• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nie jesteśmy inni niż w Sierpniu '80

Michał Stąporek
31 sierpnia 2016 (artykuł sprzed 7 lat) 
Panuje przekonanie, że w sierpniu 1980 r. społeczeństwo polskie było zjednoczone, a dziś jest wyjątkowo rozbite. To mit - nie różnimy się pod tym względem od naszych rodaków sprzed 36 lat. Panuje przekonanie, że w sierpniu 1980 r. społeczeństwo polskie było zjednoczone, a dziś jest wyjątkowo rozbite. To mit - nie różnimy się pod tym względem od naszych rodaków sprzed 36 lat.

Prawdą jest, że więź łącząca Polaków jest na co dzień mało widoczna. Prawdą jest, że chętniej się dzielimy, niż jednoczymy. I prawdą jest, że gdy zdajemy sobie z tego sprawę, to przywołujemy ten mityczny Sierpień '80, gdy byliśmy zjednoczeni wokół spraw, które były dla nas najważniejsze.



Czy był(a)byś w stanie przywołać z pamięci któryś z postulatów Sierpnia '80?

Tyle tylko, że ten mit jest fałszywy.

Nie piszę tego, by podważyć osiągnięcia Sierpnia '80. Wręcz przeciwnie: uważam, że ruch, który się wtedy narodził, jest jednym z najważniejszych polskich osiągnięć, bo pozwolił bezkrwawo przeprowadzić kraj od ustroju totalitarnego do demokracji, w której sami decydujemy o swoim losie. Uważam jednak, że Polacy w roku 1980 nie byli inni ani lepsi, niż jesteśmy my, obywatele polscy, żyjący w połowie drugiej dekady XXI w.

30 sierpnia 1980 r., a więc na dzień przed podpisaniem porozumień sierpniowych w Gdańsku, w 28 województwach strajkowało 700 zakładów, w tym komunikacja miejska w 13 miastach. Pracę wstrzymało ponad 700 tysięcy pracowników.

To ogromna masa, praktycznie niewyobrażalna w dzisiejszych warunkach. Ona pokazuje, jak bardzo Polacy mieli dość ówczesnej władzy i sytuacji w kraju. Jeśli dodamy do tego, że w efekcie Sierpnia '80 powstał niezależny od rządu związek zawodowy "Solidarność", do którego zapisało się 10 mln osób, to możemy mieć wrażenie niezwykłej mobilizacji i jednomyślności społeczeństwa.

Co połączyło tych wszystkich ludzi? Mówią o tym oczekiwania strajkujących. Protesty zakończyły się podpisaniem deklaracji o spełnieniu przez rząd 21 postulatów. 14 z nich miało charakter ekonomiczny, zaś siedem - polityczny.

Wśród tych 14 domagano się m.in. łatwiejszego dostępu do mieszkań, poprawy w służbie zdrowia, podwyżek o 30 proc. (o 2 tys. zł, podczas gdy średnia płaca wynosiła 6 tys. zł), obniżenia wieku emerytalnego.
 
Czy więc dziś nie znalazłoby się 10 mln Polaków, którzy podpisaliby się pod takimi postulatami? Czy nadzieja na rozwiązanie problemów, które po 36 latach są równie dotkliwe jak w sierpniu 1980 r., nie zjednoczyłaby nas tak, jak tamtego lata?

Tablice z 21 postulatami Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego zawisły w sierpniu 1980 r. na głównej bramie Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Tablice z 21 postulatami Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego zawisły w sierpniu 1980 r. na głównej bramie Stoczni Gdańskiej im. Lenina.
O Międzyzakładowym Komitecie Strajkowym z Sierpnia '80 myślimy jak o wyrazicielu słusznych oczekiwań Polaków, którzy po prostu domagali się godnego życia w swoim kraju. Wtedy był to powód do jednoczenia się.
 
Gdy jednak dziś jakaś partia formułuje podobne postulaty, od razu zyskuje miano populistycznej. Dlatego teraz jest to powód do dzielenia się.
 
Pogódźmy się jednak z tym, że nawet w Sierpniu '80 nie wszyscy wspierali strajkujących. I nie chodzi tylko o tych, którzy stali wtedy tam, gdzie ZOMO.
 
700 tys. osób strajkujących wygląda imponująco, ale w latach 80. w Polsce było 17,5 mln miejsc pracy. Strajkował więc jeden na 25 pracowników.

10 mln członków "Solidarności" oznaczało, że do związku zapisał się co drugi pełnoletni Polak, ale pamiętajmy, że ta liczba dość szybko zaczęła spadać i w 1989 r. osiągnęła 1,5 mln.

Z kolei w apogeum swojej potęgi, a więc przed latem 1980 r., Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, która wówczas sprawowała w Polsce władzę, liczyła ponad 3 mln członków. Po zalegalizowaniu NSZZ "Solidarność" oraz wprowadzeniu stanu wojennego w 1981, z PZPR wystąpiło 850 tys. członków, ale wciąż pozostawało w niej ponad 2 mln osób.
 
Relacja między "zbuntowanymi" a "beneficjentami" władzy wynosiła 3, może 4 do 1. Pamiętajmy jednak, że oceniamy wyłącznie grupy zaangażowane politycznie. Choć 12 mln Polaków opowiedziało się jasno po którejś ze stron, to co najmniej drugie tyle dorosłych obywateli zachowywało w tej sprawie obojętność.
 
A teraz spróbujmy porównać te liczby z tymi, które opisują dzisiejszą sytuację w Polsce. To z wielu względów ryzykowne, można znaleźć wiele argumentów za tym, że takie porównanie jest w ogóle nieuprawnione. Ale pokuśmy się o nie, skoro tamte czasy są przedstawiane jako apogeum polskiej jedności, a obecne - jako szczyt konfliktu i rozbicia społecznego.
 
Zwycięzcy ostatnich wyborów uzyskali w nich 37,5 proc. głosów, czyli zdobyli uznanie w oczach 5,7 mln Polaków. Na pozostałe partie oddano ok. 9 mln głosów. Dziś, po 10 niezwykle burzliwych miesiącach, jakie minęły od wyborów, poparcie dla rządzących wynosi ok. 40 proc. Granica między "zadowolonymi" i "niezadowolonymi" przebiega więc znacznie bliżej naturalnej dla społeczeństw demokratycznych "połowy" (w krajach o ustabilizowanej demokracji większość wyborów kończy się właśnie takim wynikiem).

Czy to znaczy, że społeczeństwo jest bardziej skłócone niż wtedy, gdy dzieliło się w relacji 3,4 czy nawet 5:1? Nie, ponieważ dziś - nawet biorąc pod uwagę głębokie spory wśród zaangażowanych politycznie obywateli - różnice dotyczą mimo wszystko podobnej sfery wartości, podczas gdy 36 lat temu były one fundamentalne. Choć na gorąco odbieramy to inaczej, to z perspektywy Sierpnia '80 dziś dzielą nas detale. Pamiętajmy o tym.

Wydarzenia

Zobacz także

Opinie (176) 10 zablokowanych

  • Solidaruchy-oddajcie nasze mieszkania !!! (7)

    Za tzw.zlej komuny mialam ksiazeczke mieszkaniowa z pelnym wkladem na mieszkanie.Termin dostania mieszkania-1990-1991 rok. Ale przyszla przekleta tzw.wolna Polska i zlikwidowala moja i setek tysiecy ludzi prawo do juz zaplaconego mieszkania. W zwiazku z tym mam pytanie-czy mam kochac ten kraj ?

    • 17 10

    • Pozdrowienia dla pana Adamowicza

      Ten to sie ustawil i moze swietowac !!!

      • 7 4

    • Ja też miałem i co z tego.

      Książeczki mieli wszyscy, których znam, wykorzystali je na zakup, wykup mieszkań lub remonty. Te wkłady to był pic na wodę, fotomontaż. Nijak się miały do wartości mieszkań oraz ich chronicznego braku, prawie się nie budowało mieszkań. Tragiczna sytuacja mieszkaniowa to dzieło komuny, niestety.
      Czas oczekiwania na mieszkanie wynosił 20 lat, moje koleżanki dostały mieszkanie w klasie maturalnej, tyle się ich rodzice naczekali.

      • 1 7

    • ?? (3)

      mnie bardziej zastanawia co się stało z tymi pieniędzmi??

      • 6 1

      • zapytaj swoich idoli z Porozumienia Centrum (1)

        • 4 3

        • chyba z unii wolności

          • 4 2

      • Jak to co?

        Wydane na partię i zomo. Czy ktoś spodziewał się uczciwości w komunistycznym programie mieszkaniowym?

        • 1 1

    • oj tam

      http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114884,20625072,miniaturowe-metalowe-blasiki-takie-statuetki-wreczono.html?

      • 0 0

  • Wyprowadzić się możesz na Kaukaz. (1)

    • 3 7

    • Skur.iala mendo -sam sie wyprowadz

      • 3 3

  • "Prawdą jest, że chętniej się dzielimy, niż jednoczymy. "

    Media dzielą a nie my siebie sami, ten kto umie myśleć ten to widzi inni mniej myślący, bardziej zabiegani itd. tego nie widzą.

    • 11 0

  • Komuniści i złodzieje z kodu (3)

    stoją tam gdzie stało ZOMO.

    • 21 21

    • A gdzie stał poseł Piotrowicz z PIS? (2)

      Wiesz może?

      • 10 9

      • A co to informacja PKP ?

        • 6 4

      • Nie wie.

        Bo teraz Piotrowicz z gorliwością neofity jest prawnikiem numer jedne w pisie. komunistyczny prokurator, który mówi o przestrzeganiu prawa. Szkoda, że nie został ministrem sprawiedliwości, byłoby to zdarzenie o wymiarze symbolicznym. Taka klamra spinająca lata wolności.

        • 5 5

  • część bohaterów jest nowych (2)

    Np. taki bohaterski Prezes, Jarosław. Cicho o nim wtedy było a teraz to jedne z ojców sukcesu :)

    • 14 13

    • Masz rację ten stary tetryk którego nazywasz prezesem ma tyle wspólnego z siepniem 80 co Maryja z cudem nad Wisłą jedno i drugie to mity

      • 5 1

    • a gdzie są .........?

      Batman,Iron Man,Punisher,Superman,Spider-Man,Capitan America,X-Meni,Autoboty,etc....

      to oni obalili socjalizm w Polsce głupcy!

      • 1 0

  • Podstawowe pytanie - ile miał lat autor tego artykułu w roku 1980? (2)

    ... .... ...

    • 16 4

    • 0...?

      • 3 0

    • dokładnie jak ktos pamięta te dni Solidarnosci to czyta ze zdziwieniem te wypociny

      • 4 3

  • Chciałbym przypomnieć słowa Wałęsy które wypowiedzial do amerykańskich Żydów (4)

    Inwestujcie w Polsce bo na głupkach i ciemnocie robi sie biznes tj 89r. Nie wierzycie zapraszam na YouTube

    • 26 2

    • Przyponij sobie słowa Szydło z zeszłego roku jak się pchała do władzy. (2)

      500 złotych na każde dziecko.
      I co ? Jest na każde ?

      Ja proponuję jeszcze niech obieca 1000 złotych dla każdego. A po wyborach niech doda że każdego ale garbatego który ukończył 120 lat.

      • 12 17

      • Wszystko ok, tylko nie stawiaj więcej spacji przed znakami interpunkcyjnymi.

        Podpowiadam, co to znak interpunkcyjny, np. znak zapytania, o takie coś: ?

        • 5 7

      • Płaczki..

        płaczą, lamentują a było zebrać lemingów i pójść na wybory..Neumann krzyczał z sejmowej mównicy do Prezesa Kaczyńskiego...w 2007 " jak wygracie wybory to będziecie zmieniać " żale to wacka i walić w ten pusty łeb wyborców PO i KOD.

        • 6 5

    • Przecież bolek to zdrajca

      • 5 4

  • Jarek sam na kocie obalił komunę ,

    no może mu trochę pomógł brat.
    Nawet długopis brał w tym udział jako długopis oczywiście i broszka też tam była.

    • 17 16

  • Najważniejsze to czy będzie apel smoleński ?

    ktoś wie ?
    bo nie wiem czy iść ?

    • 14 15

  • Zgadzam się z tytułem.

    Tak samo jak wtedy jest grupa rządzących i szara masa pracujących. No, może jeszcze pojawiła się liczna grupa trzymających z władzą, ustawionych, posadki etc.

    • 12 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane