• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Przed wystawą "Gdańsk dla Rzeczypospolitej"

Katarzyna Korczak
15 czerwca 2004 (artykuł sprzed 19 lat) 
Odsłonięcie obrazu "Bitwa pod Chocimiem w roku 1673" Andreasa Stecha (1635 - 1697) i Ferdinanda van Kessela (1674 - ok. 1609) odbędzie się dziś o godz. 11 w Dworze Artusa w Gdańsku. Dzieło przywieziono do Gdańska 3 bm. ze zbiorów Lwowskiej Galerii Sztuki we Lwowie. Jest to pierwszy eksponat przygotowywanej ekspozycji "Gdańsk dla Rzeczypospolitej", której otwarcie zaplanowane jest na 21 czerwca br. Celem prezentacji jest ukazanie roli gdańszczan w obronności Rzeczypospolitej i jej kontaktach ze światem zewnętrznym. To gdańszczanie tworzyli symbolikę triumfalną królów Polskich i kościoła katolickiego. Pokazani będą władcy Polski szczególnie zainteresowani Gdańskiem od Kazimierza Jagiellończyka po Augusta III.

Wystawę oglądać będziemy w roku obchodów 550 - lecia powrotu Gdańska do Polski. Potrwa do końca września br.

Dla królów i kościoła

Będzie to największa prezentacja czasowa w dziejach w Muzeum Historycznego Miasta Gdańska. Pokazane zostaną związki Gdańska z Polską poprzez dzieła sztuki zamawiane w Gdańsku zarówno dla królów, jak i dla kościoła. Jak zapowiadają autorzy scenariusza prof. dr hab. Teresa Grzybkowska i prof. dr hab. Zdzisław Żygulski syn "ukazane będzie znaczenie i pozycja Gdańska w kulturze polskiej i polityce państwa, zwłaszcza w strategii wojennej." Ekspozycja złoży się z pięciu części. Dwie - "Bitwy i dyplomacja" oraz "Chwała kościoła katolickiego" ulokowane zostaną w Sali Morskiej Ratusza Głównego Miasta Gdańska. W Sieni Gdańskiej zobaczymy fragment pokazu "Mit Gdańska", w sali powyżej - "Triumf królów po śmierci".

W Wielkiej Hali Dworu Artusa - ze względu na gabaryty i treść stałego wystroju znajdzie się część zatytułowana "Triumf królów". Punktem centralnym będzie obraz "Bitwa pod Chocimiem w roku 1673 roku" ukazujący triumfalne zwycięstwo Jana III Sobieskiego. Bitwa przyniosła hetmanowi koronę. Na wprost pokazane zostanie, przywiezione wcześniej ze zbiorów Muzeum Historycznego Miasta Lwowa, dzieło "Bitwa pod Grunwaldem", namalowane w 1910 roku, a więc w 500 rocznicę wydarzenia, przez Zygmunta Rozwadowskiego i Tadeusza Popiela.

Wypożyczone dzieła współbrzmieć będą z wyposażeniem wnętrza - dwoma przedstawieniami "Oblężenia Malborka" oraz "Pochodem triumfalnym Kazimierza Jagiellończyka". Znajdą się w pomieszczeniu wizerunki królów polskich na czele z Kazimierzem Jagiellończykiem, który był największym dobrodziejem Gdańska. To on inkorporował Prusy Królewskie Gdańsk, do Polski.
Zbroje, obrazy, grafiki

Zobaczymy kilkaset oryginalnych dzieł sztuki udostępnionych przez placowki położone na terenie całej Europy środkowo - wschodniej. Będą to zbroje i elementy uzbrojenia, wyroby rzemiosła artystycznego, medale, wybijane z okazji ważnych wydarzeń w czasach Rzeczypospolitej. Zobaczymy wiele grafik Daniela Schulza, Andreasa Stecha, Jeremiasa Falcka, wśród których znajdą się portrety polskich monarchów, dostojników świeckich i duchownych.

Warto przypomnieć, że w Gdańsku wykonano osiem trumien królewskich, które znajdują się w podziemiach katedry na Wawelu. Gdański złotnik Piotr van Reenenn stworzył trumnę św. Stanisława w katedrze wawelskiej i św. Wojciecha w katedrze gnieźnieńskiej. Również w Gdańsku odlano figurę Zygmunta III z kolumny na Placu Zamkowym w Warszawie. Te i inne dzieła stały się symbolami polskiej tożsamości narodowej. Fakty te przypomniane zostaną na wystawie.

- Będzie to wystawa jak najbardziej na czasie - mówi Edward Śledź, kierownik Odziału Muzeum Historycznego Miasta Gdańska - Dwór Artusa. - Dotychczas my, Polacy, tylko sami sobie udowodnialiśmy, jak silne były związki Gdańska z Rzeczypospolitą i jak duży był wpływ Gdańska na Polskę. Obecnie, kiedy jesteśmy już otwartym krajem, trzeba to wszystko pokazać również cudzoziemcom, którzy do nas coraz liczniej przybywają i na ten temat niewiele wiedzą. Trzeba tę historię teraz zapisywać na kartach Europy.

Początek Złotego Wieku

- Bitwa pod Grunwaldem w 1410 roku, walnie przyczyniła się do przyłączenia się Gdańska i Prus Królewskich do macierzy - przypomina Edward Śledź. - Ta bitwa wstrząsnęła podstawami państwa zakonu krzyżackiego. W Bitwie pd Grunwaldem gdańszczanie i obywatele innych miast pruskich byli zobowiązani walczyć po stronie krzyżackiej. Ale po bitwie zaczął się ruch na Pomorzu zarówno wśród szlachty, jak i mieszczaństwa, zmierzający do uwolnienia się spod panowania jarzma krzyżackiego.

Wtedy zaczęły powstawać związki, między innymi Związek Jaszczurczy, a przede wszystkim Związek Pruski, które doprowadziły do powstania przeciwko krzyżakom. Opanowano zamek krzyżacki w Gdańsku i przez następne dziesięciolecia budowlę rozebrano. Mieszkańcy nie chcieli mieć żadnego feudała w grodzie. A taki, czy inny, mógłby do stojącego zamczyska się wprowadzić. Był to więc warunek wolności i swobody. Z pozyskanego materiału po 1454 roku powstało w mieście wiele wspaniałych budowli, prawdopodobnie wykorzystano go również do konstrukcji gdańskiego Dworu Artusa. Zamek krzyżacki w Gdańsku prawdopodobnie uwieczniony jest na obrazie "Okręt kościoła", znajdującym się w Ławie Malborskiej Dworu Artusa. Ta sama ława ufundowała sobie obraz "Oblężenie Malborka" w 1460 roku, kiedy to Polacy i gdańszczanie oraz mieszkańcy innych miast pruskich wspólnym wysiłkiem tak skutecznie oblężyły gród nad Nogatem, że poddał się królowi polskiemu.

- Był to bardzo ważny moment w wojnie trzynastoletniej - dodaje Edward Śledź. - Ostatecznie za króla Jagiellończyka została zrealizowana polityka królestwa polskiego zmierzająca do odzyskania dostępu do morza. Gdańsk natomiast uzyskał ogromne zaplecze gospodarcze dla swojej działalności handlowej. Od tego momentu zaczynał się Złoty Wiek w dziejach Gdańska.
Głos WybrzeżaKatarzyna Korczak

Opinie (18)

  • jestem pierwsza;) a jutro mam obrone mgr :D
    to chyba szczęśliwy znak

    • 0 0

  • mmm

    nie życzę ci powodzenia, ale mogę za ciebie przed południem trzymać jednego kciuka:P

    • 0 0

  • (1674 - ok. 1609) ?

    • 0 0

  • jak rozumiem wzdychamy za dawną świetnością :)

    • 0 0

  • "Opanowano zamek krzyżacki w Gdańsku i przez następne dziesięciolecia budowlę rozebrano. Mieszkańcy nie chcieli mieć żadnego feudała w grodzie"

    tego epizodu z życia grodu nad motławą nie znałem
    niezły pomysł godny żeby go powielać
    cóś nie psuje wyborcom?? chajda na UM i rozebrać do fundametów
    wojewoda nie potrafi ruszć autostrady A1
    rozebrać!
    przy okazji można by zainicjować acje pn "tanie budownictwo z recyklingu"

    • 0 0

  • "Ta sama ława ufundowała sobie obraz "Oblężenie Malborka" w 1460 roku, kiedy to Polacy i gdańszczanie oraz mieszkańcy innych miast pruskich wspólnym wysiłkiem tak skutecznie oblężyły gród nad Nogatem, że poddał się królowi polskiemu"

    Szkoda tylko, że nie poddał się wskutek działań militarnych, tylko został wykupiony z rąk najemnych oddziałów krzyżackich... I nie miała z tym nic wspólnego dzielność oddziałów, tylko pustki w kasie Zakonu...

    • 0 0

  • jak się ta mysl zakrzewi w narodzie to jeszcze rozbiorą budynek sejmu...

    • 0 0

  • gejuks

    lapy precz od gdanska wymiosie jeden bo karze parobka cie wychlostac

    • 0 0

  • pudzian
    nie wiem co tam wąchasz ale widze, że to ci wyraźnie nie służy..

    • 0 0

  • A
    źle kombinujesz
    po co zdobywać "zamek nie zdobycia" przez przynoszące straty oblężenie??
    wykupienie to był właśnie majstersztyk:))))

    • 0 0

1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane