• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nietypowe Budowle Trójmiasta. Stoczniowa Hala Kadłubownia i Trasernia

Ewa Budnik
5 września 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 

Hala Trasernia oglądana z lotu ptaka robi imponujące wrażenie.

W cyklu Nietypowe Budowle Trójmiasta pokazywaliśmy ostatnio wieżę ciśnień w Letnicy. Dzisiaj opowiadamy o widocznej z ulicy Jana z Kolna Hali TraserniaMapka. Na jej froncie znajduje się biały napis "Stocznia Gdańska". W kolejnym odcinku pokażemy zachowany schron przeciwlotniczy przy ulicy Chrzanowskiego w GdyniMapka.



Tereny stoczniowe:

Hala Trasernia jest tak eksponowana, że każdy mieszkaniec Gdańska jednym tchem wymieniłby ją razem ze stoczniowymi dźwigami czy salą BHP na liście najbardziej kojarzonych gdańskich obiektów stoczniowych. Swoimi niebieskimi bramami i białym napisem "Stocznia Gdańska" rzuca się w oczy wszystkich osób, które samochodem albo tramwajem przejeżdżają Jana z Kolna i Marynarki Polskiej w Gdańsku.

Nie da się zaprzeczyć: budynek jest wielki. Z udostępnionej przez urząd konserwatora zabytków karty ewidencyjnej wynika, że ma on 27 metrów wysokości, szerokość 23 metry i długość 197 metrów. Powierzchnia użytkowa wynosi prawie 17 tys. m kw.  

Ogromna hala zwraca uwagę osób przejeżdżających ul. Jana z Kolna. Ogromna hala zwraca uwagę osób przejeżdżających ul. Jana z Kolna.

Stocznia elbląskiego przedsiębiorcy



W tej samej karcie ewidencyjnej przywołana jest historia obiektu: 14 lutego 1889 roku Ferdynand Schichau, właściciel stoczni w Elblągu, kupił od zarządu miasta Gdańska teren w sąsiedztwie Stoczni Cesarskiej i linii kolejowej o powierzchni ok. 50 ha. Stocznia budowana przez niego w Gdańsku była filią przedsiębiorstwa w Elblągu.

Hala 3B powstała ok. 1890 roku i mieściła: kuźnię kotłów (Kessel-Schmiede), kuźnię miedzi (Kupfer-Schmiede), ślusarnię (Schlosserei) i stolarnię (Tischlerei).

Po II wojnie światowej stocznie Cesarska i Schichaua zostały połączone, a w hali 3B utworzono halę prefabrykacji sekcji kadłubowych, na drugiej kondygnacji budynku mieściła się natomiast trasernia optyczna i modelowa, do której zadań należało wykreślanie linii teoretycznych kadłuba wielkości naturalnej i sporządzenie rysunków wręgów oraz wykonanie szablonów potrzebnych do prac montażowych. Szablony przekazywano potem pomiędzy trasernią na wyższej kondygnacji a halą obróbki na dole za pomocą specjalnego otworu w stropie oraz podnośnika elektrycznego przesuwanego na szynie.

Po latach takiego funkcjonowania hala zaczęła pełnić funkcję wyłącznie hali montażowej.Podczas działalności Stoczni Gdańskiej w hali mieścił się Wydział PK-3, Oddział Prefabrykacji, a budynek nazwano halą prefabrykacji.

W 1977 roku przeprowadzony został remont instalacji wentylacyjnej hali, a 1983 roku adaptacja pomieszczeń trasernii dla potrzeb Biura Projektowo-Konstrukcyjnego w Wydziale K1 Stoczni Gdańskiej.

Plan Stoczni Schichaua z 1899 roku Plan Stoczni Schichaua z 1899 roku

Konstrukcja z końca XIX wieku



Hala wzniesiona została w konstrukcji szkieletowej - z profili stalowych wypełnionych czerwoną cegłą. W środku znajdowało się pięć suwnic, dźwig (do 4,5 tony) oraz elektrowyciąg (do pół tony). Jej charakterystycznym elementem są stalowe, czteroskrzydłowe wrota rozsuwane przy pomocy napędu elektrycznego. Znajdują się one na frontowej i tylnej elewacji obiektu.

W elewację frontową (południową) wkomponowany jest dużej wielkości napis STOCZNIA GDAŃSKA oraz dwa emblematy w postaci tablic powyżej, którymi są: Order Sztandaru Pracy oraz logo zakładowe z literami SG.

Hala ma dwie kondygnacje - ciągną się one wzdłuż dłuższych boków hali. Strop hali wykonany jest z blachy na konstrukcji stalowej. Nad częścią jednokondygnacyjną (ciągnącą się wzdłuż hali przez środek) znajduje się nadbudówka ze stalowymi świetlikami. Ze względu na obecnie panujące obostrzenia związane z epidemią ekipa Trojmiasto.pl nie mogła wejść do środka, by uwiecznić jak obecnie wyglądają wnętrza.

Na całej długości elewacji zachodniej do hali przylega budynek 9B będący przybudówką socjalno-biurową z czterema klatkami schodowymi.

Hala musi przetrwać



Obecnie teren, na którym znajduje się hala, należy do spadkobierczyni terenów postoczniowych - spółki Synergia 99 - i jest dzierżawiona przez Stocznię Crist.

Warszawska pracownia architektoniczna JEMS Architekci stworzyła koncepcję przyszłego zagospodarowania terenów stoczniowych pomiędzy Popiełuszki a węzłem Kliniczna. Hala Trasernia pozostaje w niej widoczna z ulicy Jana z Kolna (zgodnie z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego). Przed halą powstać ma miejski, wypełniony zielenią, elementami sztuki i małą architekturą plac.

  • Widok na halę jest chroniony zapisami w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W przyszłości przed halą powstanie miejski plac.
  • Koncepcja zagospodarowania tej części przyszłej dzielnicy Młode Miasto powstała w warszawskiej pracowni JEMS Architekci. Plac przed halą jest w niej wyraźnie zaznaczony.

Nietypowa budowla? Zgłoś nam do wyjaśnienia
Zastanawiasz się, czym jest i jaką funkcję pełni dziwna budowla, którą mijasz w drodze do pracy lub która znajduje się w pobliżu twojego miejsca zamieszkania? Napisz do nas! Poinformuj o lokalizacji, napisz, jakie masz pytania. Postaramy się ją sfilmować i wyjaśnić, co to takiego.

inwestycje@trojmiasto.pl

Opinie (83) 4 zablokowane

  • Hala potrzebuje gospodarza. Jeżeli nie będzie użytkowana, to będzie ulegać dewastacji.

    • 10 0

  • Pracowalem w tej hali.. daj pan spokoj.. wszystko sie sypie dach dziurawy tynk ze scian leci elementy nośne pozostawiają wiele do życzenia... tam juz dawno powinna byc kartka "budynek do rozbiorki"
    Cala stocznie rozwalili na przestrzeni lat.. przejdzie sie za brame stocznia gdanska za krzyżami.. jeden wielki pusty teren przygotowany pod dewelopera.. hale obok kanalu i mostu na wyspe ostrow też niedługo beda puste...

    • 12 7

  • O to jest przykre... Koncepcja zagospodarowania terenu przed halą jest

    A z samą halą co? Można ją zagospodarować na różne sposoby od przerobienia na biura coworkingowe, przez halę koncertową (kontynuującą tym samym tradycje znajdującej się niemal tuż obok historycznej hali stoczni), po nawet obiekt sportowy. Zawsze też można zrobić tam muzeum stoczniowe, które będzie opowiadać nie o solidarności jak ECS i sala BHP, a o całej historii przemysłu stoczniowego w Gdańsku od XIX wieku (a może i wcześniej)

    • 12 2

  • K3?

    • 4 1

  • I oczywiście doprowadzona do stanu pod nazwą syf i chlew.
    A tłumaczenie, że przez niby wirus nie można tam wejść to szczyt i**otyzmu.
    Chyba, że trzymają tam tysiące chińczyków.

    • 15 3

  • Żeby tylko deweloper nie podpalił (1)

    Co? Kto to powiedział?

    • 14 4

    • bolek nigdy w tej hali ni byl on nawiet nie wie co to znaczy okreslenie budowa kadlubow

      • 0 7

  • Kłamstwo (1)

    Dzisiaj na tej hali odbywa się normalna produkcja stocznipwa

    • 7 2

    • ,,Zibi,, w tej hali

      • 2 1

  • Rzeczywiście zabytek? Z powybijanymi szybami!

    • 3 1

  • W sumie ze stoczni niewiele zostało.

    Ale belgijski przemysł zbrojeniowy też rozwalili. W Vottem całe dzielnice przymysłowe wymarły. W byłych halach fabrycznych robią szkolenia dla bezrobotnych. Średnio im to wychodzi.

    • 9 1

  • Na górze była także strzelnica (1)

    Nie pamiętam czy na poziomie +1 czy +2 (aczkolwiek o +2 w artykule się nie wspomina) była strzelnica. Byłem tam bodajże w 84 roku z cała klasą z Technikum Budowy Okrętów z zajęć Przysposobienia Obraonnego. Bardzo duża strzelnica. Po strzelaniu ołówki poszły w ruch i wszyscy mieli niezłe wyniki strzelania

    • 6 0

    • oszust młody

      Polak potrafi nawet na strzelnicy oszukiwać i to w conradinum wstyd !!!

      • 3 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane