Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Tajemnice gdyńskiej torpedowni

Marek Gotard
19 kwietnia 2010 (artykuł sprzed 14 lat) 
Opinie (101)
Gdyńska torpedownia w promieniach wschodzącego słońca. Gdyńska torpedownia w promieniach wschodzącego słońca.

Gdyńska torpedownia w promieniach wschodzącego słońca.

fot. Krzysztof Rozwadowski/czytelnik trojmiasto.pl

Zrujnowana i tajemnicza. Ale - niezapomniana. Ruiny torpedowni w Babich Dołach od lat rozpalają wyobraźnię turystów, wodniaków, eksploratorów, a nawet artystów.



Zobacz galerię zdjęć: torpedownia w Babich Dołach

Posadowiona 300 metrów od brzegu. Przez to widoczna jak na dłoni z wielu kilometrów, przypomina nieco opuszczony zamek. Mało kto dziś pamięta, że niegdyś łączyło ją z lądem długie molo, po którym transportowano torpedy. To, co zaś dziś przypomina mury obronne, to tak naprawdę ściany wielkiej hali. Torpedownia była bowiem wielką halą montażową oraz magazynem sprzętu do próbnych strzelań. Dlatego też budynek wyposażono w sporą wieżę, zwróconą w stronę zatoki. Obserwowano z niej bieg torped. Tych najnowszych i najbardziej tajnych, stanowiących część tak zwanych cudownych broni Hitlera - akustycznych i magnetycznych.

Ruiny w Babich Dołach to część wielkiego poligonu torpedowego, jaki Niemcy urządzili podczas wojny na terenie Zatoki Gdańskiej. O takiej, a nie innej lokalizacji zdecydowały spokojne wody zatoki oraz brak możliwości przeprowadzenia przez aliantów skutecznych nalotów.

Formoza - ośrodek badawczy Kriegsmarine na terenie portu wojennego Oksywie (Torpedo Versuchsanstalt Oxhoft - TVA) testujący w latach 1940-45 torpedy akustyczne. W głębi widać bardziej znany Torpedowaffenplatz Hexengrund, czyli torpedownię w Babich Dołach. Formoza - ośrodek badawczy Kriegsmarine na terenie portu wojennego Oksywie (Torpedo Versuchsanstalt Oxhoft - TVA) testujący w latach 1940-45 torpedy akustyczne. W głębi widać bardziej znany Torpedowaffenplatz Hexengrund, czyli torpedownię w Babich Dołach.

Formoza - ośrodek badawczy Kriegsmarine na terenie portu wojennego Oksywie (Torpedo Versuchsanstalt Oxhoft - TVA) testujący w latach 1940-45 torpedy akustyczne. W głębi widać bardziej znany Torpedowaffenplatz Hexengrund, czyli torpedownię w Babich Dołach.

fot. Wojciech Strożyk/KFP

Poligon składał się dwóch obiektów: najbardziej znanego budynku, czyli Torpedowaffenplatz Hexengrund oraz bliźniaczego - Torpedo Versuchsanstalt Oxhoft, znajdującego się koło portu wojennego na Oksywiu (dziś znajduje się tam baza komandosów Marynarki Wojennej "Formoza") oraz punktów obserwacyjnych, posadowionych wzdłuż mierzei helskiej. Oba budynki na lądzie połączone były kolejką wąskotorową. W budynku na Oksywiu badano torpedy dla Kriegsmarine, zaś obiekt w Babich Dołach służył Luftwaffe.

Jako pierwszy - już w 1940 roku - Niemcy uruchomili obiekt na Oksywiu. W tym samym roku postanowiono wybudować drugi, bliźniaczy budynek dla Luftwaffe. Oddano go do użytku w 1942 roku.

- Mało kto wie, że poligon torpedowy Luftwaffe w Babich Dołach był strategiczną inwestycją lotnictwa niemieckiego w pierwszym okresie II Wojny Światowej. Na początku wojny Niemcy nie mieli bowiem własnych torped lotniczych. Korzystali ze sprzętu zakupionego u Włochów, a nawet Japończyków - mówi archeolog i historyk morski, Lech Trawicki.

Budowa poligonu w Luftwaffe przyczyniła się też do budowy dużego lotniska wojskowego. Niemcy musieli zbudować na nim infrastrukturę, umożliwiającą starty różnego typu - często ciężkich maszyn: Ju-52, Ju 87, He-111, Me-108, FW189.

Od budynku torpedowni Babie Doły został wytyczony tor prób poligonu torped lotniczych.

- Na największym poligonie torpedowym w ówczesnej Europie Środkowej zatrudnionych było 2500 osób. Dziennie trafiało tu do wody - albo z torpedowni, albo z samolotów, 200 śmiercionośnych cygar - mówi Wawrzyniec Markowski z Towarzystwa Przyjaciół Gdańska. - Takie tempo prac pozwoliło na szybkie powstanie bojowej wersji niemieckiej torpedy lotniczej F5b, którą następnie użyto w wielu działaniach niemieckiego lotnictwa morskiego.

W maju 1945 roku z pomostów obu torpedowni ewakuowano wojska niemieckie z Oksywia na Hel. Po wojnie tę oksywską zagospodarowano na potrzeby wojska. Drugi obiekt - należący do Luftwaffe - popadał coraz bardziej w ruinę. Z czasem osunęła się do morza frontowa ściana budowli, a pozostałości drewnianego pomostu, zostały wysadzone w powietrze przez marynarkę wojenną. Opuszczony, stał się domem dla wodnych ptaków, a także babek byczych, czyli żarłocznych rybek, przywiezionych nad zatokę przez statki z Morza Czarnego. Pojawiają się tu też regularnie komandosi, płetwonurkowie, żeglarze i artyści. Ci ostatni kręcą tu filmy. Torpedownię na Babich Dołach widać między innymi w Czterech Pancernych, serialu Kryminalni oraz filmie fabularnym Superwizja. Są też tacy, którzy chcieliby zrewitalizować torpedownię. Budując tu na przykład luksusowy hotel i SPA.

Miejsca

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (101) ponad 10 zablokowanych

  • 2010-04-19 14:03

    Przepisane z Wikipedii

    kolejny po Michale Sielskim dziennikarz, który przepisuje informacje z Wikipedii, nie zaznaczając jej w źródłach artykułu. pogratulować warsztatu

    Arek

    14 lat

    • 7 1

  • 2010-04-19 14:23

    Super artykuły o historii Trójmiasta

    Z przyjemnością czytam wiadomości o dawnych dzielnicach Trójmiasta,zachęcają mnie one -aby wyruszyć z domu i zobaczyć te miejsca dzisiaj.Kilka razy widziałam fotki Torpedownii a ten artykuł zachęca do odwiedzin Babich Dołów.

    Basia z Jelitkowa

    14 lat

    • 5 0

  • 2010-04-19 16:12

    Kolejka waskotorowa, (3)

    miedzy dwoma torpedowniami byla nazywana przez niemcow kaszubskim expressem,

    gdakes

    14 lat

    • 3 0

    • 2010-04-19 18:59

      "dwiema torpedowniami" lepiej brzmi. to 'dwie torpedownie', a nie 'dwa torpedownie' (2)

      ,

      maro

      14 lat

      • 1 1

      • 2010-04-19 19:08

        skoro musiałeś już coś napisać...

        14 lat

        • 0 0

      • 2010-04-19 19:33

        Dzieki

        rozpedzilem sie !chyby tym kaszubskim expressem !

        14 lat

        • 0 0

  • 2010-04-19 16:28

    I na jej tle, kręcono ostatni odcinek "Naznaczonego" (4)

    Ciekawe, kiedy całkowicie może ją pochłonie? I dlaczego na wieży jest napis: "TKACZ"?

    Były żołnierz Jeana Baptisty Carriera

    14 lat

    • 1 0

    • 2010-04-19 16:29

      Morze pochłonie, no Jezus Maria (1)

      Nie wypominajcie mi! Zauważyłem wcześniej swój błąd niż ktokolwiek inny.

      Były żołnierz Jeana Baptisty Carriera

      14 lat

      • 3 0

      • 2010-04-19 19:09

        To od czytania komentarzy z błędami :/

        14 lat

        • 1 0

    • 2010-04-19 19:11

      (1)

      może morze ją pochłonie, może nie...:)))

      14 lat

      • 0 1

      • 2010-04-19 20:13

        Zrobiłem korektę, zanim ktokolwiek zauważył

        Były żołnierz Jeana Baptisty Carriera

        14 lat

        • 0 0

  • 2010-04-19 19:53

    Jakbym miał 2mld złotych to bym:

    1. Zbudował tor wyścigowy na babich dołach
    2. Z torpedownii zrobił punkt obserwacyjny/bazę wyścigów wodnych
    3. Na obu tych obiektach zorganizował wyścig samolotów redbullla

    PS na budowę poszłoby jakiś 1mld (dojazdy platformy obserwacyjne itd) a reszta tradycyjnie w koperty i w lepkie ręce urzędasów!

    ja

    14 lat

    • 6 2

  • 2010-04-19 20:08

    Barbarzynstwo

    pomost na torpedownię był i próbowano go reanimowac na cele przystani zeglarskiej, ale MW w tamtych czasach ciemnogrodu nikogo nie dopuszczło. Tak samo jak zniknął czołg z plazy, mówiono ze jakiś trep go zprywatyzował.
    Gdyby tak pogrzebać to wiele mozna by wyjasnić.

    14 lat

    • 3 0

  • 2010-04-19 20:13

    zrobić tam "agencję" i najlepsze damy w trójmieście, wrażenia byłyby niepowtarzalne

    ziomuś

    14 lat

    • 4 1

  • 2010-04-19 20:59

    TKACZ (4)

    O napisie Tkacz krążą dwie opowieści:
    1 - upamiętnia nurka, który zginął nurkując w okolicach Torpedowni
    2 - wandalski wybryk kolegi o ksywie Tkacz

    MM

    14 lat

    • 6 0

    • 2010-04-19 22:15

      No cóż. Pływanie obok Torpedowni i przebywanie na niej

      grozi śmiercią w męczarniach.

      Gwidon

      14 lat

      • 0 1

    • 2010-04-20 06:07

      ... (1)

      Zdecydowanie nr 2 :)

      14 lat

      • 2 0

      • 2010-12-11 22:46

        srutututu

        tkacz waginnal na torpedowni swoja ksywe a nie hwdp i wielki lament ze wandal i lobuz, a i tak budynek torpy niszczeje z dnia na dzien i nikt nawet palcem nie kiwnie by cos z tym zrobic, to dopiero jest wandalizm

        bubu

        13 lat

        • 1 0

    • 2011-03-21 11:55

      TKACZyk

      Tam jest napis T
      K
      A
      C
      Z
      i pisane małymi literami y
      k

      13 lat

      • 1 0

  • 2010-04-19 21:40

    Piękne miejsca...niestety słabo zagospodarowane... (1)

    Wiele jest terenów w Gdyni, w których czas się zatrzymał kilkadziesiąt lat temu. Pekin, Meksyk, częściowo Chylonia, Cisowa, Demptowo, Pogórze, działki przy PPNT ale także część naszych pięknych plaż. Niektórzy mówią, że brakuje spójnej koncepcji rozwoju miasta, że różne inwestycje realizuje się ad hoc...Czy naprawdę przez 20 lat demokratycznych rządów nie można było zrobić więcej i lepiej?

    JU

    14 lat

    • 0 0

    • 2010-04-20 08:56

      "w których czas się zatrzymał kilkadziesiąt lat temu. Pekin"

      Powiedz ludziom tam mieszkającym. Bo miasto może tyko zgłosić to do Sanepidu,...

      estetyk

      14 lat

      • 1 0

  • 2010-04-19 22:24

    Bear Grylls byl ostatnio w Stoczni Gdynia, prztrwal 3 dni. Nie ogladales?:P

    ikar4d1

    14 lat

    • 0 0

1
2
3
4

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3240)

Najczęściej komentowane

Wspólny spacer kandydatów na prezydenta

Wspólny spacer kandydatów na prezydenta

Lotnisko dorzuci się do wymiany okien. Jest kilka warunków

Lotnisko dorzuci się do wymiany okien

więcej

Najczęściej czytane