Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Sensacyjne odkrycie XII-wiecznej Biblii w Gdańsku

Katarzyna Moritz
21 stycznia 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 
Opinie (134)
Biblia Gdańska - porwana została na paski i wrzucona do latryny. Biblia Gdańska - porwana została na paski i wrzucona do latryny.

Biblia Gdańska - porwana została na paski i wrzucona do latryny.

mat. Muzeum Archeologicznego

Nieopodal Bazyliki Mariackiej w Gdańsku archeolodzy znaleźli fragmenty egzemplarza Apokalipsy Ezdrasza, apokryficznej księgi Starego Testamentu, pochodzącej z XII wieku. Do tej pory wiadomo było o sześciu takich księgach na świecie.



Porównanie ręcznego pisma z różnych okresów, z tym znalezionym w Gdańsku (trzeci od lewej.) Porównanie ręcznego pisma z różnych okresów, z tym znalezionym w Gdańsku (trzeci od lewej.)

Porównanie ręcznego pisma z różnych okresów, z tym znalezionym w Gdańsku (trzeci od lewej.)

mat. Muzeum Archeologiczne

Powiększony fragment biblii znalezionej w gdańskiej latrynie. Powiększony fragment biblii znalezionej w gdańskiej latrynie.

Powiększony fragment biblii znalezionej w gdańskiej latrynie.

mat. Muzeum Archeologiczne

Znalezienie fragmentów IV księgi Ezdrasza w Gdańsku to unikalne wydarzenie w dziejach nie tylko polskiej archeologii. - Na świecie znanych jest dotąd sześć łacińskich przekładów tej księgi, a Biblia Gdańska, bo tak można ją teraz nazywać, jest siódmym, nieznanym dotąd na świecie przekazem tego tekstu - podkreśla prof. Henryk Paner, dyrektor Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.

Ze względu na rangę odkrycia, całą sprawę utrzymywano w ścisłej tajemnicy, aby dać badaczom czas na potwierdzenie autentyczności znaleziska. Odkrycia dokonali gdańscy archeolodzy 13 stycznia 2009 roku, a więc dwa lata temu. Pracami kierował wówczas Krzysztof Dyrda z Muzeum Archeologicznego. Gdy w wykopie przy ul. Kleszej zobacz na mapie Gdańska badano dawną latrynę, natknięto się na pakunek przypominający korę drzewa. Po oczyszczeniu okazało się, że jest to pergamin wykonany ze skóry zwierzęcej.

- Początkowo trudno było ocenić wartość znaleziska, bo znaleziony fragment był silnie zabrudzony. Dopiero po oczyszczeniu pergaminu, z obu stron wyłoniło się średniowieczne pismo. Wstępnie myśleliśmy, że latryna w której znaleziono pergamin pochodzi z XIV-XV wieku, więc uznaliśmy, że i ta księga pochodzi z tego okresu. Tak sądzili też naukowcy z Uniwersytetu w Toruniu po badaniach przeprowadzonych metodą C-14 - opisuje Henryk Paner.

To, że znalezisko jest sensacją, okazało się dopiero po datowaniu paleograficznym, czyli analizie pisma przeprowadzonej przez Tomasza Półciennika z Zakładu Papirologii Uniwersytetu Warszawskiego. Wykazał on, że tekst należy datować na XII wiek. W uzasadnieniu podkreślał, że fragmenty kart zapisane są minuskułą karolińską, używaną tylko do tego czasu.

"Wydaje się mało prawdopodobne, aby nowo zakupioną (zapewne we Włoszech) cenną księgę, po kilku czy kilkudziesięciu latach ktoś podarł na paski i wrzucił do latryny. (...) Metoda C-14 wykazała nie tyle wiek pergaminu, co wiek znajdujących się w nim organicznych substancji pochodzących z wypełniska latryny. W takiej sytuacji zniszczenie wiekowego już kodeksu w wieku XV powiązać by można z poświadczoną w tym czasie działalnością gdańskich introligatorów."

Chodzi o to, że gdańscy introligatorzy w XV wieku używali wytrzymałego pergaminu do podklejenie okładek nowych papierowych woluminów. Przykłady na to są w gdańskiej bibliotece PAN.

IV Kisęga Ezdrasza, zwana też Apokalipsą, powstała w którymś języku semickim - hebrajskim lub aramejskim - około roku 100 n.e. Nie zachował się ani jej oryginał, ani pierwotny przekład na język grecki. Księgę tę znamy z późniejszych przekładów dokonanych z greki na syryjski, etiopski, arabski, ormiański, koptyjski, gruziński oraz łacinę. Ten ostatni jest podstawą do ustalenia tego, co zawierała księga. Z sześciu zachowanych do dziś ksiag, datowanych na VII-XI wiek, trzy są we Francji, dwa w Hiszpanii i jeden w Luksemburgu.

W kościele katolickim apokalipsa Ezdrasza uznawana jest za apokryf. Do głównego kanonu weszła jednak w rosyjskim kościele prawosławnym oraz w kościele koptyjskim. Ezdrasz w księdze opowiada o powrocie narodu żydowskiego z wygnania do Jerozolimy. Ale przedstawia też proroctwa tego, co wydarzy się w dniach ostatecznych.

- Z naszego pergaminu wyłania się dramatyczna wizja końca świata, jak rozstępują się wody, jak w piecu Gehenny pali grzeszników ogień piekielny oraz że nagrodzeni zostaną ci, którzy żyli przykładnie - opowiada Henryk Paner.

Znaleziona w Gdańsku księga była mniej więcej formatu A4. Ocalały pasek to 20. część całości. Pergamin najwcześniej będzie można zobaczyć latem, podczas przygotowywanej w Muzeum Archeologicznym ekspozycji dotyczącej życia w średniowiecznym Gdańsku. Będzie prezentowany tylko przez miesiąc, bo czekają go jeszcze liczne badania.

Miejsca

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (134) ponad 20 zablokowanych

  • 2011-01-21 16:38

    Opinia wyróżniona

    Bo laik nie zrozumie wagi wydarzena i wartości przedmiotu. To że pożartowac można czemu nie :), ale to odkrycie na światową skale, oby było u nas więcej takich znalezisk

    B

    13 lat

    • 18 1

  • 2011-01-21 16:40

    cóś mnie sie wierzyć nie chce !- przyca w VII -XII w. nie znali i nie naszali majdów , tym bardziej stringów - to po jasną cholere było sie podcierać ?,i to binlio ? któś tu picuje !

    waluś

    13 lat

    • 3 8

  • 2011-01-21 16:50

    O tym, jak dziennikarze głupi powtarzają głupoty urzędników : (1)

    "biblia" to liczba mnoga, czyli zbiór ksiąg. Dwadzieścia ścinków jednej nie będzie nigdy "biblią". Te same bzdety wypisuje dziś bałtycki.
    A znalezisko pierwsza klasa, opracować i opublikować co rychlej!

    Piqś

    13 lat

    • 11 2

    • 2011-01-21 16:51

      poza tym to nie biblia

      tylko apokryf biblii

      13 lat

      • 3 1

  • 2011-01-21 16:53

    archeolodzy mają przesraną pracę

    tyle się uczyć, by grzebać w średniowiecznych kiblach i badać ichnie papiery toaletowe.

    13 lat

    • 7 7

  • 2011-01-21 16:55

    w przyszłym tygodniu ma być kolejny całkowicie niespodziewany atak zimy

    Czy Gdańsk już sie przygotował czy znowu będziemy pokonywać tor przeszkód na chodnikach i jezdniach?

    gdanszczanka

    13 lat

    • 4 13

  • 2011-01-21 16:58

    Bezcenne

    Tyle nam nagrabiono i zniszczono że każde takie znalezisko jest na cenę złota

    as

    13 lat

    • 13 3

  • 2011-01-21 17:02

    WOW !!!! !!!! !!!! (2)

    ZA KILKASET LAT Z LATRYNY MOJEJ SĄSIADKI WYCIĄGNĄ "NASZ DZIENNIK"
    CO WTEDY LUDZIE O NIEJ POMYŚLĄ.....

    JOLA

    13 lat

    • 9 14

    • 2011-01-21 17:06

      co pomyslą gdy przeczytają GW (1)

      13 lat

      • 9 2

      • 2011-01-21 22:14

        NIC

        jak to przy czytaniu GW

        13 lat

        • 5 0

  • 2011-01-21 17:04

    JEZUS MARJA

    WTEDY TO MUSIAŁY BYĆ BRAKI PAPIERU TOALETOWEGO...GORZEJ NIŻ W LATACH 80-TYCH..KIEDY to STOSOWALIŚMY RÓŻNEJ MAŚCI GAZETY :))

    barbie

    13 lat

    • 0 15

  • 2011-01-21 17:12

    ktoś cisnął kreta i dostał olsnienia :)

    13 lat

    • 2 13

  • 2011-01-21 17:36

    Gratulację (1)

    Gratulację dla Gdańskich Archelogów oby więcej takich odkryć !!!!!!!

    fallen

    13 lat

    • 23 1

    • 2011-01-23 00:54

      Gratilację

      za pisownię

      13 lat

      • 0 0

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3235)

Najczęściej komentowane

Koniec libacji i grillowania przy "ławce wstydu"? Urzędnicy zapowiadają zmiany

Koniec grillowania przy "ławce wstydu"?

Fabryka "lewych" dokumentów zlikwidowana w Gdańsku. "Komplet kosztował 11 tys. euro"

Fabryka "lewych" dokumentów zlikwidowana

więcej

Najczęściej czytane