Animowany dokument o obrońcach Poczty Polskiej w Gdańsku

Są w nim nagrania archiwalne sprzed 80 lat, zdjęcia z epoki ożywione techniką 3D oraz współczesne animacje. - To film o wielkiej manifestacji praw Polaków w przedwojennym Gdańsku, którzy walczyli, choć nie mieli szans na zwycięstwo - mówi autor filmu "Obrońcy Poczty", Damian Wenta. 77-minutowy film o obronie Poczty Polskiej w Gdańsku zostanie przedpremierowo pokazany 31 sierpnia w Dworze Artusa .

Ponad setka archiwalnych zdjęć, z których część została ożywiona metodą paralaksy, nadającą efekt trójwymiarowości. Historyczne nagrania, zarówno z walk toczonych 1 września 1939 r., jak i powojenne wywiady przeprowadzone w latach 60. i 70. z ocalałymi obrońcami. Do tego współczesne rozmowy z rodzinami pocztowców, historykami oraz człowiekiem, który zaangażował się w rehabilitację zamordowanych w niemieckim procesie sądowym.

Z kamerą pokonali szlak pocztowców

To wszystko składa się na wyjątkowy, bo pierwszy dokumentalno-animowany materiał o losie pocztowców, którzy 1 września bronili budynku Poczty Polskiej w Gdańsku, atakowanej przez 14 godzin przez policję oraz oddziały SS.

Nowe tablice upamiętniają polskich pocztowców z Gdańska

- Nie bazujemy wyłącznie na archiwaliach. Z kamerą przeszliśmy cały szlak, który pokonali polscy pocztowcy we wrześniu 1939 roku. Byliśmy na poczcie, w miejscach, gdzie istniały mieszkania, w których przebierali się, by uciec swoim prześladowcom, w policyjnych kazamatach i Victoriashule, gdzie więziono wówczas Polaków mieszkających w Gdańsku - wylicza Damian Wenta, reżyser i producent filmu "Obrońcy poczty".
Jest gdańszczaninem, absolwentem Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej oraz Łódzkiej Szkoły Filmowej. Był producentem, reżyserem i scenarzystą nagradzanego na festiwalach filmu wojennego "Dzik". W 2018 roku otrzymał stypendium dla artystów Miasta Gdańska 2018.

Nieznane zdjęcia z ataku na Pocztę Polską w Gdańsku

Animacja ma przekonać najmłodszych

W "Obrońcach poczty" materiały historyczne zostały wzbogacone o 23 minuty współczesnych animacji. Ich wykorzystanie ma podwójne uzasadnienie. Po pierwsze pokazują one sceny, które nigdy nie zostały w żaden sposób zarejestrowane, a których przebieg ustalono na podstawie materiałów archiwalnych. Po drugie animacje mają sprawić, że film będzie chętnie oglądany przez młodych ludzi, z myślą o których postał.

- Bardzo chciałbym, żeby ten film dotarł do młodych ludzi. Chcę, by poznali historię walki, która z militarnego punktu widzenia nie mogła się powieść, ale która była wielką manifestacją praw Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku - wyjaśnia Damian Wenta.
Dodaje, że jego film ma łączyć, a nie dzielić. Ma pokazać, jakim piekłem jest wojna i jak ważne jest docenianie pokoju, w czasach których żyjemy.

Pomnik pocztowców w Gdańsku został oczyszczony

Dzieci pocztowców opowiadają historię

W filmie wypowiadają się dzieci pocztowców, historycy, pisarze, działacze polonijni. Są wśród nich Stefania Koziarowska-Cygalska, córka obrońcy Poczty Polskiej Maksymiliana Cygalskiego, Henryka Flisykowska-Kledzik i Andrzej Flisykowski, córka i syn zastępcy dowódcy obrony Poczty Polskiej Alfonsa Flisykowskiego, Halina Czarlewska, córka zamordowanego w obozie pocztowca Floriana Nitki, Jadwiga Wilma, córka obrońcy Poczty Polskiej, jednego z czterech, którzy się uratowali, Zygmunt Chlebowski, syn pocztowca Józefa Weichbrodta, Marian Niklas, syn pocztowca Edmunda Niklasa, Jadwiga Michałkiewicz, córka Feliksa Muzyka, działacza polonijnego, założyciela i dyrygenta chóru "Lutnia", zamordowanego 22 marca 1940 roku w obozie Stutthof wraz z urzędnikami polskimi i pracownikami poczty.

W filmie wypowiadają się także Dieter Schenk, niemiecki publicysta i autor książki "Poczta Polska w Gdańsku: dzieje pewnego niemieckiego zabójstwa sądowego", który rozpoczął batalię o unieważnienie wyroków na polskich pocztowcach i doprowadził do ich rehabilitacji przez niemieckie sadownictwo, prof. dr hab. Andrzej Gąsiorowski, przewodniczący Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu IPN w Gdańsku oraz dr Jan Daniluk, dyrektor Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego.

Zbiórka środków cały czas trwa

Film powstawał od stycznia 2018 roku. Przy jego tworzeniu pomagały Fundacja PZU oraz Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Twórcy cały czas szukają jednak środków, które pozwolą zakończyć prace m.in. przy obróbce dźwięku i materiałów archiwalnych.

- Cały czas liczymy na wsparcie darczyńców w tej kwestii - przyznaje Damian Wenta.
Film trafi bezpłatnie do 100 placówek oświatowych województwa pomorskiego oraz do Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku, będącego filią Muzeum Gdańska, gdzie będzie prezentowany.

Na 31 sierpnia zaplanowano pokaz przedpremierowy. Premiera filmu odbędzie się również w Gdańsku, prawdopodobnie 5 października, czyli w 80. rocznicę rozstrzelania pocztowców na Zaspie.

Rocznica niemieckiej zbrodni sądowej na polskich pocztowcach z Gdańska