Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Sensacyjne odkrycie XII-wiecznej Biblii w Gdańsku

Katarzyna Moritz
21 stycznia 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 
Opinie (134)
Biblia Gdańska - porwana została na paski i wrzucona do latryny. Biblia Gdańska - porwana została na paski i wrzucona do latryny.

Biblia Gdańska - porwana została na paski i wrzucona do latryny.

mat. Muzeum Archeologicznego

Nieopodal Bazyliki Mariackiej w Gdańsku archeolodzy znaleźli fragmenty egzemplarza Apokalipsy Ezdrasza, apokryficznej księgi Starego Testamentu, pochodzącej z XII wieku. Do tej pory wiadomo było o sześciu takich księgach na świecie.



Porównanie ręcznego pisma z różnych okresów, z tym znalezionym w Gdańsku (trzeci od lewej.) Porównanie ręcznego pisma z różnych okresów, z tym znalezionym w Gdańsku (trzeci od lewej.)

Porównanie ręcznego pisma z różnych okresów, z tym znalezionym w Gdańsku (trzeci od lewej.)

mat. Muzeum Archeologiczne

Powiększony fragment biblii znalezionej w gdańskiej latrynie. Powiększony fragment biblii znalezionej w gdańskiej latrynie.

Powiększony fragment biblii znalezionej w gdańskiej latrynie.

mat. Muzeum Archeologiczne

Znalezienie fragmentów IV księgi Ezdrasza w Gdańsku to unikalne wydarzenie w dziejach nie tylko polskiej archeologii. - Na świecie znanych jest dotąd sześć łacińskich przekładów tej księgi, a Biblia Gdańska, bo tak można ją teraz nazywać, jest siódmym, nieznanym dotąd na świecie przekazem tego tekstu - podkreśla prof. Henryk Paner, dyrektor Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.

Ze względu na rangę odkrycia, całą sprawę utrzymywano w ścisłej tajemnicy, aby dać badaczom czas na potwierdzenie autentyczności znaleziska. Odkrycia dokonali gdańscy archeolodzy 13 stycznia 2009 roku, a więc dwa lata temu. Pracami kierował wówczas Krzysztof Dyrda z Muzeum Archeologicznego. Gdy w wykopie przy ul. Kleszej zobacz na mapie Gdańska badano dawną latrynę, natknięto się na pakunek przypominający korę drzewa. Po oczyszczeniu okazało się, że jest to pergamin wykonany ze skóry zwierzęcej.

- Początkowo trudno było ocenić wartość znaleziska, bo znaleziony fragment był silnie zabrudzony. Dopiero po oczyszczeniu pergaminu, z obu stron wyłoniło się średniowieczne pismo. Wstępnie myśleliśmy, że latryna w której znaleziono pergamin pochodzi z XIV-XV wieku, więc uznaliśmy, że i ta księga pochodzi z tego okresu. Tak sądzili też naukowcy z Uniwersytetu w Toruniu po badaniach przeprowadzonych metodą C-14 - opisuje Henryk Paner.

To, że znalezisko jest sensacją, okazało się dopiero po datowaniu paleograficznym, czyli analizie pisma przeprowadzonej przez Tomasza Półciennika z Zakładu Papirologii Uniwersytetu Warszawskiego. Wykazał on, że tekst należy datować na XII wiek. W uzasadnieniu podkreślał, że fragmenty kart zapisane są minuskułą karolińską, używaną tylko do tego czasu.

"Wydaje się mało prawdopodobne, aby nowo zakupioną (zapewne we Włoszech) cenną księgę, po kilku czy kilkudziesięciu latach ktoś podarł na paski i wrzucił do latryny. (...) Metoda C-14 wykazała nie tyle wiek pergaminu, co wiek znajdujących się w nim organicznych substancji pochodzących z wypełniska latryny. W takiej sytuacji zniszczenie wiekowego już kodeksu w wieku XV powiązać by można z poświadczoną w tym czasie działalnością gdańskich introligatorów."

Chodzi o to, że gdańscy introligatorzy w XV wieku używali wytrzymałego pergaminu do podklejenie okładek nowych papierowych woluminów. Przykłady na to są w gdańskiej bibliotece PAN.

IV Kisęga Ezdrasza, zwana też Apokalipsą, powstała w którymś języku semickim - hebrajskim lub aramejskim - około roku 100 n.e. Nie zachował się ani jej oryginał, ani pierwotny przekład na język grecki. Księgę tę znamy z późniejszych przekładów dokonanych z greki na syryjski, etiopski, arabski, ormiański, koptyjski, gruziński oraz łacinę. Ten ostatni jest podstawą do ustalenia tego, co zawierała księga. Z sześciu zachowanych do dziś ksiag, datowanych na VII-XI wiek, trzy są we Francji, dwa w Hiszpanii i jeden w Luksemburgu.

W kościele katolickim apokalipsa Ezdrasza uznawana jest za apokryf. Do głównego kanonu weszła jednak w rosyjskim kościele prawosławnym oraz w kościele koptyjskim. Ezdrasz w księdze opowiada o powrocie narodu żydowskiego z wygnania do Jerozolimy. Ale przedstawia też proroctwa tego, co wydarzy się w dniach ostatecznych.

- Z naszego pergaminu wyłania się dramatyczna wizja końca świata, jak rozstępują się wody, jak w piecu Gehenny pali grzeszników ogień piekielny oraz że nagrodzeni zostaną ci, którzy żyli przykładnie - opowiada Henryk Paner.

Znaleziona w Gdańsku księga była mniej więcej formatu A4. Ocalały pasek to 20. część całości. Pergamin najwcześniej będzie można zobaczyć latem, podczas przygotowywanej w Muzeum Archeologicznym ekspozycji dotyczącej życia w średniowiecznym Gdańsku. Będzie prezentowany tylko przez miesiąc, bo czekają go jeszcze liczne badania.

Miejsca

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (134) ponad 20 zablokowanych

  • 2011-01-21 16:38

    Opinia wyróżniona

    Bo laik nie zrozumie wagi wydarzena i wartości przedmiotu. To że pożartowac można czemu nie :), ale to odkrycie na światową skale, oby było u nas więcej takich znalezisk

    B

    13 lat

    • 18 1

Wszystkie opinie

  • 2015-01-26 11:19

    Ja wiem

    W internecie można przeczytać Biblię Gdańską, jednak chyba nikt tego nie robi. Są dostępne skany starodruków dla porównania i wygląda to tak, jak by jeden "przepisał" a reszta tylko skopiowała i wstawiła sobie w swoją witrynę. W każdej witrynie pojawiają się te same błędy ortograficzne, "ona" był, mo żesz, księga wyjścia 34, lub rodzaju 13;10 sąd zamiast sad, ,a ,i ,u + etc. brakujące wersety lub błędy przy numeracji wersetu itp. Na szczęście są dostępne skany oryginałów. Postanowiłem więc dokonać dokładnego przepisu BG z 1810 roku razem z nagłówkami i odnośnikami do innych wersetów. Bo ta niechlujna "praca" mnie denerwuje. Jak skończę udostępnię to w formacie PDF. Pozdrawiam.

    Expert

    9 lat

    • 0 0

  • 2014-05-06 17:12

    agnieszka

    Nasz kraj przechodził rózne koleje losu . W Gdańsku panowali rózni ludzie i rózne religie . Komus nie po drodze było z naszą wiarą , więc tak obszedł sie z Biblią. KAZDY ZA SWOJE KIEDYS "BEKNIE " czyli odpowie . ON TEŻ- który to zrobił i ty który ten czyn bagatelizujesz A może było tak jak mówi p."Tumek"

    agnieszka

    9 lat

    • 0 0

  • 2011-02-08 14:11

    latryna

    czy latryna tak długo stałą nie używana ?
    czy ci biedacy używali ale nie maja papieru toaletowego i biora to co pod ręka ?
    szkoda bo może wiele innych 'skarbów' poszłoo ...zrównane z odchodami ..

    orjo

    13 lat

    • 0 0

  • 2011-01-21 16:15

    Za 1000 lat z mojej latryny wyciągną teletydzień. (2)

    13 lat

    • 216 10

    • 2011-01-21 19:06

      ...i po zdjęciach dojdą, że prowadzący teleturniej "Teleportacja od zaraz" (1)

      to ciągle młody Krzysztof Ibisz.

      duck

      13 lat

      • 58 0

      • 2011-01-24 08:14

        Krzysztof od hialuronowego ma skurcz wszystkiego już:)

        13 lat

        • 1 0

  • 2011-01-21 16:13

    ehh ci gdanszczanie trzymac taka ksiege w kibelku ;] (16)

    13 lat

    • 101 27

    • 2011-01-21 16:43

      ktoś miał nieźle nasrane, żeby takie bajki nawymyślać (6)

      to i książka w kiblu swe miejsce znalazła

      kokot!

      13 lat

      • 27 28

      • 2011-01-22 10:22

        Ciekawe,może jest tam przepowiednia o Budyniu? (1)

        Kiedy w końcu pójdzie do piekła?

        Kat

        13 lat

        • 6 1

        • 2011-01-24 08:13

          budyń będzie beatyfikowany przez Beatę z Oruni, później znajdzie swe miejsce być może na Wawelu

          kto wie...

          ja wiem.

          13 lat

          • 0 0

      • 2011-01-21 17:07

        ale głupi ci internauci (3)

        13 lat

        • 28 11

        • 2011-01-21 17:21

          (2)

          właściwe miejsce na tego typu brednie

          wuja

          13 lat

          • 15 14

          • 2011-01-21 17:49

            wy słuchacie swoich (1)

            w kościele :-)

            kokot!

            13 lat

            • 15 21

            • 2011-01-23 00:30

              byłeś? słyszałeś?

              13 lat

              • 0 0

    • 2011-01-21 20:24

      współcześni gdańszanie (7)

      to: przesiedleńcy z tzw. kresów, migranci po 1945 r. z kieleczczyzny i innych biednych regionów; bez korzeni, tradycji hanzeatyckiego Danzinga ... o czym my prawimy

      porucznik franko

      13 lat

      • 11 18

      • 2011-01-21 20:58

        (2)

        gdynia to były PGR Gdańska

        kkk

        13 lat

        • 7 9

        • 2011-01-22 23:31

          ot wymyślił

          13 lat

          • 0 0

        • 2011-01-22 22:45

          Czyli role sie odwróciły :)

          tak

          13 lat

          • 2 0

      • 2011-01-22 11:42

        oho (1)

        Widzę że mam do czynienia z prawdziwym demografem, ale jeśli twó wuj i dziadek pochodzi z "kieleczczyzny" czy z inych regionów o tak zabwnych nazwach to nie oznacza że inni gdańszczanie mają również takie korzenie. Faktem jest że po 45 wprowadziło nie malże całe miasto, bo jednak ludność WMG było zdecydowania niemieckiej narodowości. Żeby ktoś pochodził z "kieleczczyzny" to niesty nie poznałem nikogo. Dużo częścią są kaszubi z obszarów rolniiczych z pomorza to napewno.

        pypcio

        13 lat

        • 4 4

        • 2011-01-22 22:48

          Bo małolat jeszcze nie zna historii.

          Nie Kielecczyzna tylko zabugajce głównie ;)

          tak

          13 lat

          • 1 0

      • 2011-01-21 20:43

        DANZIG (1)

        się pisze .

        DA

        13 lat

        • 7 5

        • 2011-01-21 20:46

          też mam

          na samochodzie

          DA

          13 lat

          • 2 4

    • 2011-01-21 21:34

      Hehe

      Za to już w XII wieku ludzie wiedzieli do czego to to się najbardziej nadaje ;))

      Roman

      13 lat

      • 8 5

  • 2011-01-23 15:17

    Dzisiaj każdy może Biblię kupic (1)

    poczytac i przekonac się jak bardzo Przykazania zostały zmienione i zafałszowane.Na religii nie uczyli mnie nigdy o drugim przykazaniu..Nie czyń sobie podobizny czegokolwiek... o czwartym nakazującym świętcenie Soboty ,siódme też przewrócone do góry nogami, ósme.. ..Nie wiem jak można kogoś uczyc nie umiejąc samemu albo wprowadzac kogoś w błąd?

    viola

    13 lat

    • 5 3

    • 2011-01-23 23:00

      Kto czyta Biblię ?

      Ręka do góry!

      Darius Salamon von Danzig

      13 lat

      • 1 1

  • 2011-01-22 08:04

    i ta sama biblia opowiada się za karą śmierci dla morderców!!!! (7)

    Księga Wyjścia 21:12

    Zwolennik kary śmierci

    13 lat

    • 1 2

    • 2011-01-22 08:51

      Piszesz o (4)

      Prawie Mojżeszowym, a to nie obowiązuje chrześcijan. Jezus wypełnił to Prawo.

      Biblio-tekarz

      13 lat

      • 4 1

      • 2011-01-22 09:07

        (3)

        ciekawe wybiórcze traktowanie - to obiwązuje a to nie bo się niepodoba - fajnie

        13 lat

        • 2 2

        • 2011-01-22 23:13

          Jezus wyraźnie powiedział, które przykazania obowiązują (1)

          Biblio-tekarz

          13 lat

          • 2 3

          • 2011-01-23 21:26

            do mnie nic nie mówił

            13 lat

            • 0 0

        • 2011-01-23 00:57

          1. Poznaj
          2. Krytykuj

          13 lat

          • 1 0

    • 2011-01-22 08:39

      (1)

      przeczytaj jeszcze raz nowy testament i nie pisz głupot

      kkk

      13 lat

      • 3 2

      • 2011-01-22 09:03

        to poczytaj tez katechizm koscioła katolickiego i prawo rzymskie

        13 lat

        • 0 3

  • 2011-01-23 15:13

    fajne jest na tym to serduszko

    Walentynka

    13 lat

    • 1 1

  • 2011-01-23 12:56

    non_serviam

    na lekcjach religii nigdy się takich rzeczy nie dowiesz

    non_serwiam

    13 lat

    • 1 3

  • 2011-01-21 16:23

    Cos mi sie wydaje , że KK chciałby aby całay stary testament stał się : apokryftem (6)

    Ale jak to zrobić ?

    amen

    13 lat

    • 22 24

    • 2011-01-21 17:27

      a wiesz co to jest apokryf? (1)

      i że ma neiwiele wspólnego z ST....

      aaaaaaaaaaaa

      13 lat

      • 6 4

      • 2011-01-23 12:49

        no prosze niesamowite, nieprawdopodobne ...

        nie wiem bo nie chodziłem na lekcje religii i mam braki

        a

        13 lat

        • 0 0

    • 2011-01-21 16:35

      (1)

      trochę wiedzy merytorycznej by Ci kolego nie zaszkodziło, doucz się

      M

      13 lat

      • 8 5

      • 2011-01-23 12:46

        robi się kisięże proboszczu !

        zasiadam ( klękam ) do nauki

        a

        13 lat

        • 1 0

    • 2011-01-22 15:58

      A p o k r y f e m ! ! !

      13 lat

      • 0 0

    • 2011-01-21 22:08

      apokryftem powiadasz

      13 lat

      • 3 1

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3233)

Najczęściej komentowane

Arged Malesa Ostrów Wlkp. - Energa Wybrzeże Gdańsk 57:32. Pogrom i brak argumentów

Żużlowcy rozgromieni w Ostrowie LIVE!

Aleksandra Kosiorek wygrała II turę wyborów w Gdyni

Aleksandra Kosiorek prezydentem Gdyni

więcej

Najczęściej czytane