Przeanalizował kilkadziesiąt tysięcy stron akt i przeprowadził wielogodzinne rozmowy z wszystkimi kluczowymi świadkami tamtych wydarzeń. Adwokat Adrian Wrocławski zakończył właśnie pracę nad monografią poświęconą sprawie seryjnego zabójcy kobiet Pawła Tuchlina, pseudonim Skorpion, który grasował na Pomorzu Gdańskim w latach 70. i 80. To pierwsza tego typu pozycja na rynku wydawniczym. Liczy ok. tysiąc stron, a jej premiera odbędzie się wiosną.
tak, doskonale pamiętam te wydarzenia
26%
tak, ale jak przez mgłę, byłe(a)m wtedy dzieckiem
19%
nie, ale znam je z mediów lub przekazów rodzinnych
39%
nie, pierwsze słyszę o tej sprawie
16%
Paweł Tuchlin, pseudonim Skorpion, był jednym z największych seryjnych zabójców w dziejach powojennej, polskiej kryminalistyki. Jego ofiarami padały młode kobiety, które atakował przede wszystkim na terenie dawnego województwa gdańskiego. Zbrodnicza działalność Skorpiona rozpoczęła się w Gdańsku, aby z czasem przenieść się na Kociewie. Większość ofiar poniosła śmierć w wyniku wielokrotnych uderzeń młotkiem w potylicę.
To właśnie modus operandi sprawcy - niespodziewany i tragicznie skuteczny niczym ukąszenia skorpiona - zainspirował próbujących ustalić jego tożsamość funkcjonariuszy Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w Gdańsku do nadania mu wspomnianego kryptonimu, skwapliwie podchwyconego przez ówczesne media.
Organom ścigania udało się przypisać Tuchlinowi winę za zabójstwa dziewięciu kobiet i usiłowania zabójstwa dalszych 11, których dokonał w latach 1975-1983. Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Gdańsku z 5 sierpnia 1985 r. został skazany na karę śmierci. Wkrótce po uprawomocnieniu się orzeczenia, 25 maja 1987 r., zawisł na szubienicy gdańskiego Aresztu Śledczego przy ul. Kurkowej 12. Był ostatnim straconym w majestacie prawa w tym areszcie i przedostatnim w całym kraju.
Pierwsza monografia o Skorpionie
Na temat zbrodniczej działalności Skorpiona powstało mnóstwo publikacji. Jednak nikt nie pokusił się dotąd o napisanie monografii, czyli pracy naukowej, która nakreśliłaby tę sprawę w wyczerpujący sposób i zgodnie z rygorem metodologicznym badań. Ta luka została właśnie wypełniona przez gdańskiego adwokata i doktora nauk prawnych
Adriana Wrocławskiego.
- Ta sprawa interesowała mnie od wielu lat. Już jako nastolatek przeczytałem reportaż "Czas Skorpiona". Na studiach prawniczych wybrałem seminarium, które prowadził doktor Jerzy Wnorowski, założyciel utworzonego na naszym wydziale Muzeum Kryminalistyki. Dzięki niemu miałem okazję dowiedzieć się wielu szczegółów tej sprawy, w tym zapoznać się z kluczowym materiałem dowodowym, który pozwolił przypisać Tuchlinowi winę za popełnione zbrodnie. Jednak pomysł na napisanie książki zrodził się dopiero kilka lat po ukończeniu i w wyniku... zupełnie niespodziewanego przypadku - opowiada mec. Wrocławski.
Trzy lata gromadzenia materiałów
Nasz rozmówca prowadził wówczas zajęcia z kryminalistyki dla studentów. Na prośbę grupy pasjonatów skupionych w Studenckim Kole Naukowym Kryminalistyki Modus Operandi wygłosił na początku 2017 r. dwa otwarte wykłady, poświęcone sprawie Tuchlina. Przed jednym z wykładów do adwokata zadzwonił starszy mężczyzna i zapytał, czy może wziąć udział w spotkaniu. Rozmówcą okazał się insp.
Stanisław Ćwiek, jeden z kierujących grupą milicjantów o kryptonimie "Skorpion", czyli osoba bezpośrednio zaangażowana w wykrycie i postawienie przed sądem nieuchwytnego zabójcy.
Artykuł o premierze książki "Skorpion", autorstwa K. Wójcika
Najniebezpieczniejszy przestępca we współczesnej historii
Po blisko trzech latach monografia poświęcona sprawie Skorpiona została wreszcie ukończona. Już sama jej objętość sugeruje czytelnikowi, że ma do czynienia z dziełem niezwykłym. To ok. tysiąc stron tekstu, opatrzonych unikatowymi ilustracjami, np. wszelkimi sporządzonymi portretami pamięciowymi, zdjęciami z wizji lokalnych czy planami miejsc zdarzeń. Większość z nich nie była nigdy wcześniej publikowana. Jak przystało na pracę naukową, każda podana w niej informacja jest opatrzona przypisem, który odsyła do źródła jej pozyskania. Monografia trafi na księgarskie półki wiosną przyszłego roku.
- Wspólnie z moimi rozmówcami udało się stworzyć pierwszą w historii pracę naukową, dotyczącą drugiego co do liczby ofiar seryjnego zabójcy w Polsce. Rzeczywista liczba ofiar jest jednak o wiele wyższa niż ta, która została mu udowodniona. Mało tego, doliczając wszystkie jego usiłowania oraz przygotowania do ataków oraz inne popełnione przestępstwa - w szczególności przeciwko mieniu - to można uznać, że Tuchlin był najniebezpieczniejszym przestępcą w naszej współczesnej historii. Ponadto przeprowadzona analiza prowadzi do wniosków, że ta sprawa nie jest wcale tak jednoznaczna. W wielu publikacjach można przeczytać sporo przeinaczeń i przekłamań na ten temat. To niesprawiedliwe, gdyż sprawa Skorpiona należy do najlepiej udokumentowanych i największych sukcesów polskiej kryminalistyki. Nie zamierzam negować popełnionych błędów. Chcę tylko podkreślić, że Tuchlin był niezwykle trudnym przeciwnikiem. Pamiętajmy, że w zbliżonym okresie szalał w Stanach Zjednoczonych Ted Bundy, Amerykanie dysponowali zaawansowaną technologią, niedostępną dla naszych śledczych, a i tak potrzebowali czterech lat na schwytanie tego zabójcy - uzupełnia mec. Wrocławski.
Książka obala wiele mitów o Skorpionie
O jakich przeinaczeniach i przekłamaniach mówi nasz rozmówca? Poniżej przedstawiamy listę ciekawszych z nich:
- nie jest prawdą, że organy ścigania działały nieudolnie oraz tuszowały przed społeczeństwem działalność seryjnego zabójcy
- nie jest prawdą, że zabójstwo Jolanty Z. z Semlina było jedyną zbrodnią, której sprawstwa nie udało się przypisać Tuchlinowi, ofiar było zapewne więcej. Co ciekawe, kilka kobiet zaatakowanych w Gdańsku w połowie lat 70. nie padło ofiarą Skorpiona, ale zupełnie zapomnianego przez opinię publiczną Wampira z Olszynki
- nie jest prawdą, że Tuchlin wychował się w patologicznej rodzinie, co miało być źródłem jego dewiacyjnych zachowań
- nie jest prawdą, że Tuchlin przyznał się tuż po zatrzymaniu do wszystkich popełnionych zbrodni oraz był zastraszany przez przesłuchujących go milicjantów
- nie jest prawdą, że Tuchlin był osobą posługującą się wulgarnym słownictwem i miał problemy w nawiązywaniu relacji z kobietami
- nie jest prawdą, że w obecnych czasach należałoby spodziewać się uznania Tuchlina przez biegłych za osobę niepoczytalną
- nie jest prawdą, że Tuchlin błagał pod szubienicą o darowanie życia, a po egzekucji jego zwłoki zostały okaleczone i zbezczeszczone
- nie jest prawdą, że Tuchlin został pochowany w anonimowym grobie i ekshumowany kilka lat później
Cykl artykułów w 2020 r. i prośba o kontakt
Na początku przyszłego roku rozpoczniemy cykl artykułów, poświęconych sprawie Skorpiona. Postaramy się w nich nie tylko przypomnieć okoliczności wydarzeń, które wstrząsnęły Pomorzem Gdańskim w latach 70. i 80. Zamierzamy także sprostować wspomniane wcześniej nieprawdziwe informacje i przedstawiać ich prawdziwy obraz, zrekonstruowany na podstawie badań naukowych adwokata.
Wszystkie osoby, które dysponują istotnymi informacjami na temat sprawy Skorpiona i chciałyby się nimi podzielić z mec.
Adrianem Wrocławskim, są proszone o bezpośredni kontakt z autorem artykułu drogą mailową:
r.borowski@trojmiasto.pl lub telefoniczną:
58 321 58 52.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
