Polska Agencja Kosmiczna nadal bez siedziby. Gdzie zadomowią się naukowcy?

1 stycznia zaczęła działać Polska Agencja Kosmiczna z siedzibą w Gdańsku. Sęk w tym, że tej siedziby agencja wciąż nie ma. Gdzie w końcu otworzy swoje biura? Największe szanse mają budynki należące do Skarbu Państwa. Do 7 lutego powinniśmy poznać nie tylko siedzibę PAK, ale także jej władze.

27 września 2014 r. Sejm powołał Polską Agencję Kosmiczną POLSA z siedzibą w Gdańsku. Zgodnie z ustawą agencja zaczęła funkcjonować 1 stycznia 2015 r. Jej pierwszym szefem, do czasu wyłonienia właściwych władz, został prof. Marek Banaszkiewicz, dotychczasowy dyrektor Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk.

Problem w tym, że nowo powołana agencja rządowa wciąż nie znalazła dla siebie odpowiedniego lokalu w Gdańsku.

- Poszukiwane są pomieszczenia o powierzchni ok. 300 m kw. Budynek, który wybierze POLSA, musi być dobrze skomunikowany oraz wyposażony we wszystkie media - mówi prof. Edmund Wittbrodt, senator, który od początku lobbował za utworzeniem PAK w Gdańsku.

Agencja w czterech możliwych miejscach

Obecnie rozpatrywane są cztery lokalizacje dla agencji. Pierwsza to budynek, w którym mieści się Gdańskie Centrum Nauczania Matematyki i Kształcenia na Odległość Politechniki Gdańskiej przy al. Zwycięstwa. Miejsca jest w nim dużo, a zajmujące go dziś Centrum w ciągu roku przeniesie się do nowego obiektu.

Zdaniem senatora Edmunda Wittbrodta to idealna lokalizacja, bowiem budynek posiada własny parking, a część pomieszczeń można zaadaptować na pokoje dla gości.

Kolejny obiekt rozpatrywany przez POLSĘ to Gdański Park Naukowo-Technologiczny, który znajduje się w pobliżu ul. Schuberta . Spełnia on wszystkie wymagania, które stawia Agencja.

Trzecie miejsce, w którym mogłaby pojawić się POLSA, to budynek po bibliotece Uniwersytetu Gdańskiego przy ul. Sobieskiego 18 . Tamtejszy księgozbiór obejmujący pozycje z zakresu nauk chemicznych, matematycznych i przyrodniczych, został wcześniej przeniesiony do Biblioteki Głównej UG przy al. Grunwaldzkiej w Oliwie.

Ostatni obiekt to kompleks Olivia Business Centre przy al. Grunwaldzkiej . To jedyny obiekt, który nie należy do Skarbu Państwa, co znacznie zmniejsza jego szanse w pozyskaniu akurat tego najemcy.

Kwestia lokalizacji i powołania rady agencji, która wybierze prezesa, powinna zakończyć się do 7 lutego tego roku.

Dlaczego nie AmberExpo albo Starter?

W Gdańsku jest jeszcze kilka innych budynków, które można zaadaptować na siedzibę Polskiej Agencji Kosmicznej. Wśród nich m.in. AmberExpo, w którym mieszczą się dwie spółki samorządu Gdańska i województwa pomorskiego - Gdańskie Inwestycje Komunalne i Pomorska Kolej Metropolitalna. Z kolei w dogodnej lokalizacji na Przymorzu znajduje się biurowiec Starter. Dlaczego nie rozpatrywano tych lokalizacji?

- Zarządcy tych obiektów nie złożyli ofert, nie wyrazili zainteresowania udostępnieniem swoich powierzchni - tłumaczy prof. Edmund Wittbrodt.

Czym jest Polska Agencja Kosmiczna

Do agencji będzie należało inicjowanie, przygotowywanie oraz wdrażanie m.in. założeń o istotnym znaczeniu dla interesu narodowego i gospodarki państwa w dziedzinach przestrzeni kosmicznej, technologii systemów kosmicznych i zastosowania technik satelitarnych z uwzględnieniem zasady konkurencyjności polskich instytucji prywatnych i publicznych.

Instytucja ma też zapewnić spójność i koordynowanie polskiej polityki kosmicznej, realizowanej w ramach programów narodowych, unijnych i międzynarodowych.

Agencja wsparłaby też już trwające prace nad projektami na Pomorzu. Wśród nich jest m.in. budowa teleskopu w Borach Tucholskich, która pochłonie od 350 do 400 mln zł. Instalacja powstaje siłami dziewięciu ośrodków naukowych i uczelni technicznych w Polsce, w tym Politechniki Gdańskiej.

Agencja ma też zapewnić lepsze wykorzystanie środków unijnych na cele kosmiczne. Polska w latach 2007-2013 wpłaciła do Unii Europejskiej na działalność kosmiczną ponad 122,5 mln euro. Natomiast naszym naukowcom udało się pozyskać z funduszy wsparcia wysokich technologii ok. 4 mln euro. Stąd w tym zakresie, trochę z własnej winy, jesteśmy płatnikami netto.

Ile będzie kosztować nowa agencja?

Na razie nie wiadomo jaki będzie budżet POLSY. Pierwotnie na Polską Agencję Kosmiczną zapisano 10 mln zł, pod koniec grudnia Sejm podniósł tę kwotę do 30 mln zł, ale ostatecznie senacka komisja ścięła wydatki agencji do poziomu 13 mln zł.

Ministerstwo gospodarki wstępnie zakwalifikowało do wdrożenia 28 projektów polskich firm, dotyczących rozwijania i wdrażania innowacji kosmicznych, o wartości ponad 5 mln euro. Ma się nimi zająć właśnie nowa agencja.