• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Siedlce nie dały się zniszczyć, więc je wcielono

Michał Sielski
6 lutego 2010 (artykuł sprzed 14 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat O Cyganie i Krzyżakach, czyli początki Suchanina
Po II wojnie światowej Siedlce zabudowywano szybko i chaotycznie. Po II wojnie światowej Siedlce zabudowywano szybko i chaotycznie.

Osada, a później wieś Siedlce była kilkakrotnie niszczona i palona. Mimo to przedsiębiorczy mieszkańcy wciąż byli zagrożeniem dla pobliskiego Gdańska, bo rzemieślnicy i kupcy z Siedlec mieli lepsze towary i niższe ceny. Gdy kolejna próba zniszczenia niepokornych nie powiodła się, Siedlce przyłączono do Gdańska, jako zjednoczone przedmieście.



Czy znasz historię swojej dzielnicy i etomologię jej nazwy?

Nazwa "Siedlce" pochodzi od starosłowiańskiego słowa "siodło", które oznaczało także małą osadę. Gdańska dzielnica nieopodal centrum początkowo była nie tylko osadą poza granicami miasta, ale nawet jego sporą konkurencją.

Dzisiejsza nazwa jest ewaluacją początkowych Szydlic, przekształconych później w Siedlece. Ostateczną wersję ustaliła jednostka MSWiA, Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych. Mało brakowało, a nie miałaby nad czym pracować, bo Siedlce były permanentnie zrównywane z ziemią. Niepokorni mieszkańcy jednak się nie poddali.

Gdańsk Siedlce - historia



Legenda głosi, że Potok Siedlecki, który płynie pod ziemią w okolicy ul. Kartuskiej zobacz na mapie Gdańska, został zakryty, gdyż spływała nim krew pomordowanych mieszkańców dzielnicy. Rzeczywiście, krwi przelało się na tych terenach niemało, bo z Siedlcami od początku był kłopot. W XV wieku osada należała do Gdańska, ale wszystkie dochody z niej - dzięki wsparciu Kazimierza Jagiellończyka - czerpał... klasztor św. Brygidy.

Władze Gdańska oczywiście nie były takim stanem rzeczy zachwycone, tym bardziej, że na terenie osady działało wielu rzemieślników i kupców niezrzeszonych w cechu. Głównym powodem sukcesu były dużo niższe, niż w Gdańsku, cła, które znacząco wpływały na ceny. W XVIII wieku Siedlce, wraz z dzisiejszym Chełmem, tworzyły silny ośrodek gospodarczy. W tamtych czasach była to zaleta, która szybko przekształcała się w wadę. Ściągało to na osadę gniew możnych ówczesnego świata.

Siedlce były jednak doświadczone w powstawaniu z kolan, bo przez wieki były niszczone przy okazji ataków na Gdańsk. Większe miasto było otoczone obronnym murem, więc złość najeźdźców skupiała się na Bogu ducha winnych mieszkańcach Siedlec, których rdzenną ludność stanowić mieli uchodźcy religijni z Holandii.

Na przestrzeni dziejów Siedlce palili Krzyżacy, niszczyli Francuzi, bombardowali Niemcy, a burzyli nawet gdańszczanie, zdenerwowani bezczelnie rosnącą pod granicami miasta konkurencją ekonomiczną, która radziła sobie coraz lepiej, także dzięki temu, że leżała na drodze szlaku handlowego pomiędzy Kartuzami a Gdańskiem.

Gdańszczanie dopięli swego dopiero na początku XIX wieku, kiedy Siedlce zostały dołączone do miasta, jako zjednoczone przedmieście.


Chcesz wiedzieć, co oznacza nazwa twojej dzielnicy? Interesuje cię pochodzenie nazw innych dzielnic i osiedli w Trójmieście? Śledź nasz cykl historyczny poświęcony trójmiejskim nazwom.

Opinie (195) ponad 10 zablokowanych

  • A czemu nie zrównać teraz tego terenu z ziemią ? (1)

    I postawić luksusowe betonowe czworaki.
    Adamkowicz jeszcze na to nie wpadł ?

    • 6 2

    • nie podpowiadaj mu to tak blisko centrum o on na wszystkim forse zrobi

      • 1 0

  • (1)

    Wchodze na trójmiasto.. a tu artykuł o mojej dzielnicy... Miło ;)
    mieszkam 19 lat na Siedlcach a tak naprawde niewiele o tym wiedziałam...
    Cieszę się, że przyłączyli nas do Gdańska...

    • 7 2

    • wczoraj w nocy, a ty spałaś - nieładnie

      • 0 1

  • Ty Papa Smerf - moze Twoja dzielnice zrownac z ziemia co ?

    • 5 1

  • małe sprostowanie (2)

    rdzenną ludność dzisiejszych Siedlec tworzyli osadnicy z ówczesnych Niderlandów (byli lokowani poza murami miasta ze względu na konkurencję), a nie z Holandii, która wtedy była jeszcze częścią Królestwa Niderlandów, a nie samodzielnym państwem. Sprowadzani byli od XII w. już przez Krzyżaków, ale na dobre dotarli do nas w celu osuszenia i spolderyzowania delty Wisły od XVI w., którą zasiedlali do II wojny światowej.

    • 5 1

    • Ale żeś palnął (1)

      Holandia (wraz z innymi prowincjami północnych Niderlandów) tworzyła REPUBLIKĘ Zjednoczonych Prowincji. Żadnego Królestwa tam wcześniej nie było, pierwsze utworzył Napoleon w 1806 r. dla swojego brata Ludwika.
      Krzyżacy nie mogli do nas nikogo sprowadzać w XII wieku, bo sami zostali sprowadzeni do Polski w 1226 (to już wiek XIII, jakbyś nie wiedział) a Gdańsk zagarnęli na początku wieku XIV.

      • 2 0

      • Wa - Hima

        naucz się czytać - Krzyżacy sprowadzali osadników niderlandzkich od XIII w. bowiem już wtedy zasiedlili tereny dolnej Wisły (Wisła w dziejach Polski -
        Stanisław Gierszewski).
        Rozpoczęty w XVI wieku ruch kolonizacji olęderskiej zaowocował pierwszymi osiedlami w Prusach Książęcych i na Żuławach Gdańskich. Pierwsza osada olęderska powstała w 1527 r. i nosiła nazwę Preussische Holland (Schumacher; 1903). W dalszej kolejności sieć osadnicza rozwijała się na królewszczyznach i prywatnych gruntach Prus Królewskich (Burszta; 1958). Według Mężyńskiego (1962) w 1530 r. jako pierwsza została na tym terenie założona wieś Tujce (wtedy Triegenhof). Przybysze nie budzili niepokoju lokalnych mieszkańców, gdyż lokowani byli poza murami miast (Kizik; 1994).

        Polecam literaturę:
        Augustowski B., 1982, Dolina Dolnej Wisły, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław

        Balicki J., 1969, Holandia, Książka i Wiedza, Warszawa

        Balicki J., Bogucka M., 1989, Holandia, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław

        Baranowski B., 1956, Położenie i walka klasowa chłopów w królewszczyznach woj. łęczyckiego w XVI-XVIII w., Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa

        Baranowski I., 1915, Wsie holenderskie na ziemiach polskich, Przegląd Historyczny, t. XIX,

        Burszta J., 1958, Od osady słowiańskiej do wsi współczesnej, Wrocław

        Ciesielska K., 1961, Na marginesie nowszych prac zachodnioniemieckich nad osadnictwem Prus Królewskich w XVI-XVIII w., Zapiski Historyczne, t. 26, z. 4

        Czekańska M., 1975, Holandia, Wiedza Powszechna, Warszawa

        Dyck C. J., 1972, An introduction to Mennonite History, Scottdale

        Fijałkowski P., 2001, Mennonici na Mazowszu (od połowy XVIII w. do 1945 r.), Rocznik Mazowiecki, t. 13

        Gierszewski S., 1982, Wisła w dziejach Polski, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk

        Godlewski J., Odyniec W., 1974, Ziemia Pucka, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk

        Górak J., 1971, Holenderskie domy nad Bugiem, Polska Sztuka Ludowa, nr 1

        Groth A., 2002, Dzieje Krokowej i okolic, Marpress, Gdańsk

        Hoszowski S., 1967, Lustracja województw Prus Królewskich 1624 z fragmentami lustracji 1615 r., Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Wydział I Nauk Społecznych i Humanistycznych, Gdańsk

        Inglot S., 1929, Problem kolonizacji flamandzko-holenderskiej w Niemczech i w Polsce, Kwartalnik Historyczny, R. XLIII, t. 1, Lwów

        Kiełczewska-Zaleska, 1978, Geografia osadnictwa. Zarys problematyki. PWN, Warszawa.

        Kittel H., 2002, Stan alarmowy, Rzeczpospolita Nr 22 (25. 01), s. A4

        Kizik E., 1994, Mennonici w Gdańsku, Elblągu i na Żuławach Wiślanych w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku, Gdańsk

        Kowalik P., 2001, Polderowa gospodarka wodna na Żuławach Delty Wisły, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa

        Lech J., 1979, Tradycyjny dom chłopski i jego użytkowanie na obszarze środkowej Polski, Kultura wsi Polski środkowej w procesie zmian - Tom 2, Prace i materiały Muzeum Etnograficznego w Łodzi, Seria Etnograficzna nr 20, Łódź

        Ludkiewicz Z., 1934, Osady holenderskie na nizinie sartawicko-nowskiej, Toruń

        Lűck K., 1939, Karwenbruch an der Ostsee, Teil 1-2, Poznań

        Malinowska M., Rolka A. M., 1994, Terp – świadek polderyzacji Żuław Wiślanych, Jantarowe Szlaki, nr 4

        Marchlewski W., 1986, Mennonici w Polsce (o powstaniu społeczności mennonitów Wymyśla Nowego), Etnografia Polska, t. XXX, z. 2

        Mężyński K., 1961-1962, O mennonitach w Polsce, Rocznik Gdański, nr 20-21

        Międzynarodowy Słownik Hydrologiczny, 2001, Warszawa

        Netka K., 2000, Przeciwpowodziowa nocna próba sił, Dziennik Bałtycki (25. 01), Gdańsk

        Niekrasz L., 1986, Kraj na przekór naturze, Nasza Księgarnia, Warszawa

        Niekrasz L., 1986, Tam, gdzie człowiek zwyciężył morze, MAW, Warszawa

        Nocny W., Jażdżewski P., 1997, Przewodnik turystyczny po Wyspie Sobieszewskiej i okolicy, wyd. Mirex, Gdańsk

        Ratzlaff E. L., 1971, Im Weichselbogen. Mennonitensiedlungen in Zentralpolen, Winnipeg

        Rusińska M., 2007, Hydrograficzne efekty działalności osadników niderlandzkich na Pomorzu na przykładzie polderu Karwieńskie Błota, Uniwersytet Gdański Wydział Biologii, Geografii i Oceanologii, Gdynia

        Rusiński W., 1939, Osady tzw. „olendrów” w dawnym województwie poznańskim, Poznań

        Schumacher B., 1903, Niederlandische Ansiedlungen im Herzogtum Prussen, Lipsk

        Szper F., 1913, Nederlandische Nederzettingen in Westpruisen gedurende den Poolschen Tijd, Enkhuizen

        Wierzba P., 2000, Karwieńskie Błota nad Morzem Bałtyckim, Gdańsk

        Zimmerman X. K., 1917, Fryderyk Wielki i jego kolonizacja na ziemiach polskich, Poznań

        • 0 0

  • Gdynie wlaczyc do Gdanska (2)

    nalezy Gdynie wlaczyc do Gdanska. Gdynia upada, szybko ubozeje, bezrobocie dramatycznie rosnie i trzeba im pomoc.

    • 2 6

    • (1)

      predzej Gdynia kupi sobie Gdansk

      • 0 2

      • predzej to szczura kto zje

        • 1 1

  • !!!

    Siedlce - najlepsza dzielnica w Gdańsku! :D

    • 9 1

  • Od XV wieku wszystkie dochody czerpal... klasztor sw.Brygidy.

    Teraz mamy XXI wiek i nic sie nie zmienilo, z ta tylko roznica, ze "wszystkie dochody madrych emerytow" czerpie RydzCwany z Torunia.

    • 2 6

  • fajny artykuł

    oby takich więcej

    • 7 0

  • ta dzielnica ma wielki potencjał (1)

    widzę tam coś na kształt wiedeńskiego Grinzingu, jeśli ktoś wie, o czym mowa.

    • 0 2

    • Autor, coś ci się chyba przyśniło. Wstydziłbyś się porównywać Grinzing do zabytkow Siedlec. Takich zabytków jak u nas pod Wiedniem nie uświadczysz. Siedlce to unikat na skalę światową.

      • 2 0

  • Jak historia mówi, to Siedlce po wszech czasy były niszczone przez włodarzy miasta i tak pozostało do dzisiaj. Świadczy np. o tym stan chodników i ulic, śmietników, bydynków komunalnych i wałęsających się dzikich psów. Nawet straż miejska i policja leniwie dba o zaprowadzenie porządku - takie to są niestety nasze Siedlce.

    • 4 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane