Około 200 dodatkowych mln zł rocznie trafi do ponad 50 pomorskich samorządów, jeśli Sejm przegłosuje ustawę metropolitalną dla Pomorza. By tak się stało, za ustawą muszą zagłosować nie tylko pomorscy posłowie. Czy to się uda?
Założenie jest takie: 5 proc. podatku PIT płaconego przez mieszkańców tych gmin, które wejdą w skład pomorskiej metropolii, zostanie na miejscu. Razem może być tego nawet 200 mln zł rocznie.
Ustawa o związku metropolitalnym w województwie pomorskim (projekt) (PDF)
tak, to nam pozwoli lepiej zarządzać wspólnym majątkiem
63%
tak, o ile nie zwiększy to niepotrzebnie administracji i biurokracji
24%
nie, zarządzanie centralne jest skuteczniejsze niż regionalne
13%
Na co pójdą? Na to, na co od 2,5 roku swoje środki wydaje Górnośląska Zagłębiowska Metropolia (jej ustawa metropolitalna działa od stycznia 2018). Ślązacy i Zagłębiacy sami dzielą pieniądze na
transport zbiorowy,
drogi,
planowanie przestrzenne,
tworzenie i realizowanie strategii rozwoju metropolii oraz
promocję.
Metropolia zagłębiowsko-śląska miała w 2018 r. do podziału 361 mln zł. Jak ich dzielenie wygląda na co dzień? Opowie o tym przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii
Kazimierz Karolczak podczas seminarium, które odbędzie się w poniedziałek o godz. 12 (można obserwować jego przebieg online na stronie
gdansk.pl oraz profilu
MetropoliaGGS).
Wspólna infrastruktura i wspólne planowanie
Na Pomorzu te środki miałby pójść na kupno dodatkowych autobusów, tramwajów, trolejbusów i pociągów, a także na stworzenie nowych połączeń i koordynację budowy priorytetowych dla metropolii dróg.
Co ważne, nie chodzi tylko o Trójmiasto, które pieniądze na te zadania pozyskuje z programów unijnych i rządowych, ale przede wszystkim o mniejsze gminy, w których transport publiczny jest słabo zorganizowany lub nie ma go wcale.
Ustawa dla Pomorza (oficjalnie: Ustawa o związku metropolitalnym w województwie pomorskim) zakłada jedno dodatkowe zadanie: ochronę środowiska i adaptację do zmian klimatu.
- Te efekt skutków nawałnicy, która w sierpniu 2017 r. przeszła przez województwo pomorskie. Po doświadczeniach związanych z usuwaniem jej skutków pomorscy samorządowcy uznali, że także takie działania lepiej jest koordynować na wyższym szczeblu niż powiaty - uważają twórcy Ustawy dla Pomorza.
Metropolia pomorska ma się też różnić od śląskiej tym, że w związku metropolitalnym będą uczestniczyły powiaty. Co ciekawe, stwarza też furtkę, by dołączyły do niej - na zasadzie dobrowolności - niektóre samorządy spoza Pomorza, np. silnie związany z Trójmiastem Elbląg.
Równowaga między dużymi i małymi samorządami
Władzami związku metropolitalnego byłyby zgromadzenie (po jednym przedstawicielu każdej gminy i każdego powiatu) i zarząd (pięciu członków, wybieranych przez zgromadzenie).
Charakterystyczną cechą rozwiązania szykowanego dla Pomorza jest wprowadzenie mechanizmu zabezpieczającego interesy wszystkich samorządów wchodzących w skład planowanej metropolii.
- Chcąc przeforsować jakieś rozwiązanie, trzeba będzie znaleźć tzw. podwójną większość - tłumaczy jeden ze współtwórców ustawy, senator Ryszard Świlski (KO). - Nie wystarczy zwykła większość w gronie wszystkich członków, czyli 28 z 54 samorządów współtworzących metropolię. Niezbędne będzie także zebranie głosów samorządowców reprezentujących ponad połowę mieszkańców metropolii. To rozwiązanie ma nie dopuścić do dominacji Trójmiasta nad samorządami z pomorskiego interioru, mogącymi mieć inny punkt widzenia na konkretną sprawę.Zdaniem Świlskiego to właśnie gminy i powiaty oddalone od Trójmiasta będą głównym beneficjentem tej ustawy. Dlaczego?
- Proszę spojrzeć na Pomorską Kolej Metropolitalną. Gdy ją planowano, była postrzegana jako wewnętrzna kolej Gdańska. Dziś widać, jak bardzo poprawiła ona sytuację samorządów kaszubskich, przez które przebiega.Senat był "za", w Sejmie trzeba lobbować
Ustawa metropolitalna dla Pomorza (oficjalnie Ustawa o związku metropolitalnym w województwie pomorskim),
gładko przeszła na początku września przez Senat (86 senatorów "za", przeciwko było dwóch, a jedna osoba się wstrzymała).
Teraz ustawa musi jeszcze znaleźć poparcie w Sejmie. Sęk w tym, że marszałek sejmu nie jest w żaden sposób zobligowany do wyznaczenia konkretnego terminu, w jakim posłowie muszą się tym projektem zająć.
Senator Ryszard Świlski nie ukrywa, że zaplanowane na poniedziałek seminarium jest krokiem do zbudowania sejmowej większości dla jej uchwalenia.
- Ta ustawa jest tak potrzebna nam wszystkim, że trudno mi sobie wyobrazić, by pomorscy posłowie wszystkich ugrupowań politycznych w Sejmie nie poparli jej - przekonuje.Politycy z Pomorza jednoczą siły
I faktycznie, w spotkaniu, które miało się odbyć w ECS-ie, ale które z racji obostrzeń związanych z pandemią odbędzie się jedynie wirtualnie, udział zadeklarowali pomorscy posłowie różnych ugrupowań: wicemarszałek Senatu
Bogdan Borusewicz, senatorowie: Ryszard Świlski,
Leszek Czarnobaj,
Sławomir Rybicki,
Kazimierz Kleina,
Stanisław Lamczyk, posłowie:
Małgorzata Chmiel,
Barbara Nowacka,
Agnieszka Pomaska,
Henryka Krzywonos-Strycharska,
Jerzy Borowczak,
Piotr Adamowicz,
Sławomir Neumann (wszyscy KO),
Marek Biernacki (Koalicja Polska-PSL-Kukiz'15) i
Marek Rutka (Wiosna).
Gdański poseł
Kacper Płażyński (PIS) nie wie jeszcze, czy weźmie udział w poniedziałkowym seminarium. Deklaruje natomiast poparcie dla ustawy metropolitalnej dla Pomorza, choć zastrzega, że działania lokalnych władz, a szczególnie Gdańska, ocenia krytycznie.
- Popieram systemowe rozwiązanie polegające na tym, że Trójmiasto uzyska dodatkowe środki z budżetu państwa, dlatego zagłosuję za tą ustawą. Uważam jednak, że dawanie jeszcze większych środków ludziom, którzy źle zarządzają samorządowymi pieniędzmi, to błąd.Pomorski poseł PiS i wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego
Jarosław Sellin poinformował, że nie będzie mógł wziąć udziału w spotkaniu z powodu obowiązków zawodowych w ministerstwie oraz zaplanowanej wcześniej wizyty w Poznaniu.
Udział w poniedziałkowym spotkaniu oraz poparcie dla ustawy zadeklarował gdyński poseł
Artur Dziambor (Konfederacja).
- Mamy swoje spory na poziomie centralnym, co jest oczywiste, ale - co równie oczywiste - jesteśmy lokalnymi patriotami, którzy rozumieją, że ta ustawa jest bardzo ważna dla rozwoju Pomorza. Będę robił wszystko, by ona została uchwalona, i będę przekonywał kolegów z Konfederacji, by poparli ten projekt.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
