• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Okulary VR pomogą poznać historię Polaków z Wolnego Miasta Gdańska

Rafał Borowski
6 stycznia 2022 (artykuł sprzed 2 lat) 
Jedno ze zdjęć dokumentujących przedwojenną działalność Klubu Sportowego Gedania. W tle zabudowania ul. Kościuszki. Jedno ze zdjęć dokumentujących przedwojenną działalność Klubu Sportowego Gedania. W tle zabudowania ul. Kościuszki.

Spacery z wykorzystaniem technologii VR, rowerowy rajd czy montaż figurek w kształcie orłów - w ten niecodzienny sposób opowiedziana zostanie historia Polaków żyjących w Wolnym Mieście Gdańsku. A wszystko w związku z 100. rocznicą powstania Klubu Sportowego Gedania. Wydarzenia będą rozłożone na cały rok.



Czy wiesz cokolwiek o historii przedwojennych polskich gdańszczan?

Zapewne niemal każdy z czytelników wie, że przedwojenny Gdańsk - a właściwie quasi-państwo Wolne Miasto Gdańsk - było zdominowane przez Niemców, ale żyli tu także Polacy. Byli oni żywym dowodem na związki naszego kraju z miastem nad Motławą, które w czasach przedrozbiorowych nazywano "perłą w koronie Rzeczypospolitej".

Historycy szacują, że liczebność Polaków w przedwojennym Gdańsku oscylowała w granicach nie więcej niż 9-10 proc.

Jednak gdyby zadać naszym czytelnikom pytania o dzieje gdańskiej Polonii - np. wymienienie nazwisk najbardziej zasłużonych działaczy czy wskazanie budynków, w których funkcjonowały polskie organizacje - wiele osób miałoby problem z udzieleniem odpowiedzi.

Gdański oddział Instytutu Pamięci Narodowej postanowił to zmienić. Z okazji przypadającej w tym roku 100. rocznicy powołania do życia Klubu Sportowego Gedania historycy zorganizowali cykl różnego rodzaju inicjatyw, które mają upamiętnić najbardziej zasłużonych Polaków z Wolnego Miasta Gdańska i tym samym rozpropagować w społeczeństwie wiedzę o nich.

Gedania zrzeszała gdańskich Polaków



Dlaczego właśnie ta rocznica skłoniła do zorganizowania akcji? Mieszcząca się przy ul. Kościuszki 49 we Wrzeszczu Gedania była czymś więcej niż tylko wielosekcyjnym klubem sportowym - była jednym z filarów polskości w zdominowanym przez Niemców mieście. Jak opisywali dawni członkowie, klub zrzeszał całe rodziny gdańskich Polaków, które były mu oddane na dobre i na złe. Był jednym z niewielu miejsc, gdzie mogli bez skrępowania manifestować swój patriotyzm i za pomocą sportu krzewić go w kolejnych pokoleniach.

Czytaj również: Wspomnienia przedwojennych Polaków z Gdańska

- Historia Gedanii, klubu ściśle związanego z instytucjami Państwa Polskiego, dalece wykracza poza aktywność sportową. W ramach Gedanii prowadzona była działalność kulturalna, oświatowa, charytatywna, konspiracyjna. Polacy mieszkający w Wolnym Mieście Gdańsku byli szykanowani w okresie po 1918 r., eksterminowani po 1939 r. i brutalnie represjonowani po 1945 r. Ponosili straszną ofiarę z powodu swojego przywiązania do polskości. Nasz oddział w roku 100. rocznicy powstania Gedanii o wielu tych postaciach przypomni - tłumaczy prof. Mirosław Golon, dyrektor gdańskiego oddziału IPN.

Każdy znajdzie coś dla siebie



Rocznicowe wydarzenia nie odbędą się jednego konkretnego dnia, ale zostaną one rozłożone na cały 2022 r. Poniżej przedstawiamy najciekawsze z nich:


  • Kalendarz ścienny na 2022 r., zatytułowany "Nie rzucim ziemi skąd nasz ród... Polacy w Wolnym Mieście Gdańsku", który przedstawia biogramy 15 wybitnych Polaków prowadzących działalność polityczną, społeczną, kulturalną w Wolnym Mieście Gdańsku, np. Antoniego Lendziona, Franciszka Kręckiego, BalbinyMichała Bellwonów czy ks. Bronisława Komorowskiego. Kalendarz będzie można bezpłatnie otrzymać w siedzibie IPN od 10 stycznia do wyczerpania zapasów.
  • Plenerowa wystawa pod hasłem "Polacy w Wolnym Mieście Gdańsku", która będzie sukcesywnie prezentowana w różnych lokalizacjach związanych z historią gdańskiej Polonii, np. przy kościele św. Stanisława we Wrzeszczu.
  • Spacery z przewodnikami śladami polskich instytucji i firm w Wolnym Mieście Gdańsku. Co ciekawe, podczas spacerów będzie wykorzystana technologia rzeczywistości wirtualnej, dzięki której uczestnicy będą mogli zobaczyć, jak zmieniły się oglądane budynki czy ulice. Dla przykładu, wyposażeni w okulary VR będą mogli zobaczyć, jak wyglądał i gdzie dokładnie znajdował się nieistniejący obecnie budynek hotelu Continental przy Podwalu Grodzkim, czyli jedyny polski hotel w przedwojennym Gdańsku, albo nieistniejący budynek gdańskiego parlamentu (właściwie Zgromadzenia ludowego, niem. Volkstag) przy ul. 3 Maja.
  • Rajd rowerowy śladami Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku. W przeciwieństwie do wspomnianych wcześniej spacerów jego trasa nie będzie ograniczona wyłącznie do obecnego miasta Gdańska, ale także innych terytoriów, wchodzących w skład wspomnianego quasi-państwa: dawnego powiatu miejskiego Sopot oraz dawnych powiatów ziemskich Gdańskie Wyżyny, Gdańskie Niziny oraz Wielkie Żuławy.
  • Montaż niewielkich pomników na budynkach związanych z gdańskimi Polakami. Będą one miały zróżnicowaną i zaskakującą formę. Oprócz zazwyczaj spotykanych tablic planuje się także postawienie przy upamiętnianych miejscach wykonanych z brązu... figurek orłów. Co ciekawe, każda z figurek orłów będzie ozdobiona atrybutem upamiętnionego działacza. Dla przykładu, przy dawnym domu działacza ZHP orzeł będzie miał harcerską rogatywkę, przy dawnym domu piłkarza Gedanii - piłkę nożną, a obok domu dziennikarza - egzemplarz "Gazety Gdańskiej".
  • Aplikacja na smartfony, w której będzie można zapoznać się z biogramami polskich działaczy oraz związanymi z nimi miejscami, dzięki czemu będzie można zorganizować własny spacer historyczny.
  • Książka popularnonaukowa poświęcona sportowcom i działaczom Klubu Sportowego Gedania. Jej publikacja została zaplanowana we wrześniu.

O szczegółowych terminach realizacji wszystkich inicjatyw Instytut Pamięci Narodowej będzie informował w terminie późniejszym. Aby ich nie przegapić, najlepiej śledzić na bieżąco facebookowy profil instytucji.


Quiz Historyczne ciekawostki Trójmiasta. Przekonaj się, ile wiesz Średni wynik 63%

Historyczne ciekawostki Trójmiasta. Przekonaj się, ile wiesz

Rozpocznij quiz

Miejsca

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (86)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane