Nasadzenia zieleni wzdłuż szpalerów drzew, uzupełnienie ubytków w szpalerach lipami czy zwężenie szerokości - a nie liczby - pasów jezdni. Władze Gdańska przedstawiły w piątek koncepcję rewitalizacji Wielkiej Alei Lipowej, czyli zabytkowej arterii wzdłuż al. Zwycięstwa. Jeszcze w tym roku zostanie ogłoszony przetarg na projekt budowlany, zaś pełna realizacja projektu nastąpi w ciągu najbliższych kilku lat.
Wielka Aleja Lipowa, zwana także po prostu Wielką Aleją, to unikatowy zabytek w skali całego kraju. To jedyna tak duża i tak dobrze zachowana aleja, wzdłuż której rosną aż cztery rzędy drzew.
Powstała w latach 1768-1770, na miejscu istniejącej od wieków drogi z Gdańska do Oliwy. Jej inicjatorem był burmistrz Gdańska Daniel Gralath, który także wyłożył pieniądze na sfinansowanie inwestycji.
Daniel Gralath: podpalił elektrycznością spirytus, zostawił Gdańskowi najpiękniejszą aleję
Jak już wielokrotnie informowaliśmy na przestrzeni ostatnich lat, obecny stan alei pozostawia wiele do życzenia. Upływ czasu sprawił, że część drzew nie przetrwała do czasów współczesnych, a stan niektórych istniejących pozostawia wiele do życzenia. Jak wykazały badania, niebagatelny wpływ na to ma wysoki poziom zasolenia gleby, której źródłem jest sypana zimą na drogi sól.
Specjaliści analizowali projekt zmian
Ponadto, na przestrzeni ponad dwóch stuleci, aleja przekształciła się w ruchliwą ulicę o jednym z największych natężeń ruchu w całym Trójmieście. Z tego powodu aleja już dawno przestała pełnić funkcję rekreacyjną, czyli miejsca spacerów.
Aby przeciwdziałać tym negatywnym zjawiskom i przywrócić alei dawny blask, władze Gdańska powołały Radę Wielkiej Alei Lipowej. Jak sama nazwa wskazuje, to zespół złożony z przedstawicieli magistratu i specjalistów, których wiedza była przydatna przy tworzeniu planu ratowania zabytku. Wśród nich znaleźli się m.in. Katarzyna Rozmarynowska, architekt i autor monografii opisującej dzieje procesu budowy gdańskiej zieleni publicznej, Igor Strzok, wojewódzki konserwator zabytków, Tomasz Wawrzonek, zastępca dyrektora Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni ds. zarządzania, Janusz Witkowicz, kierownik działu zieleni GZDiZ.
Przetarg na projekt budowlany
Po zakończeniu serii posiedzeń, w piątkowe przedpołudnie zaprezentowano mediom efekty spotkań rady. Jest nim projekt rewaloryzacji Wielkiej Alei Lipowej, a pierwszy krok na drodze do jego realizacji ma nastąpić jeszcze w tym roku. W najbliższych miesiącach zostanie bowiem ogłoszony przetarg na wykonanie projektu budowlanego.
- Ostatnie posiedzenie przesądziło o dalszych krokach, jakie będziemy podejmować w celu rewaloryzacji alei. Głównym przedmiotem tego posiedzenia był projekt koncepcyjny, który został opracowany. Zdeterminuje on w jakim kierunku będziemy szli z wielką aleją. Projekt został oparty na badaniach środowiskowych, w tym na inwentaryzacji drzewostanu, badaniach archeologicznych, opinii konserwatorskiej, a także badaniach natężenia ruchu samochodowego. Sporządzony projekt koncepcyjny jest podstawą ogłoszenia przetargu na projekt budowlany przez Gdański Zarząd Dróg i Zieleni. Ważnym elementem jest przywrócenie alei jej historycznej funkcji społecznej. Dawniej była miejscem spacerów i spotkań mieszkańców Gdańska i chcemy, by znów zaczęła pełnić tę rolę - mówi Piotr Grzelak, wiceprezydent Gdańska.
Co się zmieni na Alei Lipowej?
Koncepcja obejmuje teren wzdłuż al. Zwycięstwa na odcinku pomiędzy rondem Ofiar Katynia a Operą Bałtycką. Jej najważniejsze założenia to:
- wypełnienie miejsc po obumarłych drzewach nowymi lipami,
- wprowadzenie ruchu pieszego między szpalerami lip,
- poprawa warunków środowiskowych, m.in. poprzez nasadzenia zieleni wzdłuż drzew, m.in. żywopłotów,
- zwężenie szerokości pasów jezdni al. Zwycięstwa,
- wytyczenie ścieżki spacerowej na odcinku od Opery Bałtyckiej do ul. Traugutta i w rejonie pomnika Gralatha od ul. Smoluchowskiego do ul. Skłodowskiej-Curie.
Zwężenie pasów, a nie zmniejszenie ich liczby
Nie ma co ukrywać, że ostatnia z wymienionych kwestii wzbudzi zapewne największe zainteresowanie wśród czytelników. W związku z tym, podkreślenia wymaga fakt, że chodzi o zmianę szerokości pasów jezdni, a nie zredukowanie ich liczby. Innymi słowy, wzdłuż al. Zwycięstwa nadal będą dostępne dla kierowców po trzy pasy ruchu w każdym kierunku.
Celem jest - jak tłumaczą specjaliści - "zwiększenie powierzchni biologicznie czynnej dostępnej dla rosnących tam drzew". Pasy ruchu zostaną zawężone z 3,5 do 3 m szerokości. Pozwoli to na zwiększenie wspomnianej powierzchni dla drzew. Dziś odległość między drzewami a krawędzią jezdni to 1-1,5 m. Po zmianach będzie to 2,5-3 m.
Nie będzie masowej wycinki drzew
Podczas konferencji zapewniono, że rewitalizacja alei nie spowoduje masowej wycinki rosnących wzdłuż alei lip. Wręcz przeciwnie, nakazano zachowanie możliwie maksymalnej liczby lip. Na długości całej alei trzeba będzie wyciąć tylko kilkanaście drzew, które - jak wynika z badań dendrologów - uległy obumarciu.
- W projekcie koncepcyjnym rewaloryzacji Wielkiej Alei Lipowej mowa jest m.in. o nasadzeniach, które uzupełnią istniejący drzewostan. Gatunkiem, który będzie wykorzystywany do tego celu, będzie lipa z odmiany "Pallida". Z jednej strony jest to gatunek zgodny z historycznym składem WAL, czyli lipami holenderskimi. Z drugiej, jego zaletą jest odporność na trudne warunki bytowe, przede wszystkim na problemy z dostępem do wody - tłumaczył Witkowicz.
Na chwilę obecną nie sposób oszacować całkowitego kosztu realizacji projektu, gdyż jego realizacja zajmie kilka lat. Magistrat zapewnia jednak, że już dokonano zabezpieczenia cząstkowych kwot. W planie na 2022 r. Gdański Zarząd Dróg i Zieleni na działania związane z pracami w Wielkiej Alei Lipowej przewidział 4,5 mln zł, w planach na rok 2023 r. ponad 5 mln.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
){kind=link}