• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Trzeci pod względem wielkości radioteleskop świata powstanie w Polsce?

Katarzyna Moritz
28 listopada 2010 (artykuł sprzed 13 lat) 
Obserwatorium Arecibo w Portoryko ma 305 m średnicy, Jan Heweliusz ma mieć 90 m. Obserwatorium Arecibo w Portoryko ma 305 m średnicy, Jan Heweliusz ma mieć 90 m.

Polscy naukowcy zdecydowali, że w Borach Tucholskich powstanie 90 metrowy radioteleskop i obserwatorium astronomiczne im. Jana Heweliusza. Ma to być najnowocześniejszy ośrodek radioastronomii na świecie.



Obecnie największy w Polsce radioteleskop o średnicy 32 metrów jest w Piwnicach koło Torunia. Obecnie największy w Polsce radioteleskop o średnicy 32 metrów jest w Piwnicach koło Torunia.
Z okazji zbliżających się obchodów 400 urodzin Jana Heweliusza, naukowcy z Polskiego Towarzystwa Astronomicznego spotkali się w piątek w Gdańsku i ogłosili, że planowana jest budowa najnowocześniejszego na świecie i trzeciego co do wielkości radioteleskopu, który będzie nosić imię naszego astronoma.

- Heweliusz był najwybitniejszym, obok Jana Keplera i Izaaka Newtona, astronomem swojej epoki. Na dachach swoich trzech kamienic zbudował wówczas największe obserwatorium astronomiczne na świecie. Obecnie Polska potrzebuje sztandarowej inwestycji naukowej na miarę obserwatorium Heweliusza - wyjaśnia dr hab. Maciej Mikołajewski, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Astronomicznego.

Najsłynniejszym radioteleskopem, o średnicy ponad 300 m, jest obecnie Arecibo, znajdujący się w Portoryko. Największy radioteleskop w Europie o średnicy 100 m zbudowano w Effelsbergu, w Niemczech. Polski Kopernik, koło Torunia, ma 32 m średnicy.

Interesujesz się astronomią?

- Proponowany przez nas, czyli mający średnicę 90 m, byłby zaledwie kilka metrów mniejszy od niemieckiego, ale starzejącego się już instrumentu. Heweliusz byłby wyposażony w najnowsze, pionierskie rozwiązania - zapowiada Mikołajewski.

Obserwatorium miałoby powstać na skraju województw Pomorskiego i Kujawsko-pomorskiego, a dokładniej w Borach Tucholskich. Dlaczego właśnie tam?

- Bory to nasz naturalny skarb, wolny od cywilizacji, a tym samym od zakłóceń radiowych, dzięki temu radioteleskop mógłby tam pracować 24 godz. na dobę. Nie bez znaczenia jest też chłodny klimat sprzyjający badaniom. Ponadto ta lokalizacja daje nam możliwość wpisania się w światową sieć radioteleskopów między zachodem, a Rosją i Chinami - tłumaczy naukowiec.

Szacowany koszt budowy obserwatorium to 150 mln zł. Niestety jeszcze nie znane są źródła finansowania. Choć naukowcy zakładają, że ośrodek powstanie w przeciągu dwóch, trzech lat. Idee tą popiera konsorcjum sześciu najważniejszych w dziedzinie radioastronomii polskich instytutów badawczych, ale też dyrektorzy europejskich ośrodków.

- Byłby to żywy pomnik Jana Heweliusza, przypominający o historycznym dorobku cywilizacyjnym Polski. Radioastronomia to dziedzina, w której przodujemy wśród krajów Europy Środkowo -Wschodniej, a posiadanie takiego instrumentu, nie tylko umocni zainteresowanie kolejnych pokoleń naukami ścisłymi, ale przyniesie też zasłużony prestiż Polsce - zapewnia Mikołajewski.

Polskie Towarzystwo Astronomiczne włącza się też w inne działania związane z przyszłorocznymi obchodami urodzin Heweliusza. Zanim wystartuje budowa w Borach Tucholskich, centrum Hewelianum w Gdańsku zyska 15 m radioteleskop dla miłośników astronomii. We wrześniu w Gdańsku odbędzie się również zjazd towarzystwa astronomicznego. Jego członkowie wspierają też przygotowaną w sejmie ustawę o ogłoszeniu ogólnopolskiego roku Heweliusza (pierwsze czytanie 2 grudnia), a także budowę pierwszego na świecie zegara pulasrowego.

Opinie (152) 6 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • W swojej katregori może być pierwszy

    Radioteleskop Arecibo jest największym nieruchomym radioteleskopem ma 305 , średnicy ale ma nie ruchoma tarczę. Radioteleskop Effelsberg ma ruchomą tarczę i jest największy w Europie. Radioteleskop Green Bank ma 105 metrów średnicy. Plany mówią nawet o 120 metrowej średnicy tarczy czyni to największym ruchomym teleskopem na Świecie.

    • 0 0

  • Ekolodzy na ratunek! ;P (2)

    "Bory to nasz naturalny skarb, wolny od cywilizacji," - no, WŁAŚNIE zostawcie najpiękniejsze polskie lasy w świętym spokoju, budujcie te swoje cuda gdzie indziej!

    • 1 9

    • Wolny od cywilizacji?

      Chyba w nich nie bywasz :P

      • 0 0

    • bujaj się tępy ekogłąbie

      bo akurat ta inwestycja wymaga ciszy - szczególnie w widmie częstotliwości "radiowych" więc pewnie tutaj cię boli , ponieważ twoją stratą będą utracone zyski z okazji blokowania lokalizacji kolejnych BTS'ów

      • 0 0

  • Heh, powstanie, albo i nie powstanie (1)

    Ponieważ głównym orędownikiem tego arcyciekawego projektu (o konstrukcji nośnej tego talerza można by pisać magisterki albo nawet doktoraty) jest prof. Kutz, który niestety ma ponoć odejść z obserwatorium UMK.

    • 0 0

    • Ha, mała korekta.

      Ma odejść bo będzie nadzorował projekt :)
      Szacunek Panie Profesorze :)

      • 0 0

  • Raczej (5)

    Bardzo dobry pomysl... jak najwiecej najnowoczesniejszych radioteleskopow w Borach :)

    • 66 11

    • oby nie w moim miejscu na prawdziwki (4)

      • 17 0

      • (2)

        Daj namiary na swoją miejscówke !!! to nie po chrześcijańsku trzymać takie dobro tylko dla siebie.

        • 11 0

        • nie powiem (1)

          chyba że jakaś fajna laska jesteś

          • 6 0

          • Taki grzyb..

            • 0 0

      • No i się zaczynają protesty mieszkańców...

        Pozamiatane

        • 9 0

  • (15)

    A kiedy na Uniwersytecie Gdańskim powstanie Astronomia jako kierunek studiów ? Niby miasto Heweliusza ...

    • 64 4

    • (11)

      moze lepiej na Politechnice Gdańskiej, by teorie choc w pewnym stopniu zamienic w praktyke ;-)

      • 12 7

      • a co to u licha znaczy 'praktyka' w przypadku astronomii ? (6)

        Mamy uruchomic wlasny program kosmiczny ? :)

        • 6 0

        • (5)

          zastanów się ''m'' co piszesz, jak dalej nie wiesz to przeczytaj jeszcze raz tekst. Przecież sama nazwa radioteleskop mówi za siebie, tam nie ogląda się gwiazd, tylko analizuje fale radiowe. Do tego potrzeba matematyki, fizyki i wiedzy o elektronice, a to wszystko jakoś nie pasuje do humanistycznego uniwerku

          • 2 4

          • michał ispokój się

            astronomia to dziedizna UG, a nie PG. Czy wyście powariowali? PO CO TEORETYCZNA ASTROFIZYKA NA UCZELNI TECHNICZNEJ?

            Co nie oznacza że przy radioteleskopie nie będą się wygrzewać luzdie od projektowania anten...

            • 1 0

          • Po pierwsze ciesze sie, ze wziales na powaznie ta wypowiedz. (2)

            Widze, ze nawet "usmieszek" nie zbil Ciebie z tropu.
            A co do samego problemu "gdzie" powinien powstac kierunek astronomia/astrofizyka to zdecydowanie stawialbym na UG. Co oczywiscie nie oznacza, ze wielu absolwentow PG, np po ETI, nie znajdzie pracy przy takim projekcie. Twoja argumentacja prowadzi do absurdu, bo na podobnej zasadzie fakt, ze potrzebni beda pracownicy ochrony, powinien byc argumentem za stworzenie kierunku astronomii na jakims Studium Detektywistycznym ;)

            • 0 2

            • Do takich absurdów prowadzą jedynie braki w logicznym myśleniu. (1)

              Niech zgadnę: student/absolwent UG (bez uprzedzeń pytam)?

              • 1 1

              • Pudlo.Bez uprzedzen odpowiadam - nie UG, a ta wspaniala PG.

                Prosze bardzo, wyjasnienie:
                jesli sens ma takie stwierdzenie:
                potrzeba znajomosci elektroniki => nowy kierunek astronomii na PG
                to na tej samej zasadzie
                potrzeba znajomosci dziedziny X => nowy kierunek astronomii na odpowiedniej uczelni, gdzie dziedzina X jest nauczana.

                Do funkcjonowania takiego teleskopu potrzeba wielu roznych specjalistow. Astronomowie, czy astrofizycy to jedni z wielu.
                To, ze astronomia i astrofizyka teoretyczna powinna powstac na UG wynika niejako z istnienia innych teoretycznych wydzialow takich jak matematyka czy fizyka. To, ze ktos np po ETI bedzie tam potrzebny ma powodowac, ze na PG beda uczyc astronomii ? To JEST absurd i prawde mowiac guzik mnie obchodzi po jakiej uczelni sie dochodzi do takich wnioskow. Bzdura jest bzdura.

                • 1 0

          • No sorry, ale jeśli chodzi o matematykę, to w Gdańsku akurat uniwerek bije PG o głowę. A fizyka jest i tu i tu na podobnym poziomie. Chociaż astrofizyka to już tylko UG...

            • 3 3

      • (1)

        na politechikach (przynajmniej w Polsce) nie ma astronomii

        • 3 1

        • faktycznie astro się u nas nie uczy

          miło będzie poznać kogoś z UG na tymkierunku - jak na razi to tylko Toruń...

          • 0 0

      • Nie opłaca się...

        ...poszła by kasa z budżetu, a pewnie i tak byś wykładał chemię w auchan...

        • 2 3

      • Heweliusz wbrew pozorom, patrząc na jego działalność...

        ... bardziej wygląda mi na humanistę niż na wąsko wyspecjalizowanego nerda :)

        • 4 5

    • Po co komu taki kierunek? (1)

      Kolejni bezrobotni ?

      • 0 1

      • Niekoniecznie. Z tym, że większość astronomów wyjeżdża do pracy w USA albo do polskich obserwatoriów w Chile. W Polsce nie ma zbyt dobrych warunków pogodowych do prowadzenia obserwacji w paśmie optycznym (tylko 60 bezchmurnych nocy w roku).

        • 1 0

    • Niestety astronomia jest kierunkiem niszowym ...

      ... z tego co wiem jedynym miejscem w Polsce gdzie uczą to Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu ... a i tak jest tylko jedna grupa.

      • 1 0

  • Zachęcam Panią Redaktor do zgłębiania tajników polszczyzny (2)

    "Trzeci największy" to czysty anglicyzm, których dziś pełno w naszym (?) języku.
    Po polsku można jedynie powiedzieć "trzeci pod względem wielkości" albo podobnie.
    Inaczej, jak zauważył mój Szanowny Przedmówca, wychodzi absurd. W dodatku bardzo drażniący. O, właśnie, "grating on the ears" - może to lepiej Pani wyjaśni, o co chodzi, skoro tak bardzo skłania się Pani ku światu anglosaskiemu (choćby i nieświadomie).
    Nawiasem mówiąc, tu, na tym forum, podobnie zresztą jak na wielu innych, nadużywa się (najczęściej zresztą pełnej błędów) angielszczyzny, dla wzmocnienia swojej wypowiedzi (nie, jak to zrobił, niżej podpisany, dla ilustracji) w przypadkach, w których człowiek wykształcony użyłby łaciny.
    No tak, ale żeby znać tę, trzeba rzeczywiście mieć rzetelne wykształcenie.
    Angielski zaś zna każdy (a przynajmniej tak mu się wydaje - analogia z dawną sytuacją w zakresie rosyjskiego nasuwa się aż nadto wyraźnie, i aż nadto boleśnie).

    • 3 3

    • Słuszna uwaga i ogólnie rozsądna wypowiedz choć nie do końca mogę się z nią zgodzić (1)

      W dzisiejszych czasach z łaciną kontakt maja ludzie związani tylko z niektórymi dziedzinami naukami, takimi jak np. medycyna, biologia, teologia czy prawo. Twierdzenie, że „rzetelne wykształcenie” jest nierozłączne ze znajomością tego języka jest sporym nadużyciem.

      Współczesna nauka preferuje język angielski. Praktycznie na całym świecie i z każdej dziedziny powstają publikacje w tym właśnie języku. Stąd wykształcony człowiek prędzej użyje dzisiaj zapożyczenia z angielskiego niż z łaciny.

      Nie usprawiedliwia to w żaden sposób, nadużywania angielskich zwrotów czy składni na polskojęzycznym portalu. Używanie języków obcych (łącznie z łaciną) kiedy nie jest to konieczne nie świadczy o dobrym wykształceniu, prędzej o jego braku. Niestety wciąż panuje moda na „upiększanie” naszego języka obcymi zwrotami wszędzie gdzie się tylko da.

      • 0 0

      • dziedzinami nauki

        a nie "dziedzinami naukami" powinienem napisać.

        • 0 0

  • i wszyscy z rakiem muzgu

    • 0 0

  • Oby projekt został zrealizowany! (11)

    Świetny pomysł! Super koncepcja! Jak najwięcej takich inwestycji w Trojmieście!

    • 141 29

    • to fajnie (2)

      że Bory Tucholskie należą do 3miasta :D

      • 60 0

      • tylko po co? (1)

        lepiej przeznaczyć na nowe szpitale reformę i autostrady

        • 3 26

        • Pewnie- nie inwestujmy w naukę, po co... Tylko bez nauki nie miałbyś tych szpitali i autostrad.

          • 2 1

    • Wiesz do czego służy taki radioteleskop? (1)

      Śmieszą mnie wypowiedzi "popieraczy" chociaż nie mają zielonego pojęcia do czego służy taki radioteleskop. Nie wiedzą też, że teraz radioteleskopy buduje się na satelitach w kosmosie i są dużo bardziej dokładne. Nikt już nie buduje radioteleskopów ma ziemii ze względu na duże zakłócenia jakis są tutaj obecne oraz jakie wprowadza atmofera. Oczywiście dla profesorków starej daty to fajny gadżet. Zapłacimy jednak za to my wszyscy bo kasa pewnie z UE i z budżetu pójdzie.

      • 2 7

      • HAHA fizyk się znalazł ...

        W kosmosie to się umieszcza teleskopy (np. Hubble pracujący w paśmie widzialnym), a nie radioteleskopy. A to ze względu na drgania atmosfery ziemskiej, które to rozmazują obraz. Radioteleskopom atmosfera generalnie nie przeszkadza.

