• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Niemieccy ewangelicy zwrócą bazylice Mariackiej średniowieczne dzieła sztuki

Rafał Borowski
28 lutego 2020 (artykuł sprzed 4 lat) 
  • Zdjęcia elementów średniowiecznego ołtarza, który na Wielkanoc powróci na swoje pierwotne miejsce w Bazylice Mariackiej.
  • Zdjęcia elementów średniowiecznego ołtarza, który na Wielkanoc powróci na swoje pierwotne miejsce w Bazylice Mariackiej.

Po blisko 80 latach powrócą na swoje pierwotne miejsce. Unia Kościołów Ewangelickich w Niemczech podjęła decyzję o przekazaniu bazylice Mariackiej w Gdańsku dwóch średniowiecznych dzieł sztuki: nastawy ołtarzowej oraz jej podstawy, czyli predelli. Oba dzieła zostały ewakuowane ze świątyni w 1942 roku z powodu alianckich nalotów i trafiły do Berlina. Ich uroczyste powitanie nastąpi w sobotę, 4 kwietnia.



Czy zwiedziłe(a)ś historyczne kościoły w Gdańsku?

Jak informuje niemiecki portal Deutsche Welle, do bazyliki Mariackiej powrócą niebawem dwa dzieła sztuki sakralnej, które zniknęły z jej wnętrza bez mała osiem dekad temu. Chodzi o nastawę ołtarzową oraz jej podstawę, czyli tzw. predellę. Oba obiekty zostały wykonane przez nieznanych artystów w późnym średniowieczu.

- Ołtarz wykonano ok. 1435 roku. Został ufundowany przez bractwo św. Jerzego do kaplicy bractwa w bazylice Mariackiej. Awers obrazu przedstawia Trójcę Świętą w typie Pietas Domini. Na rewersie dzieła ukazane są postacie króla Artura i wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego. Na predelli namalowano trzy przedstawienia: Trójcę Świętą w wersji Tronu Łaski, patrona bractwa św. Jerzego oraz św. Olafa - opowiada ks. Ireneusz Bradtke, proboszcz bazyliki Mariackiej.
Dzieła zostały wywiezione z Gdańska w 1942 roku. Choć miasto znajdowało się wówczas daleko od linii frontu, właśnie w tym roku stało się ono celem pierwszego, skoordynowanego nalotu, przeprowadzonego przez brytyjskie siły powietrzne.

Ewakuacja podczas II wojny światowej



Warto podkreślić, że Gdańsk był wówczas de facto miastem niemieckim, a przytłaczająca większość jego mieszkańców czuła się obywatelami III Rzeszy. Choć straty wyrządzone przez nalot były niewielkie, zapadła wówczas decyzja o rozpoczęciu ewakuacji z Gdańska najcenniejszych dzieł sztuki i ulokowaniu ich w bezpiecznych miejscach poza miastem.

Akcja objęła także część wyposażenia bazyliki Mariackiej, wśród której znalazły się wspomniana wcześniej nastawa ołtarzowa oraz jej podstawa. Oba dzieła trafiły ostatecznie do Berlina i pozostały w nim po zakończeniu wojny. Nastawa ołtarzowa została umieszczona w berlińskiej Galerii Malarstwa, zaś predella stała się częścią ołtarza w kościele św. Jana w dzielnicy Moabit.

Bazylika Mariacka jest największą na świecie świątynią wzniesioną z cegły. Jej budowa trwała ok. 150 lat. Bazylika Mariacka jest największą na świecie świątynią wzniesioną z cegły. Jej budowa trwała ok. 150 lat.

Dar niemieckich ewangelików



Dysponentem obu dzieł sztuki jest Unia Kościołów Ewangelickich (niem. Union Evangelischer Kirchen) w Berlinie. To właśnie ten podmiot jest bowiem prawnym następcą nieistniejących parafii ewangelickich w Prusach Zachodnich i Prusach Wschodnich, w tym dawnej parafii, która do 1945 roku mieściła się w bazylice Mariackiej w Gdańsku. Władze organizacji zdecydowały o przekazaniu nastawy ołtarzowej i predelli obecnemu gospodarzowi świątyni, czyli katolickiej parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Co ciekawe, zanim drogocenne prezenty wrócą na swoje pierwotne miejsce, nastąpi uroczystość ich pożegnania. Odbędzie się ona w najbliższą niedzielę, podczas nabożeństwa w kościele św. Jana w Berlinie. Jak wynika z informacji niemieckiego portalu, w uroczystości mają wziąć udział m.in. przedstawiciele delegacji z Gdańska, ambasador Polski w Niemczech Andrzej Przyłębski oraz dyrektor Państwowych Muzeów w Berlinie.

Uroczyste powitanie elementów dawnego wyposażenia odbędzie się w sobotę, 4 kwietnia. Jak wyjaśnia proboszcz bazyliki Mariackiej, data nie została wyznaczona przypadkowo.

- Uroczyste powitanie ołtarza i dziękczynienie w formie liturgii w Gdańsku odbędzie się w naszym kościele tuż przed Wielkanocą. Wyznaczyłem datę powrotu ołtarza na ten okres, gdyż Wielkanoc jest dla wszystkich chrześcijan najważniejszym świętem. W tym czasie zakończymy również remont posadzki w nawie głównej bazyliki, stąd właśnie taka, a nie inna data - uzupełnia ks. Bradtke.

Miejsca

Opinie (118) 9 zablokowanych

  • Ewakuowane w 1942?! Ha, ha

    Chyba ukradzione i wywiezione w 45 . W 42 były jakieś naloty na Gdańsk?

    • 11 27

  • Gdańsk był defakto miastem niemieckim nareszcie prawda (10)

    Brawo za odwagę redaktorze.Dar protestantów zacny.Podejrzewam że 90%Polaków uważa że większość koś.w Gdańsku była katolicka,a Niemcy mordowali księży żeby przejąć ich kościoły,a to protestanci byli w większości od ,,setek"lat budowniczymi i gospodarzami już wybudowanych kościołów.Ps zwiedziłem wszystkie ,,stare "kościoły w Gdańsku zajęło mi to prawie rok/sob/nied.w czasach przedinternetowych polecam wszystkim,W ankiecie jest zwiedziłem wszystkie mam pewność że większość nawet nie wie jak dużo ich jest.

    • 26 15

    • Nie pisz bzdur! (6)

      Zanim stały się te świątynie ewangelickie w większości były katolickie. Np. wspomniana Bazylika do 1572 r. Była katolicką, dopiero w wyniku reformacji trafiła do ewangelików.

      • 14 5

      • a budowali ją krzyżacy

        • 7 4

      • No to sobie policz przez ile czasu była katolicka a przez ile czasu ewangelicka

        A tak w ogóle to ile jest/było kościołów ewangelickich (od momentu zbudowania) a ile katolickich w WMG ---a ile jest teraz podpowiem -jeden. Od razu odpowiem też że tereny WMG nie były terytorium państwa niemieckiego i nie podlegały "teoretycznie" ustawie o mieniu poniemieckim i porzuconym....

        • 11 1

      • Nie pisz bzdur!Czytanie ze zrozumieniem to jednak dla ciebie problem! (2)

        Napisałem że ,,byli też gospodarzami już wybudowanych"to powinno wystarczyć dla myślącego człowieka,a resztę można znależć w bibliotekach.A tak na marginesie to nie kosmici przeszli na protestantyzm tylko katolicy mający dość obłudy,handlu odpustami,niemoralnego prowadzenia się kleru,wymuszania dziwnych opłat,itd-jak to do dziś dalej jest aktualne!dlaczego?

        • 9 9

        • (1)

          Szkiełko lecz się i spójrz na pierwsze Twoje wypociny cyt. "Gdańsk był defacto miastem niemieckim". Już pierwsze zdanie jest kłamstwem !

          • 3 7

          • Lekarz na nienawiść i nieuctwo jednak ci jest potrzebny twój wpis nie pozostawia mi żadnych wątpliwości

            Każdy troll z braku argumentów merytorycznych pisze dokładnie to samo!+argumenty ad persona!jesteś z pisu,jakiś,,narodowców"czy z innej ,,słusznej" partii ,grupy,itp

            • 3 1

      • Gdzie byli ewangeliccy przed 1517r.?A tak w ogole gdzie byli chrześcijaninie przed 33r?

        • 0 0

    • (2)

      Jakbyś znał historię to byś wiedział, że Gdańsk był tylko przez krótką chwilę miastem niemieckim. Dużo krócej niż np. Kraków.!!!!!!!! Trzeba znać historię dzieciaku.

      • 9 10

      • Małolacie piszesz do 60latka (1)

        Kurcze kolejny oszołom,nigdzie nie napisałem że Gdańsk był zawsze Niemiecki,albo Polski,red.napisał że był Niemiecki ze względu na większoś ok 95%Niemców w Gdańsku i ja to pochwaliłem bo tak było,a że liga nar.stworzyła dziwaczneWMG to inna historia.A teraz info dla krętaczy ,,narodowych"W jakim języku mieszkańcy składali przysięgę na wierność królowi Polskiemu-w jęz.Niemieckim!mało tego kiedyś walczyli z innym Polskim królem,w1000lat to też rodowici Niemcy,którzy budowali to piękne miasto z innymi narodowościami i to do 1934r w zgodzie!

        • 7 7

        • aż strach

          się bać dyskusji z Tobą, Szkiełko i oko... Tylko jedno ad vocem: mieszczanie w Gdańsku przechodzili na protestantyzm, bo im się to bardziej opłacało, niż katolicyzm. Jak większości w miastach hanzeatyckich i nie tylko tam. Wywody o rzekomej niezgodzie na przewrotność kleru, kupczenie odpustami itd. są nieco... jakby to ująć... ahistoryczne?

          • 3 5

  • Na terenie Polski, głównie w Warszawie i to w magazynach są zabytki z Gdańska, w tym z Bazyliki. Najwyższy czas żeby powróciły na swoje miejsce!

    • 23 2

  • (6)

    Drodzy Państwo, Gdańsk przed wojną był miastem niemieckim, wiele dzieł zostało uratowanych przez wycofujących się ewangelików w całych Prusiech Wschodnich. Jeśli o tym nie wiecie to zapraszam do bibliotek. Gdyby nie działania ówczesnych pastorów ewangelickich większości tych przedmiotów byśmy nie zobaczyli bo byłyby albo zniszczone albo wywiezione na wschód. Proszę nie mieszać faktów i przede wszystkim nie łączyć polityki z tym wydarzeniem.

    • 23 12

    • (5)

      Gdańsk przed wojną nie był miastem niemieckim.

      • 7 5

      • (3)

        A jakim był miastem, skoro w spisie powszechnym przeprowadzonym na terenie Freie Stadt Danzig w listopadzie 1923 roku 95.03% mieszkańców jako język ojczysty podało język niemiecki?

        Niektórzy chyba nie chcą pamiętać, że językiem urzędowym Wolnego Miasta Gdańska był język niemiecki.

        • 6 3

        • To nie znaczy ,że był Niemiecki !

          • 4 2

        • XXX

          Akurat, przed II wojną był Wolnym Miastem, ani Polskim, ani Niemieckim..... czas do szkoły.

          • 3 0

        • o, to Malta jest brytyjskim państwem czy amerykańskim

          • 1 0

      • Był został anektowany przez Rzeszę.

        • 1 2

  • Do tych wszystkich, którzy tak plują na Niemców:

    Być może nie wiecie, ale wiele średniowiecznych dzieł z pomorskich kościołów ma nasze arcypolskie Muzeum Narodowe w Warszawie, które konsekwentnie odmawia ich zwrotu. Czasem jednak łatwiej dogadać się z Niemcami, nespa?
    Pokażcie teraz, jacy jesteście mocni i zadziałajcie w kierunku odzyskania naszych zabytków.
    W internecie każdy mocny.
    Pomyślnych wiatrów, zakichani dyplomaci.

    • 20 13

  • rychło w czas.

    • 5 8

  • teraz jeszcze czakamy na rachunek sumienia złodziei z warszawskich muzeów

    i zwrot zagrabionych gdańskich zabytków przetrzymywanych w warszawie

    • 17 1

  • tak w ogóle to szkoda tej świątyni
    że od lat jest upolityczniania i zamieniana w muzeum gdzie wizytujący przyglądają się modlącym i w której biskupi urządzają partyjne festyny

    • 9 3

  • jezus chrystus krolem i zbawcą!!! (1)

    • 10 6

    • Dokladnie tak.Czesc i Chwała Jezusowi:-)

      • 1 0

  • W Muzeum Narodowym w Warszawie pełno dzieł z Bazyliki. Zresztą żeby nie dzieła z Gdańska i Wrocławia to Muzeum w Warszawie można by było zamknąć!

    • 10 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane