Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Unikatowy film z powojennego Westerplatte

Rafał Borowski
24 czerwca 2019 (artykuł sprzed 4 lat) 
Opinie (215)

Zobacz zapowiedź filmu dokumentalnego, który powstał z ujęć odnalezionego nagrania

Po ponad 50 latach ponownie ujrzał światło dzienne film z 1967 roku, pokazujący prace przy przenoszeniu budynku Wartowni nr 1 na Westerplatte. Oficjalna premiera nagrania odbędzie się w najbliższą sobotę, podczas uroczystości 45-lecia funkcjonowania Wartowni jako placówki muzealnej.



Czy kiedykolwiek odwiedziłeś Wartownię nr 1 na Westerplatte?

Podczas niemieckiego ataku na polską Wojskową Składnicę Tranzytową na Westerplatte w dniach 1-7 września 1939 roku Wartownia nr 1 była jednym z kluczowych punktów polskiej obrony. Prowadzony z budynku ostrzał uniemożliwiał Niemcom przedarcie się w głąb półwyspu. Gmach wartowni - choć pokiereszowany seriami z broni maszynowej i odłamkami pocisków - przetrwał wojnę w bardzo dobrym stanie.

To jeden z niewielu obiektów dawnej składnicy, który w ogóle przetrwał do czasów współczesnych.

Wartownia miała zostać wyburzona



Choć trudno w to uwierzyć, niewiele brakowało, a ten unikatowy świadek historii zostałby zburzony pod koniec lat 60. Wartownia nr 1 wadziła bowiem przy przebudowie nabrzeża portowego. Jej pierwotna lokalizacja znajdowała się na terenie obecnej bazy promowej.

Na szczęście, dzięki zaangażowaniu lokalnych pasjonatów historii, w tym ocalałych westerplatczyków, odstąpiono od tego zamiaru i zdecydowano o przesunięciu Wartowni nr 1 w głąb półwyspu Westerplatte.

Jak wyglądały przenosiny? W dużym uproszczeniu: pod fundamentami gmachu wykonano wykop, w którym ustawiono wózki używane na pochylniach stoczniowych do wodowania statków. Wózki zostały umiejscowione na specjalnie zbudowanym torowisku, dzięki czemu budynek został przesunięty kilkadziesiąt metrów od swojego pierwotnego położenia.

Przesuwanie wózków z ładunkiem ważącym kilkaset ton odbyło się 7 marca 1967 roku. Warto wspomnieć, że była to dopiero trzecia tego typu akcja w całej Polsce.

W czerwcu 1974 roku we wnętrzu wartowni powstała Izba Pamięci zorganizowana przez koło tzw. ZBOWiD-u (Związek Bojowników o Wolność i Demokrację) w Nowym Porcie, a w 1980 roku została przekształcona w istniejący do dziś oddział Muzeum Gdańska.

3
  • Zdjęcia dokumentujące przygotowania do akcji przesunięcia budynku Wartowni nr 1. Rok 1967.
  • Zdjęcia dokumentujące przygotowania do akcji przesunięcia budynku Wartowni nr 1. Rok 1967.
  • Zdjęcia dokumentujące przygotowania do akcji przesunięcia budynku Wartowni nr 1. Rok 1967.

Zdjęcia dokumentujące przygotowania do akcji przesunięcia budynku Wartowni nr 1. Rok 1967.

fot. Zbigniew Kosycarz/KFP


Unikatowa pamiątka z przesuwania wartowni



Dwa tygodnie temu Muzeum Gdańska uzyskało informację, że zachował się film z przesuwania Wartowni nr 1. Muzealnicy skontaktowali się z dysponentem nagrania a ten zgodził się je przekazać placówce.

- Z przekazanych nam informacji wynikało, że film znajduje się na strychu pana Jana Markiewicza. Zwróciliśmy się do niego z zapytaniem, czy byłby skłonny przekazać nam ten film. Zgodził się. Nagranie - jak na swój wiek - zachowało się w naprawdę świetnym stanie. Trwa ok. sześciu minut, jest czarno-białe i zostało zarejestrowane bez dźwięku. Widać na nim akcję przesuwania, ale również przygotowania do niej - mówi dr Andrzej Gierszewski, rzecznik prasowy Muzeum Gdańska.
Nie mniej ciekawe są okoliczności, w jakich darczyńca sfilmował tę niezwykłą akcję.

- Można powiedzieć, że pan Jan filmował to niezwykłe przedsięwzięcie niejako z przypadku. W 1967 roku był pracownikiem Stoczni Gdańskiej, która zapewniła sprzęt i ludzi potrzebnych do akcji przesuwania budynku wartowni. Kierownictwo stoczni chciało mieć z tego pamiątkowy film, ale stoczniowy fotograf akurat nie mógł wykonać zlecenia. Pan Jan został poproszony o sfilmowanie akcji w zastępstwie fotografa. Warto wspomnieć, że miał już wprawę w posługiwaniu się kamerą, gdyż podczas pełnienia służby wojskowej był kamerzystą - opowiada dr Gierszewski.

Premiera w najbliższą sobotę



Odnalezione nagranie zostało zdigitalizowane, a jego cyfrowa kopia posłużyła muzealnikom do zmontowania filmu dokumentalnego o długości ok. 10 minut. Składa się on w większości z kadrów odnalezionego filmu, poprzeplatanych komentarzami prof. Andrzeja Januszajtisa - znawcy historii Gdańska, inż. Aleksandra Ślusarza - uczestnika akcji przesuwania budynku Wartowni nr 1 - oraz Jana Markiewicza. Ich komentarze przybliżą widzom zarówno okoliczności omawianej akcji budowlanej, jak i powstania filmu.

Oficjalne przekazanie odnalezionego nagrania oraz premiera wcześniej wspomnianego filmu dokumentalnego odbędą się w sobotę 29 czerwca o godz. 11, na placu przed Wartownią nr 1, w ramach uroczystości 45-lecia jej istnienia jako placówki muzealnej. Pracownicy Muzeum Gdańska zapowiadają, że wkrótce po premierze dokument zostanie bezpłatnie udostępniony w internecie, prawdopodobnie na platformie Vimeo.

Wartownia prawdopodobnie trafi do Muzeum Westerplatte i Wojny 1939



Prezentacja filmu może być jednym z ostatnich działań Muzeum Gdańska dotyczących Westerplatte. Przypomnijmy, że w Sejmie trwają prace nad powołaniem Muzeum Westerplatte i Wojny 1939, które stanie się oddziałem Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Ustawa, która ma ułatwić jego budowę zakłada, że tereny należące dziś do miasta Gdańska i będące w gestii Muzeum Gdańska zostaną wywłaszczone za odszkodowaniem. Więcej na ten temat pisaliśmy w ubiegłym tygodniu.

Czytaj również: W Sejmie debata o przyszłości Westerplatte

TV Filmy na ten temat

Pamiątki już niedługo pod pomnikiem (9)

1253

Samochód na alejce Westerplatte

1220

Światłocienie, mapping na koszarach Westerplatte (103)

więcej (8)

Wydarzenia

45-lecie Wartowni nr 1 45-lecie Wartowni nr 1

45-lecie Wartowni nr 1 (3 opinie)

(3 opinie)
uroczystość oficjalna, jubileusz
cze'19 29
sobota, g. 10:00 - 18:00
Gdańsk, Wartownia nr 1 na Westerplatte
Wstęp wolny

Miejsca

Miejsca

Zobacz także

Spór o Westerplatte (26)

Opinie (215) ponad 10 zablokowanych

  • 2019-06-24 17:08

    Czyli nic się tam nie zmieniło od 1967r (9)

    Teraz kiedy Polaka chce w końcu uporządkować to miejsce i pokazać światu gdzie rozpoczęła się wojna i przez kogo to Dulska coś majaczy o demokracji i konstytucji. Każdy turysta który przyjeżdża do Gdańska powinien dowiedzieć się o Westerplatte, pojechać tam i zobaczyć dobre muzeum. Adamowicz nic tam nie zrobił a Dulska jeszcze przeszkadza.

    Laki

    4 lata

    • 69 40

    • 2019-06-24 17:16

      przecież wg PiSuaru II wojna zaczęła się w Wieluniu (4)

      Długopis co rok tam jeździ i głupa pali

      8 klas wystarczy by rządzić

      4 lata

      • 12 9

      • 2019-06-24 22:06

        Chronologia a symbol. (2)

        Wedlug chronologii zdarzeń, 1 września 1939 r, pierwsze niemieckie bomby spadły na Wieluń o godz. 04.40. Atak na Westerplatte rozpoczął się o godz.04.45. Jednak agresje niemiecka na Westerplatte przyjęto jako symbol wybuchu II Wojny Światowej. Z faktami nie dyskutuje się.

        Snajper

        4 lata

        • 6 2

        • 2019-06-24 22:25

          (1)

          Zważywszy, że na Wieluń bomby spadły godzinę później, to tak, z faktami się nie dyskutuje.

          4 lata

          • 2 4

          • 2019-06-25 00:53

            Według czasu niemieckiego była 5.40.

            W Polsce była 4.40. Wysilaj się dalej... trollu niemiecki.

            4 lata

            • 5 0

      • 2019-06-25 15:39

        Żeby coś mądrego naPiSsać to ile klas trzeba skończyć wg. ciebie ?

        8 klas wystarczy ?

        4 lata

        • 0 0

    • 2019-06-24 17:45

      pis jeszcze nic nie wybudowalo , ani km autostrady

      i wierzysz ze ci tam zrobią Cricoland ...oni tylko kase biora bo im sie nalezy

      4 lata

      • 12 6

    • 2019-06-24 18:06

      glupi

      Za co masz ludzi.Prawie nikogo nie interesuje to Westerplatte.Lata ruina potem cos zrobiono a teraz bitwa.Mieszkalam i nie raz przyjezdzam do Gdanska ale to mnie interesuje.Lepsza jest Twierdza. Na Westerplate byly koszary jak nie promem ( Nowy Port) to szlismy kolege w wojsku odwiedzic przez Westrplate lasek plot bo wojsko zaniedbania(lata 50 ate) Po co to turyscie miasto tak pieknie odnowione i duzo robia zostaw tych dwoch PIS ci nie pomoze.

      schafer

      4 lata

      • 2 6

    • 2019-06-24 19:42

      Niech jadą do Wielunia (1)

      4 lata

      • 1 4

      • 2019-06-25 07:27

        Zrób to sam.

        zabużański trollu

        4 lata

        • 1 0

  • 2019-06-24 17:11

    w wartowni nr 1 znajdą manuskrypt Morawieckiego z 2 września 1939 (2)

    "jak zatopić Szlezwiga" oraz projekt obalenia muru berlińskiego

    Neron von Kluge

    4 lata

    • 25 38

    • 2019-06-24 17:46

      i kopia rozkazu do Morawieckiego aby bronil sie do konca

      4 lata

      • 7 7

    • 2019-06-24 20:05

      Nawet w tak oczywistej wydawałoby się dla Polaka sprawie lemingi plują na polski rząd!

      4 lata

      • 3 5

  • 2019-06-24 17:13

    Historia (3)

    Westerplatte należy do wszystkich Polaków

    Kaszub z gór

    4 lata

    • 51 3

    • 2019-06-24 18:33

      nikt nigdy tego nie negował

      ale jest pod zarządem miasta Gdańska bo leży w granicach administracyjnych miasta

      4 lata

      • 8 4

    • 2019-06-24 18:58

      (1)

      Dlatego garstka bohaterów broniła go zawzięcie do końca,Armia Pomorze zamiast pomóc w 1939 r. miała pilniejsze zadanie niż obrona Gdańska wraz z placówką wojskową na Westerplatte.

      4 lata

      • 1 1

      • 2019-06-25 07:35

        Ignorant

        Owada

        4 lata

        • 0 0

  • 2019-06-24 17:14

    Olka Fasolka odejdź i przestań niszczyć Gdańsk. (6)

    Gdańszczanie.

    4 lata

    • 51 26

    • 2019-06-24 17:20

      won za Bug potomku buriatów i mongołów (1)

      4 lata

      • 11 4

      • 2019-06-25 06:25

        Piszesz o Prez. Adamowiczu? On też był zza Buga

        4 lata

        • 4 1

    • 2019-06-24 17:51

      Powinna odejsc po tych kompromitacjach raz dwa...Krówka (3)

      Gosc

      4 lata

      • 7 10

      • 2019-06-24 18:51

        (2)

        no ba, Kacperek to po pańsku pewnie łiskacza doi.

        4 lata

        • 4 7

        • 2019-06-24 18:53

          przez smoczek...

          4 lata

          • 5 1

        • 2019-06-25 08:24

          Dotacja

          Bo ma za co. Przytulił dotacje na otwarcie działalności to jest i lycha

          Piss controll

          4 lata

          • 1 1

  • 2019-06-24 17:29

    Obudziły się trolle

    Opóźnienie zapłonu - 1h.
    Poszedł prikaz - trollować. I zaczęły się posty, no i łapki w dół pod poprzednimi, hehehe. Co za miernoty.

    trw

    4 lata

    • 20 11

  • 2019-06-24 17:29

    Chichot historii! w 1919 p. Jałowiecki kupił Westerplatte, aby Senat Wolnego Miasta nie mógł blokować (4)

    Ta historia jest jeszcze mniej znana - polecamwygooglać wietny artykuł Barbary Madajczyk-Krasowskiej w DzB - tytuł mówi wszystko:
    "Mieczyslaw-Jałowiecki-czlowiek-ktory-kupil-dla-polskiego-rzadu-westerplatte!!!
    Tacy byli Polacy budujący z niczego Polskę po zaborach - z własnych pieniędzy i ofiarności tworzyli zręby państwowości, POrównajmy to z III RP i jej "prywatyzacjami"!

    A teraz Prezydent Gdańska rości sobie prawa do terenu, o który przez 30 lat nie dbano! WSTYD

    Waldan

    4 lata

    • 66 15

    • 2019-06-24 17:49

      dbano i dba sie ..to ma byc miejsce pamieci (2)

      a nie Disneyland z popcornem

      4 lata

      • 7 8

      • 2019-06-24 20:04

        Jak się dba?a, gdańszczanin ur. 1957 nie wiedziałem, że koszary zburzono już PO wojnie - w 1946 r. (1)

        Niech Pan wygoogla jak Amerykanie zagospodarowali Pearl Harbour - a u nas zamiast atrakcji na światową skalę, ściągającą miliony turystów mamy chaszcze, wysypiska śmieci i zero multimediów - co zrobiła jeszcze komuna to zostało...
        Zaszokowany widzę, że są na tym forum "lemingi" POmorskie, które na złośc PiSowi chwalą takie "osiągnięcia" - na złośc mamie odmrożę sobie rękę?

        Waldan

        4 lata

        • 6 2

        • 2019-06-25 07:24

          władza centralna tak zadecydowała, pod patronatem Stalina

          4 lata

          • 0 0

    • 2019-06-25 07:23

      kuhausy zamienione w budynki wojskowe odbudować z klocków lego? bo bokserowi mózg się zagotował?

      4 lata

      • 0 0

  • 2019-06-24 17:49

    Tak jak władze Gdanska zaniedbały ten teren to nie miesci sie w głowie. Szok... (2)

    UN

    4 lata

    • 48 22

    • 2019-06-24 22:22

      teraz będa odbudowane (1)

      budynki zbombardowane w 1939.
      A o historii opowiadać będą młodzi aktywiści

      4 lata

      • 4 2

      • 2019-06-25 08:13

        Dokladnie

        Odbudują, żeby pokazać przyszłym pokoleniom jakie ciężkie walki tutaj toczono. Odbudują by pokazać Westerplatte zrównane z ziemią. To jest logika obecnej władzy. Moim zdaniem powinni odbudować obóz koncentracyjny w Brzezince. Żeby pokazać ogrom machiny zagłady. Tam zostala jakaś 1/3 baraków.

        Bo tak!

        4 lata

        • 1 1

  • 2019-06-24 17:52

    Miasto dulkiewicz i Adamowicza zaniedbało teren Westerplatte to nie wygląda jak porządny obiekt do zwiedzania. (1)

    4 lata

    • 49 28

    • 2019-06-24 18:53

      Powinni odpowiedziec za to

      Roman

      4 lata

      • 3 5

  • 2019-06-24 17:53

    Westerplatte. To jedyne miejsce Gdańska gdzie zachowano starą nazwę. (1)

    Jest jeszcze ulica we Wrzeszczu.: Pestalozziego.

    Celina

    4 lata

    • 26 1

    • 2019-06-25 07:24

      nie jedyne trolu z wioski

      4 lata

      • 0 0

  • 2019-06-24 17:54

    Czekamy na reparacje wojenne od Helmutów (10)

    Gosc

    4 lata

    • 29 18

    • 2019-06-24 18:56

      że co 100-lcu?

      macałeś się przez ścianę z pOsłem z przedziałkiem na środku?

      Klub Tropiących Myszy

      4 lata

      • 3 6

    • 2019-06-24 19:06

      a tobie za co?

      4 lata

      • 5 2

    • 2019-06-24 19:50

      Reparacje.... dobre to (5)

      Ty gosc, zglos sie du Putina o te reparacje. Reparacje naleza sie tym którzy zostali z gdanska wypedzeni. To oni stracili swoja ojczyzne. To dla nich bylo straszne ze juz nigdy do domu nie wróca. Ty sledziku z zabuga wal do domu. I odbuduj twoja ojczyzne. Na wolyniu i tak dalej.

      Gosc 113

      4 lata

      • 5 10

      • 2019-06-24 23:18

        Wypedzeni z Gdańska... (2)

        Przez kogo wypedzeni? Przez sowietów. Kto jest prawnym następcą sowietów?
        Putin. Składaj swoje żale na jego adres ... volksdeudchu.

        J23

        4 lata

        • 2 3

        • 2019-06-24 23:51

          (1)

          wolałabym być volksdeuschem niż mieć z tobie podobnymi cokolwiek wspólnego.

          4 lata

          • 2 1

          • 2019-06-25 01:11

            Wspólników szukaj na zachód od rzeki Laby.

            4 lata

            • 1 1

      • 2019-06-25 05:43

        Friedrich, to może przypomnę że waszej przeklętej nacji to należy się co najwyżej Fat Man nad Berlinem, za 6 lat bezprzykładnego mordu, gwałtu i grabieży. O wcześniejszych wyczynach w Namibii nie wspomnę.

        4 lata

        • 2 0

      • 2019-06-25 06:58

        93% mieszkańców WMG głosowała za hitlerem i III rzeszą. Nikt ich nie wypędził, sami spie.rzali jak szczury przed sowieckimi gwałcicielami.

        4 lata

        • 0 0

    • 2019-06-24 19:56

      reparacje? spada tam skad cie przywoezli czyli zza bóga (1)

      4 lata

      • 8 4

      • 2019-06-24 23:25

        Trollu niemiecki.

        Za trudny polski język?

        4 lata

        • 3 2

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (26)

Najczęściej komentowane

Córka znanego gdańskiego biznesmena w programie o bogatych dzieciakach

Córka znanego biznesmena w telewizji

Wyborcze tournée prezydent Gdańska po innych miastach. Urlopu nie wzięła

Wyborcze tournée prezydent Gdańska

więcej

Najczęściej czytane