        • 4 1

    • Lepiej jednorazową załogową misję na Księżyc sfinansować (1)

      Jako załogę obsadzić zarząd PiS i klub poselski tej partii, zrobić kanapek na drogę, zatankować na lot w jedną stronę i hajda!

      • 11 7

      • ja bym dołożył jeszcze 'po' bo oni nie są nic lepsi

        • 4 1

    • By lepiej kosciół zbudowali... (2)

      a nie takie anteny satelitarne duże

      • 10 10

      • co za durnie. jest tyle potrzeb! kościół, radio maryja. pan Bóg i w ogóle. i telewizja. a oni, ci sataniści teleskop... GDZIE JEST KRZYŻ!?!?

        • 13 6

      • ale ile to kanałów!, "Cyfra Plus", "en-ka" czy "Cyfrowy Polsat" - wysiadają :)

        • 8 1

    • w 3Citi nie ma Borów Tucholskich!

      minus za brak czytania ze zrozumieniem!

      • 11 4

  • Za późno... ponieważ radioteleskopy nie będą działać (3)

    NASA ostrzega przed „burzą magnetyczną” w 2012 r.:

    "Naukowcy uważają, że Ziemia zostanie dotknięta niezwykłym poziomem energii magnetycznej z rozbłysków słonecznych po przebudzeniu Słońca "z głębokiego snu" około 2013 r. W nowym ostrzeżeniu NASA poinformowała, że burza uderzy jak piorun i może spowodować katastrofalne skutki dla zdrowia świata, służb ratowniczych i bezpieczeństwa narodowego, chyba że podjęte zostaną odpowiednie środki ostrożności.

    Naukowcy uważają, że może to spowodować uszkodzenie systemów służb ratunkowych, sprzętu szpitalnego, systemów bankowych i urządzeń kontroli ruchu lotniczego, a nawet domowych komputerów, iPod'ów i nawigacji satelitarnej. Bardzo dużo ludzi jest „uzależnionych od urządzeń elektronicznych, które są wrażliwe na energię magnetyczną”. Burza może przynieść wielkie straty pieniężne i druzgocące problemy dla rządów.

    - Wiemy, że nadchodzi, ale nie wiemy, jak źle będzie - powiedział dr Richard Fisher, dyrektor działu heliofizycznego NASA w wywiadzie dla The Daily Telegraph. - Będzie to zakłócać urządzenia komunikacyjne, takie jak satelity i nawigacje samochodowe, podróże lotnicze, systemy bankowe, nasze komputery - wszystko, co jest elektroniczne. Spowoduje to większe problemy na świecie - dodał.

    - Duże obszary będą bez energii elektrycznej i trudno będzie naprawić szkody, ponieważ będzie to wymagało czasu - powiedział dr Fisher. - Systemy nie będą pracować. Rozbłyski wpłyną na pole magnetyczne na Ziemi i nastąpi to szybko jak uderzenie pioruna. To jest wpływ Słońca - dodał."

    • 0 6

    • Nie ma co się martwić. Amerykanie uratują świat

      (jak to można zobaczyć w większości filmów katastroficznych made in USA)

      • 0 0

    • TIA ... pewnie będzie to 12.12.2012 już to Majowie przewidzieli ...

      • 0 0

    • Do 2012 nie zbudują

      więc przyda się później :)

      • 1 0

  • Opinia wyróżniona

    SIEĆ (1)

    Nie chciałbym się mędrkować, ale taki radioteleskop ma sens wyłącznie jako cześć skoordynowanej sieci (zdolność rozdzielcza), bo musi obejmować co najmniej ... kilkaset KILOMETRÓW, a takiego jednostkowego radioteleskopu nikt nigdy nie zbuduje... Zatem, inwestycja ma sens, jeśli jest ściśle skoordynowana z innymi obiektami, np. w Hiszpanii, w Moskwie, itp.

    • 2 0

    • A kolega "astronom" nie słyszał o VLSI w który jest już włączony toruński radioteleskop???

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane