- 1 Pożar na budowie osiedla "Lewego" (139 opinii)
- 2 Cmentarzysko traficarów w sopockim lesie (146 opinii)
- 3 Na lotnisku pojawił się kwiatomat (74 opinie)
- 4 Wzięli pod lupę punktualność SKM (57 opinii)
- 5 Cztery opcje do wyboru w pytaniu o płeć (408 opinii)
- 6 Remont "trybun" nad Motławą w ramach PPP (129 opinii)
Sopocianki uwiecznione na feministycznych malunkach Marty Frej
Nie piłkarki, siatkarki czy szczypiornistki, lecz lekarkę Jadwigę Titz-Kosko, artystkę Józefę Wnukową, feministkę Marię Moczydłowską i listonoszkę Mariannę Zielonkę (Selonke) można od dziś zobaczyć na jednej ze ścian Hali 100-lecia Sopotu. Malunek na murze od strony ulicy Winieckiego, wraz z wolontariuszkami - mieszkankami Sopotu, stworzyła wielokrotnie nagradzana artystka, Marta Frej.
Trójmiejski street art w pigułce - najważniejsi twórcy i ich dzieła
Herstoryczny projekt Marty Frej
W pamięci mieszkańców Sopotu zapisało się wiele kobiet, które w trakcie jego 120-letniej historii zasłużyły się dla miasta. Od dziś, na jednej ze ścian Hali 100-lecia Sopotu, widnieje malunek przedstawiający znaczki pocztowe z wizerunkami czterech z nich. Wszystko po to, aby ich życiorysy nie zostały zapomniane i stawały się inspiracją dla młodego pokolenia.
- Mural jest herstoryczny, a przy tym lokalnie zakorzeniony. Od czasu 100-lecia uzyskania praw wyborczych przez kobiety, cały czas bezustannie zajmuję się herstorią i coraz bardziej dostrzegam sens i wagę takich działań - z dwóch podstawowych powodów. Po pierwsze, kiedy poczytamy trochę o naszych wielkich prababkach, praprababkch, o ich działaniach, o ich postulatach, o ich zaangażowaniu, okazuje się, że często walczyły one o to samo, o co my w tej chwili walczymy. Naprawdę niewiele pod pewnymi względami się zmieniło i myślę, że ta świadomość jest dla nas ważna. Nasze prawa - chociażby reprodukcyjne czy sytuacja zawodowa - to jest wciąż pole walki i nie możemy sobie tego odpuścić. Po drugie, wizerunki czterech sopocianek wybranych przez mieszkanki i mieszkańców Sopotu są dla mnie wyjątkowe pod tym względem, że w przestrzeni publicznej jakiegokolwiek miasta w Polsce, jeśli myślimy o jakichś dużych obrazach, obrazkach, zdjęciach, widzimy głównie młode kobiety, które służą sprzedaży czegoś. W tym przypadku są to kobiety w różnym wieku, zajmujące się różnymi zawodami i są tutaj pokazane z uwagi na to, co zrobiły, a nie z uwagi na to, jak wyglądają - mówi Marta Frej.
Szumnie zapowiadany jako mural malunek to tak naprawdę kilka mniejszych obrazków - znaczków pocztowych, które nie tyle zapełniają, co ozdabiają ścianę hali sportowej. Bohaterki ukazane zostały zarówno w kompozycjach portretowych, jak i w pełnej okazałości, podczas wykonywania zawodowych czy życiowych czynności. Praca utrzymana jest w ciepłych barwach - odcieniach żółci i pomarańczy, współgrających z elewacją budynku.
Mieszkańcy wybrali bohaterki muralu
Malunek powstał z inicjatywy Goyki 3 Art Inkubatora. Sopocka instytucja kultury, nadal czekająca na wprowadzenie się do stałej siedziby, z powodzeniem organizuje różne działania w przestrzeni miejskiej, m.in. warsztaty, czytania performatywne oraz rezydencje artystyczne. W takie inicjatywy wpisuje się stworzony w ciągu ostatnich dwóch dni malunek na murze.
Czytaj także: Małe galerie sztuki, czyli sklepy z rękodziełem
Zasłużone dla miasta sopocianki, które w ciągu 120 lat istnienia Sopotu znacząco zapisały się w jego historii mogli wskazywać mieszkańcy. Następnie, spośród kilku kandydatek, internauci głosujący w ankiecie online wybrali cztery. Najbardziej popularnymi wśród głosujących postaciami okazały się: listonoszka Marianna Zielonke (Selonke), feministka i jedna z pierwszych posłanek na Sejm Ustawodawczy Maria Moczydłowska, lekarka i działaczka społeczna Jadwiga Titz-Kosko oraz malarka Józefa Wnukowa.
Ostatnie prace nad "Sopociankami" wykonano 30 i 31 lipca.
"Sopocianki": cztery bogate życiorysy
Każda z kobiet, których wizerunki widnieją na ścianie Hali 100-lecia ukazana została przez pryzmat swoich dokonań i wykonywanego zawodu, co ma stanowić kontrę do najczęstszego sposobu przedstawiania kobiet w przestrzeni publicznej - ładnych, młodych ciał pokazywanych w celach marketingowych. Na malunku widzimy więc Jadwigę Titz-Kosko, wybitną lekarkę i oddaną działaczkę społeczną. Po wojnie zamieszkała ona w Sopocie i zorganizowała w Gdańsku-Wrzeszczu pierwszy powojenny Ośrodek Zdrowia, a następnie także Sanatorium Rehabilitacyjne dla Dzieci w Cetniewie, Szpital Reumatologiczny w Sopocie i sieć poradni. Jest też autorką pierwszego w powojennej Polsce podręcznika akademickiego "Podstawy reumatologii".
Drugą bohaterką jest Marianna Zielonka (Selonke), która od ok. 1823 roku była zatrudniona na poczcie jako posłaniec pocztowy na trasie Sopot-Gdańsk (przez Oliwę-Polanki, Strzyżę-Wrzeszcz, aż do Gdańska Głównego). Żartobliwie nazywano ją "sopockim ekspresem pocztowym". Cieszyła się dużym zaufaniem i często załatwiała drobne sprawunki dla kuracjuszy. Zginęła podczas napadu rabunkowego.
Na malunku widnieje także wizerunek Józefy Wnukowej. Malarka, tkaczka i uczestniczka Powstania Warszawskiego przyjechała do Sopotu po wojnie i przez lata pracowała jako wykładowczyni Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku (obecne ASP). Była jedną z tych osób, które pomagały odbudowywać gdańską starówkę. Jej prace można znaleźć w wielu kolekcjach muzealnych i prywatnych.
Ostatnią namalowaną postacią jest Maria Moczydłowska. To jedna z pierwszych ośmiu posłanek na Sejm Ustawodawczy, która dała się poznać jako działaczka społeczna, zaangażowana feministka i nauczycielka.
Mural efektem warsztatów
Do realizacji projektu Art Inkubator zaprosił malarkę i ilustratorkę Martę Frej. Zanim powstał mural, artystka przeprowadziła warsztaty. W trakcie czterech spotkań uczestniczki pracowały koncepcyjnie - wybierały treści, poszukiwały najlepszego sposobu przedstawienia postaci: atrybutów, odniesień kulturowych, dodatkowych warstw znaczeniowych, a także pracowały praktycznie.
- Warsztaty polegały na wycinaniu szablonów. Postanowiłam, że ten mural będzie malowany przy użyciu tej metody, bo jest ona w miarę prosta i każdy - niezależnie od tego, czy ma doświadczenie malarskie czy nie, może taki mural wspólnie zrobić. Najpierw wycinałyśmy szablony - bo ekipa była żeńska - a teraz je odbijamy na ścianie. Niektóre uczestniczki warsztatów mają wykształcenie artystyczne lub są w trakcie takich studiów, ale są też osoby, które wcześniej nie malowały, nie miały nic wspólnego ze sztuką. Wszystkie równie świetnie pracują i chyba wszystkie równie dobrze się przy tym bawią - mówiła Marta Frej w trakcie wykonywania ostatnich prac nad malowidłem.
To nie pierwsza realizacja muralu w dorobku Frej. Wielkoformatowe prace, które wyszły spod jej ręki można oglądać głównie w Warszawie. To pierwsza tego typu trójmiejska realizacja. Artystka w swojej twórczości od samego początku angażuje się w walkę o obronę praw kobiet w Polsce.
Murale Trójmiasta
Rozpocznij quizMiejsca
Opinie wybrane
-
2021-08-02 09:08
Wiecie gdzie jest granica feminizmu (23)
Granicą feminizmu zanika gdy trzeba postawić Dom, naprawić samochód lub rower. Zawsze się śmieje jak kobiety domagają się równych praw zarobkowych porównując zarobki morszczyzn tych którzy zarabiają najwięcej. Drogie Panie wyginęły byście bez NAS
- 66 49
-
2021-08-03 18:24
zenujący jesteś człowieku
- 1 0
-
2021-08-03 07:16
Naprawde nadal takie teksty krążą? (1)
Ta oklepana i bezdennie głupia wypowiedz pokazuje, jak wielu panów nadal tkwi mentalnie na nocniku patrząc sie z zafascynowaniem na swojego siusiaka uważając go za cud wszechświata
- 4 2
-
2021-08-03 14:12
Każdy z nich uważa, że to powiedzonko wymyślił i na pewno nikt wcześniej tego nie słyszał
- 1 0
-
2021-08-02 18:36
(2)
Tak, tak, a szafka od roku nie naprawiona. Jak nie zamówię fachowca lub nie naprawię sama to by czekało i czekało.
- 7 3
-
2021-08-03 13:50
Hm.... (1)
albo zły wybór partnera albo jesteś zołzą i facet ma to wtedy gdzieś ,trzecia możliwość jesteś lesbą no i wtedy 4 lewe ręce ;)
- 1 2
-
2021-08-03 14:06
facet w chałupie nie mieszka, że może mieć to gdzieś? z chlewu wylazł? co to w ogóle za tłumaczenie?
- 1 0
-
2021-08-02 17:24
(2)
co ma umiejętność postawienia domu (której nie ma zdecydowana większość mężczyzn) do równych zarobków np w branży IT?
- 12 2
-
2021-08-02 17:36
(1)
Po Cd projekcie i jakości cyberpunku nie jestem pewien umiejętności damskich koderek. Po wiedzminie 3 odeszło dużo ludzi i dużo nowych zatrudniono. Oczywiście większość to kobiety w imię europejskiego postępu. Po jakości cyberpunku widać ile są warte....
- 2 8
-
2021-08-02 18:46
Oczywiście nie sprawdziłeś czy koderzy to faktycznie były kobiety, tylko zobaczyłeś zdjęcie z dnia kobiet, na którym były same sekretarki i łyknąłeś propagandę, że to one zrobiły cyber punka. Prawie wszyscy programiści w tym zespole to byli mężczyźni i wyszedł chłam z powodu złego zarządzania, też przez mężczyzn. Takie są fakty, płeć tu nie odegrała żadnej roli.
- 7 2
-
2021-08-02 12:18
a jak twoja kobieta urodzi bezmózgiego potworka dzięki Pis i klerowi to tacy jak ty pseudo mężczyżni (1)
pozostawiacie takie kobiety ,bo nie dajecie rady psychicznie ,a one muszą
- 11 10
-
2021-08-02 17:16
Patrząc na ciebie to faktycznie można uwierzyć , że da się żyć bez mózgu :)
- 6 8
-
2021-08-02 09:51
A skąd to się bierze? (7)
Właśnie od takich pacanów jak powyżej.
"Jak to Mariolka, chcesz zostać mechanikiem? Jak facet?"
Powtórz to milion razy i 99% kobiet wymięknie...
A patrząc na druciarzy w warsztatach i budowlańców którzy nie potrafią policzyć schodów, poprzeczka nie stoi wysoko :)- 16 13
-
2021-08-02 10:19
Zapraszamy na budowę, poprzeczka nie stoi wysoko (3)
- 12 6
-
2021-08-02 12:19
to znaczy ,ze jesteś robolem ,a ja nie muszę bo jestem wykształcona i ty za mnie to zrobisz (1)
- 7 5
-
2021-08-02 12:41
A tu chyba trafiliśmy na przykład największego szkodnika ruchu feministycznego.
Jak nie umiesz pisać, to może nie wychylaj się z "wykształceniem".
Robisz tylko pod górkę ludziom którzy faktycznie walczą o prawa kobiet...- 4 6
-
2021-08-02 10:32
Stoi stoi.
Siły na budowie już dawno mieć nie trzeba, nawet worki z cementem ważą teraz po 25kg.
Zresztą, połowa przechlanych mietków nie jest w stanie podnieść na raz więcej niż jednego bloczka :D
Za to mogę założyć się z Tobą o skrzynkę wódki, że lasce na budowie współpracownicy nie daliby żyć...- 17 3
-
2021-08-02 10:18
pacana przed lustrem chyba widujesz często (2)
niektóre zawody wymagają najzwyczajniej tężyzny fizycznej, wg statystyk 90% kobiet nie spełnia tego warunku w wielu zawodach, i nie chodzi tu o ogólne wysportowanie, gibkość itp tylko siłę, bez której nie zrobisz niektórych czynności. Są wyjątki i niektóre kobiety posturą przypominają mężczyzn lub nawet są potężniejsze ale to promil. Zawód który
niektóre zawody wymagają najzwyczajniej tężyzny fizycznej, wg statystyk 90% kobiet nie spełnia tego warunku w wielu zawodach, i nie chodzi tu o ogólne wysportowanie, gibkość itp tylko siłę, bez której nie zrobisz niektórych czynności. Są wyjątki i niektóre kobiety posturą przypominają mężczyzn lub nawet są potężniejsze ale to promil. Zawód który podałeś/podałaś jest jednym z nich i nic tego nie zmieni. Już widzę jak kobieta szarpie się z elementami zawieszenia auta ciężarowego, cegły nosi na budowie albo na dachu szarpie się czy to z więźbą dachową czy to z dachówkami..powodzenia
Pomijam już kobiety, którym chyba wydaje się, że są facetami, które robią sobie dziary z czachami, strzygą się na faceta, popykają na harleyu i mają bica jak Pudzian...- 15 10
-
2021-08-02 16:55
Mylisz zrównanie praw ( możliwe do wykonania ) ze zrównaniem warunków fizycznych obu płci ( nie możliwe do wykonania) - przy czym twój argument o fizyczności jest dość łatwo obalić gdyż są drobni mężczyźni , jak również dobrze zbudowane kobiety, są słabi fizycznie mężczyźni jak również silne kobiety ( i odwrotnie oczywiście) .
- 4 6
-
2021-08-02 10:41
Jakoś w warsztatach i na budowach bez problemu spotkasz 50kg chucherka.
Tak po zastanowieniu, nie widziałem nigdy w życiu napakowanego mechanika, a do wymiany żarówki w moim samochodzie wołam... żonę, bo mi się ręce nie mieszczą :D
Kwestia nastawienia i podejścia i tyle.- 13 8
-
2021-08-02 09:34
Twoja wypowiedź pokazuje jak bardzo potrzebujemy feminizmu (3)
- 24 24
-
2021-08-02 10:09
xd padłem
- 5 3
-
2021-08-02 09:44
Nie własnie pokazuje prawde o waszej głupocie. (1)
- 18 14
-
2021-08-02 09:56
Ta opinia pokazuje tylko to co ma w głowie piszący ją.
- 12 11
-
2021-08-02 17:32
Jaki był koszt tych murali?
10-20 tysięcy?
Mural Adamowicza w Gdańsku miał być pro bono, a kosztował mieszkańców pod 120 tysięcy (koszt elewacji + koszt muralu) także ten :)- 10 4
-
2021-08-02 11:45
Feminizm, jak każda dyskryminacja, powinien być zakazany. (9)
W końcu społeczeństwo dorośnie do tego i feministki wylądują tam, gdzie inni rasiści, faszyści, itp.
- 48 26
-
2021-08-02 19:51
Nie. Polska to normalny kraj i nie bedzie tu zadnych dziwaków, pedałów ani innej tego typu patologii
- 2 5
-
2021-08-02 17:11
Feminizm się trochę rozwarstwił i rozpościera się pomiędzy "równe prawa" a "wystrzelić wszystkich facetów w kosmos". Jak ktoś mówi o feminizmie, to warto dopytać co ma na myśli.
- 3 3
-
2021-08-02 12:21
wiesz dlaczego nie masz forsy , bo rozumu ci brak
- 3 3
-
2021-08-02 11:55
Od kiedy walka z dyskryminacją jest dyskryminacją? (5)
Zrównajmy najpierw prawa obu płci, a potem możemy wrzucić feministki do jednego worka z Korwinem :)
- 7 6
-
2021-08-02 16:14
Pisząc - najpierw zrównamy prawa obu płci - popierasz właśnie feministki :) You made my day!
- 3 3
-
2021-08-02 12:41
To zacznijmy od emerytur, a potem zajmijmy się prawami ojców. (3)
- 9 4
-
2021-08-02 16:48
a co ty robisz dla praw ojców? niech zgadnę - beczysz w internetach?
- 2 5
-
2021-08-02 16:13
Przecież feministki chcą zrównania wieku emerytalnego! Najpierw zapoznaj się z tematem, a potem się wypowiadaj.
- 3 6
-
2021-08-02 15:12
Już to zrobiliśmy.
Po czym Najjaśniejszy Prezes wszystko cofnął, przy okazji udupiając całe następne pokolenie.
- 5 4
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.