Ulica Nowa Abrahama to droga z torowiskiem tramwajowym, która docelowo ma połączyć Zaspę z Moreną. I choć jej realizacja to bardzo odległa przyszłość, to sam przebieg jest ściśle powiązany z powstającą Pomorską Koleją Metropolitalną.
Bez szans na rychłą realizacjęUlica Nowa Abrahama nie jest nowym pomysłem ani tym bardziej elementem kampanii wyborczej. Nie jest to też droga, która ma realne szanse na realizację w najbliższych kilku latach.
-
Mówiąc o Nowej Abrahama, należy pytać nie kiedy, ale czy w ogóle będzie ona realizowana - przyznaje
Marek Piskorski, dyrektor Biura Rozwoju Gdańska.
I zapewne temat ulicy Nowej Abrahama nie byłby poruszany przez najbliższe wiele lat, gdyby nie przygotowywane w trybie ekspresowym plany zagospodarowania przestrzennego dla Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, które w pewnym stopniu wymuszają rewizję dotychczasowych dokumentów planistycznych. A wcześniej jeszcze - zapadnięcie decyzji o budowie Kolei Metropolitalnej.
W śladzie Pomorskiej Kolei MetropolitalnejNowa Abrahama to bowiem funkcjonujące od wielu lat w różnego rodzaju opracowaniach planistycznych (w tym studium i planach miejscowych) połączenie drogowo-tramwajowe między rejonem
pętli tramwajowej Zaspa 
a
ul. Słowackiego (tu kończy się część drogowa Nowej Abrahama) oraz
Rakoczego (jako koniec trasy tramwaju). Trasa ta prowadzona jest w śladzie i tuż obok kolei kokoszkowskiej.
Odbudowa kolei była wprawdzie brana pod uwagę w studium (niewielką wzmianką w tekście), ale to ul. Nowa Abrahama była traktowana jako ta inwestycja, która ma realną szansę doczekać się realizacji, zaś kolej była rozpatrywana jedynie jako marzenie z nikłą nadzieją na materializację.
Jak zmieścić drogę obok PKM?Wybór Polski i Ukrainy jako organizatorów
Euro 2012, a Gdańska jako jednego z gospodarczy tej imprezy sprawił jednak, że temat odbudowy kolei powrócił z dużo większym priorytetem niż można było to wcześniej w jakikolwiek sposób brać pod uwagę. Z tego powodu należało do potrzeb tej inwestycji przeanalizowanie wcześniejszych wizji rozwoju miasta. Warto pamiętać też, że nim zapadła ostateczna decyzja o budowie PKM, na poważnie brano też wariant tramwaju przez dzielnice południowe na lotnisko.
-
Gdy pojawił się pomysł budowy Kolei Metropolitalnej, prezydent miasta poprosił o przygotowanie koncepcji, która udowadnia, że realizacja połączenia kolejowego nie będzie w przyszłości stanowiła przeszkody dla powstania ul. Nowej Abrahama - mówi Piskorski.
W efekcie decyzji prezydenta w ciągu ostatnich kilku lat powstało kilka koncepcji prowadzenia ul. Nowej Abrahama, przygotowanych zarówno przez Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego jako pracowni odpowiedzialnej za projekt PKM-ki, jak i własnych opracowań Biura Rozwoju Gdańska.
Z Zaspy do ul. Słowackiego i RakoczegoNowa droga wraz z torowiskiem tramwajowym będzie rozpoczynała się na
skrzyżowaniu ul. Hynka z al. Rzeczypospolitej . Tramwaj w tym miejscu zostanie połączony z pętla
Zaspa przypuszczalnie na poziomie -1 ze względu na usytuowanie pętli również poniżej poziomu sąsiedniego układu drogowego. Skrzyżowanie ul. Nowej Abrahama z al. Rzeczypospolitej byłoby na poziomie gruntu.
-
Pokonanie torów kolejowych rozpatrujemy wyłącznie jako przejście pod infrastrukturą kolejową. Zaraz za torami ul. Nowa Abrahama krzyżuje się na jednym poziomie z al. Grunwaldzką , natomiast tramwaj przypuszczalnie ze względu na inne wymagania techniczne to skrzyżowanie pokonywałby jeszcze dołem - omawia
Karolina Rospęk-Aszyk, kierownik Zespołu Komunikacji w BRG.
Tunelem pod torami i skrzyżowania na jednym poziomieOd al. Grunwaldzkiej zaczyna się różnicowanie wariantów prowadzenia ul. Nowej Abrahama, a konkretnie rozwiązań w zakresie ruchu tramwajowego. Sam przebieg dwujezdniowej ulicy po dwa pasy ruchu w każdym kierunku na całej długości jest niezmienny - po północnej i zachodniej stronie torowiska Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, krzyżując się jeszcze w poziomie terenu z
ul. Wita Stwosza ,
Polanki oraz
Słowackiego .
Jak poprowadzić torowisko tramwajowe?-
Jeszcze w toku prac projektowych nad projektem PKM przeanalizowano trzy warianty lokalizacji tramwaju. Są to: tramwaj prowadzony obok torów kolejowych na całej długości, tramwaj prowadzony po torach kolei [jako tramwaj dwusystemowy - dop. red.]
oraz tramwaj powiązany z koleją [przy jednoczesnym dopuszczeniu połączenia tramwajowego Zaspa - pętla Strzyża - dop. red.] - wyjaśnia Rospęk-Aszyk.
Ponieważ jednak nie zapadła decyzja, który z tych wariantów miałby szansę na ostateczną realizację w perspektywie wielu lat, zdecydowano się na nietypowy przystanek tramwajowy na końcu trasy do PKM Brętowo. Zamiast kosztownej pętli (także ze względu na trudne uwarunkowania terenowe), która i tak byłaby zbędna przy przedłużaniu tramwaju w stronę Zaspy, powstały tory odstawcze i rozjazdy międzytorowe dla tramwajów dwukierunkowych.
Tramwaj obok trasy kolejowej?Ze wszystkich wariantów najdroższy wydaje się ten, który zakłada niezależne torowisko obok trasy kolejowej. Problemem w tym przypadku pozostaje też wskazanie najlepszego miejsca dla bezkolizyjnego przekroczenia PKM-ki przez tramwaje. Przystanek tramwajowy przy PKM Brętowo jest bowiem zlokalizowany po wschodniej stronie torów PKM, zaś przejście pod torami
kolejowymi Gdynia-Warszawa po zachodniej.
-
Dla prowadzenia osobnego torowiska tramwajowego rozważamy trzy możliwości pokonania torów PKM-ki. Są to: rejon przed skrzyżowaniem z ul. Słowackiego [patrząc od strony Piecek-Migowa - dop. red.] albo
ul. Polanki lub też obszar
w pobliżu pętli tramwajowej Strzyża , a konkretnie między przystankiem PKM a al. Grunwaldzką, gdzie już teraz zarezerwowano i wykonano miejsce pod ewentualne prowadzenie tramwaju [miejsce pod tramwaj przewidziano między podporami estakady kolejowej - dop. red.] - mówi kierownik Zespołu Komunikacji w BRG.
całkowicie odseparowane torowisko tramwajowe od kolejowego
49%
wspólne torowisko tramwajowo-kolejowe z tramwajami dwusystemowymi
35%
brak torowiska tramwajowego i przesiadki tramwaj-pociąg oraz pociąg-tramwaj
16%
Projekt PKM gotowy na Nową AbrahamaProjekt realizowanej PKM-ki uwzględnia już teraz część z tych rozwiązań, dlatego też wiadukt nad ul. Polanki nie posiada żadnych podpór w świetle drogi. Żadnych podpór nie posiada też wiadukt nad ul. Słowackiego, gdyż tu właśnie przewidziano skrzyżowanie jezdni ul. Nowej Abrahama z ul. Słowackiego, a tym samym niedopuszczalne byłoby ograniczenie widzialności, jak i możliwości doboru odpowiedniej formy skrzyżowania.
Wariant przez nasyp kolejowy w rejonie ul. Słowackiego jest jedynym, który nie został uwzględniony w projekcie PKM-ki. Jednocześnie też jest jedynym, który zakłada, że tramwaj już od skrzyżowania z ul. Słowackiego byłby prowadzony w ścisłym powiązaniu z jezdniami z ul. Nowej Abrahama.
Na skrzyżowaniu z ul. Wita Stwosza przewidziano możliwość wjazdu w istniejący układ tramwajowy oraz na pętlę Strzyża. To miejsce szczególnie ważne także dla ewentualnej obsługi trasy Nowej Abrahama taborem tramwajowym, gdyż tędy mogłyby wjeżdżać i zjeżdżać z niej tramwaje do pobliskiej
zajezdni Wrzeszcz .
Wariant z tramwajem dwusystemowymProblem z pokonaniem torów PKM-ki nie występuje oczywiście przy wyborze wariantu tramwaju dwusystemowego (zwanego też czasem koltramem), zdolnego poruszać się po torach kolejowych. Wjeżdżałby on na tory przy przystanku PKM Brętowo, a następnie opuszczał je jeszcze przed ul. Wita Stwosza i pętlą Strzyża.
Wariant ten wymaga jednak specjalnego taboru tramwajowego (tory tramwajowe i kolejowe mają wprawdzie ten sam rozstaw szyn, ale zupełnie inne rozwiązania m.in. w zakresie rozjazdów, zasilania i sterowania ruchem itp.), odpowiednich przepisów, które nie są opracowane dla tej formy komunikacji w Polsce (na świecie istnieją sieci koltramu m.in. w kilku miastach Niemiec, Austrii czy Francji; w Krakowie prowadzono niegdyś testy przystosowania "stopiątek" do ruchu po torach kolejowych, ale pomysł zarzucono) oraz szkolenia pewnej grupy motorniczych w zakresie zasad ruchu kolejowego. To rozwiązanie też może w przyszłości utrudniać tworzenie rozkładu jazdy, który musiałby uwzględniać ruch kolejowy.
Nowe przystanki tramwajoweNiezależnie od obranego wariantu - wspólnego torowiska dla tramwajów i kolei lub separacji ruchu szynowego - zakłada się realizację przystanków: na wysokości
PKM Brętowo (już powstający),
PKM Niedźwiednik ,
VII Dwór (tylko tramwajowy),
PKM Strzyża/Abrahama oraz przypuszczalnie jeszcze jeden między linią kolejową Gdynia-Warszawa i
SKM a pętlą Zaspa.
Problem z wąwozem kolejowymPKM-ka wymusiła także rewizje pewnych zamierzeń na wysokości odcinka leśnego. Dotychczas zakładano, że wąwóz kolejowy zostanie wypełniony ziemią, poszerzając tym samym możliwość łatwego kształtowania korytarza drogowo-tramwajowego. Obecnie wariant ten został zmieniony na utworzenie murów oporowych. Oczywiście do nowej sytuacji komunikacyjnej będzie trzeba też dostosować powstałe przejścia pod i nad torami kolejowymi, odpowiednio je przedłużając.
Nowa Abrahama niezbędna w docelowym układzieSkoro jednak realizowana jest wysoce wydajna kolej, to czy trasa tramwajowa oraz połączenie drogowe nadal jest potrzebne? Urbaniści z BRG zapewniają, że jak najbardziej tak. I to zarówno w sytuacji, gdyby doszło do budowy
ul. Nowej Politechnicznej z tramwajem, stanowiącej połączenie górnego tarasu z dolnym przez Wrzeszcz, jak i w momencie, gdy będzie już funkcjonowała Pomorska
Kolej Metropolitalna. Analizy ruchu wykazują potrzebę istnienia ul. Nowej Abrahama z tramwajem w wariancie docelowym układu komunikacyjnego Gdańska.
Należy mieć też na uwadze, że wszystkie przedstawione w artykule rozwiązania są wyłącznie wersjami roboczymi, które mogą być w momencie przystąpienia do prac nad realizacją ul. Nowej Abrahama (o ile kiedykolwiek to nastąpi) nieaktualne lub zmienione. Bezwzględnym warunkiem jest jednak dostosowanie się do warunków narzuconych w planach zagospodarowania, z których ul. Nowa Abrahama - póki co - nie będzie wykreślana.
Materiały dot. ul. Nowej Abrahama zostały zaprezentowane podczas spotkania miejskich urbanistów z komisją ds. inwestycji i planowania przestrzennego Rady Dzielnicy Wrzeszcz Górny, która poprosiła BRG o przedstawienie obecnej sytuacji planistycznej dla tej drogi i połączenia tramwajowego w kontekście nowych planów zagospodarowania dla PKM.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
