• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Spór o kształt placu Wałowego. Wojewódzki konserwator przejmuje rolę projektanta

Krzysztof Koprowski
30 czerwca 2021 (artykuł sprzed 2 lat) 
  • Wizualizacja odnowionego pl. Wałowego autorstwa Gorbud.
  • Wizualizacja odnowionego pl. Wałowego autorstwa Gorbud.
  • Wizualizacja odnowionego pl. Wałowego autorstwa Gorbud.
  • Elementy małej architektury w projekcie autorstwa Gorbud.

Wojewódzki konserwator zabytków postanowił przejąć rolę projektanta placu WałowegoMapka na Starym Przedmieściu. Ustalenia konkursu architektonicznego z 2019 r. wyrzucił do kosza i zaczął forsować rozwiązanie "odtworzeniowe" sprzed 150 lat, z całkowitym pominięciem współczesnych potrzeb i wyników konsultacji społecznych.



Czy wojewódzki konserwator zabytków powinien mieć decydujący głos w projektach?

"Miasto, wracam" - taką nazwę nosiło weekendowe wydarzenie, które miało ożywić przestrzeń placu Wałowego i podczas którego zaprezentowano postęp prac projektowych nad projektem jego odnowienia.

Na wywieszonych planszach trudno było jednak dostrzec zmiany nadające tej przestrzeni nowy, atrakcyjny wymiar.

Przedstawione wizualizacje w nawet najmniejszy sposób nie nawiązywały do zwycięskiej pracy Gzowski Architekci i Restudio Jacaszek Architekci z 2019 r., która z kolei realizowała postulaty mieszkańców m.in. w zakresie przestrzeni wystawowej, ograniczonego ruchu aut czy dogodnego układu alejek.

Wojewódzki konserwator unieważnia wyniki konkursu



Po dwóch latach od rozstrzygnięcia Igor Strzok, pomorski wojewódzki konserwator zabytków, postanowił autorytarnie unieważnić wyniki konkursu i narzucił projektantowi - pracowni Gorbud ze Świdwina (wyłonioną w przetargu kilka miesięcy temu) - przywrócenie kształtu placu sprzed 150 lat.

Czytaj też artykuł z 2020 r.:

Igor Strzok: Nie jestem od automatycznego zatwierdzania projektów



Przesuń aby
porównać

Historia ważniejsza od współczesnych potrzeb mieszkańców



To i tak duże szczęście dla mieszkańców, bowiem wcześniej był to plac musztry żołnierzy pruskich i z rekreacją oraz parkowym drzewostanem niewiele miał wspólnego.

W efekcie na nowym-starym placu Wałowym:
  • nie przewidziano wykonania alejek w miejscu wydeptanych po skosie ścieżek, bowiem w historycznym kształcie ich nie było,
  • zamiast równych płyt kamiennych w przestrzeni pieszej pojawi się nawierzchnia gruntowa oraz płytki betonowe (w koncepcji pojawia się też kostka brukowa),
  • osoby na wózkach inwalidzkich, rowerzyści czy użytkownicy hulajnóg będą przedzierać się przez istniejącą kostkę brukową na jezdni, która co najwyżej zostanie przełożona,
  • nie będzie wyniesionych przejść dla pieszych, ułatwiających pokonanie jezdni osobom na wózkach i spowalniających ruch aut,
  • fontanna nie będzie zachwycać licznymi dyszami czy oświetleniem, lecz wyrzucać wodę z jednej niewielkiej dyszy na wzór węża prysznicowego,
  • lampy oświetleniowe będą historyzujące, nieakceptowalna jest "świetlna aureola" nad fontanną, która miała być rozpoznawalnym elementem nowego zagospodarowania.

Czytaj też:

Minister broni drzew. Czy wpłynie to na remont Szerokiej?



  • Mariusz Kociński, który przedstawił wytyczne pomorskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków.
  • Dariusz Ruta, architekt przebudowy pl. Wałowego.
  • Szlifowany pas bruku dla rowerzystów i użytkowników hulajnóg na ul. Jaracza.

Konserwator wiąże ręce architektowi placu Wałowego



Obecny na spotkaniu architekt Dariusz Ruta właściwie niewiele mógł dodać po trwającym kilkanaście minut monologu Mariusza Kocińskiego, przedstawicielu wojewódzkiego konserwatora zabytków, który wyliczał szczegółowo rozwiązania przestrzenne, wcielając się de facto w rolę projektanta.

Architekt przekonywał jedynie, że w przestrzeniach historycznych rzadko projektuje się dodatkowe udogodnienia dla rowerzystów, choć w Gdańsku dotychczas praktykowano układanie pasów ze szlifowanego bruku np. na ul. OgarnejMapka czy JaraczaMapka.

Obecny konserwator nie akceptuje jednak takich rozwiązań ani na placu Wałowym, ani na innych zabytkowych obszarach historycznego centrum, eliminując tym samym rowerzystów i użytkowników hulajnóg z przestrzeni Śródmieścia, podczas gdy wszelkie dokumenty strategiczne miasta dla tego obszaru postulują tworzenie zachęt do korzystania z alternatywnych względem auta środków transportu.

Czytaj też:

Jak projektować infrastrukturę rowerową? Powstał poradnik dla samorządów


Jak zaprojektować przestrzeń bez barier? Gdańsk przygotował poradnik


Gdańsk opracował wytyczne projektowania ulic


Gdański Standard Ulicy Miejskiej. Przyjęto nowe wytyczne



  • Ulica wzdłuż Małej Zbrojowni nawet jeżeli zostanie zamknięta dla ruchu, to jej nawierzchnia będzie ułożona z bruku.
  • Ulica przed gmachem Urzędu Marszałkowskiego, która w takiej formie zostanie zachowana.
  • Południowa część pl. Wałowego to jedyne miejsce, gdzie na chodnikach będą płyty, ponieważ takie ułożono już przed wojną.

Zmiana organizacji ruchu tylko dzięki słupkom



Mieszkańcy obecni na spotkaniu liczyli na uspokojenie ruchu aut, ponieważ wielu kierowców przez plac przejeżdża skrótem do Bramy Nizinnej. I w tym aspekcie konserwator zabytków nie wyraził zgody na likwidację jakiejkolwiek ulicy i scalenia placu z Małą ZbrojowniąMapka.

Jedyna nadzieja to zmiana organizacji ruchu i montaż słupków, co jednak nie sprawi, że zniknie niewygodny bruk w przestrzeni, która stanie się deptakiem.

Czytaj też:

Bliżej objazdu Bramy Nizinnej. Najtańsza oferta niewiele droższa od budżetu


Jak należy projektować chodniki w Trójmieście?



Trawnik i parkowanie przed dawnymi koszarami Wiebego



Przed będącą w trakcie odnawiania elewacją gmachu Urzędu Marszałkowskiego (dawniej koszar Wiebego)Mapka zwycięski projekt przewidywał plac z nasadzeniami drzew zintegrowany posadzką z resztą placu, który mógł być miejscem wystaw lub niewielkich wydarzeń plenerowych.

Drzewa nasadzone po wojnie na planie koła zostały zaakceptowane przez PWKZ. Drzewa nasadzone po wojnie na planie koła zostały zaakceptowane przez PWKZ.
PWKZ to rozwiązanie rozpatrzył negatywnie, utrzymując obecny układ drogowy i zastępując parking trawnikiem z drzewami po obrysie zieleńca (bez sytuowania w jego wnętrzu ławek). To oznacza, że bez montażu kolejnych słupków przed nową elewacją tego monumentalnego gmachu nadal będzie odbywał się regularny ruch aut i parkowanie.

Jedyną "innowacją", którą warunkowo dopuścił konserwator, jest pozostawienie powojennych nasadzeń drzew na planie koła - może tutaj pojawić się element rekreacji, np. plac zabaw.

Czytaj też:

Trójmiasto w Budowie. Stare Przedmieście - nowy wygląd koszar Wiebego



Urzędnicy Biura Rozwoju Gdańska pytali mieszkańców o opinie na temat zagospodarowania pl. Wałowego, choć i tak nie mają one żadnego znaczenia dla dalszych działań. Urzędnicy Biura Rozwoju Gdańska pytali mieszkańców o opinie na temat zagospodarowania pl. Wałowego, choć i tak nie mają one żadnego znaczenia dla dalszych działań.

Konsultacje społeczne, które nie mają żadnego znaczenia



Działania konserwatora nie przeszkodziły jednak przedstawicielom Biura Rozwoju Gdańska w prowadzeniu kolejnych konsultacji. Mieszkańców ponownie pytano, jakie rozwiązania chcieliby widzieć na placu, choć wszystkie decyzje podjął już konserwator zabytków.

Jak to możliwe, że tylko jedna osoba może wywrócić do góry nogami wyniki konkursu, ustalenia z konsultacji społecznych oraz pominąć wszelkie dokumenty strategiczne dotyczące kształtowania przestrzeni publicznych?

To efekt zmian w podziale obowiązków między miejskim a wojewódzkim konserwatorem zabytków. Poprzedniczka Igora Strzoka Agnieszka Kowalska w listopadzie 2018 r. w następstwie działań miasta w zakresie zabetonowania Kanału Raduni, Westerplatte oraz Młodego Miasta zerwała współpracę z miejskim konserwatorem zabytków i objęła pełnym nadzorem cały obszar miasta - w tym Stare Przedmieście z placem Wałowym.

Igor Strzok, pomorski wojewódzki konserwator zabytków od czerwca 2019 r. Igor Strzok, pomorski wojewódzki konserwator zabytków od czerwca 2019 r.
Choć rozstrzygnięcie konkursu na plac Wałowy nastąpiło po tej decyzji (18 marca 2019 r.), w sądzie konkursowym nie zasiadła Agnieszka Kowalska (ustąpiła ze stanowiska z końcem marca 2019 r.). W jury konkursowym poza gdańskimi urzędnikami obecni byli jedynie przedstawiciele Pomorskiego Biura Planowania Regionalnego, SARP oraz Towarzystwa Urbanistów Polskich.

Strzok, który na stanowisko PWKZ został powołany w czerwcu 2019 r., nie brał wcześniej udziału w przygotowaniu wytycznych konkursu, zaś w ostatnich miesiącach uzgodnień zanegował wszystkie dotychczasowe ustalenia.

Jednocześnie należy przypomnieć, że pierwsze dyskusje o zmianach na placu prowadzono już w 2010 r., zaś rok później rozstrzygnięto konkurs na wizję zmian. Kolejne konsultacje społeczne odbyły się w 2017 r. i bezpośrednio poprzedziły konkurs, którego wyników nie akceptuje teraz PWKZ.

Czytaj też:

Nowe oblicze Opływu Motławy czeka na uzgodnienia z konserwatorem


Spór o krawężniki na nowo wyremontowanej ul. Elżbietańskiej



Dawna fontanna na pl. Wałowym podczas wydarzenia "Miasto, wracam". Dawna fontanna na pl. Wałowym podczas wydarzenia "Miasto, wracam".

Miasto nie neguje działań wojewódzkiego konserwatora



Działania konserwatora wojewódzkiego w tym przypadku są "na rękę" władzom miasta wywodzącym się z Koalicji Obywatelskiej i Wszystko dla Gdańska, bowiem pełną odpowiedzialność za nieżyciowe rozwiązania będzie ponosiła osoba z mianowania wojewody, a więc przedstawiciela Prawa i Sprawiedliwości.

Jednocześnie powrót do projektu z drugiej połowy XIX w. - okresu powolnego wychodzenia Gdańska z zapaści gospodarczej - oznacza bardzo duże oszczędności. Inwestycja sprowadza się właściwie do uporządkowania zieleni i alejek wraz z montażem oświetlenia. Nie ma tutaj mowy o żadnych ambitnych założeniach małej architektury, zieleni ogrodowej czy przebudowy układu drogowego i znacznej ingerencji w infrastrukturę podziemną.

Trzeba też pamiętać, że ewentualne odwołania od decyzji konserwatora to opóźnienia, na które nie można sobie pozwolić w przypadku dofinansowania unijnego na rewitalizację.

Czytaj też:

Władze Gdańska narzekają na współpracę z konserwatorem


Konserwator zabytków odpowiada na krytykę władz Gdańska



Świetlna aureola nad fontanną ze zwycięskiego projektu, która nie ma żadnych szans na realizację. Świetlna aureola nad fontanną ze zwycięskiego projektu, która nie ma żadnych szans na realizację.

Fasadowe konsultacje, realizacja najpóźniej do lata 2023 r.



Otwarte pozostaje jedynie pytanie, jaki sens jest mamić mieszkańców zapewnieniami, że liczy się ich głos? Udział społeczeństwa w tzw. procesie rewitalizacji jest jednym z kryteriów wsparcia unijnego, ale wątpliwe, by miał wyglądać w taki fasadowy sposób.

Harmonogram robót zakłada oddanie do użytku odnowionego placu Wałowego najpóźniej w połowie 2023 r. Do końca bieżącego roku powinna natomiast powstać dokumentacja projektowa - o ile oczywiście uda się uzyskać pełną zgodę wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Nowa elewacja gmachu Urzędu Marszałkowskiego przy pl. Wałowym

Miejsca

Wydarzenia

Opinie (229) 10 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • (1)

    Konserwator to taki Dżyngis Khan...gawiedź mówi inaczej a on i tak swoje....to po co te konsultacje społeczne?

    • 93 26

    • państwo PiS w pigułce: zagospodarowanie przestrzenne to rola samorządu, a tu przyjeżdża urzędniczyna z żoliborskiego nadania i układa Wam okolice nie pytając Was o zdanie

      • 3 0

  • Bardzo dobrze (5)

    Nareszcie ktoś kto śmie powstrzymać tych niszczycieli z urzędu miasta. Skończyło się wpychanie najgorszych materiałów i robienie wszystkiego byle jak

    • 63 131

    • Zapomniałeś o nie, powinno być "bardzo niedobrze" (4)

      Najpierw mieliśmy miejskiego który wszystko puszczał, teraz mamy wojewódzkiego, który wszystko blokuje - do d... z takimi konserwatorami.
      Potem mamy jak na peronie w Oliwie, niewygodną kańciastą kostkę, zupełnie bez efektu wizualno - historycznego.

      • 26 10

      • (1)

        Ten zablokował przebudowę dworca w Oliwie i zmusił na Głównym do pozostawienia krzywych schodów! Absurd.

        • 22 5

        • Krzywą wieze w Pizie też wyprostować...

          • 0 2

      • (1)

        co jest z peronem w Oliwie nie tak? Akurat to jest bardzo udana inwestycja.

        • 10 6

        • Chodzi o budynek dworca

          • 0 0

  • Konserwator niszczy wszystko moi drodzy I kochani (2)

    Tylko niska i byle jaka zabudowa , kiedyś odejdzie i zostawi s.f po sobie.

    • 56 62

    • niszczy? hahah. kolejny wpis szkalujacy człowieka, który akturat barzo duzo dobrego robi dla Gdanska.

      • 14 9

    • akurat niska zabudowa jest lepsza dla Gdanska i jego zabytków...

      • 7 7

  • (2)

    Przeciwstawił się betonowi !!!! Super .Oaza zieleni jest tam jak plaster miodu dla mieszkańców !!!

    • 71 97

    • Czytaj ze zrozumieniem on nawet nie posłuchał mieszkańców którzy chcieli mieć dużo zieleni. Projekt będzie uwzględniał rozwiązania architektoniczne i funkcjonalne sprzed 150 lat. Betonem jest konserwator

      • 40 8

    • Reprezentujesz poziom posłów w czytaniu ze zrozumieniem.

      Od nich mamy buble prawne, a od ciebie głupi komentarz.

      • 9 4

  • (9)

    To najgorszy konserwator jaki był.
    Skąd takiego typa wytrzasnęli?

    • 108 58

    • To jest maniak rekonstrukcji historycznych

      • 23 5

    • Jak to skąd....

      ....z partyjnego nadania, jak za nieboszczki komuny

      • 33 7

    • Pisowski nominat

      • 24 7

    • Hmm Hmm Kaczyński

      • 17 2

    • kolega Sellina

      • 20 2

    • akurat PiSu nie lubię,ale ten konserwator mi sie podoba,bo jest nieprzekupny (2)

      przez Dulcyneę i jej kilke budowlaną

      • 12 23

      • PiS i nieprzekupny? U nich stanowisko dla miernoty jest łapówką.

        A potem majątek przepisują na żony.

        • 18 7

      • Mi tez sie on podoba. Stara sie zachowac w 100 % pruskosc naszego Danziga.

        • 1 5

    • Przy.....pas pisowski.

      • 10 3

  • Czy konserwator martwi się o zabytki z pozoru? (5)

    Nagle Pan konserwator martwi się o Plac Wałowy a w sprawie dawnej zajezdni tramwajowej na Pomorskiej dziwnym trafem milczy. Nie od dziś wiadomo kto kupił byłą zajezdnię. Czy ktoś wie dlaczego Pan konserwator nie odpowiada na pisma czy też na e-mail?

    • 122 17

    • Jest zajety konserwowaniem

      • 17 1

    • Jak siema zajezdnia do Placu Wałowego???? zrównanie rangą tych miejsc to absurd

      • 3 30

    • wg kpa on ma obowiązek odpowiadania w 14 do 60 dni, podać do do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Gdańsku (1)

      • 6 2

      • Wojewódzkiego, nie Naczelnego

        Panie prawniku ;)

        • 2 0

    • Bo zajezdnie ma podobno wykupioną czarownica z PiS

      • 0 0

  • Prawdopodobnie to żona konserwatora za tym stoi ...

    • 37 13

  • (2)

    Człowiek orkiestra Igor Strzok, co się na wszystkim zna. Minął się chyba z powołaniem. Powinien zostać królem.

    • 94 20

    • Król może być tylko jeden (1)

      Aktualny mieszka na Żoliborzu !

      • 16 1

      • No to komturem. Trzeba zamek odbudować.

        • 13 1

  • (2)

    To może należy odłożyć plany na później?

    Serio - skoro nie da się zrobić dobrze, to może zrobić coś, co nie budzi sprzeciwu teraz a tym placem zająć się za kilka lat (oby...).

    • 58 10

    • Niestety, wtedy przepadnie kasa z UE na rewitalizacje (1)

      trzeba zrobić jak chce oszołom

      • 5 0

      • To niech przepada. Wydać, tylko po to, żeby wydać, to jakiś absurd.

        • 6 1

  • Czekamy na wypowiedź konserwatora (11)

    Której zabrakło w tym jak zawsze jednostronnym artykule. Nie ma słowa na temat stanowiska aktywistów miejskich i rady dzielnicy. Widzę że portal trójmiasto zawsze stoi murem za działaniami władz Gdańska. A władze Gdańska mają dużo za uszami, czas skończyć z ich wybielaniem. Stop betonozie!

    • 74 73

    • (1)

      Konserwator wypowie się w 2024 r., czyli w takim tempie jak rozpatruje każdą decyzję.

      • 37 9

      • Lepiej wypowiedzieć sie później

        ale mądrze niż szybko ale tak jak ty.

        • 12 20

    • Ciekawe spostrzeżenie.... (3)

      ...tyle tylko, że ja mam odmienne zdanie. Zawsze stoi za aktualnie rzadzacą partią !

      • 20 7

      • To podaj jeden przykład gdzie konserwator (2)

        Popiera stanowisko PiS, w jakiej sprawie dotyczącej miasta? Czy tak se rzucasz puste frazesy?

        • 13 20

        • przeciez masz tutaj przyklad - mieszkancy chca jednego a on czego innego.

          Tak działa PiS. Oni wiedza lepiej, mimo miernot zatrudnionych na waznych stanowiskach. Cos jak kler.

          • 17 6

        • Blokowanie miejskich inwestycji skutkuje utratą zewnetrznego finansowania, a to jest działanie polityczne. Potem poseł Kacper robi konferencje prasowe i krytykuje władze za opieszałość.

          • 0 0

    • Potrafisz czytać ze zrozumieniem? Czego ci tu zabrakło ? (2)

      Przecież był przedstawiciel.
      "Obecny na spotkaniu architekt Dariusz Ruta właściwie niewiele mógł dodać po trwającym kilkanaście minut monologu Mariusza Kocińskiego, przedstawicielu wojewódzkiego konserwatora zabytków"

      • 24 3

      • Chodzi raczej o wypowiedź dla portalu, a nie na spotkaniu - ergo w artykule.

        • 6 6

      • Zabrakło wypowiedzi konserwatora dla portalu trójmiasto.

        • 0 0

    • poczytaj ługinowców

      • 0 0

    • Portal Trójmiasto nigdy nie stał murem za władzami Gdańska. Wprost przeciwnie był krytyczny.

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane