• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nowy cmentarz powstanie na wzgórzach

Krzysztof Koprowski
11 lutego 2015 (artykuł sprzed 9 lat) 
  • Nowy cmentarz (obwiedziony na czerwono) powstanie na wzgórzach w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącego cmentarza Srebrzysko i zbiornika retencyjnego znajdującego się przy ul. Słowackiego.
  • Cele realizacji nowego planu zagospodarowania.
  • Powierzchnia cmentarza. Zapewnienie miejsc na siedem lat odnosi się do stanu, gdyby był to jedyny rozbudowany cmentarz w Gdańsku.

Cmentarz Srebrzysko powiększy się o 9 hektarów, na których pomieści się ok. 8 tys. nowych miejsc grzebalnych. To niezbędne, aby w mieście nie zabrakło miejsca na pochówki. Groby będą w znacznej mierze położone na wzgórzach. W lesie, gdzie powstanie cmentarz, znaleziono betonowy krzyż, który nie jest umieszczony na żadnej mapie.



Czy cmentarz zlokalizowany na stromych zboczach wzgórz morenowych to dobre rozwiązanie?

Gdańsk w trybie pilnym poszukuje miejsc na rozbudowę istniejących cmentarzy. Powód: brak miejsc pod nowe pochówki na istniejących nekropoliach. Szacuje się, że miejsc na istniejących cmentarzach wystarczy tylko do 2018-19 r.

Strategiczną rezerwą z szacowanych niezbędnych 12,60 - 19 hektarów terenu pod nowe pochówki, jest utworzenie 9-hektarowego cmentarza "Srebrzysko II", na terenach bezpośrednio sąsiadujących z istniejącą nekropolią.

Ten cmentarz musi powstać, bo dodatkowej tak dużej rezerwy przy innych nekropoliach nie ma, a z pomysłu budowy nowego obiektu się wycofano (pod uwagę brano m.in. nowy cmentarz w Złotej Karczmie)

Czytaj też: Cmentarz zamiast kolonii domków?

Nowy cmentarz na Srebrzysku zajmie obszar od zbiornika retencyjnego przy Trasie Słowackiego zobacz na mapie Gdańskado ul. Ogrodowej zobacz na mapie Gdańska (część A) oraz obszar w rozwidleniu ul. Ogrodowej i Srebrniki zobacz na mapie Gdańska (część B). Sama ul. Ogrodowa pozostanie w istniejącym miejscu i będzie dzieliła nowy cmentarz na dwie części. Umowne podzielenie cmentarza na dwie części nie ma związku z harmonogramem jego tworzenia - to będzie etapem kolejnych ustaleń przed rozpoczęciem inwestycji.

- W części B [w rozwidleniu ulic - dop. red.] utworzenie cmentarza będzie wymagało likwidacji istniejących ogrodów. Ich właściciele posiadają umowy dzierżawy, zawierane przez BOM i GZNK, na czas określony (rok) z możliwością trzymiesięcznego wypowiedzenia - informuje Edyta Damszel-Turek, kierownik Zespołu Urbanistycznego Wrzeszcz, która opowiadała o miejskich planach na spotkaniu z Radą Dzielnicy Wrzeszcz Górny.

  • Istniejące ogrody, które zostaną zlikwidowane w momencie tworzenia cmentarza.
  • Zniszczona altana na terenie ogrodów kwiatowo-warzywnych.
Ogródki (nie są zrzeszone w Polskim Związku Działkowców, zawartych jest 20 indywidualnych umów) będą istniały nawet po uchwaleniu planu zagospodarowania. Zostaną zlikwidowane dopiero w momencie rozpoczęcia budowy cmentarza.

O ile na terenie ogródków prace budowlane będą dość ograniczone, to już w innych miejscach niezbędne będą intensywne prace ziemne. Na znajdujących się tutaj stromych wzgórzach trzeba będzie wytyczyć alejki i miejsca grzebalne.

Zagadkowy krzyż znajdujący się na terenie przyszłego cmentarza. Zagadkowy krzyż znajdujący się na terenie przyszłego cmentarza.
Co ciekawe, na terenie A, w bliskiej odległości od budynków szpitala psychiatrycznego znajduje się krzyż zobacz na mapie Gdańska, który sugeruje, że dokonywano tutaj już wcześniej pochówków. Obecnie trwa sprawdzanie, kiedy został ustawiony i w jakim celu (nie ma na nim żadnej tablicy informacyjnej).

  • Struktura własności gruntów na terenie objętym projektem planu.
  • Ustalenia studium dla obszaru przyszłego cmentarza.
  • Teren przyszłego cmentarza.
  • Teren przyszłego cmentarza. Na drugim planie widoczne zabudowania szpitala psychiatrycznego.
  • Teren przyszłego cmentarza.
  • Teren przyszłego cmentarza.
  • Rozwidlenie ul. Srebrniki i Ogrodowej.
Wspomniane ukształtowanie terenu oraz własność gruntów (gminna i Skarbu Państwa) były, poza brakiem miejsc grzebalnych w Gdańsku, czynnikami determinującymi w największej mierze zmianę wizji rozwoju tej części miasta.

Dotychczas w studium dla tego terenu zapisywano dominującą funkcję zieleni miejskiej (w tym zawierają się też cmentarze) oraz mieszkaniowej. W planie zagospodarowania z 2008 r. na części A proponowano tereny zieleni urządzonej z możliwością organizacji imprez masowych, zaś na B - zabudowę mieszkaniowo-usługową, która miała być kontynuowana do blokowisk spółdzielni Morena.

Czytaj też: Artykuł z 2006 r.: Hiszpanie zbudują nową dzielnicę

  • Panorama miasta z punktu widokowego, który umieszczono w projekcie planu zagospodarowania.
  • Panorama miasta z punktu widokowego, który umieszczono w projekcie planu zagospodarowania.
  • Panorama miasta z punktu widokowego, który umieszczono w projekcie planu zagospodarowania.
  • Widok w stronę cmentarza z Trasy Słowackiego.
  • Widok w stronę cmentarza ze zbiornika retencyjnego Srebrzysko (zwanego też Srebrniki i Srebrny Staw).
Co ważne, w nowym projekcie planu, wyznaczona została strefa buforowa zieleni biegnąca wzdłuż trasy PKM-ki. Od zbiornika retencyjnego przy Słowackiego aż po ul. Ogrodową ma biec alejka spacerowa, która pozwoli na dojście do dwóch punktów widokowych.

Innego typu strefa buforowa, wyznaczona przepisami prawa, a nie kwestią estetyczną, obejmie 50-metrowy pas wokół cmentarza, wkraczając także na teren szpitala. Czy nie utrudni to jego dalszego funkcjonowania?

- Ta strefa dotyczy tylko zakazu lokalizacji nowej zabudowy mieszkaniowej oraz zakładów produkujących i przetwarzających żywność. Nie przeszkodzi ona jednak ewentualnej rozbudowie szpitala oraz realizacji nowych budynków szpitalnych - zapewnia Damszel-Turek.

Po lewej planowane miejsce pod parking, po prawej istniejący cmentarz Srebrzysko, w centralnej części widać zabudowania szpitala psychiatrycznego. Po lewej planowane miejsce pod parking, po prawej istniejący cmentarz Srebrzysko, w centralnej części widać zabudowania szpitala psychiatrycznego.
Bezpośrednio przy samym szpitalu zobacz na mapie Gdańska wyznaczony został parking. Tutaj też będzie znajdowało się główne wejście na cmentarz oraz wjazd dla pojazdów technicznych. Dodatkowe wejścia i wjazdy będą określane już na etapie projektu budowlanego cmentarza, co nastąpi po uchwaleniu planu.

Miejsca

Opinie (190) ponad 10 zablokowanych

  • Nie można jak w Gdyni? (15)

    Zrobić cmentarz, gdzieś pod Gdańskiem, a nie praktycznie w centrum.

    • 262 58

    • Raczej nie (9)

      Właścicielem większości ziem pod Gdańskiem nie jest ani Skarb Państwa, ani Gmina, a rolnicy, którzy za taką ziemie dobrze sobie liczą.
      Stąd gmina korzysta ile może z własnych gruntów lub z SP.

      • 32 3

      • (7)

        To się nazywa krótkowzroczność i odkładanie problemu w czasie. Ludzie umierać nie przestaną, a bez sensu wydaje się być przeznaczanie terenów w takiej lokalizacji pod cmentarz. Za 20 lat znowu będzie potrzeba jego rozbudowy i co wtedy ?

        Zresztą przez cmentarz cała dzielnica jest sparaliżowana 1 listopada. Sam nie mogę wyjechać spod domu. Zapowiada się, że będzie coraz gorzej.

        Rozwiązaniem problemu jest zbudowanie cmentarza na terenach poza ścisłym centrum miasta, ale nadal dobrze skomunikowanych. Do tego powinna dążyć miasto, gmina, nawet jeżeli miałoby to pociągnąć za sobą koszty, które w perspektywie czasu i tak są nieuniknione. Zresztą nie oszukujemy ziemia tanieć nie będzie i odkładanie ewentualnego wykupu w czasie tylko koszty zwiększy.

        • 39 14

        • (6)

          Sama idea cmentarzy jest nie przystosowana do obecnych czasów i zaludnienia. Co będzie za 50 lat? Cmentarze zajmujące połowę terenów całego miasta? Czy może wielka nekropolia za miastem o obszarze wielu km^2?
          Oczywiste jest, że ludzie chcą honorować pamięć o zmarłych członkach swojej rodziny, ale da się to zrobić inaczej, niż poprzez rozbudowę istniejących, lub budowę nowych, cmentarzy.

          • 34 3

          • (5)

            kremacja i wielkie trawnik to będzie za 50 lat i jakaś skromna tablica tak żeby kosiarka mogła przejechać :)

            • 35 0

            • (4)

              Ale do tego również potrzeba ogromnych przestrzeni. trzeba raczej sięgać po rozwiązania, które jej nie "marnują".

              • 6 1

              • (2)

                Niekoniecznie, każdy park może być miejscem "spoczynku" kwestia organizacji "ściany pamięci" XXI wiek jest można było by umieszczać np tylko imię nazwisko rok śmierci i QR kod do "wirtualnego cmentarza" a tam już można wszytko...

                • 8 0

              • (1)

                Albo, jak ktoś chce, mieć w domu mały ołtarzyk poświęcony całej rodzinie...

                • 4 0

              • Puki co nie można oficjalnie jakieś miejsce pochówku musi być...

                • 1 1

              • Moze tak kremowac i do urny?

                czy musi byc przegnily worek z miesem zeby trafil do raju? :)

                • 3 2

      • Debilizm

        To może wyburzyć jedną z dzielnic i teren przeznaczyć na cmentarz

        • 0 1

    • "Nowy cmentarz ... powstanie na wzgórzach w bezpośrednim sąsiedztwie ... zbiornika retencyjnego..."

      Rybki będą miały więcej substancji odżywczych. He, he.

      • 36 8

    • Słusznie . Dobrym miejscem jest góra fosfogipsów i teren do niej przyległy przed Sobieszewem. Miejsca sporo , dobry dojazd autobusami lini 112, 186 , 212 . Piękne widoki na zatoke z tej góry... Nieboszczyk mógł by westchnąć ,, aż chce się żyć..."

      • 40 2

    • Starsze osoby

      Pamiętaj, że na cmentarz jeżdzą głównie starsze osoby, dlatego lepiej dla nich w centrum,
      młodzi pojawiają się okazjonalnie no i we wszystkich świętych

      • 12 18

    • (1)

      a gdzie w Gdyni jest cmentarz na obrzeżach? Chyba nie chodzi o Witomino?
      Bo wzgórza na Srebrzysku sądwa razy dalej niz cmetarz witomiński

      • 2 4

      • w Pierwoszynie

        • 6 0

  • Cudownie - cmentarzy nigdy nie za wiele. (3)

    • 74 20

    • A co z Byczym Wzgórzem :(

      tam było tak ładnie, a teraz chcą tam wcisnąć lastryko :(

      • 6 0

    • PO co wam cmentarz??? (1)

      wybieracie się na tamten świat????

      • 6 4

      • ZUS mnie ciągle prosi o to :-) a odmówić trudno

        • 16 0

  • Chciałbym aby moje prochy rozsypać do morza. (16)

    Niestety na to polskie prawo nie pozwala. Potem brakuje miejsc na pochówki.

    • 162 31

    • Sopot musiałby się reklamować hasłem: (4)

      "Wykąp się z przodkami"

      Jedź zobaczyć jak wygląda Ganges, tam też sypią prochy do wody...

      • 48 25

      • tam nie spalają szczątków "do końca"

        więc resztki kości itp pływają, ale hasło dobre :)

        • 37 0

      • Ludzkie prochy to akurat najmniejszy problem Gangesu (1)

        Z tym wysypywaniem prochów to jak dla mnie lekka przesada natomiast problem cmentarzy można by rozwiązać poprzez umożliwienie przechowywania prochów w domu.

        • 16 4

        • to już jest praktykowane w naszym kraju

          w beczce....

          • 11 2

      • Chyba raczej "umocz tyłek w przodku"

        • 5 1

    • Przecież nie wyłowią twoich prochów potem

      Przesadzasz trochę.

      • 5 2

    • Miałabym się z Tobą kąpać?

      • 16 1

    • (5)

      Po co prochy do morza . Lepiej całe ciało do morza . Jest z tego zysk dla flory i fauny . Węgorze się najedzą do syta i inne padlinożerne stwory. Mało tego po kilku latach Twoje gnaty będą z zaciekawieniem oglądali płetwonurkowie . A tak to spalić toksyczne dymy do atmoswery się dostaną . Fajny pomysł?

      • 18 5

      • Toksyczne dymy ze spalania zwłok? (4)

        • 3 2

        • (1)

          No tak a jak denata spalą w ubraniach z polisyleru lub elany
          , to jak najbardziej. Zresztą nie wiadomo czy denat zdrowo się odżywiał , mógł jeść jedzenie śmieciowe ....

          • 15 4

          • Albo pracowac na umowach śmieciowych

            • 4 1

        • Np. z toksycznych rodziców.

          • 3 1

        • Nie, bo są filtry.

          • 0 0

    • jesteś nie w temacie

      Prawo pozwala

      • 3 2

    • nie przyznawaj się, że posiadasz jakiekolwiek prochy !!!

      ABW, CBS czuwają ... ha!

      • 5 0

    • Czeskie prawo jak najbardziej!

      • 1 0

  • Zmarnowana przestrzeń rekreacyjna, i to w centrum miasta. (7)

    Ludzie, kremujcie się! Nie bądźcie samolubni.

    • 256 53

    • Centrum?

      Nie wiem, skąd pochodzisz, ale trudno nazwać to centrum miasta.

      • 17 38

    • dokładnie ! nie zabierać przestrzeni zyciowej przyszłym

      pokoleniom ! Gdyby Japończycy chcieli chować,jak my,to cała Japonia byłaby wielkim cmentarzyskiem.

      • 26 6

    • (1)

      ludzie, kremujcie się! tak! dobry krem kupicie w każdym markecie!

      • 21 3

      • a ty dzisiaj nienakremowana? mogę ci mój krem pożyczyć

        • 19 0

    • Ja się kremuję codziennie rano po prysznicu :)

      • 19 1

    • To co powiesz na wtorek?

      • 1 1

    • hahaha

      ... moze byc krem Nivea ?

      • 5 1

  • (13)

    A nie lepiej gdzieś na obrzeżach miasta? Np. Rębiechowo?

    • 184 23

    • Przy PKM,żeby był dobry dojazd na Fiesta del Muertos

      • 43 0

    • z jedną drogą doajzdową?

      wielu ludzi odwiedza cmentarz częściej niż raz w roku i nie powinno się ich wysyłać na koniec świata

      • 19 15

    • Aleś palnął.

      Tak przy rondzie turbinowym.

      • 7 7

    • (2)

      A może zrobić cmentarz wodny, na zatoce, np w okolicach plaży w Stogach. Przecież tam nikt nie chodzi.

      • 12 7

      • (1)

        na stogach.

        • 5 1

        • Na stogach siana?

          • 2 1

    • Czekam z niecierpliwością na czasy kiedy będzie się urządzać nagonki na starych ludzi (1)

      bo to przecież nic nie robiące darmozjady. Jakiś obóz zrobić co by zapracowali na swoje emerytury staruchy, a potem do spalarni w nowym porcie co by miejsca młodym wykształconym na ziemi nie zabierali

      • 9 18

      • Widać, wiele osób nie zrozumiało w/w posta...Niektóre opinie mnie przerażają...Szacunek dla zmarłych i godny pochówek był wspólny wszystkim kulturom od samego początku cywilizacji, w niektórych kulturach jako karę stosowano rozrzucenie szczątków po świecie...Dlaczego? Cmentarze wbrew pozorom nie są budowane dla zmarłych, tylko dla ich rodzin, aby móc poradzić sobie ze stratą i w ten symboliczny sposób pielęgnować pamięć o zmarłych. Oczywiście, należy przemyśleć formę obrządku, może krypty i pomniki zastąpić czymś mniejszym, ale już hejty i przenoszenie za miasto cmentarza, to jakbyśmy udawali, że nie ma śmierci, starości, cierpienia...Jedyną wartością m4 i SUV w garażu...Pamiętajmy, że nie zawsze będziemy piękni, młodzi, bogaci i w pełni sił.

        • 6 5

    • Były takie plany ale .... każdy wie o co chodzi

      • 4 1

    • Rębiechowo to obrzeża Żukowa (gminy wiejskiej), nie miasta.

      • 5 1

    • w sumie to dovry pomysl...

      Na wprost od trasy slowackiego wybudować parking, resztę ogrodzić i kopać jak ta lala ;) za linia PKM to nie bd przeszkadzać i do tego dojazd będzie!! I to z 2 stron;)
      Inna kwestia ze tego terenu i tak inaczej nie zabudujesz... Mieszkania odpadają bo potem bd pozwy wysyłać że glosno!! Biurowce to raczej na wysokości lotniska samego. A cmentarz idealnie, a i tak obecni nie będą się skarżyć;)

      • 15 0

    • Dlaczego (1)

      nie Lostowice tzn dalsza czesc to oczywiste rozwiazanie

      • 1 5

      • na Łostowicach nie ma już miejsca

        Dookoła pobudowano osiedlu

        • 3 0

  • (13)

    Już widzę, jak starsze babcie idą po tych górach. Ten cmentarz to wariactwo. W Złotej Karczmie wzdłuż obwodnicy był idealnie zlokalizowany, ale przecież ważniejsze są ogródki działkowe.

    • 132 28

    • (2)

      Już widze te starsze bacie jadące gdzieś za obwodnice pół dnia. Chcesz żeby nigdy nie dojechały ?

      • 21 11

      • Są linie autobusowe, która dojeżdżają na Złotą Karczmę. Poza tym ludziom starszym się nie spieszy.

        • 20 5

      • A jak wlezą na taką stromiznę, to już tam zostaną.

        • 9 3

    • (4)

      Ja myślę że dobrym miejscem na cmentarz , są tereny po stoczniowe w gdańsku....

      • 13 7

      • Cmentarz Nowe Miasto (2)

        Chociaż nie!! Lepiej brzmi..

        Cmentarz Solidarność!! Każdy solidarnościowiec i stoczniowiec tam bd chcial leżeć!! A sama nazwa jaka prawdziwa i cyniczna naraz będzie;)
        Te upadłe ideały.... Niemalże poezja!;)

        • 14 1

        • A trumny do grobów

          można by żurawiami portowymi opuszczać - taka atrakcja dla zagranicznych turystów.

          • 20 0

        • Fajny wpis .Pozdrawiam.

          • 5 0

      • Popieram Jozefa. Mogą być też tereny po zamykanych, zbędnych z powodu małej ilości dzieci placówkach (szkołach, gimnazjach, przedszkolach, klubach). Lepiej by ustąpiły miejsca cmentarzowi.

        • 0 1

    • Na tych (1)

      Ogródkach mieszkają ludzie cały rok

      • 4 10

      • Będą mieli towarzystwo

        • 13 1

    • Jakoś na cmentarzu św. Ignacego to im nie przeszkadza :P

      • 6 0

    • W Sopocie jakoś nikomu nie przeszkadza, że cmentarz jest położony na wzgórzach

      W niektórych innych miastach i miasteczkach jest tak samo.

      • 6 0

    • Ogrodki działkowe są ważne. To dla wielu ludzi, nie tylko starszych, nie tylko relaks, ale czasem i jedyne sensowne zajęcie.

      Poza tym - w ogródkach są żywi ludzie, często każdego dnia, a cmentarz jest dla umarłych i raz-dwa razy do roku dla ich gości.

      • 5 1

  • Dobrze, że jest Trasa Słowackiego i dobry dojazd przez PKM na Fiesta del Muertos, jeden dzień w roku, gdy ludność "idzie na groby".

    • 48 4

  • Pamiętajmy (2)

    Cmentarze to miejsca kolejnego etapu i lepiej mieć takie miejsce zawsze pod ręką a Srebrzysko jest jakby stworzone na taką dzielnice granitowych domków.

    Pozdrawiam

    • 35 34

    • ? (1)

      po co mi cmentarz pod ręką? Co to jest miejsce codziennych odwiedzin?

      • 5 3

      • Ja tam bywam codziennie

        • 10 0

  • Utylizacja moich zwłok nastąpi (mam nadzieję) poprzez spalenie... (14)

    Nie wiem czy mógłbym zażądać dalszej utylizacji na Szadółkach? No cholera, nie chciałbym zaśmiecać naszej Ziemi po swoim zejściu... Żadnych cmentarzy, pomników, trumien i całej tej otoczki biznesowo-nieracjonalno-utopijnej. Prosta droga: zejście - spalenie - utylizacja... I nie trzeba cmentarzy, przemysłu pogrzebowego w tym wielebnych etc. Prosto, tanio i czysto. I w dbałości o Ziemię i przyszłe pokolenia.

    • 109 42

    • pełna utylizacja i ani śladu ma nie zostać? (8)

      Nie podoba mi się to za bardzo. To może chociaż popiołem podsypać krzewy borówki, będą lepiej rosły.

      • 19 4

      • (3)

        Heinrich Himmler dałby krzyż za takie ekologiczne myślenie. Ileż on się nad tym problemem napracował.

        • 31 7

        • (2)

          A kto to jest Heinrich Himmler ?

          • 0 19

          • Po co się tak chwalisz swoim brakiem podstawowej wiedzy? (1)

            • 14 0

            • Sam nie wiesz , a się nabijasz z mojej wiedzy . To napisz kto to był.

              • 1 5

      • Zostaw ślady w potomkach, w sztuce, nauce, tworzeniu czegoś... (3)

        Takie ślady są ważne a nie przegniłe ścierwo otoczone lastriko ....

        • 35 3

        • (2)

          Ty już swój ślad pozostawiłeś(aś) na tym forum . Więc mam nadzieję że więcej swych śladów nie pozostawisz....he he

          • 7 16

          • he he, wyp.... (1)

            • 5 2

            • Przeproś natychmiast! Niech cię odchłań piekielna pochłonie! Ty szantrapo.

              • 3 4

    • Jest taka metoda

      Chyba w Szwecji tzw. Zielona kremacja za pomocą kwasu zostaniesz rozpuszczony a następnie spuszczony do kanalizy.

      • 2 2

    • no to może tak: (1)

      są eko urny, które po w kopaniu do ziemi w pełni się rozkładają i stają się nawozem pod ziarno drzewa, które jest w nim włożone.
      CZYSTO, PRAKTYCZNIE I POŻYTECZNIE.

      • 7 1

      • Łał takie jakby jajko "kinder niespodzianka"!

        • 2 0

    • Tajemnica krążenia pierwiastków

      Powstałeś z tego co Cię otacza a gdy przyjdzie czas zwrócisz dzierżawione atomy matce Ziemi. A czy to nastąpi przez spalenie czy poprzez tradycyjny pochówek nie ma znaczenia

      • 1 0

    • racjonalnie myślący człowieku nie myśl o swoim pochówku, ty w ogóle nie jesteś wartościowy dla społeczeństwa i ziemi w żaden sposób. Nie ma co cie chować, palić, czy w ogóle coś robić. Ty już jesteś martwy, twoje dzieje niespisane, można o tobie zapomnieć.

      • 1 1

  • A securite będzie??? (4)

    Paskudne miejsca ze względu na peryferyjne położenie - groby będą rozkradane przez gnoi.

    • 26 17

    • Panie Tom tego miejsca będą strzegły duchy....

      • 4 1

    • peryferium jest za obwodnicą ;-)
      chyba nie skumałeś miejsca gdzie to zamierzają zrobić

      • 4 0

    • "Tom z Gda" (1)

      to inaczej Tomasz z Pruszcza Gd

      • 1 1

      • Nie, to Tomisław z Gdakowa.

        • 0 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane