Unikatowe dzieło hydrotechniczne z XVII wieku - śluza Kamienna Grodza 
na Dolnym Mieście, pilnie potrzebuje remontu. Od dwóch lat jest już gotowa dokumentacja techniczna, jednak na naprawę blisko 6 km odcinka koryta kanału Motławy, sypiących się nabrzeży czy wieżyczek, zwanych "pannami" - potrzeba 5 mln zł. Nie wiadomo, kiedy znajdą się na to pieniądze, a zabytek niszczeje.
jeszcze nie, ale może się wybiorę
10%
nie, nawet nie wiedziała(e)m, że coś takiego istnieje
22%
nie, wolę oglądać inne zabytki
1%
W 1619 roku Rada Miasta Gdańska wynajęła dwóch holenderskich budowniczych z Alkmaar -
Wilhelma Jansena Benninga i
Adriana Olbrandsa - i zleciła im budowę śluzy w miejscu przecięcia się Motławy z fosą umocnień miejskich. Obaj inżynierowie pod nadzorem gdańskiego architekta
Jana Strakowskiego w latach 1622-1623 zbudowali Śluzę Kamienną - unikatowe dzieło hydrotechniczne ówczesnej epoki i jedno z nielicznych, które przetrwało w znacznej części do dziś.
Znaczenie Śluzy Kamiennej dla Gdańska i jego obrony było nieocenione. Dzięki śluzie można było regulować poziom wody w fosach miejskich, zaopatrywać młyn w wodę, a poprzez jej zamknięcie zalać obszary przyległe uniemożliwiając dostęp najeźdźcom do miasta od południa.
Najazd na Gdańsk miały dodatkowo utrudniać wybudowane w latach 1668 i 1672 dwie niewielkie lunety, nazwane następnie Świńskimi Głowami, które połączono ze śluzą kamiennymi, długimi na 100 m grodzami. Są one zakończone czterema niedostępnymi wieżyczkami, nazywanymi "pannami" lub "dziewicami", dzięki którym żołnierze nie mogli przejść po grodzach.
Z młyna zostały tylko mury, nie odbudowano go po wojnie. Grobla po wschodniej stronie jest niemal całkowicie zalana przez wodę i widać jedynie jej resztki, a z "panien" odpada kamieniarka i wyglądają tak, jakby wkrótce miały się rozpaść. Na dodatek w wielu miejscach widać działalność pseudograficiarzy.
Obiekty hydrotechniczne znajdują się w administracji Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej. Instytucja ta w 1996 wyremontowała część elementów zespołu śluzy, a w 2007 roku komorę śluzy oraz wymieniła wrota przeciwsztormowe, zamykające się samoczynnie przed zalewem wodami sztormowymi od Zatoki Gdańskiej i w celu ochrony Dolnego Miasta.
- Dwa lata temu powstała dokumentacja techniczna, na którą wystarczyło nam środków, ale żeby plany remontu wdrożyć w życie, już pieniędzy nie mamy - wyjaśnia
Bogusław Pinkiewicz, rzecznik RZGW.
- Szacujemy, że prace pochłoną 5 mln zł, ale szczegóły poznamy, gdy zostanie ogłoszony przetarg.W planach jest m.in. naprawa koryta Motławy od ujścia Raduni do granicy morskich wód wewnętrznych na długości 5,8 km, jego odmulenie, remont nabrzeży przy Świńskich Głowach i odbudowa wieżyczek. RZGW prowadzi w sprawie części prac rozmowy z Urzędem Miasta i miejską spółką - Gdańską Infrastrukturą Wodociągowo-Kanalizacyjną.
- Zgodnie z koncepcją planu miejscowego dla okolic Grodzy Kamiennej, która jest obecnie procedowana w Biurze Rozwoju Gdańska, GIWK zamierza przeprowadzić rewitalizację dwóch historycznych obiektów wraz z nadaniem im nowych funkcji - Stacji Uzdatniania Wody z początków XX wieku i zabytkowego Młyna z XVIII wieku. Spółce zależy również na utrzymaniu funkcji ujęcia wody na tym terenie. GIWK jest w trakcie przygotowywania konkursu na koncepcję architektoniczną - wyjaśnia
Anna Nawała, rzecznik GIWK.
Kiedy to jednak nastąpi? Trudno powiedzieć. Obie instytucje liczą jednak na to, że jeżeli dogadają się w sprawie wspólnego remontu, łatwiej będzie pozyskać finansowanie m.in. z projektu przeciwpowodziowego, funduszy unijnych czy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. Ale czy do tego czasu zabytek przetrwa?
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
