• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Odkryto XVIII-wieczny kanał Strzyży we Wrzeszczu

Katarzyna Moritz
28 lipca 2014 (artykuł sprzed 9 lat) 
  • Stary kanał Strzyży był wykonany z drewna i miał kaskady.
  • Stary kanał Strzyży był wykonany z drewna i miał kaskady.
  • Stary kanał Strzyży był wykonany z drewna i miał kaskady.
  • Stary kanał Strzyży był wykonany z drewna i miał kaskady.
  • Stary kanał Strzyży był wykonany z drewna i miał kaskady.
  • W korycie kanału znaleziono m.in. mosiężną obrączkę, rogową okładzinę do noża lub widelca,  nożyczki do obcinania knotów oraz dwustronną kolorową plakietkę przedstawiająca budynek w szachulcowej konstrukcji.
  • Browar z 1914 roku, plan z publikacji Katarzyny Jacobson-Kowalskiej "Browar we Wrzeszczu za czasów Danziger Aktien Bierbaueri" z książki " Wędrówki po Wrzeszczu" pod red. Katarzyny i Jakuba Szczepańskich.

Na terenie starego browaru we Wrzeszczu archeolodzy odkryli XVIII-wieczny kanał Strzyży, który kiedyś kaskadowo biegł przez park Kuźniczki i był jego ozdobą.



Niedawno informowaliśmy, że podczas badań archeologicznych na terenie starego browaru we Wrzeszczu, odsłonięto olbrzymie, klepiskowe piwnice słodowe, które powstały na początku XIX wieku wraz z browarem. Badania są prowadzone w związku z dwoma inwestycjami dewelopera PB Górski. Bliżej kolejki powstaje galeria handlowa Metropolia, po drugiej stronie ul. Kilińskiego zobacz na mapie Gdańska rośnie natomiast osiedle mieszkaniowe Stary Browar.

Obecnie na tym terenie pojawiła się kolejna historyczna ciekawostka. Ukazał się tam fragment starego kanału Strzyży. Archeolodzy natrafili na niego w odległości około 50 m od parku Kuźniczki. Przebiegał prostopadle do ul. Kilińskiego.

- O kanale jest wzmianka w źródłach z XVIII wieku. Znajdował się w parku Kuźniczki, bo wtedy ten teren, gdzie obecnie go odsłoniliśmy, był obszarem parkowym. Kanał był kaskadowy, a jego kaskadowość widoczna dzięki niwelacjom poszczególnych poziomów słupów, na których mocowano progi, nasuwa skojarzenia z opisem ogrodu w majątku Kuźniczki historyka Carla Beniamina Lengnicha z 1775 r., w którym wspomniał o znajdującej się na jego obszarze kaskadzie - wyjaśnia archeolog Joanna Jarzęcka-Stąporek, której firma prowadzi od dwóch lat nadzór i badania archeologiczne na terenie budowy.

Kanał wypływał ze stawu po drugiej stronie ulicy Kilińskiego i przecinał ogród na długości około 50 m, wpadając do skosem przecinającego teren potoku.

- Jego boki tworzyły ściany z podłużnie ustawionych desek (w momencie ich odkrycia były zachowane na wysokość 1 metra), dno koryta również było wyłożone deskami, poszczególne stopnie różniły się poziomem o około 30 cm - wyjaśnia archeolog.

Ponadto archeolodzy odkryli z obu stron kanału dochodzące do metra miąższości warstwy torfu, świadczące o istnieniu w tym miejscu stawów, również wspomnianych w opisie Lengnicha z 1775 roku. Na potwierdzenie okresu powstania kanału zostały pobrane próby drewna z jego konstrukcji i przesłane do analizy dendrochronologicznej.

W XIX wieku zaczął powstawać browar bardziej nowoczesny, jak na ówczesne czasy i część terenu parkowego zmieniono na część gospodarczą. Kanał był widoczny jeszcze na planach z początku XX wieku - potem go zasypano. Funkcjonował przez większość czasu równolegle z głównym kanałem Strzyży, który niedawno w ramach prowadzonej inwestycji zmienił lokalizację.

Przy okazji w dawnym korycie kanału znaleziono także kilka starych przedmiotów: mosiężną obrączkę, rogową okładzinę do noża lub widelca, nożyczki do obcinania knotów oraz dwustronną kolorową plakietkę, przedstawiającą budynek w szachulcowej konstrukcji.

Park Kuźniczki

Jego początki sięgają XVI wieku, kiedy nad Strzyżą powstała osada dworska wraz z okalającym staw parkiem, ogrodem oraz obiektami gospodarczymi.

W 1773 roku Daniel Chodowiecki tak go opisywał: "Ogród jest bardzo piękny, ma wspaniały parter kwiatowy, promenady, labirynt i teatr. Posągi przedstawiają cztery temperamenty, prócz tego Minerwę, prowadzącą za rączkę dziecko, które się opiera i Wenus całującą Amora". Autorem rzeźb był Daniel Eggert, twórca przedproża Ratusza Głównego Miasta. Obok w zwierzyńcu hodowano jelenie i daniele.

Ówczesny park zajmował powierzchnię kilku hektarów, jednak wraz z budową i rozbudową browaru oraz budową stacji Gdańsk Wrzeszcz, obszar parku regularnie zmniejszał się. W XIX wieku w parku pojawił się pawilon restauracyjny przy sąsiednim dworku. Gdańszczanie przybywali na tańce, koncerty i przedstawienia teatralne w otoczeniu zieleni.

Do dzisiejszych czasów zachowała się altana i brama wejściowa, na której istniał jeszcze niedawno napis w języku niemieckim. Park w ostatnich latach doczekał się rewitalizacji, po tym jak w okresie PRL był zapuszczony i porośnięty chaszczami.


Wnętrza starego browaru we Wrzeszczu.



Okiem żurawia - budowa galerii Metropolia.

Opinie (68) 3 zablokowane

  • park

    to na tym terenie powinno zrobić się park a nie Galerie czy inne pomysły developerskie...

    • 22 3

  • nagość (1)

    patrząc na pierwsze zdjęcie z artykułu czekam na gorący temat: "CZY RAZI NAS NAGOŚĆ PRACOWNIKÓW NA BUDOWACH?".

    • 12 0

    • Razi.
      A jeszcze bardziej razi mnie picie przez nich piwa w pracy.

      • 1 1

  • w okresie PRL był piękny park z huśtawkami dla dzieci. po kamieniach w Strzyży się biegało i było bardzo fajnie (1)

    obok było kino dla dzieci i ognisko muzyczne - i nie wciskać mi kitu, Młodym można bajki opowiadać ale nie mnie

    • 14 4

    • Park Jordana

      Wszystko to prawda. Nazywano te resztki parku"ogródkiem jordanowskim" - park Jordana. Prowadzano mnie tam jako dziecko. Stara Wrzeszczanka.

      • 7 0

  • weźcie Wy załóżcie kanał na yt a nie wrzucacie te filmiki, których odpalenie trwa wieki....apeluję o rozsądek i do świadomości

    • 4 1

  • No a teraz podstawa to wszystko zabetonować i zbudować centra handlowe.

    • 8 0

  • Szkoda, szkoda... (1)

    Łza się w oku kręci, gdyż borwar w Żywcu, Tychach, Amesterdamie, Kopenhadze też są stare ale zyją, a w Gdańsku doprowadzono do dewastacji....nieprawdaż pani Ulu?
    Szkoda, że nie wspomniała pani, że zarządza pani tym terenem i żal, że to tak wygląda, a kiedyś ponad 300 osób miało pracę i produkowało bursztynowy napoj,a obecnie galerie, biuro, usługi, które za jakis czas znikna, bo nie maja historii za sobą, która miał BROWAR!

    • 8 2

    • To nowe jakieś sztuczne i nie wchodzę.

      • 0 0

  • Pani na zdjęciu głównym (1)

    powinna wziąść przykład z kolegi i też zdjąć koszulkę! Ihhhaaa!!!

    • 0 4

    • Mówi i pisze się "wziąć"

      • 5 0

  • I co z tego, jak zaleją to na koniec betonem i postawią niepotrzebne nikomu centrum handlowe?

    • 3 0

  • Odkryli kaskadowy kanał na Strzyży a teraz wszystko zaorają bezczelnie, by postawić blok. Smutna rzeczywistość.

    • 1 1

  • złoty róg

    szkoda browaru ! w ten oto piękny sposób od 25 lat pozbawia się nas miejsc pracy ! komu przeszkadzał ten browar który mógłby produkować stare szlachetne gatunki piwa ! no komu ?! i tak właśnie padł przemysł stoczniowy , lekki , pada górnictwo , padło ?! wiele wiele innych bo nie rentowne ?! nie ! bo zagrażało interesom tym co to teraz zdominowali wszystko ! a my jak te kundelki....

    • 1 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane