maliniak tylko beton na budowie kręci?

          • 4 0

  • A dlaczego wtedy nie odczytano apelu smoleńskiego pytam.

    • 0 1

  • Nie żyje Beata Kolis, była dziennikarka Telewizji Polskiej i Polskiego Radia, działaczka i rzeczniczka prasowa Komitetu Obrony (2)

    brawo brawo jednej szmaty mniej !!!!

    • 1 9

    • komitetu obrony..

      obrony czego.. alimenciarzy i innej innych prawie jak puszcza..

      • 0 0

    • Walnij się w łeb....

      i to bez kasku.

      • 5 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane