• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Obłuże, wyspa pełna legend

Jakub Knera
15 lutego 2010 (artykuł sprzed 14 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat O Cyganie i Krzyżakach, czyli początki Suchanina
Kościół św. Andrzeja Boboli, znajdujący się w centralnym punkcie Obłuża, zaczęto budować w 1938 r. Kościół św. Andrzeja Boboli, znajdujący się w centralnym punkcie Obłuża, zaczęto budować w 1938 r.

Chyba o mało której dzielnicy Gdyni krążyło tyle legend. Są w nich rycerze, święci, a także urzeczony pięknem tego miejsca Kaszub.



Pierwsza wzmianka historyczna o Obłużu zobacz na mapie Gdynijest datowana na 1245 rok. To 8 lat przed utworzeniem parafii oksywskiej, kiedy biskup Michał nadał norbertankom z Żukowa ten kawałek ziemi. Początkowo wieś nazywała się Obluzino, potem Obluse, Obluze, wreszcie Oblusze. Przez pewien czas widniała na szwedzkich mapach jako Vobus.

Nazwa składa się z rdzenia "ług" i przyimka "ob". Ten pierwszy to jedna ze słowiańskich nazw, dotyczących ukształtowania terenu, natomiast "ob" znaczy tyle, co "wokoło". Razem więc znaczą tyle, co miejsce, otoczone zewsząd ługowatym bagnem. Istnieje także hipoteza, że ług, oznaczający roztwór solny, nawiązywał w nazwie do znajdujących się w okolicy źródeł solnych.

Na temat Obłuża pojawiło się mnóstwo legend. Jedna z nich dotyczy samej nazwy - podobno dawno temu jakiś wędrowny Kaszub, dotarłszy tutaj, westchnął po kaszubsku "O Błeże, jak tu pięknie!" (kaszubska nazwa dzielnicy to Òblëżé). Kolejne legendy dotyczą specyficznego ukształtowania terenu wokół wsi. Józef Staśko w wydanym w latach 20. "Przewodniku po polskim wybrzeżu" sugeruje, że dno doliny było dnem płytkiego morza, o czym miały świadczyć znalezione kotwice i szczątki statków w torfowiskach.

Inna legenda wspomina o okrutnym rycerzu, zamieszkującym wyspę Obłuże i męczącym okolicznych mieszkańców. Kiedy przybył tu św. Jacek, zapowiedział koniec jego rządów. Jego modlitwy sprawiły, że morze, okalające wyspę, zaczęło opadać, a rycerz wypuścił niewolników i odpokutowywał swoje czyny.

Obłuże składało się z kilku części: Obłuża właściwego, Obłuża Leśnego, Starego ObłużaKolonii Rybackiej.

W 1921 roku na Obłużu powstał bity gościniec, który łączył Oksywie z Pogórzem - to obecna ulica Płk. Dąbka. W okresie międzywojennym dzielnica zachowywała wiejski charakter, a pod koniec lat 20 zaczęło tu powstawać osiedle robotnicze. Do dziś charakterystycznym wyróżnikiem dzielnicy są ulice, mające w swoich nazwach zawody robotnicze: Tokarska, Brukarska zobacz na mapie Gdyni, Szklarska czy Szkutnicza.

W 1933 roku wieś oficjalnie przyłączono do Gdyni, a 5 lat później zaczęto budować jej centralny punkt, czyli kościół św. Andrzeja Boboli.

W latach 70., po tym, jak do Obłuża przyległa łatka dzielnicy, z której "dalej do centrum, niż do Europy", rozpoczęto budowę Trasy im. Eugeniusza Kwiatkowskiego (swój początek miała na ul. Admirała Unruga). To powiedzenie do dziś nie straciło na aktualności, bo, mimo że obecnie o wiele łatwiej jest dostać się do centrum, Obłuże raz w roku przeżywa istne oblężenie gości, nie tylko z Polski, ale i z całego kontynentu - na początku lipca, w liczbie kilkudziesięciu tysięcy, tłoczą się tutaj w korkach, aby dojechać na Festiwal Heineken Open'er.

Przy pisaniu tekstu korzystałem z "Roczników Gdyńskich" i "Bedekera Gdyńskiego".

Chcesz wiedzieć, co oznacza nazwa twojej dzielnicy? Interesuje cię pochodzenie nazw innych dzielnic i osiedli w Trójmieście? Śledź nasz cykl historyczny poświęcony trójmiejskim nazwom.

Opinie (94) 8 zablokowanych

  • Fajny artykuł... (8)

    Wszystko fajnie, tylko autor mógłby czasem przed napisaniem artykułu sprawdzić fakty...
    Szczególnie polecam sprawdzenie daty budowy kościoła pw. Św. Michała Archanioła na Oksywiu...
    Pozdrawiam i oby więcej takich wiadomości...

    • 49 4

    • dokladnie (2)

      http://pl.wikipedia.org/wiki/Kościół_św._Michała_Archanioła_w_Gdyni

      ale artykuł fajny:)

      • 4 1

      • Wikipedia (1)

        Wikipedia w bardzo wielu przypadkach nie jest wiarygodna. Autorzy często się mylą lub zmieniają fakty i na dodatek nie poprawiają wytkniętych błędów. Nie wiem jak jest w sprawie tego kościoła, ale rozstrzygnięcia szukałbym na pewno w innym źródle niż Wikipedia.

        • 7 1

        • to fakt

          w artykule piszą o powołaniu parafii oksywskiej przez biskupa kujawskiego Michała, a z artykułu o biskupach wynika, że biskupem kujawskim był już w tym czasie następca Michała, Wolimir.

          • 3 0

    • Fajny...

      Co innego kościół a co innego parafia :)

      • 1 0

    • hmm.... a gdzie Ty szanowny kolego znalazłes w tym artykule odnosnik do daty budowy koscioła Św. Michała Archanioła na Oksywiu.
      Jedyne zdaniek związane z budową kościoła w tym artykule to- "Kościół św. Andrzeja Boboli, znajdujący się w centralnym punkcie Obłuża, zaczęto budować w 1938 r."

      • 3 0

    • ... (1)

      a ja polecam przecwiczenie rozumienia tekstu....Autor nie pisze nic o OKsywiu, oraz znajdujacym sie tam kosciele tylko o......... No brawo! Tak, sw. Andrzeja Boboli! Czyli jednak umiemy czytac ze zrozumieniem!

      • 2 2

      • język polski

        Bardzo proszę nie używać makaronizmu: "czytanie ze zrozumieniem". W języku polskim nie występuje taka forma gramatyczna.

        • 0 1

    • wariat!

      Stary! Autor wymienia "legendy" na temat Obluza co znaczy ze ma prawo coś dodać od siebie lub przekręcić... o jakich faktach Ty tu mówisz... fakty to w historii a nie w legendzie prawdopodobnie wyssanej z palca przez nieznanego Kaszuba heheg

      • 0 0

  • :) (3)

    Dobry ale za krótki.

    • 47 3

    • A czy to prawda, że na Obłużu... (2)

      ...jest maszyna do wiatru? I to z Obłuża wieje na całe Trójmiasto (i dalej w Polskę)? Już nie raz słyszałem o tej maszynie, ale nigdy nie udało mi się tego potwierdzić. Myślę, że skoro już jesteśmy w temacie ołużańskich historii i legend to dobry moment...

      • 9 0

      • ta maszyna to mieszkający w wierzbie niziołek (1)

        który zdrowo się odżywia
        a potem od tej soi ma wiatry

        • 2 0

        • A na imię mu Bilbo Baggins!

          • 0 0

  • kolejny dobry artykuł! (4)

    bardzo lubię je czytać.
    A może napisze Pan artykuł o Pogórzu? :)

    • 46 3

    • (1)

      Pogórze - dzielnica Gdyni. Pogórze Dolne przyłączone zostało w 1935, Pogórze Górne w 1970. Nazwa łatwa do rozszyfrowania. o tym " obszarze wzdłuż góry" stary przewodnik pisze "wieś włościańska 5 km od Oksywii, to najstarsza dzielnica w okolicy osada". Świadczą o tym odnaleziony groby skrzynkowe, a także zachowane przekazy historyczne. ogórze, wraz z innymi osadami Kępy Oksywskiej, podarowane zostało w 1214 przez Księżnę Zwinisławę, żona Mściwoja I, klasztorowi norbertanek z Żukowa i pozostało ich własnością aż do kasacji zakaonu. Pierwsza wzmianka o nim pochodzi z 1245 i znajduje się w dokumencie wydanym przez biskupa włocławskiego Michała. Wszystkie przywileje i dobra przyznane norbertankom przez władców Pomorza, potwierdził w 1295 król Przemysław II. Po rozbiorach Polski Pogórze, podobnie jak inne okoliczne wsie, stało się własnością Prus. W 1868 liczyło 278 mieszkańców gospodarujących na 550 ha gruntów. Wsią pozostało także po powrocie do niepodległej Polski, a nawet po przyłączeniu w 1935 roku jego części Dolnej do Gdyni. We wrześniu 1939 zostało, po zaciętych walkach trwających 18 dni, niemal doszczędnie zniszczone. Z obroną skrawka - Kępy Oksywskiej wiąże się wiele dramatycznych okoliczności i bohaterskich czynów. Po wojnie Pogórze podzieliło los innych peryferyjnych dzielnic Gdyni i stało się jej sypialnią. 01.01.1970 druga jego część, Pogórze Górne przyłączona została do Gdyni i przzeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe. W Dolnym natomiast dominuje, elektrociepłownia oraz inne uciążliwe dla środowiska i mieszkańców, zakłady, warsztaty, magazyny. Obie części oddziela strome zbodze porośnięte chaszczami, a wąskie, spadziste uliczki podczas deszczu zamieniają się w potoki. Przy ul. Złotej zachowała się malownicza enklawa domków rzemieślniczych. Jest także ślad dawnej wsi i trochę zabudowy willowej. O Pogórzu mówi się, że oddycha się tu "górskim powietrzem" i ogląda "widoki dla aniołów"

      Encyklopedia Gdyni Verbi Causa 2006

      • 17 0

      • dzięki!!

        • 2 1

    • super

      też czekam na artykuł o Pogórzu. Pozdrawiam.

      • 1 1

    • Pogórze

      Ciekawostka z Pogórza. Przy petli 141 i 194 sa dwa stare ceglane domy. W murach tkwia jeszcze kule z karabinow z okresu IIWŚ.

      • 4 1

  • Cisowa (1)

    Czekam na cisowkie wydanie, ale z dużą galerią zdjęć :)

    • 19 3

    • ...

      Współczesne Obłuże, gdyńskie fawela (port.: favela).

      • 0 0

  • Obłuże to najfajniejsza dzielnica Gdyni. (4)

    Pozdrawiam mieszkańców i wszystkich Trójmieszczan.

    • 67 13

    • (2)

      chyba swiata po za obluzem nie widziales

      • 4 20

      • twój "świat" nie potrafi sie odśniezyć..Obłuż epotrafi. Brawooooo :-) (1)

        http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Czyny-spoleczne-znowu-w-modzie-Sasiedzie-odkopmy-nasze-auta-n37028.html

        • 7 1

        • na Witominie to samo

          .

          • 2 1

    • :)

      zaraz po Oksywiu

      • 1 4

  • OBŁUŻE JEST DE BEST (1)

    • 29 11

    • ...

      Największe fawele w Trójmieście?

      • 0 1

  • są na świecie miasta duże

    paryż, londyn i obłuże ;-)

    • 92 7

  • Obłuże jest bardzo fajnie położone z uwagi na dojazd Estakdaą Kwiatkowskiego, z której widać przypływające promy ma się wrażenie że jest położone na wyspie.

    • 38 3

  • janek

    Super artykuły ale więcej starych zdjęć - fajnie się je ogląda.

    • 24 1

  • Obłuże - moje miejsce

    żadne inne miejsce , tu i tylko tu , pozdrawiam Obłużan

    • 41 9

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane